Brent E. Huffman & Simon Norfolk
Chân Diệu Mỹ biên dịch
13/02/2016 3:21 SA
.
Qadi Temori và Brent
Huffman
là hai người đàn ông cùng chung một sứ mệnh. Một là nhà khảo cổ Afghanistan còn
người kia là một đạo diễn người Mỹ làm phim tài liệu, nhà văn và biên tập. Họ đến
từ nguồn gốc khác nhau, họ cùng có ước muốn chia sẻ việc phổ biến các thông tin
khảo cổ, quan trọng là niềm đam mê cứu một địa điểm khảo cổ ở Afghanistan nơi cất
giữ một kho tàng vô giá và bí mật của nhân loại đang bị tan biến vào quên lãng.
Dựa
trên kết quả của cuộc điều tra khảo cổ học gần đây, vị trí khai quật tìm thấy
là một thành phố Phật Giáo 2000 tuổi, rộng 500 ngàn mét vuông gồm các đền tháp,
hàng ngàn hiện vật, các bản thảo Phật giáo cổ xưa, và khoảng 600 tượng Phật lớn
tính đến thời điểm này. Bằng chứng cho thấy rằng nó nằm trên đỉnh một vùng rộng
lớn thuộc thời đại đồ đồng 5000 năm tuổi. Xưa kia, nó là một ngã tư văn hóa
quan trọng của Phật giáo dọc theo con đường tơ lụa nối liền châu Á và Địa Trung
Hải.
Vị
trí khai quật nằm trong một khu vực miền núi 25 dặm về phía đông nam thủ đô
Kabul, gần biên giới Pakistan ở tỉnh Logar do Taliban kiểm soát. Địa điểm nằm
trên một tuyến đường vận chuyển chính cho quân nổi dậy từ Pakistan. Và Mes
Aynak tọa lạc trên đỉnh nguồn tài nguyên toàn là mỏ đồng của Afghanistan, một
trữ lượng dự tính trị giá khoảng 100 ngàn triệu đồng đô la (100.000.000.000 $)
mà chính phủ Afghanistan và một công ty khai thác mỏ nhà nước Trung Quốc, China
Metallurgical Group Corporation, đang sẵn sàng khai thác. Để khai thác mỏ đồng,
vị trí khai thác phải được phá hủy, cùng với sáu ngôi làng xung quanh. Họ lên kế
hoạch khai thác các mỏ lộ thiên. Ngoài ra, hoạt động khai thác có thể bị trì
hoãn từ 30 đến 40 năm, thời gian dự kiến này sẽ giúp các nhà khảo
cổ học phục hồi hoàn toàn các hiện vật vô giá. Nhưng thời gian là tiền bạc, và
trì hoãn công tác để tiếp tục khảo cổ là một lựa chọn không tốt cho các lợi ích
khai thác mỏ.
Trong
khi đó, các nhà khảo cổ và bảo tồn, dưới sự chỉ đạo của Qadi Temori thuộc
viện Quốc gia khảo cổ Afghanistan và ông Phillipe Marquis của đoàn khảo cổ
học Pháp, đã luống cuống nhưng cẩn thận và có hệ thống phục hồi và cố khôi phục
càng nhiều càng tốt trước khi cuộc phá hủy bắt đầu . Trong ba năm qua, họ đã
khai quật được 10%.
Nhưng
Qadir, cùng với các nhà khảo cổ Afghanistan, đang phải đối mặt với nhiều áp lực,
từ công ty khai thác mỏ Trung Quốc, chính phủ Afghanistan, mìn nổ ẩn khắp khu vực,
đe dọa giết hại đến tánh mạng liên tục từ quân Taliban và chính quyền địa
phương. Ngân hàng Thế giới đã tuyên bố rằng công cuộc khai quật khảo cổ tại Mes
Aynak là cuộc khai quật khảo cổ đắt nhất trên thế giới.
Tượng
Phật bằng gỗ lâu đời nhất cao tám inch, ước tính có niên đại từ khoảng 400
đến 600
sau Công nguyên (Ảnh: Simon Norfolk)
sau Công nguyên (Ảnh: Simon Norfolk)
Về
phần mình, Brent Huffman, nhà làm phim Mỹ tại khu vực này, đã dành ba năm qua
biên tập tài liệu trực quan cuộc khai quật. Làm việc một mình chỉ với sự giúp đỡ
của một người phiên dịch địa phương, ông quay được 250 giờ phim trong suốt 18
tháng. Điều đó đã làm cho ông ta thấy được giá trị lịch sử của Mes Aynak nơi mà
có khả năng sẽ bị biến mất hết nếu vùng này bị phá hủy.
