Cuộc binh biến của
Wagner bộc lộ rủi ro trong quan hệ giữa Nga và Trung Quốc
BBC News Tiếng Việt
28 tháng 6 năm 2023
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c3g1yl5404go
Ngày thứ
Bảy 24/06, khi nổ ra tin lính đánh thuê Wagner tiến về Moscow trong một cuộc nổi
loạn ngắn ngủi, một số doanh nhân từ miền nam Trung Quốc bắt đầu cuống cuồng
kêu gọi các nhà máy ngừng vận chuyển hàng hóa đến Nga, theo
Reuters.
Trong khi cuộc binh biến - phép thử lớn nhất đối với khả năng lãnh đạo của
Tổng thống Nga Vladimir Putin kể từ cuộc xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022
- nhanh chóng lụi tàn, một số công ty xuất khẩu đang đặt ra câu hỏi về sự phụ
thuộc trong tương lai của họ vào đồng minh thân cận nhất của Bắc Kinh.
Shen Muhui, người đứng đầu cơ quan thương mại của các công ty ở tỉnh Phúc
Kiến, miền nam Trung Quốc, cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng sẽ có một vấn đề lớn
xảy ra,” khi nhớ lại cuộc đua tranh giữa các công ty xuất khẩu phụ tùng ô tô,
máy móc và hàng may mặc sang Nga.
Mạng lưới toàn cầu
của Wagner sắp tới sẽ ra sao?
Cuộc binh
biến của lính đánh thuê có ý nghĩa gì đối với nước Nga của Putin?
Hoa Kỳ: 'Trung Quốc
có thể cung cấp vũ khí cho Nga trong chiến tranh Ukraine'
Mặc dù cuộc khủng hoảng đã lắng xuống, nhưng "một số người vẫn đứng
ngoài cuộc vì họ không chắc điều gì sẽ xảy ra sau này", ông nói thêm và từ
chối nêu tên các công ty tạm dừng giao hàng.
Trung Quốc đã tìm cách giảm nhẹ tính chất nghiêm trọng của sự kiện cuối
tuần rồi và lên tiếng ủng hộ Moscow. Hai nước đã đạt được mối quan hệ đối tác
"không giới hạn" ngay trước khi Nga xâm chiếm Ukraine mà Moscow gọi
là "chiến dịch quân sự đặc biệt".
Tuy nhiên, một quan chức hàng đầu của Hoa Kỳ hôm thứ Hai cho biết cuộc
binh biến cuối tuần rồi đã khiến giới lãnh đạo vốn tách biệt của Bắc Kinh bị bất
an, và một số nhà phân tích trong và ngoài Trung Quốc bắt đầu đặt câu hỏi liệu
Bắc Kinh có cần giảm bớt mối gắn kết chính trị và kinh tế với Moscow hay không.
Nhà phân tích an ninh, Alexander Neill, có trụ sở tại Singapore cho biết:
“Vụ việc vừa qua như 'có con ruồi bên trong lọ kem' trong mối quan hệ 'không giới
hạn' đó".
Bộ Ngoại giao Trung Quốc, mô tả cuộc binh biến bị hủy bỏ là "vấn đề
nội bộ" của Nga và bày tỏ sự ủng hộ đối với những nỗ lực của Moscow nhằm ổn
định tình hình, nhưng đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của
Reuters.
Kêu
gọi thận trọng
Yevgeny Prigozhin, người đứng đầu tập đoàn lính đánh thuê Wagner đã tham
gia một số trận chiến đẫm máu nhất của Nga trong cuộc chiến Ukraine, đã lãnh đạo
cuộc nổi dậy vũ trang sau khi ông cáo buộc một số lượng lớn các chiến binh của
mình đã thiệt mạng trong các trận pháo kích từ chính phía Nga.
Nhưng người đứng đầu lính đánh thuê đột ngột ngừng cuộc nổi loạn vào tối
thứ Bảy khi quân của ông tiếp cận Moscow mà hầu như không vấp phải sự kháng cự
nào trong quãng đường dài gần 800 km.
Trung Quốc không bình luận gì khi cuộc khủng hoảng diễn ra, nhưng đã đưa
ra một tuyên bố vào Chủ nhật khi Bộ trưởng Ngoại giao Tần Cương tổ chức một cuộc
gặp bất ngờ với Thứ trưởng Ngoại giao Nga tại Bắc Kinh.
Trọng tâm trong mối quan hệ giữa Trung Quốc và Nga là sự đồng phản đối về
những gì đôi bên xem là một thế giới do Hoa Kỳ thống trị và sự bành trướng của
liên minh quân sự Nato đã đe dọa an ninh của họ.
Sau khi trở thành nhà lãnh đạo chưa từng có nắm ba nhiệm kỳ liên tiếp kể
từ thời của Mao Trạch Đông, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến công du
nước ngoài đầu tiên tới Moscow để gặp "người bạn thân" Putin.
Trong khi các cây bút bình luận theo chủ nghĩa dân tộc trên các tờ báo của
nhà nước Trung Quốc cổ vũ những nỗ lực nhanh chóng của Putin trong việc dập tắt
cuộc nổi loạn, thì ngay cả một số người ở Trung Quốc, nơi tiếng nói chỉ trích bị
siết chặt, đã bắt đầu chất vấn về sự đặt cược của Bắc Kinh vào Nga.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/d876/live/591bcff0-1561-11ee-816c-eb33efffe2a0.jpg
Nga và Trung Quốc tuyên bố có mối quan hệ ‘không giới
hạn’
Shen Dingli, chuyên gia quan hệ quốc tế tại Thượng Hải, cho biết Trung Quốc
"sẽ thận trọng hơn với lời nói và hành động với Nga".
