Rick Rozoff
Người dịch: Đỗ Quyên
Posted by basamnews on 21/07/2012
Từ Paris, vị thống đốc toàn cầu, đại diện
toàn quyền của siêu cường quân sự duy nhất của thế giới, đã bắt đầu một chuyến
công du hai tuần đến các tỉnh lỵ thuộc đế quốc của bà, cả cũ lẫn mới, ở châu Á
và Trung Đông, vào ngày 5 và 6 tháng 6, khi bà lên án Nga và Trung Quốc là đã
không tham gia hội nghị “Những người bạn của Syria” lần thứ ba – tức là cuộc
họp kín bàn về thay đổi chế độ ở Syria. Bà dọa rằng họ sẽ phải “trả giá” vì đã
không chịu tuân thủ chương trình nghị sự của Washington ở Syria, và cả thế
giới, theo hàm ý của bà.
Sau khi đã tuyên bố như thế với hai thách
thức lớn nhất của Mỹ ở lục địa Âu-Á, và với thế giới, bằng một giọng mập mờ như
thế, Ngoại trưởng Hillary Clinton bay sang Afghanistan vào ngày 7 để tuyên bố
rằng đất nước bị chiến tranh tàn phá này là đồng minh ngoài NATO quan trọng mới
đây của Mỹ, hiện diện cùng với Argentina, Australia, Bahrain, Ai Cập, Israel,
Nhật Bản, Jordan, Kuwait, Morocco, New Zealand, Pakistan, Philippines, Hàn Quốc
và Thái Lan trong danh mục này. Sau đó bà rời Afghanistan sang Nhật Bản để dự
một hội nghị về Afghanistan tổ chức ở Tokyo.
Vào ngày 9-7, bà có mặt ở Mông Cổ, và ngày
10, ở Việt Nam; ngày 11 sang Lào và từ 11 đến 13 thì ở Campuchia.
Bà rời đất nước cuối cùng trong danh sách
trên đây để sang Ai Cập vào ngày 14-7, rồi từ đó bay sang Israel để gặp gỡ các
lãnh đạo nước này vào ngày 16 và 17-7.
Năm nước châu Á bà đã đi thăm đều nằm gần
Trung Quốc. Ba trong số đó – Afghanistan, Lào và Việt Nam – còn tiếp giáp Trung
Quốc. Chuyến đi của bà diễn ra sau một chuyến công du châu Á 9 ngày của Bộ
trưởng Quốc phòng Leon Panetta tháng trước, trong đó ông Panetta đi thăm
Singapore, Việt Nam và Ấn Độ, trong tràng pháo tay hoan hô sự chuyển hướng
chiến lược của Washington về khu vực châu Á-Thái Bình Dương.
Kể từ chuyến thăm 7 quốc gia, kéo dài 13
ngày của bà tới khu vực châu Á-Thái Bình Dương cách đây hai năm, trong đó bà
tới thăm Căn cứ chung Trân Châu Cảng-Hickam ở Hawaii, Diễn đàn Khu vực ASEAN
lần thứ 17 ở Việt Nam, rồi từ đó bay sang Trung Quốc, Cambodia, Malaysia, Papua
New Guinea, New Zealand và Australia, bà Clinton đã làm dịu lập trường chính
trị của Lầu Năm Góc, để theo đuổi việc lập căn cứ (basing) và những thỏa thuận
khác với các quốc gia trong khu vực.
Chuyến đi lần này của bà cũng theo đuổi mục
tiêu đó, đặc biệt là ở Mông Cổ và Đông Dương, nơi Washington bây giờ đã có được
bốn đối tác vốn là đồng minh của Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
(Campuchia, sau vụ lật đổ Khmer Đỏ năm 1979.)
Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Mỹ phối hợp
triệt để đến độ nói chung không thể phân biệt được họ với nhau, từ Bộ Tư lệnh
Mỹ đặc trách châu Phi đến Đối tác Chống khủng bố Xuyên-Sahara, đến Sáng kiến
Thực thi Hòa bình Toàn cầu được triển khai nhằm đào tạo và liên kết quân đội
của hàng chục nước ở châu Phi và châu Á.
