Bài
viết của tác giả là một người công giáo
Duy
Dũng Trần đang ở Khu
Phố Du Lịch An Thượng.
19-5-2025
lúc 04:49 · Đà
Nẵng, Việt Nam
“VIÊN
PHÈN” THÍCH MINH TUỆ
(dưới góc
nhìn của một người Công giáo)
Có lẽ nhiều
người mới đọc cái tựa đề sẽ cho rằng tôi mạo phạm. Xin thưa, tôi không hề có ý
đó nên tôi đã cho vào ngoặc kép chữ “viên phèn”. Đó chỉ là một cách nói ẩn dụ bởi
ngài Thích Minh Tuệ gợi cho tôi hình ảnh viên phèn chua mẹ tôi dùng ngày xưa để
lắng nước. Hồi đó, gia đình tôi ở một vùng mà đào giếng lên chỉ toàn nước vôi
ngầu đục nên chỉ dùng để tắm rửa. Nước uống thì phải ra sông cách chừng một cây
số gánh về. Gặp mùa mưa lũ, nước sông ngầu đục phù sa. Mẹ tôi đổ vào chậu sau
đó giã viên phèn chua thả vào. Một lát sau, phù sa lắng hết xuống đáy, bên trên
là nước trong vắt.
Trở lại với
ngài Thích Minh Tuệ… Tôi chỉ gọi ngài là NGÀI bằng sự tôn kính cá nhân vì ngài
không nhận mình là THẦY hay SƯ. Ngài chỉ nhận mình là người tập tu theo hạnh của
Đức Phật để tìm sự giải thoát bản thân. Ngài cũng không nhận mình thuộc chùa
nào, theo Nam tông hay Bắc tông. Ngài cũng không nói mình tu theo HẠNH ĐẦU ĐÀ
(từ này tôi chỉ nghe một vài vị sư khác nói về ngài). Vì vậy, việc công bố ngài
có phải là tu sĩ thuộc giáo hội Phật giáo hay không đều vô nghĩa. Ngài đã tu
theo cách này từ 6 năm trước và cách đây chừng 3 năm tôi cũng đã từng thấy hình
ngài trên mạng xã hội. Tuy nhiên, đến nay ngài mới trở thành hiện tượng nóng
không chỉ trên mạng xã hội mà còn đến sinh hoạt thường ngày của nhiều người. Có
lẽ Đức Thích Ca Mâu Ni cũng khởi đầu như thế. Sau nhiều năm tháng lang thang sống
khổ hạnh và thiền định, ngài mới ra đi hoằng dương đạo pháp và thu nhận đệ tử.
Chúa Giêsu cũng lang thang khắp xứ Galilê trong suốt 3 năm để rao giảng Tin Mừng
Cứu Độ. “Con cáo có hang, chim trời có tổ, nhưng Con Người không có chỗ tựa đầu”
(Lc. 9, 58). Các vị là những lãnh tụ tinh thần và thiêng liêng của các tôn giáo
và có những nét đặc thù riêng nên tôi không dám lạm bàn thêm.
Vì là người
Công giáo nên hình ảnh ngài Minh Tuệ khiến tôi liên tưởng đến thánh Phanxicô
Assisi (hay còn gọi là Phanxicô khó khăn) của đạo Công giáo. Ngài sinh vào cuối
thế kỷ 12, cũng từng tham gia đội quân Thánh chiến và từng bị bắt làm tù binh.
Ngài là một người có tài thơ ca và khiếu thẩm mỹ. Cha ngài là một nhà buôn tơ lụa
nổi tiếng và giàu có, bản thân ngài cũng kế thừa một công việc ổn định (ngài là
thành viên Hiệp hội Thương gia Assisi từ năm 14 tuổi). Vậy mà, một tiếng gọi
sâu thẳm đã đánh thức ngài và ngài từ bỏ mọi sự để dấn thân vào đời sống khó
nghèo theo gương Thầy Chí Thánh Giêsu. Để phục dựng những ngôi nhà thờ cũ nát,
ngài đi xin từng viên gạch, từng vữa hồ dư… Để có cái ăn, ngài chỉ xin những thực
phẩm thừa khi người ta đã ăn xong. Để an ủi những người phung cùi, ngài đến với
họ bằng những cái ôm nồng nàn, chăm sóc và băng bó vết thương… Hiện tượng
“Phanxicô” lúc bấy giờ cũng đã tác động mạnh đến xã hội. Có nhiều người quy tụ
đến bên ngài, trong số đó có cả những nhà quý tộc, những người giàu có đã bán hết
gia sản, phân phát cho người nghèo rồi theo ngài. Thật ra, ban đầu ngài cũng chỉ
tự chọn cho mình một con đường tu hành chớ không kêu gọi đệ tử. Nhưng khi số
người đến với ngài đã lên đến số 12, ngài đành phải đến Roma để xin Đức Giáo
Hoàng cho phép lập dòng. Khởi đầu, Đức Giáo Hoàng Innocentê III cũng có vẻ e ngại
