Người Việt Online
November 5, 2019
WASHINGTON,
D.C. (NV) – Hai nhà ngoại giao chuyên nghiệp Mỹ mới đây
đã khai với các giới chức điều tra trong thủ tục luận tội Tổng Thống Donald
Trump rằng họ không được sự hậu thuẫn của Bộ Ngoại Giao dưới thời chính phủ hiện
nay, và cơ quan này bị sử dụng cho các mục tiêu chính trị cá nhân, theo các văn
bản được công bố hôm Thứ Hai, 4 Tháng Mười Một.
Theo bản tin của hãng thông tấn Reuters, ông Michael McKinley,
một cựu cố vấn cao cấp cho Ngoại Trưởng Mike Pompeo, nói trong cuộc điều trần hồi
tháng qua rằng ông đề nghị bộ có bản thông cáo hỗ trợ cho đại sứ Mỹ tại Ukraine,
bà Marie Yovanovitch, để bác bỏ các cáo buộc
sai trái nhắm vào bà, nhưng được cho biết là ông Pompeo quyết định “không nên…
làm lúc này.”
“Thời điểm tôi có quyết định từ chức có liên hệ tới hai vấn đề quan trọng:
sự thất bại của Bộ Ngoại Giao trong việc hậu thuẫn các nhân viên ngoại giao
chuyên nghiệp bị kéo vào cuộc điều tra của thủ tục luận tội; và việc sử dụng
các đại sứ cho các mục tiêu chính trị cá nhân,” theo lời ông McKinley trong văn bản được các ủy ban Hạ Viện công bố.
Các ủy ban tiến hành cuộc điều tra đã lắng nghe lời
khai của các nhân chứng trong các cuộc họp kín từ mấy tuần qua và cuộc điều tra
này đang bắt đầu đi vào giai đoạn điều trần công khai. Phía đảng Cộng Hòa tại Hạ
Viện, dù có thành viên của mình trong các ủy ban điều tra, đã than phiền là thiếu
sự quang minh chính đại.
Đại sứ Yovanovitch, người bất ngờ bị triệu hồi khi
đang giữ chức đại sứ Mỹ ở Ukraine hồi Tháng Năm, khai hôm 11 Tháng Mười rằng bà
cảm thấy bị đe dọa khi ông Trump nói bà là “tin xấu” (bad news) trong cuộc điện
đàm với Tổng Thống Ukraine Zelenskiy.
“Tôi đã cảm thấy rất lo ngại. Và nay tôi vẫn còn lo ngại,” theo lời bà Yovanovitch.
Một bản tóm tắt cuộc điện đàm do Tòa Bạch Ốc công bố
cho thấy Tổng Thống Trump nói với ông Zelenskiy rằng nữ đại sứ này là “tin xấu”
và sẽ sắp “phải trải qua một số điều.”
Bà
Yovanovitch khai khi bà quay về Washington hồi Tháng Tư, quyền phụ tá Ngoại Trưởng,
ông Philip Reeker, nói với bà rằng bà sẽ phải sớm ra đi vì Ngoại Trưởng Pompeo
không còn có thể bảo vệ bà trước những đòi hỏi của Tổng Thống Trump là phải đưa
bà ra khỏi nhiệm sở Ukraine.
Bà Yovanovitch nói từ cuối năm 2018, các giới chức
Ukraine đã cho bà biết về sự xuất hiện tại quốc gia này của ông Rudy Giuliani,
luật sư riêng của Tổng Thống Donald Trump, và các thảo luận giữa ông với các giới
chức chính quyền nơi đây.