Khi thăm Lào vào ngày 11-7, bà Clinton trở
thành Ngoại trưởng Mỹ đầu tiên tới nước này kể từ thời John Foster Dulles là
khách của Vua Sisavang Phoulivong, năm 1955.
Cách đây hai năm, bà Clinton đã gặp Bộ
trưởng Ngoại giao Lào Thongloun Sisoulith tại Bộ Ngoại giao Mỹ để tổ chức đối
thoại cấp cao nhất giữa hai nước tính từ thời chiến tranh Việt Nam. Chuyến thăm
đó là chuyến thăm Mỹ đầu tiên của một quan chức lãnh đạo Lào, kể từ năm 1975
khi Đảng Nhân dân Cách mạng Lào lên nắm chính quyền. Năm trước đó, một sáng
kiến tương tự đã được Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao thực hiện với thành viên ASEAN
là Myanmar, mà đỉnh điểm là vào tháng 11 khi bà Clinton thăm Lào và chuyển Lào
từ trục Trung Quốc sang trục Mỹ.
Trong thời gian bà Clinton tiếp Bộ trưởng
Ngoại giao Lào hồi năm 2010, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Mỹ khi đó là
Philip Crowley đã tuyên bố: “Hoa Kỳ cam kết xây dựng quan hệ với Lào như là một
phần trong các nỗ lực to lớn hơn nhằm mở rộng sự tham dự vào Đông Nam Á”.
Chín ngày sau, tại Diễn đàn Khu vực ASEAN
tại Hà Nội, bà Clinton công khai thách thức Trung Quốc khi khẳng định rằng, “Mỹ
có lợi ích quốc gia trong (việc bảo đảm quyền) tự do hàng hải, quyền tự do ra
vào những vùng biển chung của châu Á, và tôn trọng luật quốc tế trên Biển
Đông”. Bà nói thêm: “Hoa Kỳ là một quốc gia Thái Bình Dương, và chúng tôi cam
kết sẽ là một đối tác chủ động của ASEAN”.
Tức là, tận dụng tổ chức 10 nước (Brunei,
Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan
và Việt Nam) này chống lại Trung Quốc, nhất là trong vấn đề tranh chấp đảo ở
biển Hoa Nam (tức Biển Đông) và biển Hoa Đông. Trên thực tế, là để đưa các
thành viên ASEAN vào danh sách đồng minh quân sự chính thức của Mỹ ở châu
Á-Thái Bình Dương – gồm Australia, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc và Đài Loan,
những nước mà Washington đã ký với họ hiệp ước bảo vệ lẫn nhau – trong việc
hình thành nên hạt nhân của một NATO châu Á phát triển nhanh chóng, sẽ bao gồm
Afghanistan, Bangladesh, Ấn Độ, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Mông Cổ, Nepal,
Pakistan, Sri Lanka, Tajikistan, Đông Timor, Turkmenistan và Uzbekistan.
Philippines cho tới gần đây đã chính thức
gọi biển Đông là biển Tây Philippines, và Bộ Ngoại giao chắc chắn sẽ làm như
chuyện từng xảy ra với quần đảo Nam Kuril của Nga, mà họ gọi là “lãnh thổ phía
bắc” (của Nhật Bản), và vịnh Ba Tư (Péc-xích), thường được coi như vịnh Ảrập,
để chế giễu Iran. Đó là sự công kích bằng bản đồ, không là cái gì khác.
Hai năm về trước, sau khi bà Clinton tham
dự Diễn đàn khu vực ASEAN ở Việt Nam, tháng sau đó, quan chức Việt Nam đã được
hàng không mẫu hạm Mỹ mời lên thăm khi nó neo ngoài khơi Việt Nam, và được tàu
khu trục gắn tên lửa định hướng John S McCain tiếp khi tàu này đến Đà Nẵng để
tham gia tập trận chung ở Biển Đông – cuộc tập trận chung đầu tiên giữa Mỹ và
Việt Nam thống nhất.
