VRNs
Đăng bởi pleikly lúc 2:20 Sáng
9/11/12
VRNs (09.11.2012) – UBCLHB – Ngày 01.11.2012, Ủy ban công lý và hòa bình, trực thuộc HĐGMVN
đã phổ biến một Bản phúc trình về tình hình Công Lý, Hòa Bình và Nhân Quyền
trong Xã Hội Việt Nam hiện nay. Bản phúc trình đề cập đến bảy vấn đề cụ thể tại
Việt Nam là Án xử bất công, Dùng bạo lực để giải quyết các tranh chấp dân sự,
Tham nhũng thành quốc nạn, Chủ quyền đất nước, Phẩm giá con người, Tự do Ngôn
luận, Tự do tôn giáo.
VRNs đăng lại Bản phúc trình này đã được phổ biến trên
website của UBCLHB, ngày 05.11.2012, để quý độc giả được tường.
————–
Kính Gửi:
Đức Cha Chủ tịch HĐGMVN
Đức Hồng Y và quý Đức Cha
Để đáp ứng lời mời gọi của Thư Mục Vụ Năm Đức Tin, Ủy Ban
Công lý và Hòa bình xin phúc trình cùng Đức Hồng Y và quí Đức Cha một số tình
hình xã hội Việt Nam hiện nay đang được dư luận quan tâm. Xin giản lược vào mấy
nét tiêu biểu dưới đây:
1. Án xử bất công
Trong bản Nhận Định công bố ngày 15/05/2012, Ủy Ban
CL&HB đã nhận xét: “Việc áp dụng luật pháp chưa nghiêm minh và tùy tiện (…)
đã dẫn đến những oan sai và đôi khi đẩy người dân đến bước đường cùng. Bộ luật
tố tụng hình sự đã quy định các thủ tục bắt người; vậy mà trong một số trường
hợp, vẫn có các công dân bị bắt sai trái với các quy định của bộ luật ấy, cũng
như với các tuyên ngôn và công ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.”
Tình hình đó chưa thay đổi, thậm chí còn diễn ra xấu hơn.
Điển hình là vụ xét xử ba thanh niên Công Giáo tại Vinh ngày 29/09/2012 và vụ
xử các Bloggers ngày 24/9, tại TP. HCM với các bản án vô lý và đầy bất công. Để
che đậy nó, người ta đã cho mở phiên tòa xét xử công khai, nhưng lại không cho
dân chúng tự do tham dự và ngay cả thân nhân của các bị cáo cũng bị ngăn chặn
khi đến tòa án, thậm chí có những người còn bị tạm giữ hay bị khủng bố tinh
thần.
Bên cạnh đó, những vụ khiếu kiện đông người về đất đai
ngày càng gia tăng hoặc kéo dài. Điều đó chứng tỏ cách giải quyết của chính
quyền các cấp không thỏa đáng, có thể vì thiếu thiện chí giải quyết vấn đề đúng
pháp luật và lẽ phải hay vì bênh vực quyền lợi của các nhà đầu tư và các nhóm
đặc quyền. Để biện minh cho cách giải quyết này người ta thường chụp lên đầu
những người phản kháng cái mũ “bị kích động của thế lực thù địch”.
2. Dùng bạo lực để giải quyết các tranh chấp dân sự
Bạo lực ở đây là việc sử dụng “côn đồ” chứ không chỉ các
biện pháp nghiệp vụ của cơ quan công an để vãn hồi trật tự. Biện pháp này được
dùng ngày càng nhiều, để đàn áp các cá nhân lẫn các đám đông, từ đám tang riêng
lẻ đến các vụ khiếu kiện tập thể hay biểu tình. Điều đó đang làm cho bạo lực
ngự trị trong đời sống xã hội khi giải quyết tranh chấp.
3. Tham nhũng thành quốc nạn
Những diễn biến và xáo trộn trong mấy tháng vừa qua chứng
tỏ mô hình kinh tế hiện tại đang làm giàu cho nhóm đặc quyền đặc lợi, đặc biệt
là giới ngân hàng, hơn là cho toàn dân. Lạm phát gia tăng cũng làm tăng đói
nghèo, không những gây khó khăn hơn cho cuộc sống của người dân, mà cho cả các
doanh nghiệp. Từ đầu năm đến nay hơn 40.000 doanh nghiệp phải giải thể.
