Kỳ lạ : bộ tộc duy nhất
Trung Quốc dùng tiếng Việt làm ngôn ngữ giao tiếp, ăn nước mắm, chơi đàn bầu
Thùy Dung - Người Quan Sát
03/10/2024
12:03
Bộ
tộc này được ghi nhận là tộc Kinh, cùng với 56 dân tộc khác của Trung Hoa.
Tộc
duy nhất nói tiếng Việt ở Trung Quốc
Cách cửa khẩu Móng Cái khoảng 30km về
phía Bắc, thành phố Đông Hưng (Trung Quốc) ngày càng phát triển với những dãy
nhà cao tầng và các trung tâm thương mại sầm uất. Tại đây, làng chài Tam Đảo là
nơi duy nhất mà bộ tộc Kinh sinh sống. Hằng ngày, họ vẫn sử dụng tiếng Việt để
giao tiếp và con em được học qua những cuốn sách giáo khoa bằng ngôn ngữ mẹ đẻ.
Theo
gia phả ghi lại từ thế kỷ 17, một bộ phận người Việt từ Đồ Sơn (Hải Phòng) đã
sang Tam Đảo (Trung Quốc) định
cư và hành nghề đánh bắt hải sản. Thời đó, chữ quốc ngữ chưa ra đời nên mọi sổ
sách, văn bản đều được ghi chép bằng chữ Nôm.
Bộ
Kinh ở Trung Quốc còn lưu giữ nhiều nét đặc trưng trong văn hóa của người Việt.
Ảnh: Người Lao Động
Ban
đầu, khu vực này gồm ba thôn: Vạn Vĩ, Mu Đầu và Sơn Tâm với số dân chưa đến 100
người thuộc 12 dòng họ: Tô, Đỗ, Nguyễn, Hoàng, Vũ, Bùi, Cao, Ngô, La, Cung, Khổng
và Lương.
Nhờ
phù sa bồi đắp, ba hòn đảo sau này đã hợp thành đất liền và phát triển thêm nhiều
thôn xóm khác, nhưng tên gọi Tam Đảo vẫn được giữ nguyên. Cộng đồng người gốc
Việt này được ghi nhận là tộc Kinh, một trong 56 dân tộc của Trung Quốc.
Sau
500 năm, Tam Đảo hiện có gần 20.000 người gốc Việt thuộc thế hệ thứ 9-10. Mặc
dù không còn mối liên hệ trực tiếp với quê hương, nhưng họ vẫn gìn giữ bản sắc
và ngôn ngữ mẹ đẻ thông qua việc sử dụng hằng ngày.
Đánh
đàn bầu, ăn nước mắm như người Việt
Dường
như bỏ mặc thời gian, làng chài Vạn Vĩ hiện ra đầy đủ những nét bản địa với cây
đa, bến nước, mái đình. Đặc biệt, ngay trước cổng làng, chính quyền địa phương
đã xây dựng một bảo tàng nhằm lưu giữ toàn bộ văn hóa Việt Nam, nhắc nhở con
cháu bộ tộc Kinh về cội nguồn của mình.
Những
hình ảnh như tranh vẽ rước kiệu, áo dài, điếu cày, chum vại, vó đánh cá, truyện
Thạch Sanh, hay những món đặc sản như nước mắm, bún, miến, đồ khô tẩm gia vị...
đã trở thành một phần không thể thiếu trong tiềm thức của mỗi người dân làng
chài.
Bà
Tô Tiết, thế hệ thứ 10 của người dân tộc Kinh tại Trung Quốc chơi đàn bầu. Ảnh:
Người Lao Động.
Chia
sẻ với phóng viên báo Dân Trí, cô Tô Tiết cho biết, tổ tiên cô đã đến vùng biển
này lập nghiệp từ hơn 500 năm trước. Dù từ đó đến nay chưa từng trở về Việt Nam
tìm lại cội nguồn, nhưng nhờ việc cùng cha mẹ sử dụng tiếng Kinh, cô vẫn có thể
nghe và hiểu ngôn ngữ này. Tuy nhiên, đến đời con cháu hiện tại, việc sống
chung với người Hán và sử dụng tiếng phổ thông đã khiến việc duy trì ngôn ngữ gốc
trở nên khó khăn hơn.
"Hàng
xóm ở đây chủ yếu là người Kinh, từ 12 đến 17 tuổi thì có thể nói tiếng Việt. Mặc
dù không trở về quê hương, nhưng ai cũng có ý thức giữ gìn văn hóa bản địa…"
- bà Tiết nói.
Bên
cạnh ngôn ngữ, người Kinh ở Trung Quốc vẫn giữ gìn trọn vẹn văn hóa lễ Tết của
Việt Nam. Đặc biệt với ngư dân, ngày 6/9 hằng năm là lễ hội lớn nhất, nơi họ cầu
mong mưa thuận gió hòa.
"Từ
khi còn nhỏ, do mẹ tham gia đoàn văn nghệ làng, tôi đã có cơ hội tiếp xúc với
đàn bầu cổ, sáo trúc và hát các làn điệu dân tộc. Vào ngày lễ cầu Hải Long
Vương, tôi thường đảm nhiệm việc đàn hát. Ba đảo tổ chức lễ vào ba ngày khác
nhau, tạo cơ hội để người dân từ khắp nơi đổ về chung vui và cầu may", cô
Tiết chia sẻ.
Chị
Nương, hướng dẫn viên du lịch tại Trung Quốc, cho biết:
Nhiều
người trẻ của bộ Kinh vẫn sử dụng và giữ gìn tiếng Việt. Ảnh: Internet
"Tam
Đảo hiện nay là nơi duy nhất còn sử dụng tiếng Việt. Thậm chí, trên các biển
báo giao thông vẫn có chữ quốc ngữ để phục vụ người dân.
Trong
thời gian sống ở đây, tôi đã gặp rất nhiều bà con người Kinh. Họ rất tự hào về
dân tộc, mến khách và luôn có ý thức cao trong việc lưu giữ và phát huy văn
hóa".
No comments:
Post a Comment