Đầu tuần này, trong khi đang ở Mông Cổ, bà
Clinton tuyên bố: “Chuyến đi của tôi phản ánh mối quan tâm chiến lược trong
chính sách đối ngoại của Mỹ ngày nay. Sau 10 năm tập trung chú ý rất nhiều vào
xung đột ở Afghanistan và Iraq, Mỹ đang tăng cường đầu tư đáng kể – ngoại giao,
kinh tế, chiến lược và những thứ khác – vào phần này của thế giới. Đó là cái mà
chúng tôi gọi là sự chuyển hướng của Mỹ về châu Á”.
Tờ Wall Street Journal trích dẫn lời bà
khen ngợi chính quyền của Tổng thống Tsakhia Elbegdorj rằng họ đã trở thành một
mô hình dân chủ “tại một lãnh thổ bị Nga và Trung Quốc bao vây”, và bà hoan
nghênh các cải cách gần đây ở Myanmar, đất nước giờ đây là bạn của Washington.
Tháng tới, Mỹ sẽ tổ chức cuộc tập trận quân
sự đa quốc gia mới nhất, Khaan Quest, ở Mông Cổ. Cuộc tập trận này đã được Bộ
tư lệnh Hoa Kỳ tại Thái Bình Dương tổ chức từ năm 2003 để huấn luyện quân đội
địa phương triển khai trước hết là tới Iraq, sau đó tới Afghanistan, hoạt động
dưới quyền chỉ huy của NATO.
Hồi năm 2006, bên cạnh quân Mỹ và Mông Cổ,
cuộc tập trận đã có cả quân đội từ Bangladesh, Fiji, Hàn Quốc, Thái Lan và
Tonga. Hàn Quốc và Tonga giờ đã có những đạo quân nhỏ gắn với Lực lượng Hỗ trợ
An ninh Quốc tế do NATO chỉ huy ở Afghanistan, cùng với các nước đồng minh châu
Á-Thái Bình Dương là Australia, Nhật Bản, Malaysia, New Zealand, Singapore, Hàn
Quốc và bản thân Mông Cổ.
Khaan Quest 2007 bao gồm hơn 1000 lính từ
Mỹ – nước chủ nhà, tới Bangladesh, Brunei, Campuchia, Indonesia, Hàn Quốc, Sri
Lanka và Tonga.
Khaan Quest 2008 có thêm các lực lượng đến
từ Ấn Độ, Nepal, Thái Lan, cũng như thành viên NATO: Pháp.
Cuộc tập trận năm sau sẽ có quân từ
Campuchia, Ấn Độ, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Khaan Quest 2010 có quân đội từ bốn nước
NATO: Mỹ, Canada, Pháp và Đức; cũng như 5 nước châu Á: Mông Cổ, Ấn Độ, Nhật
Bản, Hàn Quốc và Singapore.
Trong cuộc tập trận năm ngoái, quân Mỹ và
Mông Cổ hoạt động bên cạnh quân đội Australia, Campuchia, Canada, Đức, Ấn Độ,
Indonesia, Nhật Bản, Singapore và Hàn Quốc.
Tháng 3 năm nay, Mông Cổ trở thành nước đầu
tiên được trao Chương trình Hợp tác và Đối tác Riêng của NATO, và từ đó đã được
xác định là một trong 8 thành viên của chương trình Đối tác toàn cầu của NATO.
Bảy thành viên kia cũng nằm trong khu vực mở rộng của châu Á-Thái Bình Dương,
gồm: Afghanistan, Australia, Iraq, Nhật Bản, New Zealand, Pakistan và Hàn Quốc.
Tháng trước, tờ The Diplomat đưa tin, Trung
Quốc ngày càng cảnh giác trước sự can dự của Mỹ và NATO vào Mông Cổ cũng như
hành động tuyển lựa Mông Cổ của họ.