Việt Nam hiện nằm trong nhóm các quốc gia thiếu minh bạch
nhất thế giới. Tham nhũng đã trở thành quốc nạn, mà nguyên nhân chủ yếu là do
cơ chế điều hành, lãnh đạo. Chính vì vậy, không những nó nguy hiểm cho tiền đồ
đất nước mà hầu như bất khả loại trừ trong bối cảnh kinh tế – chính trị hiện
nay.
4. Chủ quyền đất nước
Khi ý thức rằng: “Việc chung sống giữa các dân tộc được
xây dựng trên các giá trị từng làm nền tảng để kiến tạo các mối quan hệ giữa
người với người: đó là sự thật, công lý, liên đới tích cực và tự do” (TLGHXHCG
số 433) thì chúng ta thấy hiện nay nền tự do, độc lập, chủ quyền quốc gia của
Việt Nam đang bị đe dọa nặng nề bởi sự gây hấn và xâm lược của láng giềng Trung
Quốc. Người dân không được biết sự thật về những “thỏa hiệp” hay “thỏa ước”
giữa chính quyền hai nước, nhưng lại phải gánh chịu nhiều hậu quả tai hại do
“mối giao hảo” ấy gây nên cả về chính trị lẫn kinh tế.
Trong bản Nhận định về một số tình hình hiện nay của Việt
Nam, Ủy Ban CLHB đã nhấn mạnh: “Vào những thập niên cuối cùng của thế kỷ XX,
Biển Đông đã một vài lần nổi sóng. Nhưng trong những năm gần đây, sự căng thẳng
đã lên đến mức độ nguy hiểm. Nhà cầm quyền Trung Quốc một mặt dùng lời lẽ hoa
mỹ, với thông điệp rất êm tai, nhưng mặt khác, các hành động của họ về chủ quyền
trên Biển Đông ngày càng phản ánh rõ rệt chủ trương Đại Hán.
Trong khi đó phản ứng của Nhà cầm quyền Việt Nam quá yếu
ớt, tạo cớ cho các lực lượng thù nghịch lấn tới. Khó hiểu hơn nữa là việc chính
quyền đã mạnh tay đàn áp các tổ chức và các cá nhân yêu nước phản đối hành động
xâm lược trắng trợn của Trung Quốc. Thái độ lập lờ, thiếu nhất quán của các nhà
lãnh đạo trong vấn đề phân định lãnh thổ vùng biên giới và bảo vệ chủ quyền ở
Biển Đông đang gây bất bình trong dư luận.”
5. Phẩm giá con người
Phẩm giá con người bị chà đạp và xúc phạm nặng nề. Nạn
buôn người và buôn bán phụ nữ chuyển từ tình trạng lén lút sang công khai, núp
dưới hình thức “hợp tác lao động”, “môi giới kết hôn với người ngoại kiều” qua
trung gian các công ty có giấy phép kinh doanh. Đây là loại hình tội phạm đáng
lo ngại với các thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, hoạt động xuyên quốc gia, siêu lợi
nhuận, ngày càng gia tăng và thêm phức tạp.
Hiện tượng ấy dường như là hậu quả của một điều đã diễn
ra từ lâu và rất đáng lo ngại. Trong xã hội Việt Nam hôm nay, con người dễ bị
tha hóa trở thành công cụ, hay bị coi là công cụ để phục vụ các mục tiêu chính
trị, kinh tế hơn là một nhân vị, chủ thể của các thực tại xã hội. Lý do có thể
giải thích là vì nền giáo dục Việt Nam hiện nay không những lạc hậu, mà còn lạc
hướng, chạy theo hình thức và phô trương thành tích nhằm tạo ra những con người
chỉ có khả năng phục vụ cho những mục tiêu chính trị chứ không nhằm đào tạo con
người có nhân cách, phát triển tâm và trí toàn diện. Nói cách khác, hệ thống
giáo dục đang đào tạo con người công cụ hơn là con người nhân vị có tự do, có
khả năng chịu trách nhiệm và sáng tạo.