"Nỗi lo sợ của
tôi là tất cả chúng tôi sẽ thở hổn hển trong nỗi kinh hoàng khi các vùng khai
thác mỏ đồng Mes Aynak bị phá hủy mà chúng tôi không có thời gian để cứu
chúng,"
Huffman nói. "Chúng tôi biết thế giới
đang đau khổ bởi sự tàn phá viện bảo tàng Mosul gần đây bởi ISIS, chúng phá các
lăng mộ của Giô-na, thành phố cổ của Nimrud, và các di sản văn hóa khác ở Iraq.
Cùng một mức độ tàn phá đang xảy ra tại Mes Aynak. "
"Tuy
nhiên,"
ông nhấn mạnh, "không giống như các
nơi khác, chúng ta có thể làm điều gì đó về để cứu chúng."
Huffman
và các đồng nghiệp của ông đã phát động một chiến dịch trên toàn thế giới để
lưu giữ toàn bộ, mà đỉnh cao là sự công nhận và chỉ định Mes Aynak là một di sản
văn hoá thế giới, giống như Machu Picchu, Pompeii, và các di sản nổi tiếng
tương tự khác. Ông hy vọng sẽ làm được điều này một cách tốt nhất bằng cách
nâng cao nhận thức cộng đồng thông qua sức mạnh hình ảnh của bộ phim để tạo áp
lực công cộng quốc tế về các công ty Trung Quốc và chính phủ Afghanistan. Sử dụng
các bộ phim mới được sản xuất về Mes Aynak, ông đang tung ra một chiến dịch
trên Indiegogo, nền tảng gây quỹ quần chúng lớn nhất thế giới. Thông qua các
tài liệu tập Kartemquin Films (Life Itself, Hoop Dreams), mục đích là để mang lại
cho người xem trên toàn thế giới với nhau thông qua phương tiện truyền thông xã
hội để xem các bộ phim thông qua VHX trên 01 tháng 7 năm 2015 -
"SaveMesAynak ngày toàn cầu" - với một khởi đầu 10 % của mục tiêu chiến
dịch của $ 50.000 tiền thu được sẽ trực tiếp tài trợ cho các nhà khảo cổ.
Nhưng
sự kiện ngày 01 tháng 7 chỉ là một phần của hành động. "Chiến dịch này sẽ kéo dài 60 ngày để cung cấp cho nó thời gian để
tiếp cận càng nhiều người trên thế giới càng tốt", Zak Piper, Mes
Aynak Nhà sản xuất cho biết. "Chúng
tôi đang cố gắng để có được các đài truyền hình trên toàn thế giới phát hình
các bộ phim trong tuần đó và giúp chúng tôi mang lại áp lực về tình hình, nhưng
chúng tôi cũng biết từ phân tích truyền thông xã hội rằng có một số nước sẽ
không thể phát sóng phim tài liệu trong khoảng thời gian này. "
Ngoài
ra, và có lẽ quan trọng nhất, những người tổ chức chiến dịch hy vọng sẽ có thêm
hàng ngàn chữ ký cho một kiến nghị Change.org yêu
cầu Tổng thống Afghanistan Mohammad Ashraf Ghani ngăn chặn sự phá hủy địa điểm
cổ Mes Aynak - một thành phố Phật giáo vẫn chưa được khám phá trong 2.000 năm
và xin UNESCO công nhận nơi đây là di sản văn hóa thế giới.
"Với Mes Aynak,
chúng tôi không chống lại trào lưu tôn giáo," Huffman nói. " Nhưng, như việc chiếu phim của
chúng tôi, họ đã nhiều lần cúi đầu trước áp lực công cộng và bị trì hoãn công
cuộc khai thác mỏ. Đó là niềm hy vọng của chúng tôi rằng chúng tôi có thể
xây dựng đủ nhận thức trên toàn cầu để thay đổi vĩnh viễn tâm trí của họ, và để
cho chính phủ Afghanistan kiến nghị UNESCO Mes Aynaka là một di sản thế giới cần được bảo
vệ. Chúng tôi nghĩ rằng đây là cách duy nhất để có thể làm được ngay bây
giờ, và bộ phim là những công cụ làm áp lực đó."
Trong
nhiều cách, tình hình Mes Aynak là một ví dụ điển hình của bài toán hóc búa đối
mặt bởi các nhà lãnh đạo thế giới và con người ở khắp mọi nơi liên quan đến vấn
đề làm sao loài người có thể dung hòa các nhu cầu cho sự thịnh vượng kinh tế với
các sứ mệnh bảo tồn, bảo vệ và thúc đẩy sự hiểu biết và nhận thức của nhân loại,
của văn hóa bản sắc và lịch sử. Trong bối cảnh này, Mes Aynak, giống như một số
trường hợp khác trên toàn cầu, có thể trình bày một cơ hội để giải quyết vấn đề
để đưa người đứng đầu của họ với nhau và đưa ra các giải pháp khả thi.
