"10 ĐẠI HIỂM HỌA" VỚI THẾ GIỚI : SÁCH MỚI CỦA "TIẾN SĨ NGÀY TẬN THẾ" (Trọng Thành / RFI)

 

‘‘10 đại hiểm họa’’ với thế giới: Sách mới của ‘‘Tiến sĩ Ngày Tận Thế’’

Trọng Thành   -  RFI

Đăng ngày: 07/01/2023 - 20:26Sửa đổi ngày: 07/01/2023 - 20:36

https://www.rfi.fr/vi/t%E1%BA%A1p-ch%C3%AD/t%E1%BA%A1p-ch%C3%AD-%C4%91%E1%BA%B7c-bi%E1%BB%87t/20230107-tien-si-ngay-tan-the-va-cuon-10-dai-hiem-hoa-v%C6%A1i-the-gioi

 

Truyền thông Pháp ngữ cuối 2022 đầu 2023 nói nhiều về cuốn ‘‘10 đại hiểm họa’’ đe dọa thế giới của kinh tế gia Mỹ Nouriel Roubini. Cũng đầu năm mới, một phát biểu của tổng thống Pháp, để ngỏ ý cho rằng ‘‘khủng hoảng khí hậu’’ có thể đã không được dự báo trước, bị phê phán mạnh. Dịch Covid tại Trung Quốc đe dọa đà phục hồi. Lần đầu tiên kể từ khi bị Nga xâm lược, Ukraina cử đoàn ba-lê ra nước ngoài. Trên đây là chủ đề chính Tạp chí Thế giới Đó đây tuần này.

 

https://s.rfi.fr/media/display/582e32e2-8ebe-11ed-9718-005056bfb2b6/w:980/p:16x9/Penser_global.webp

 Biến đổi khí hậu và chiến tranh : Hai đại họa đe dọa thế giới. Đại họa nào đáng sợ hơn đại họa nào ? Ảnh trang bìa của tuần san Pháp Courrier International đầu năm 2023. © Copy d'ecran

 

Kinh tế gia Mỹ Nouriel Roubini, nổi tiếng là người duy nhất dự báo trước (ngay từ năm 2006) cuộc khủng hoảng tài chính 2008, bùng lên tại Mỹ, rồi từ đó lan ra toàn cầu. Tháng 10/2022, Nouriel Roubini cho ra cuốn ‘‘MegaThreats: Ten Dangerous Trends That Imperil Our Future, and How to Survive Them’’ (‘‘Các đại  hiểm họa : Mười xu thế nguy hiểm đe dọa chôn vùi tương lai của chúng ta, và làm thế nào để có thể sống sót’’). Trang mạng tuần báo Pháp Paris Match, đầu năm 2023, có bài ‘‘ "Dr. Doom": "Nous avançons lentement mais sûrement vers la catastrophe" ’’ (‘‘ "Tiến sĩ Ngày Tận Thế" cho biết: "Chúng ta đang tiến chậm, nhưng đang tiến chắc chắn đến đại thảm họa" ’’).

 

Phải chăng Roubini mang cặp kính hoàn toàn đen ?

 

‘‘Dr Doom’’ (hay ‘‘Tiến sĩ Ngày Tận Thế’’) là biệt danh nhiều người sử dụng để vinh danh Nouriel Roubini người đã dự báo đúng cuộc khủng hoảng 2008. Nhưng những người phản đối cũng dùng chính cách gọi này để chê bai, giễu cợt ông như một người luôn mang cặp kính đen, luôn chỉ nhìn thấy những mặt tồi tệ của hiện thực. Báo động kinh tế toàn cầu suy thoái kéo dài và trầm trọng là thông điệp mà L’Echo - nhật báo Pháp ngữ Bỉ, chuyên về kinh tế và tài chính, rút ra từ cách nhìn của Nouriel Roubini, qua bài ‘‘Les "bons" vœux du FMI et de Roubini’’ (Những lời chúc năm mới "tốt lành" của Quỹ Tiền tệ Quốc tế và của kinh tế gia Roubini).