Tờ báo này tuyên bố: “Trong khi Khaan Quest
ngày càng thâm nhập sâu vào các siêu cường châu Á, vẫn còn một giai đoạn để cho
Mông Cổ thể hiện quan hệ đối tác chiến lược với Mỹ và NATO”. Họ nói, NATO trao
quy chế Chương trình Hợp tác và Đối tác Riêng của NATO cho Mông Cổ là việc làm
“đánh dấu sự hình thành một mối quan hệ đã trổ hoa trong thập niên qua”.
Đề cập đến việc Mông Cổ trở thành tiền đồn
của NATO giữa Trung Quốc và Nga, tờ báo này nói thêm rằng:
“Hoạt động hợp tác giữa hai bên được kỳ
vọng là sẽ tập trung vào xây dựng năng lực của Lực lượng Vũ trang Mông Cổ (MAF)
cũng như phát triển sự tương kết với quân đội NATO. Mông Cổ đã không ngừng cải
thiện quan hệ của họ với NATO, một cách ổn định, thông qua những cam kết về
quân đội, quân sự trong chiến tranh Kosovo và trong các nỗ lực quân sự hiện nay
ở Afghanistan. Hơn 100 MAF hiện phục vụ tại Afghanistan như là một phần của Lực
lượng Hỗ trợ An ninh Quốc tế. Mông Cô cũng đã cam kết gửi quân tới phục vụ các
chiến dịch của NATO ở Kosovao từ năm 2005 tới năm 2007”
Không đầy bốn tháng trước khi Hillary
Clinton sang Campuchia để dự hội nghị những người đứng đầu chính phủ các nước
ASEAN, Hội nghị thượng đỉnh các bộ trưởng ngoại giao Đông Á và Hội nghị hậu bộ
trưởng Mỹ-ASEAN, Bộ tư lệnh Mỹ ở Thái Bình Dương và Quân đội Thái Bình Dương
của Mỹ đã tổ chức tập trận chỉ huy Angkor Sentinel thường niên lần thứ ba và
tập trận thực địa chung ở Campuchia. Các cuộc tập trận được tiến hành dưới sự
bảo trợ của Sáng kiến Thực thi Hòa bình Toàn cầu, do Văn phòng các vấn đề chính
trị-quân sự trực thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ tổ chức.
Khaan Quest 2007 còn được hỗ trợ bởi Sáng
kiến Thực thi Hòa bình Toàn cầu – đào tạo quân đội để triển khai tới
Afghanistan – cũng giống như cuộc tập trận Shanti Doot lần thứ hai ở Bangladesh
năm 2008 và tập trận Garuda Shield năm 2009 ở Indonesia.
Angkor Sentinel 2010 có hơn 1000 nhân viên
quân sự đến từ 21 nước, trong số đó có Mỹ, Campuchia, Anh, Pháp, Đức, Ý,
Australia, Ấn Độ, Indonesia, Nhật Bản, Mông Cổ và Philippines. Nghĩa là, từ 5
nước thành viên NATO và 7 nước triển vọng là thành viên NATO châu Á. Quân đội
Mông Cổ tham gia tập trận Angkor Sentinel, còn quân Campuchia thì tham gia tập
trận Khaan Quest.
Năm ngoái, Angkor Sentinel thu hút nhân
viên quân sự từ 26 nước.
Tập trận năm tới dự kiến sẽ có thêm nhiều
quân đội tham dự, từ các nước thành viên ASEAN như Lào, Malaysia, Singapore,
Thái Lan và Việt Nam. Các nước thành viên ASEAN khác chắc chắn cũng sẽ tham gia
cùng Singapore, Philippines và Thái Lan trong việc cung cấp căn cứ cho Mỹ làm
nơi triển khai quân đội, tàu và máy bay.
Chính quyền Obama và các đồng minh NATO của
họ đang xây dựng mạng lưới quân sự rộng và sâu trên khắp khu vực châu Á-Thái
Bình Dương, để cô lập và để đương đầu với Trung Quốc và Nga, mà đầu tiên là
Trung Quốc.
Rick Rozoff là nhà báo, blogger, có nhiều bài đăng ở blog
Stop NATO.
Nguồn: Eurasia Review
Bản tiếng Việt © Ba Sàm 2012
No comments:
Post a Comment