Khi ra trước Hạ Viện, bà Yovanovitch cũng nói rằng
bà “bàng hoàng” khi nghe thấy Tổng Thống Trump đề cập tới bà, hay các đại sứ
nào khác của Mỹ, bằng giọng điệu đó với một nhà lãnh đạo ngoại quốc. (V.Giang)
---------------------------------------
Cali Today
November 4, 2019
WASHINGTON
(New York Times) – Các Uỷ ban Hạ viện đang điều tra luận tội Tổng
thống Donald Trump vào hôm thứ Hai bắt đầu chuyển cuộc điều tra của họ sang
giai đoạn công khai, bằng việc công bố 2 biên bản lấy lời khai hai nhân chứng,
bà cựu Đại sứ Mỹ tại Ukraine Marie Yovanovitch và cựu Phụ tá Ngoại trưởng, ông
Michael McKinley.
Dưới đây là những tóm tắt của New
York Times:
Luật sư tư của Tổng thống tìm cách can thiệp vào
công tác của Bộ Ngoại giao nhằm thúc đẩy chiến dịch đen tối của ông ta.
Biên bản lời khai của bà Yovanovitch, trang 264: “Và điều kế tiếp mà chúng tôi biết, Thị
trưởng Giuliani gọi điện cho Toà Bạch Ốc, cũng như phụ tá Ngoại trưởng phụ
trách lãnh sự, bảo họ rằng, tôi ngăn cản việc cấp visa cho ông Shokin, và
Shokin sang Mỹ để gặp gỡ ông ấy để cung cấp thông tin về tham nhũng xảy ra tại
đại sứ Mỹ, cả tham nhũng của tôi.”
Đã có nhiều tường trình về những nỗ lực kín cũng như
công khai của ông Giuliani trong việc lôi kéo các viên chức Ukraine, những người
có thể giúp ông ta huỷ hoại danh tiếng các đối thủ chính trị của ông Trump. Lời
khai của bà Yovanovitch về nỗ lực can thiệp vào quyết định của Bộ Ngoại giao của
Giuliani cho thấy cụ thể hơn việc ông ta đã công khai chiến dịch tranh thủ
Ukraine nhằm giúp ông Trump tái đắc cử như thế nào.
Bị sa thải vào tháng 3 năm 2016, cựu Bộ trưởng Tư
pháp Viktor Shokin vào đầu năm 2019 nộp đơn xin chiếu khán với lý do muốn đến Mỹ
thăm thân nhân. Theo chính sách lâu năm, một viên chức lãnh sự đã từ chối cấp
visa vì những hành vi tham nhũng của đương đơn.
Khi thúc đẩy để Shokin được cấp chiếu khán, Giuliani
bảo rằng, mục đích chuyến đi này là để gặp gỡ ông ta. Như vậy đã tạo ra lý do mới
để Bộ Ngoại giao từ chối cấp visa cho Shokin, đó là ông đã khai man trong đơn.
Khi Yovanovitch đấu tranh để giữ ghế, các đồng minh
quay sang hai nguồn trông cậy của Trump: Sean Hannity và Twitter.
Biên bản lời khai của bà Yovanovitch, trang 117: “Ngoại trưởng hoặc có lẽ ai đó thân cận với
ông đã gọi điện cho Hannity ở Fox News, nói rằng: ‘Ông biết chuyện gì đang xảy
ra không? Ý tôi là, ông có chứng cớ những cáo buộc này hay không? và nếu ông có
chứng cớ, ông biết đó, hãy nói cho tôi hay, còn không thì chấm dứt.”’
Yovanovitch khai, bà bị sa thải sau khi Giuliani và
những người khác tung chiến dịch bôi nhọ bà. Theo cựu Đại sứ, gần cuối tháng 3,
bà được cho biết, Pompeo hay ai đó thân cận với ông ta đã gọi cho Sean Hannity
– xướng ngôn viên bảo thủ của Fox News – để phàn nàn về những cáo buộc chống lại
bà mà ông ta nói trên chương trình của mình.
Yovanovitch khai, trong khi Bộ Ngoại giao hầu như im
hơi lặng tiếng khi bà bị tấn công công khai thì bà nhận được một lời khuyên từ
Đại sứ Mỹ tại EU – người trung thành với ông Trump, Gordon Sondland: Lên
Twitter đăng điều gì đó tốt đẹp về Tổng thống!