 

·        Đọc thêm : Nhân loại đang "nhắm mắt đi vào" khủng hoảng mới (Dự báo của Diễn đàn Davos một năm trước Đại dịch Covid-19)

 

Trong phần kết, L’Echo thừa nhận Roubini không phải đã ‘‘hoàn toàn sai lầm trong những nhận định’’ ông đưa ra, nhưng ông để lại ấn tượng rằng đại thảm họa là ‘‘không thể tránh khỏi’’. L’Echo phản bác: ‘‘điều tồi tệ nhất không phải luôn là điều chắc chắn xảy ra’’. Báo Bỉ nêu bật tấm gương của người Ukraina hiện nay, đang kháng chiến chống lại ‘‘con quái vật Nga’’, với niềm tin kiên định, hay Liên Âu với cuộc chiến bài bản về năng lượng đã kéo được giá khí đốt xuống mức thấp hơn so với một năm trước. Theo L’Echo, ‘‘năm 2023 có thể sẽ không tồi tệ hơn năm 2022’’.

 

Tính liên hoàn của các đại khủng hoảng

 

Trên thực tế, kinh tế gia Nouriel Roubini không phải chỉ là người dự báo về các thảm họa, mà ông còn đề xuất các giải pháp. Và các dự báo của ông không phải chỉ về các xu thế nguy hiểm đối với năm 2023, mà cho cả những năm tiếp theo, cho trung hạn cũng như dài hạn. Tuần báo Pháp Challenges, chuyên về kinh tế, tài chính, số ra cuối năm 2022, có bài phỏng vấn Nouriel Roubini, với tựa đề ‘‘Récession massive, invasion de Taiwan… L’économiste "catastrophe" Roubini livre ses prédictions 2023’’ (‘‘Suy thoái mạnh, Đài Loan bị xâm lăng… Kinh tế gia ‘‘đại thảm họa’’ đưa ra các dự báo cho năm 2023’’). Cuộc trả lời phỏng vấn Challenges cho phép kinh tế gia Mỹ trình bày toàn diện hơn quan điểm.

 

Nouriel Roubini nhấn mạnh đến tính chất chất đa diện của các xu thế nguy hiểm, từ khủng hoảng nợ, khủng hoảng tài chính, khủng hoảng dịch bệnh, khủng hoảng năng lượng, cuộc chiến kinh tế Mỹ - Trung, chiến tranh quy ước, đe dọa chiến tranh hạt nhân, hiểm họa trí tuệ nhân tạo, cũng như biến đổi khí hậu…. Và điểm quan trọng là các xu thế nguy hiểm này tương tác với nhau, tạo nên tình trạng ngày một nghiêm trọng hơn.

 

Đại họa nhãn tiền - đại họa lâu dài

 

Nouriel Roubini không khẳng định là thế giới chắc chắn sẽ rơi vào tình trạng tồi tệ nhất, nhưng ông lưu ý là bất kể với nỗ lực thế nào, tình hình cũng sẽ rất tồi tệ. Chỉ có điều, nếu nỗ lực đủ và đúng hướng, mức độ tồi tệ sẽ giảm bớt. Nouriel Roubini hay dùng từ ‘‘Dystopia’’ (một từ gốc Hy Lạp dùng để chỉ một xã hội rất tồi tệ, trái ngược hoàn toàn với ‘‘Utopia’’) để nói về tương lai sắp tới của nhân loại. Theo kinh tế gia Mỹ, với các xu thế khó tránh khỏi hiện nay, tương lai sắp tới của nhân loại chỉ có thể là ‘‘Dystopia’’ nhiều hơn hay ít hơn. Nói một cách khác, cái giá phải trả cho các giải pháp sẽ là ‘‘hết sức cao’’, nhưng có khả năng giảm bớt mức độ của đại thảm họa.