Thái Lan : Cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra về nước sau 15 năm lưu vong
Jonathan Head
BBC News,
Bangkok
22 tháng 8 năm 2023
https://www.bbc.com/vietnamese/world-66578074
Sự trở lại của cựu thủ tướng Thaksin Shinawatra sau
15 năm sống lưu vong vì bị lật đổ trong một cuộc đảo chính thường được hứa hẹn
và luôn được mong chờ.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/8FEE/production/_130864863_gettyimages-1630626127.jpg
Ông Thaksin
Shinawatra chào người ủng hộ sau khi đáp xuống sân bay Don Mueang ở Bangkok
Ông là một trong những nhân vật gây chia rẽ nhất
trong lịch sử Thái Lan.
Những thành công liên tiếp trong các cuộc bầu
cử của ông trùm tài phiệt đầy tham vọng chính trị cách đây hai thập kỷ đã gây
ra các phản ứng mạnh mẽ từ các lực lượng bảo thủ - từ các cuộc đảo chính quân sự,
sự chiếm đóng các bộ ngành của chính phủ và các sân bay, tới các phán quyết gây
tranh cãi của tòa án sa thải ba thủ tướng và giải tán ba đảng chính trị thân
Thaksin.
Tròn 100 tuổi, Henry Kissinger nói gì về tương lai Đảng CS Trung Quốc?
Pita Limjaroenrat: 'Ngôi sao mới nổi' của Thái Lan - người thề sẽ tạo
nên sự khác biệt
Belarus nói không còn lựa chọn nào ngoài triển khai vũ khí hạt nhân chiến
thuật
Dmitry Medvedev tới HN thảo luận với lãnh đạo VN về Ukraine và kinh tế
Giờ đây, ông hồi hương, có lẽ là sau khi đạt
được một thỏa thuận ngầm với các thế lực đối nghịch thân hoàng gia về việc
không đưa ông vào tù. Ông có mức án tù 10 năm cho các vụ án mà ông nói có động
cơ chính trị.
Ông được dự đoán sẽ được đưa thẳng từ sân bay
Don Mueang tới tòa án tối cao ở Bangkok, và từ đó có thể qua đêm trong một bệnh
viện của nhà tù. Không ai dự đoán ông sẽ bị giam giữ lâu.
Ông vẫn tiếp tục được không ít người ủng hộ từ
trong quốc gia này.
Hàng trăm người ủng hộ chờ đón ông Shinawatra tại sân bay Don Mueang ở
Bangkok
Samniang Kongpolparn, 63 tuổi, đến sân bay vào
đầu giờ chiều thứ Ba từ tỉnh Surin phía đông bắc Thái Lan - thành trì đảng của
ông Thaksin trong nhiều thập kỷ qua - cùng hàng trăm người ủng hộ khác.
"Ông ấy là thủ tướng tốt nhất mà chúng
tôi từng có. Dù tôi sẽ không được nhìn thấy ông ấy hôm nay, tôi vẫn muốn đến để
ủng hộ ông ấy," bà nội trợ này nói. "Tôi đồng ý với việc họ hòa giải
với chính phủ thân quân đội, nếu không chúng tôi sẽ mắc kẹt với các thượng nghị
sỹ. Tôi không muốn điều đó."
Tất cả những điều này xảy ra trùng với nỗ lực
của đảng Pheu Thai của ông Thaksin, để thành lập một chính phủ tiếp theo - một
tiến trình đã diễn ra ba tháng trên khắp Thái Lan.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/4A02/production/_130864981_p0g81zvh.jpg
Bị coi là một phạm nhân, ông Thaksin không thể nào tham gia chính trị
Thái Lan trong nhiều năm tới
Nó bắt đầu với hi vọng về một bình minh mới được
dẫn dắt bởi đảng cấp tiến trẻ tuổi Move Forward - đảng dành đa số ghế trong cuộc
bầu cử vào tháng Năm, ban đầu đã thành lập một liên minh với Pheu Thai; và kết
thúc trong cái mà hiện chắc chắn sẽ là một liên minh của hầu hết mọi người trừ
những người cải cách, bao gồm hai đảng do những người tổ chức đảo chính làm
lãnh đạo - một thỏa thuận với các kẻ thù truyền kiếp mà Pheu Thai đã thề sẽ
không thực hiện.
Pheu Thai khẳng định hai diễn biến này không
liên quan. Ít người tin vào điều đó. Có một sự thật rằng Pheu Thai đã bị 'trói'
tay bởi Thượng viện không qua bầu cử, một quả bom hiến pháp 250 ghế được đặt
trong bối cảnh chính trị Thái Lan bởi chính quyền quân sự đã cai trị năm năm
sau cuộc đảo chính năm 2014.
Và vị thế được mặc cả của Pheu Thai bị suy yếu
bởi những kết quả không như kỳ vọng trong cuộc bầu cử, khi đảng này mất sự ủng
hộ vào tay Move Forward và lần đầu tiên rớt xuống vị trí thứ hai.
Các thượng nghị sỹ, tất cả đều được bổ nhiệm
dưới chính quyền quân sự, được phép tham gia cùng 500 nghị sỹ được bầu để bỏ
phiếu bầu thủ tướng mới. Nhiệm vụ được ngụy trang mỏng manh của họ là nhằm ngăn
chặn bất cứ đảng nào có thể đe dọa hiện trạng hiện nay - mối quan hệ của chế độ
quân chủ, quân đội và các doanh nghiệp lớn đã chi phối việc ra quyết định ở
Thái Lan trong nhiều thập kỷ.