"Các chi tiết mà
mọi người có thể xem phim, và càng có nhiều người ký tên thỉnh nguyệnChange.org thỉnh
cầu Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani quyết nghị UNESCO công nhận Mes
Aynak là một di sản thế giới," Huffman nói, "Mes Aynak và lịch sử vô giá của nó có thể được cứu. Đó sẽ là một
chiến thắng đối với những người Phật tử, di sản Afghanistan, và bất cứ ai quan
tâm đến lịch sử thế giới."
Quý độc gỉa có thể ký
tên bản kiến nghị gửi Tổng thống Afghanistan ngay bây giờ tại link
sau: https://www.change.org/p/president-ashraf-ghani-ahmadzai-prevent-destruction-of-ancient-site-of-mes-aynak-the-environmental-damage
Và có thể tìm hiểu
thêm tại trang web: http://www.savingmesaynak.com/.
Một số hình ảnh :
Bản đồ vị trí khai quật
Khai quật bảo tháp Phật
giáo tại Mes Aynak. Jerome Starkey, Wikimedia Commons
Ngôi đền bằng đá tám
chân-cao tại Mes Aynak, Afghanistan, xuất hiện lớn hơn nhiều so với nó. Các nhà
khảo cổ đã phát hiện ra đây chỉ là một phần của khu phức hợp Phật giáo sắc màu
rực rỡ, có niên đại từ thế kỷ thứ ba đến thế kỷ thứ tám sau Công Nguyên
Chi tiết bảo tháp Phật
giáo tại Mes Aynak. Courtesy Brent E. Huffman
Tượng Phật cổ mới được
phát hiện vào tháng năm 2014, tại Mes Aynak.
Courtesy Brent E. Huffman
Courtesy Brent E. Huffman
Những gì còn lại của
một tượng Phật bằng vàng được phát hiện tại Mes Aynak.
Courtesy Brent E. Huffman
Courtesy Brent E. Huffman
Phần còn lại của một
tượng Phật ngồi ở Mes Aynak. Courtesy Brent E. Huffman
Một trong ba pho tượng
Phật mới được phát hiện thấy ở Mes Aynak vào năm 2015.
Courtesy Brent E. Huffman
Courtesy Brent E. Huffman
Trong số các tác phẩm
nghệ thuật được giải cứu khỏi sự hủy diệt là một tượng Phật bằng gỗ lâu đời nhất
(trái), cao tám inch, ước tính có niên đại từ khoảng 400 đến 600 sau Công
nguyên. PHOTOGRAPHS BY SIMON NORFOLK; PHOTOGRAPHED AT NATIONAL MUSEUM OF
AFGHANISTAN, KABUL
Một khu khai quật
khác
Khi bức ảnh này được
chụp vào năm 2012, khoảng 500 lao động địa phương được sử dụng tại các địa điểm
khai quật một cách vội vã để cứu kho báu của nhân loại trước khi khai thác mỏ.
Việc khai thác chậm, một đoàn nhỏ hơn làm việc ngày hôm nay tại một khu vực ảnh
hưởng của quân nổi dậy đang gia tăng. PHOTOGRAPH BY SIMON NORFOLK
Tìm kiếm kho báu, cướp
bóc tàn phá. Tượng Phật này có kích cỡ lớn hơn so với Đức Phật.
"Khảo cổ học là cách duy nhất để bảo vệ cổ vật," Philippe Marquis, người giám sát khai quật cho đến năm 2014 nói.
"Khảo cổ học là cách duy nhất để bảo vệ cổ vật," Philippe Marquis, người giám sát khai quật cho đến năm 2014 nói.
Qadir Temori (ảnh ở tại
nơi làm việc tại một vị trí khai quật Mes Aynak) phải đối mặt với một trận chiến
khó khăn khi ông và nhóm của ông chạy đua với thời gian. Courtesy Brent E.
Huffman
rent Huffman phỏng vấn
nhà khảo cổ Afghanistan Qadir Temori tại Mes Aynak.
Courtesy Brent E. Huffman
Courtesy Brent E. Huffman
(Theo http://popular-archaeology.com/ )
-----------------------
.
Michael Kelley
Tịnh
Thủy chuyển ngữ 26/09/2012
.
VIDEO :
Protecting
Afghanistan's ancient Buddhist heritage
PBS NewsHour Published on Nov 19, 2014
Brent
Huffman, the director behind the new documentary “Saving Mes Aynak,” tells the
story of one of Afghanistan’s archaeological treasures and the threats it faces
from a Chinese mining company.
No comments:
Post a Comment