The Economist
Đỗ Đặng Nhật Huy, biên
dịch
https://nghiencuuquocte.org/2023/06/30/the-gioi-hom-nay-30-06-2023/
Tòa án Tối
cao Hoa Kỳ phán quyết việc các trường đại học xem xét chủng
tộc trong tuyển sinh — vốn ưu đãi các ứng viên da đen, gốc Nam Mỹ và người Mỹ bản
địa — là vi hiến. Trong phán quyết với tỉ lệ 6-3, các thẩm phán bảo thủ đã đứng
về phía nguyên đơn, bên cho rằng chính sách trên tại Harvard và Đại học Bắc
Carolina phân biệt đối xử với người da trắng và người châu Á. Kể từ giờ các trường
đại học sẽ không thể đặt hạn ngạch chính thức, nhưng vẫn có thể xem chủng tộc
là một yếu tố để có được cộng đồng sinh viên đa dạng.
Sĩ quan cảnh sát Pháp
bắn chết một thiếu niên và gây ra biểu tình rầm
rộ đã bị bắt và bị buộc tội cố ý giết người. Tổng thống Emmanuel Macron kêu gọi
bình tĩnh khi hàng nghìn người tuần hành qua Nanterre, ngoại ô Paris. Trước đó,
cảnh sát đã bắt giữ 180 người chỉ trong một đêm bạo loạn; nhiều ô tô bị đốt
cháy, các cửa hàng bị lục soát và các tòa thị chính bị tấn công trên khắp nước
Pháp.
Các quan chức Mỹ cho rằng tướng Sergei Surovikin đã
bị chính quyền Nga bắt giữ vì có liên hệ với Yevgeny
Prigozhin. Ông Surovikin biến mất kể từ cuối tuần; và
tình báo phương Tây nói ông đã biết trước về kế hoạch binh biến của Prigozhin.
Trước khi bị cách chức hồi tháng 1, Surovikin là tổng chỉ huy quân Nga ở
Ukraine và chào đón sự tham gia của nhóm lính đánh thuê Wagner.
Một tòa án Anh phán quyết chương trình đưa người xin tị nạn đến Rwanda của chính phủ
là bất hợp pháp. Các thẩm phán nói Rwanda không phải là “quốc gia thứ ba an
toàn,” vì có nguy cơ giới chức Rwanda sẽ trục xuất những người xin tị nạn về quốc
gia mà họ đang chạy trốn. Thủ tướng Anh Rishi Sunak ủng hộ thỏa thuận Rwanda
như một cách ngăn người di cư vượt eo biển Manche vào Anh.
Lạm phát ở
Đức tăng lên mức 6,8% theo năm trong tháng 6, cao
hơn 0,5 điểm phần trăm so với một tháng trước đó. Trong khi đó, lạm phát của
Tây Ban Nha chỉ tăng 1,6% so với cùng kỳ năm ngoái, lần đầu tiên sau hai năm xuống
dưới mục tiêu 2% của ECB. Trước đó, người đứng đầu các ngân hàng trung ương Mỹ,
Anh và châu Âu đều đồng loạt cảnh báo sẽ tiếp tục tăng lãi suất.
Chính phủ Sri
Lanka phê duyệt kế hoạch tái cơ cấu khoản nợ trong
nước trị giá 42 tỷ đô la. Họ ngay sau đó thông báo một kỳ nghỉ toàn quốc từ thứ
Năm đến thứ Hai để ngăn rút tiền khỏi các ngân hàng. Sri Lanka đang cần tái cấu
trúc nợ trong nước để đáp ứng điều kiện nhận cứu trợ từ IMF, sau khi đã vỡ nợ
nước ngoài vào năm ngoái. Ngân hàng Thế giới cũng công bố khoản tài trợ 700 triệu
đô la giúp Sri Lanka phục hồi.
Các nhà thiên văn học phát hiện ra sóng hấp dẫn tần số cực thấp mới có thể cung cấp cái
nhìn sâu sắc về lịch sử sớm nhất của vũ trụ. Được chứng minh ban đầu bởi các
phép toán của Albert Einstein từ năm 1916, giới khoa học lần đầu quan sát được
sóng hấp dẫn vào năm 2015. Nguồn gốc của những sóng tần số thấp này rất có thể
đến từ các cặp lỗ đen siêu lớn, với mỗi lỗ có khối lượng gấp hàng triệu lần khối
lượng mặt trời, đang hợp làm một.
Con số
trong ngày: 59.000 đô la, là chi phí một năm tù mà nhà nước
chi cho mỗi tù nhân ở Anh, cao hơn cả một trường nội trú đắt đỏ.