Các nhà điều tra hỏi tại sao không làm theo lời
khuyên này, Yovanovitch lưu ý, Bộ Ngoại giao phần lớn yên lặng về những lời chỉ
trích bà. “Tôi chỉ không nhìn thấy sẽ có bất cứ lợi thế nào khi công khai đấu
tranh với những người đang chỉ trích tôi từ trong nước.”
Các viên chức Bộ Ngoại giao biết các hoạt động của
Giuliani về Ukraine nhưng không nghĩ họ có thể làm được gì.
Biên bản lời khai Yovanovitch, trang 270: “Không giống như tôi đã gởi điện báo chính thức
phác thảo mọi thứ. Cảm thấy rất, rất nhạy cảm và chính trị.”
Các nhà luận tội chất vấn các nhân chứng về những gì
họ biết về những giao dịch của ông Giuliani và ông Trump với Ukraine, và những
hành động của họ về vấn đề này. Theo bà Yovanovitch, các hoạt động của họ đều
được biết rộng rãi trong giới chính sách ngoại giao với Ukraine, và nhiều người
tin rằng, đây không phải là hành vi điển hình và thích hợp của chính phủ. Nhưng
vì bản chất nhạy cảm chính trị của những gì đang diễn ra đã làm lo lắng các
viên chức về việc chính thức đưa ra mối quan ngại.
Yovanovitch vào cuối năm 2018 biết được các viên chức
Ukraine cho hay, Giuliani và đồng minh ở Ukraine đang nhắm vào bà.
Biên bản lời khai Yovanovitch, trang 27: “Trên căn bản,
một số người trong chính phủ Ukraine đã bảo rằng, ông Lutsenko – cựu Bộ trưởng
Tư pháp – trao đổi với Thị trưởng Giuliani, họ có kế hoạch, và họ sẽ hành động,
như ông bà biết, trong đó có tôi.”
Cựu đại sứ khai, vào tháng 2 năm 2009, Bộ trưởng Nội
vụ Ukraine Arsen Avakov cảnh báo bà “nên thận trọng.” Avakov miêu tả mối quan hệ
giữa Giuliani và hai cộng sự Igor Fruman và Lev Parnas, cả việc hai người này sắp
xếp cho Giuliani gặp gỡ Lutsenko.
Yovanovitch cho hay, Avakov nói rằng, Fruman và
Parnas “quan tâm đến việc có một đại sứ khác, theo tôi đoán là vì họ muốn làm
ăn ở Ukraine, hay thêm công chuyện ở Ukraine.”
Yovanovitch sốc khi trông thấy ông Trump lôi bà ra
trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine.
Lời khai Yovanovitch trang 193: “Tôi rất ngạc nhiên khi Tổng thống Trump lại
liên tục nhắc đến tôi trong cuộc điện đàm cấp nguyên thủ, nhưng kinh ngạc hơn
khi Tổng thống lại nói về tôi hay bất cứ đại sứ nào với một vị đồng nhiệm nước
ngoài như vậy.”
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Volodymyr
Zelensky, ông Trump đưa ra vấn đề sẽ sa thải Yovanovitch, gọi bà là ‘tin tức xấu.”
Trump nói: “Bà ta sẽ trải qua một số chuyện.”
Nhiều người đọc biên bản cuộc điện đàm, kể cả cựu Đại
sứ, thì đây là lời đe doạ đáng ngại. Vào lúc ra điều trần, Yovanovitch vẫn
không biết thực sự Tổng thống có ý gì khi nói vậy.
Ông McKinley từ chức vì cảm thấy tổng thống đang lợi
dụng Bộ Ngoại giao cho mục đích chính trị.