Không có gì ngạc nhiên khi họ từ chối ủng hộ
liên minh với Pheu Thai do Move Forward dẫn dắt, mặc dù đảng này chiếm đa số ở
Hạ viện.
Khi đến lượt Pheu Thai đàm phán về một liên
minh mới, việc đảng này cần có sự ủng hộ của thượng viện có nghĩa họ phải tiếp
nhận một số đối thủ cũ.
Tuy nhiên một số chính trị gia của Pheu Thai
cho rằng đảng này nên cố gắng đạt đươc một thỏa thuận tốt hơn, bằng cách từ chối
tham gia một chính phủ với các nhóm bảo thủ theo đường lối cứng rắn nhất. Bất cứ
chính quyền thiểu số nào được thành lập mà không liên minh với Pheu Thai và
Move Forward sẽ nhanh chóng sụp đổ, bởi lẽ các thượng nghị sỹ không thể tham
gia các cuộc bỏ phiếu thông thường của quốc hội về các vấn đề như ngân sách.
Nhưng lãnh đạo của Pheu Thai không sẵn lòng chờ
đợi; đảng này thậm chí đã mời đảng bảo hoàng cực đoan United Thai Nation tham
gia liên minh, đảng mà lãnh đạo của họ trong quá khứ đã chỉ trích gay gắt gia
đình Shinawatra và những người ủng hộ, là công cụ lật đổ chính phủ của đảng
Pheu Thai do em gái ông Thaksin lãnh đạo, bà Yingluck.
Việc hai phe này giờ đây sẽ ngồi cùng nhau
trong cùng một chính phủ là dấu hiệu cho thấy chính trị Thái Lan đã thay đổi đến
mức nào.
Cuối cùng, đối với những người theo chủ nghĩa
bảo hoàng cực đoan, mối de dọa được đặt ra bởi Move Forward và một thế người
Thái trẻ tuổi yêu cầu đối thoại về quyền lực và sự giàu có của chế độ quân chủ,
đã làm lu mờ mối thù truyền kiếp của họ với gia đình Shinawatra.
Đối với Shinawatras, và những thành phần bảo
thủ hơn, có đầu óc kinh doanh hơn của Pheu Thai, trở lại chính phủ và đảm bảo
thỏa thuận đưa Thaksin trở lại, đã trở thành ưu tiên lớn hơn là lo lắng về danh
tiếng của đảng này.
Nhưng có những người, thậm chí trong đảng Pheu
Thai, cảm thấy kinh hoàng trước chủ nghĩa thực dụng đầy hoài nghi của thỏa thuận
này. Họ cảnh báo rằng đảng này sẽ mất thậm chí nhiều hơn những người ủng hộ cơ
sở nhiệt thành, và mất vĩnh viễn sự thống trị mà họ đã nắm giữ trong nền chính
trị bầu cử của Thái Lan hai thập kỷ qua.
Tường
thuật bổ sung của BBC News:
Về nước sau 15 năm sống lưu vong, ông Thaksin
Shinawatra được đưa từ sân bay Don Muaeng tới một trại tù để kiểm tra sức khoẻ.
Lúc 10 giờ sáng, vị cựu thủ tướng 74 tuổi được
đưa thẳng trụ sở Tòa Tối cao Vương quốc Thái Lan ở Sanam Luang, Bangkok.
Tại đây, người ta công bố ông sẽ phải thi hành
án tù giam 8 năm ngay từ thứ Ba tuần này, sau ba vụ kiện đã hoàn tất.
https://ichef.bbci.co.uk/news/640/cpsprodpb/381E/production/_130866341_cnl02856.jpg
Ông Thaksin Shinawatra về tới Bangkok để rồi ra tòa nhận các án tù tổng
cộng 8 năm
Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan xác nhận ông là
phạm nhân (convict) và sẽ chịu các án tù song song. Trong hai vụ án hình sự,
ông bị xử khiếm diện lúc lưu vong ở hải ngoại cho mỗi vụ ba năm tù. Trong một
vụ khác, ông bị xử 5 năm. Tuy thế, tổng cộng thời gian thụ án sẽ chỉ là 8 năm.
Tuy thế, có nhiều đồn đoán là ông sẽ nộp đơn
từ nhà tù để xin được lệnh ân xá từ Hoàng gia (royal pardon). Thủ tục này sẽ mất
ít nhất hai tháng để hoàn tất.
Một cựu thủ tướng Thái Lan khác, bà Yingluck
Shinawatra, em gái ông Thaksin, vừa khoe trên Instagram ảnh hai người trên phi
cơ bay từ Dubai về Singapore.
Nhưng sau đó, bà Yingluck, người vẫn đang sống
lưu vong sau một án tù của chính quyền Thái Lan đưa ra lúc bà đã bị hạ bệ, chỉ
tiễn anh trai lên phi cơ từ Singapore về quê hương sáng nay.
Bản thân bà không về Thái Lan, mà chỉ chia sẻ
lời chúc anh trai bà "hạnh phúc", theo các báo Thái Lan cùng ngày
22/08.
No comments:
Post a Comment