ĐIỀU TRA BÁO CHÍ : LIÊN ÂU GIÁN TIẾP TÀI TRỢ CHO AZERBAIJAN TRA TẤN TÙ NHÂN (Thanh Hà / RFI)

 

Điều tra báo chí : Liên Âu gián tiếp tài trợ cho Azerbaijan tra tấn tù nhân

Thanh Hà   -  RFI

Đăng ngày: 02/02/2024 - 13:33

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20240202-%C4%91i%E1%BB%81u-tra-b%C3%A1o-ch%C3%AD-li%C3%AAn-%C3%A2u-gi%C3%A1n-ti%E1%BA%BFp-t%C3%A0i-tr%E1%BB%A3-cho-azerbaijan-tra-t%E1%BA%A5n-t%C3%B9-nh%C3%A2n

 

Tổ chức phóng viên điều tra quốc tế Forbidden Stories hôm 01/02/2024 công bố kết quả điều tra về tình trạng tù nhân Azerbaijan bị tra tấn. Vấn đề đặt ra là « một phần viện trợ tài chính của Liên Hiệp Châu Âu đã bị chính quyền Baku sử dụng » để tài trợ cho các nhà tù khét tiếng ngược đãi tù nhân tại một quốc gia giàu tài nguyên mà Bruxelles xem là một « đối tác đáng tin cậy » của châu Âu. Đài RFI là một trong các đối tác của Forbidden Stories. 

 

https://s.rfi.fr/media/display/16ba6b6e-c05e-11ee-ad00-005056bf30b7/w:980/p:16x9/Banni%C3%A8re%20forbidden-BAKU-1920_1080-FR%20%281%29.webp

Cuộc điều tra của Forbidden Stories về Azerbaijan được tiến hành với sự cộng tác của RFI, France 24 và NCR. © Forbidden Stories

 

Trong bảng xếp hạng về tự do báo chí của tổ chức Phóng Viên Không Biên Giới, Azerbaijan đứng hàng 151 trên tổng số 180 quốc gia.

 

Vào tháng 11/2023, nhiều nhà báo và nhân viên báo mạng Abzas Media của Azerbaijan chuyên điều tra về tình trạng nhân quyền ở Azerbaijan đã bị bắt. Vài ngày sau, Forbidden Stories tiếp tục các cuộc điều tra mà Abzas đang tiến hành; trong đó có những hồ sơ về một dự án khai thác mỏ vàng mà nhiều quan chức ở Baku hưởng lợi, về tài sản của gia đình tổng thống Ilham Aliev, về những vụ tham nhũng « có tổ chức » kể từ khi vùng Thượng Karabakh thuộc quyền kiểm soát của Azerbaijan, hay về nạn tra tấn tù nhân ở Azerbaijan. Phóng viên của RFI Daniel Vallot, một trong những người tham gia điều tra về các hành vi tra tấn ở Azerbaijan, trong bài viết hôm 01/02/2024, đã dẫn lại lời kể của nhiều nhân chứng, những người chống chính quyền của tổng thống Aliev.

 

Vẫn theo điều tra của nhóm phóng viên quốc tế Forbidden Stories, đặc biệt về những vụ tra tấn tù nhân, họ đã tìm ra được một số liên hệ giữa Baku và Liên Âu : Từ 2001, khi Azerbaijan được kết nạp vào Hội Đồng Toàn Châu Âu, Baku đã 263 lần bị Tòa Án Nhân Quyền Châu Âu CEDH tố cáo vi phạm những quy định chung, trong đó có 3 lần do « các hành vi tra tấn » và hơn 30 lần với tội danh « đối xử vô nhân đạo ». Các quan chức của châu Âu đã nhiều lần thanh tra các nhà tù Azerbaijan, nhưng Hội Đồng Toàn Châu Âu vẫn rót « 23 triệu euro cho chính quyền Baku từ 2014 đến nay », trong đó có kế hoạch tài trợ 1,3 triệu euro để « cải thiện hệ thống các nhà tù » ở Azerbaijan.

 

 

Trong bối cảnh Liên Hiệp Châu Âu đang tìm các nguồn cung cấp năng lượng thay thế cho các nhà sản xuất của Nga, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu đã từng tuyên bố Azerbaijan là « đối tác đáng tin cậy » của khối này.