Biên bản lời khai McKinley, trang 112: “Trong 37 năm phục vụ Đối ngoại ở rất nhiều
nơi trên thế giới, làm việc trong nhiều vấn đề gây tranh cãi, trong đó có 10
năm ở Washington, tôi chưa từng thấy điều gì như vậy.”
McKinley cho các nhà điều tra hay, ông nộp đơn từ chức
vì tin rằng, Bộ Ngoại giao đang bị lợi dụng để tìm kiếm thông tin gây thiệt hại
cho đối thủ chính trị của Tổng thống, và điều này chưa từng có tiền lệ.
Viên chức Ngoại giao miêu tả chuyện bị “dằn mặt”
không được lên tiếng.
McKinley nhớ lại cuộc trao đổi với phó phụ tá Ngoại
trưởng phụ trách vấn đề EU và Âu Á, người kể lại chuyện các viên chức Ngoại
giao tìm cách cảnh cáo, không cho ông bày tỏ quan ngại. Ông Kent cũng quan ngại
rằng, Bộ Ngoại giao đã cung cấp thông tin không chính xác cho Quốc hội.
Biên bản lời khai McKinley, trang 110: “Chủ tịch
(Adam Schiff): Nhưng để tôi hỏi ông về điều này vì ông có nhắc đến việc
mình quan ngại về vấn đề “dằn mặt.” Một trong những vấn đề được Bộ Ngoại giao
trình bày rõ ràng trong thư rằng, những nhân chứng của Bộ như ông Kent hay bản
thân ông, hay những người khác bị Quốc hội bắt nạt, chứ không phải là bị Bộ Ngoại
giao. Nhưng những gì ông Kent chia sẻ với ông là sự quan ngại của ông ta về việc
bị Bộ Ngoại giao doạ nạt, có phải không?
Ông McKinley: Đúng vậy!
Chủ tịch: Và ông cảm thấy những
gì Bộ Tư pháp trình bày cho Quốc hội bao gồm một số điều mà ông ta nghĩ là dối
trá?
Ông McKinley: “Không đúng” là từ
mà tôi sẽ sử dụng, vì một lần nữa, không được xem biên bản, đọc lại từng từ, điều
mà tôi muốn, về chủ đề như vậy, càng chính xác càng tốt. Ông ấy có đặt nghi vấn
về cách trình bày hay không, hoàn toàn đúng như vậy.
Chủ tịch: Và tôi nghĩ ông
nói, ông ấy chia sẻ với ông rằng, ông ấy nghĩ luật sư Bộ Tư pháp, có lẽ cùng với
những người khác, đang tìm cách bịt miệng ông ấy. Có đúng vậy không?”
McKinley: Ông ấy đúng vậy,
và ông ấy tập trung đặc biệt vào luật sư.”
McKinley hối thúc Bộ Ngoại giao gởi ra thông báo ủng
hộ Yovanovitch.
Lời khai McKinley, trang 38: “Phản ứng của tôi, có giải pháp đơn giản đối với vấn đề này. Chúng tôi
nghĩ, bà ấy là một nhà ngoại giao lâu năm, mạnh mẽ, và chuyên nghiệp, vẫn là
nhân viên ngoại giao toàn thời gian. Không có gì khó trong việc đưa ra một
tuyên bố ngắn, không mang màu sắc chính trị, bày tỏ chúng tôi tôn trọng sự
chuyên nghiệp trong nhiệm kỳ của Đại sứ Yovanovitch tại Ukraine.”
Theo McKinley, 3 lần ông thúc Ngoại trưởng Pompeo
bênh vực bà Yovanovitch nhưng không nhận được phản hồi, ngay sau những tin tức
Trump đã chê bai cựu đại sứ trong cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine vào ngày
25 tháng 7. McKinley cho hay, lần thứ ba ông làm vậy khi từ chức. “Tôi khá thẳng
thắn. Tôi bảo, ông biết đó, tình hình này không thể chấp nhận được,” McKinley
nói.
Hương
Giang (Theo New York Times)
No comments:
Post a Comment