Tây Nguyên nguyên là hai
nước Thuỷ Xá và Hoả Xá, đến thời Minh Mạng vẫn chỉ là thuộc quốc của Đại Nam.
Có lẽ chúa rồi vua Nguyễn cũng không định xâm lược và sát nhập. Khi Pháp chiếm
Đông Dương thì vùng này mới được nhập vào An Nam (Trung Kỳ), vì người Pháp mới
tận dụng được lợi thế về đất đai và tài nguyên ở đây, các đồn điền cafe, cao
su… mới chỉ có từ khi người Pháp xâm lược. Có nghĩa là đây là vùng đất cuối
cùng được nhập vào Việt Nam.
Đến giai đoạn Quốc gia Việt
Nam, vùng này được quy chế tự trị dành riêng cho Hoàng gia, gọi là Hoàng triều
cương thổ. Các lãnh đạo địa phương chỉ thần phục Quốc trưởng Bảo Đại. Đến thời
VNCH, ông Diệm thống nhất quốc gia nên xoá bỏ Hoàng triều cương thổ, nhập vào
VNCH.
Trong chiến tranh Việt
Nam, dân Tây Nguyên vẫn có những nhóm chống quân cộng sản, chứ không phải trên
dưới một lòng theo Việt cộng như sách báo chính thống viết đâu. Điển hình
là vụ thảm sát Đắk Sơn, anh em Google để biết chi tiết,
có cả ảnh. Đây là một vùng ở Đắk Lắk luôn. Tức là mầm mống xung đột nó có từ
lâu đời rồi.
Khi chiến tranh Việt Nam
kết thúc thì tổ chức FULRO vẫn tồn tại ở Tây Nguyên đến 1992. Anh em Google tiếp
để biết FULRO
là tổ chức nào. Đại khái đây là tổ chức đấu tranh để giành độc lập cho
các dân tộc Tây Nguyên, gồm cả người Chăm và Khmer. Có nghĩa là họ chống lại sự
cai trị của người Kinh gồm cả VNCH lẫn Việt Nam cộng sản.
Năm 1999, nhà nước DEGAR được thành lập, đây là nhà nước tự
xưng của người dân tộc ở Tây Nguyên. Thủ đô cũng ở Đắk Lắk. Google để biết chi
tiết. Nhà nước này trên lý thuyết vẫn tồn tại, lãnh đạo lưu vong.
Mấy hôm trước, trùng hợp
thay, có ông thày giáo cũng ở Đắk Lắk mới bị kết án vì
kêu gọi dân chủ, nhân quyền trên Facebook. Nên mình mới bảo là vùng này rất nhạy
cảm chính trị, nên dân mà ngo ngoe chống đối là bị dính án ngay. Hôm qua xảy ra
vụ cũng ở Đắk Lắk, hiện chưa công bố nguyên nhân chính thức dẫn tới vụ khủng
bô’. Nhưng nhiều người đồn đoán là tổ chức Degar đứng sau, cũng có người cho rằng
chỉ là tranh chấp đất đai.
Mình tóm lược lại một số
thông tin về sự nhạy cảm chính trị, nguy cơ ly khai của vùng này để mọi người
hiểu bản chất của lịch sử xung đột ở vùng đất Tây Nguyên. Chuyện tương tự diễn
ra khá phổ biến trên thế giới. Đặc biệt là ở các nước cộng sản hay độc tài thì
nó diễn ra càng bạo lực hơn. Bên Tàu thì Tân Cương, Tây Tạng cũng không khác gì
Tây Nguyên. Các vụ khủng bố rồi đàn áp đẫm máu diễn ra nhiều ở Nga, TQ vì nguyên
nhân sắc tộc. Vùng Kosovo cũng vậy, đang tái diễn bạo lực.
Nói chung là việc cai trị
những vùng đất mới có lịch sử, văn hoá, dân tộc quá khác biệt với các nơi khác
là không hề đơn giản. Ở nhiều nước hay nhiều giai đoạn lịch sử thì các vùng đất
này phải có quyền tự trị tương đối thoáng. Ngay ở TQ cũng có khu tự trị dân tộc
Choang ở Quảng Tây giáp Việt Nam. Nga cũng có nước CH tự trị. Việt Nam hiện
không có và đã từng có ở Tây Nguyên và miền núi phía Bắc (người Mèo).
Hiện tại chưa rõ nguyên
nhân vụ vừa xong là gì, nhưng mâu thuẫn sắc tộc thường không được công bố là
nguyên nhân chính thức, dễ bị lái thành mâu thuẫn thuần tuý hình sự.
P/S:
Nhìn danh sách người chết
toàn lãnh đạo xã, CA và dân đều người Kinh hết, nên nếu bảo thuần túy đất đai
nó sai sai.
Xã làm sao mà có thẩm quyền
thu hồi hay cưỡng chế đất đai được. Thường xung đột vì đất đai thì là dân (chủ
đất) với đội ngũ cưỡng chế đất đai (thường có CA). Nhưng CA cấp xã thì chỉ đi
theo chứ không chỉ huy cưỡng chế.
Đa số các vụ xung đột này
diễn ra vào thời điểm cưỡng chế hoặc thời điểm đàn áp. Vụ này không có những đặc
điểm đó.
HÌNH :
No comments:
Post a Comment