6. Tự do Ngôn luận
Theo luật lệ Việt Nam hiện hành, truyền thông triệt để
trực thuộc Nhà nước. Vì vậy, mặc dù cả nước có hơn 700 cơ quan báo chí và hầu
như tỉnh nào cũng có truyền thanh và truyền hình, nhưng tất cả bị kiểm duyệt và
kiểm soát gắt gao. Trước mắt, xã hội dân sự chưa được xuất hiện và chưa thực sự
góp phần năng động cho truyền thông.
Cuộc cách mạng thông tin đã bùng nổ qua các trang web và
các blog cá nhân. Đây là một hình thức thông tin mới, tức thời, hấp dẫn, năng
động, đa diện, vừa bằng chữ viết, vừa kèm theo hình ảnh hay minh họa. Với
webblog các nhân, người đưa tin chia sẻ và nối kết với nhau thành mạng xã hội,
giải phóng sự thật khỏi những rào cản và quyền lực truyền thống, cũng như thách
thức ngay cả các tập đoàn truyền thông vốn áp đặt thông tin ở quy mô quốc gia
hay toàn cầu. Tất nhiên cái gì cũng có mặt trái của nó, cần phải được hướng dẫn
và điều chỉnh các lạm dụng, sai trái. Tuy nhiên, các biện pháp kiểm soát, cấm
đoán, phá hoại các trang web, các blog cá nhân, nhất là việc bắt bớ, kết án các
Bloggers đã đi tới tình trạnh vi phạm nhân quyền nặng nề. Vụ án các Bloggers
thuộc câu lạc bộ các nhà báo tự do đã bị xét xử vừa qua là ví dụ cụ thể cho
tình trạng vi phạm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí.
7. Tự do tôn giáo
Mặc dù hiến pháp, luật, pháp lệnh, nghị định và thông tư
đã quy định về tự do tôn giáo, tự do tín ngưỡng, nhưng việc thực hiện các quy
định trên tại nhiều địa phương lại rất tùy tiện. Chính vì vậy, ở một số nơi,
việc cử hành các lễ nghi tôn giáo và thiết lập các điểm sinh hoạt tôn giáo
ngoài cơ sở thờ tự rất nhiêu khê và tùy thuộc nhiều vào cảm tính của giới chức
chính quyền địa phương. Đặc biêt, do lịch sử, có những “Xã” hay “Huyện anh
hùng” mà ở đó có tiêu chí “vùng trắng tôn giáo”, thì việc cố gắng phục hồi các
nhà nguyện và tổ chức các buổi cầu nguyện của các giáo hội địa phương gặp rất
nhiều khó khăn. Tình trạng này, tùy lúc, đã và đang diễn ra tại một số giáo phận
như Kontum, Hưng Hóa, Ban Mê Thuột, Vinh…
Kính thưa Đức Hồng y, quí Đức Cha,
Khi gửi Bản phúc trình này, Ủy Ban CLHB chỉ nêu lên một
số hiện tượng tiêu biểu hoặc vấn đề đáng quan tâm. Làm như thế, chúng ta muốn
chứng tỏ rằng người Công Giáo không hề thờ ơ với tình hình đất nước, nhưng luôn
thể hiện một tình yêu nước nồng nàn và nỗ lực kiếm tìm giải pháp tích cực dựa
trên GHXH của Giáo hội để xây dựng hòa bình. Cổ vũ hòa bình là một phần tất yếu
trong sứ mạng của Giáo Hội khi tiếp tục công trình của Đức Kitô trên trần gian.
Thật vậy, trong Đức Kitô, Giáo Hội là một bí tích, tức là dấu chỉ và công cụ
của hòa bình trên thế giới và cho thế giới (x. TLGHXHCG Số 516). Ủy Ban
CL&HB ước mong nhận được những góp ý tích cực, hướng dẫn cụ thể và đầy tình
hiệp thông của Đức Hồng Y và quí Đức Cha để có thể góp phần loan báo Tin Mừng
trong lãnh vực chính trị, kinh tế, xã hội… đầy khó khăn và thách đố này.
Lễ Các Thánh, ngày 01.11.2012
ỦY BAN CÔNG LÝ & HÒA BÌNH / HĐGMVN
No comments:
Post a Comment