Một số học giả Trung Quốc thậm chí còn đi xa hơn nữa.
Yang Jun, Giáo sư tại Đại học Khoa học Chính trị và Luật Trung Quốc ở Bắc
Kinh, đã viết một bài bình luận đăng hôm thứ Bảy kêu gọi Trung Quốc trực tiếp hỗ
trợ Ukraine để tránh bị Nga "lôi vào vũng lầy chiến tranh".
"Với sự phát triển của tình hình hiện tại và hướng đi của cuộc chiến...
(Trung Quốc) nên điều chỉnh hơn nữa lập trường của mình đối với Nga và Ukraine,
thể hiện thái độ rõ ràng hơn và kiên quyết đứng về phía những người chiến thắng
của lịch sử", ông viết trên tờ Lianhe Zaobao của Singapore bằng tiếng Hoa.
Không rõ liệu bài báo của Yang được viết trước cuộc nổi dậy của Wagner
hay không và ông đã không trả lời yêu cầu phỏng vấn từ Reuters.
Tuy nhiên, các học giả khác ở Trung Quốc cho biết Bắc Kinh sẽ không thay
đổi lập trường đối với Nga vì vụ binh biến.
Chủ tịch Tập nói
Tổng thống Putin cứ yên tâm là "thay đổi 100 năm một lần đang tới''
Bất
ổn cho giới đầu tư
Trung Quốc là đối tác thương mại hàng đầu của Nga, với việc Bắc Kinh xuất
khẩu mọi thứ từ ô tô đến điện thoại thông minh và thu mua nguồn dầu thô giá rẻ
của Nga, vốn đang chịu các lệnh trừng phạt ở phần lớn các nước còn lại trên thế
giới.
Nhưng ngay cả trong năng lượng, lĩnh vực giúp thúc đẩy thương mại giữa
Nga và Trung Quốc tăng 40% trong 5 tháng đầu năm nay, vẫn có một số dấu hiệu thận
trọng từ phía Trung Quốc.
Các giám đốc điều hành hàng đầu tại các công ty năng lượng nhà nước Trung
Quốc thường nói rằng còn quá sớm để bình luận hoặc tránh né các nghi vấn về những
khoản đầu tư mới vào Nga.
Trung Quốc gây
sức ép với Nga, có thể tạo xung đột cao 'chưa từng có' trên Biển Đông
Chiến tranh
Ukraine: Trung Quốc đang hỗ trợ gì cho Nga?
Michal Meidan, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu năng lượng Trung Quốc tại
Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford, cho biết: "Nếu Nga thua cuộc hoặc có những thay đổi
trong giới lãnh đạo trong nước, điều đó sẽ tạo ra những bất ổn lớn cho các nhà
đầu tư Trung Quốc".
Ông cho biết chính phủ Trung Quốc dường như đang thận trọng, viện dẫn
thông tin Bắc Kinh vẫn chưa ký một thỏa thuận cho
một đường ống dẫn khí đốt mới - giữa hai nước bất chấp sự hối thúc từ
Moscow.
Trong khi Trung Quốc đóng vai trò rất quan trọng đối với nền kinh tế Nga,
thì giao dịch thương mại của Trung Quốc với các nước như Mỹ, Liên minh châu Âu
và Nhật Bản, vốn có tiếng nói chỉ trích gay gắt nhất cuộc chiến của Moscow ở
Ukraine, lại áp đảo các giao dịch của nước này với Nga.
Wen-Ti Sung, một nhà khoa học chính trị từ Đại học Quốc gia Úc, cho biết:
“Bắc Kinh hiện có thêm nhiều lý do để ngờ vực hơn và mang tính đổi chác hơn
trong những thỏa thuận với nước Nga của Putin”.
“Không ích lợi gì khi đầu tư dài hạn vào ai đó không được tin tưởng có thể
tồn tại lâu dài.”
Chiến tranh
Ukraine: Trung Quốc đang hỗ trợ gì cho Nga?
Nga:
Vladimir Putin đối mặt thời khắc 'rất nguy hiểm' trong hơn hai thập kỷ cầm quyền
------------------------
TIN LIÊN QUAN
Mạng lưới toàn cầu của
Wagner sắp tới sẽ ra sao?
27 tháng 6 năm 2023
·
Cuộc binh biến của
lính đánh thuê có ý nghĩa gì đối với nước Nga của Putin?
27 tháng 6 năm 2023
·
26 tháng 6 năm 2023
·
Trung Quốc gây sức ép với
Nga, có thể tạo xung đột cao 'chưa từng có' trên Biển Đông
8 tháng 4 năm 2023
·
Chiến tranh Ukraine: Trung
Quốc đang hỗ trợ gì cho Nga?
21 tháng 2 năm 2023
·
Hoa Kỳ: 'Trung Quốc có thể
cung cấp vũ khí cho Nga trong chiến tranh Ukraine'
19 tháng 2 năm 2023
No comments:
Post a Comment