TIÊU ĐIỂM
Pakistan chờ phao cứu sinh của IMF
Pakistan tiếp tục chìm trong một cuộc khủng hoảng
cán cân thanh toán. Nước này có dự trữ ngoại hối 3,5 tỷ đô la, chỉ đủ cho một
tháng nhập khẩu. Bên cạnh đó họ cũng cần 22 tỷ đô la để trả nợ nước ngoài. Hồi
tháng Năm, đồng tiền Pakistan đã giảm xuống mức thấp kỷ lục so với đồng đô la Mỹ.
Năm 2019, IMF đồng ý trao gói cứu trợ 6,5 tỷ
đô la, với 3,9 tỷ đô la đã được giải ngân. Nhưng kể từ tháng 11, quỹ đã cho
hoãn khoản thanh toán 1,1 tỷ đô la. Pakistan có thời hạn đến thứ Sáu để thuyết
phục IMF giải ngân trước khi thỏa thuận hết hạn.
Nhằm kiềm chế thâm hụt ngân sách theo yêu cầu
của IMF, đầu tháng này Pakistan đã tuyên bố cắt giảm chi tiêu và tăng thuế. Để
giải quyết lạm phát gần 38% trong tháng 5, ngân hàng trung ương đã tăng lãi suất
thêm một điểm phần trăm vào thứ Hai lên 22%. Đến thứ Tư, thủ tướng Pakistan
Shehbaz Sharif nói ông hy vọng đạt được thỏa thuận với IMF. Nếu không, nước ông
sẽ vỡ nợ.
Ấn bản thứ tư của bản hướng dẫn về bom mìn ở Ukraine
Vào thứ Sáu, ấn bản thứ tư của hướng dẫn toàn
diện nhất về bom mìn ở Ukraine sẽ được xuất bản bởi các cơ quan an ninh Ukraine
và Bomb Techs Without Borders, một tổ chức từ thiện của Mỹ. Phiên bản trước của
“Nhận dạng cơ bản về đạn dược ở Ukraine,” một bản PDF minh họa dài 692 trang được
phát hành ba tháng trước, đã lỗi thời. Phiên bản mới thậm chí còn dài hơn. Các
bổ sung bao gồm súng cối của Trung Quốc và Iran, đạn chùm của Nga, các loại bẫy
mìn mới và lựu đạn cải tiến do máy bay không người lái thả.
Được in bằng tiếng Anh và tiếng Ukraina, đi
kèm mã màu để làm nổi bật các mối nguy hiểm như ngòi nổ từ tính được kích hoạt
khi tiếp cận kim loại, bản hướng dẫn sẽ giúp bảo vệ các đội phá bom, binh lính
và dân thường. Song không có thông tin về các bí mật kỹ thuật phương Tây và kỹ
thuật xử lý. Nếu có, chúng có thể khuyến khích những người chưa được đào tạo —
chẳng hạn như nông dân sốt ruột muốn dọn vườn — tự tìm cách gỡ mìn.
Công việc của các biên tập viên sẽ tiếp tục.
Các xưởng bí mật ở Ukraine hiện đang in 3D vỏ bom bằng nhựa chứa đầy chất nổ và
mảnh đạn. Những “quả bom kẹo” được thả bằng máy bay không người lái mới này sẽ
được ra mắt trong ấn bản thứ năm của cuốn sổ tay vào cuối mùa hè.
Diễn viên Hollywood có thể đình công
Fran Drescher, người đóng vai Fran Fine, vai
chính đáng yêu của sitcom “The Nanny”, giờ là chủ tịch của Screen Actors
Guild-American Federation of Television and Radio Artists, một hiệp hội 160,000
thành viên bao gồm cả các diễn viên. Bà Drescher đang giúp đàm phán hợp đồng tiếp
theo của SAG-AFTRA với các nhà sản xuất của Hollywood. Nếu không có thỏa thuận
nào đạt được trước thứ Sáu, khi hợp đồng hiện tại hết hạn, các thành viên của
hiệp hội sẽ nối gót giới biên kịch đình công.
Công đoàn muốn diễn viên được trả nhiều tiền
hơn khi một chương trình do họ đóng được phát sóng lại. Nó cũng muốn đảm bảo AI
sẽ không được dùng thay cho diễn viên. Cuộc đình công trước đó của Hiệp hội
Biên kịch Hoa Kỳ, bắt đầu từ tháng 5, đã khiến gần như toàn bộ quy trình sản xuất
phim ở Los Angeles bị đình chỉ, với quay phim chỉ có thể tiếp tục ở nước ngoài.
Nhưng giờ đây, một cuộc đình công của các diễn viên sẽ đóng cửa tất cả các hoạt
động quay phim của các công ty Mỹ. Bà Drescher tỏ ra sẵn sàng đình công nếu cần.
No comments:
Post a Comment