đối với đoàn tu sĩ có vẻ rách rưới đi chân trần như vậy. Nhưng đêm hôm đó, ngài
mơ thấy một ngôi thánh đường nghiêng dần như sắp sụp đến nơi thì có một tu sĩ
chân trần bộ dạng y như thánh Phanxicô đến đỡ nó đứng dậy. Thế là hôm sau ngài
gọi nhóm Phanxicô vào và chuẩn y việc lập dòng - Trong từ ngữ Công giáo, từ Nhà
thờ (église/ eglisa/ church) khi viết hoa thì có nghĩa là Giáo hội - Và quả
nhiên, tinh thần của thánh Phanxicô đã tác động rất nhiều đến đời sống Giáo hội
lúc bấy giờ và cho đến nay mặc dù ngài cũng chẳng có vai vế gì trong Giáo hội,
cũng chẳng hành động gì để chỉnh đốn Giáo hội. Chúng ta nên nhớ vào thời của
ngài, vua của các nước châu Âu trước khi lên ngôi đều đến xin Đức Giáo Hoàng xức
dầu tấn phong. Các hồng y, giám mục ở các nước đều nắm giữ các chức vụ quan trọng
trong triều đình, được cấp đất và phong tước… Thần quyền bao phủ thế quyền và
thế quyền chi phối thần quyền… Cuộc sống xa hoa và quyên thế của các vị trong
hàng giáo phẩm trở nên một điều hiển nhiên. Chính vì vậy mà một tu sĩ rách rưới
nghèo nàn như Phanxicô trở thành một điều “bất bình thường” khiến mọi người… e
ngại!
Tôi nhớ đã
từng đọc ở đâu đó rằng Lênin từng nói: “Nếu nước Nga có 10 vị như thánh
Phanxicô thì khỏi cần làm cách mạng”. Điều này nói lên rằng đời sống khổ hạnh của
một vị chân tu có tác động rất lớn đến cộng đồng, vì thánh Phanxicô chẳng rao
giảng hay vận động cho chương trình gì ngoài xã hội. Ngài chỉ chăm chút cho cộng
đoàn nhỏ của ngài, sống sao cho các đệ tử noi theo. Còn lại mọi lời giáo huấn của
Chúa đều đã có trong Kinh Thánh. Và như Thánh Giáo hoàng Phaolô VI đã nói: “Thời
nay người ta cần CHỨNG NHÂN hơn là THẦY DẠY và nếu họ có tin vào thầy dạy là vì
các thầy dạy ấy đã là những chứng nhân.”
Nay thì nếp
sống khổ hạnh của ngài Minh Tuệ cũng đã bắt đầu tác động đến cộng đồng mặc dù
ngài cũng không “đao to búa lớn” điều gì. “Con chỉ là một người tập tu theo hạnh
của Đức Phật”. Việc người ta theo ngài càng ngày càng đông tất nhiên có nhiều
trở ngại, nhưng qua đó, tôi nhận thấy một số youtuber, tiktoker (tuy không phải
là tất cả) đã bắt đầu có những clip không nhằm câu view, câu like mà chỉ nhằm
tán tụng một hình ảnh đẹp, một tấm gương sáng… Có anh youtuber thấy hai thanh
niên đang đón thầy để trả tấm y mà thầy để quên, đã hỏi thăm và khi biết 2 anh
kia cũng là youtuber thì quay luôn và giới thiệu lên kênh của mình. Có thể nói
đây là hành động “quảng cáo cho đối phương” nhưng họ làm rất vui vẻ, phấn khởi
và thân thiện. Nhiều anh có vẻ “anh chị”, xăm trổ đầy mình nhưng đã mạnh miệng
bênh vực ngài Minh Tuệ trước những công kích. Mới đây tôi cũng được đọc bài tự
sự của một linh mục viết về ngài Minh Tuệ đã đánh động đến đời sống thiêng
liêng của mình, khiến ngài nhìn lại mình để học buông bỏ nhiều hơn. Tất nhiên,
trong mỗi tôn giáo hay mỗi bậc tu đều có đường lối riêng nhưng xem ra BUÔNG BỎ
luôn là mẫu số chung.
Thánh
Phanxicô và ngài Minh Tuệ cũng lặng lẽ như "viên phèn" nhưng có thể
khiến nước ĐỤC thành TRONG. Vào thời buổi ĐỤC – TRONG lẫn lộn này, chúng ta khó
nhận ra đâu là PHÙ SA để gạn lọc. Hy vọng ngài Minh Tuệ sẽ là “viên phèn” của
ngày hôm nay khiến PHÙ SA lắng xuống để chúng ta có được nguồn NƯỚC TRONG LÀNH.
.
Hình : Hai hình ảnh trái nguộc https://www.facebook.com/photo?fbid=834220985401851&set=pcb.834148812075735
https://www.facebook.com/photo?fbid=834642745359675&set=pcb.834148812075735
.
No comments:
Post a Comment