Tổng
thống Putin thừa nhận Nhà nước Nga tài trợ Wagner
Thu Hằng - RFI
Đăng ngày: 28/06/2023 - 12:18Sửa đổi ngày: 28/06/2023 - 12:27
Lần đầu tiên tổng thống Vladimir Putin
chính thức khẳng định Nhà nước Nga đã tài trợ cho công ty lính đánh thuê của Yevgeny
Prigozhin. Trong
bài diễn văn ngày 27/06/2023 trước đông đảo đại diện của quân đội, các lực lượng
an ninh và Vệ binh Quốc gia được mời đến điện Kremlin, nguyên thủ Nga cũng khẳng
định riêng Yevgeny Prigozhin, ông chủ Wagner, còn nhận thêm 80 tỉ rúp (khoảng
850 triệu euro) từ hợp đồng cung cấp thực phẩm giữa công ty Concord và quân đội.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trong một cuộc họp tại
Điện Kremlin, Matxcơva, Nga, ngày 27/06/2023. via REUTERS - SPUTNIK
Thông tín viên RFI Anissa El Jabri tại
Matxcơva tường thuật :
« Ngồi bên bàn làm việc, thỉnh thoảng liếc vào
một tờ giấy, tổng thống Nga « tính sổ » trên truyền hình và khoản thống
kê rất đặc biệt : Đó là số tiền mà Nhà nước Nga tài trợ cho Wagner. Chưa hết,
ông Vladimir Putin chỉ đưa ra con số thống kê của 12 tháng.
Ông cho biết từ tháng 05/2022 đến tháng 05/2023,
công ty lính đánh thuê này đã lĩnh trực tiếp tổng cộng 86.262 tỉ rúp, tương
đương với gần 1 tỉ euro, trực tiếp từ Nhà nước và bộ Quốc Phòng. Tổng
thống Vladimir Putin đã thừa nhận điều mà ông luôn bác bỏ : Đó là Nhà nước
tài trợ hoàn toàn tập đoàn Wagner. Tổng thống Nga nói :
« Tôi hy vọng là trong suốt những chiến dịch đó, không ai ăn cắp hoặc là
« ăn bớt ». Đương nhiên là chúng tôi sẽ kiểm tra việc đó ».
Như vậy, ông Putin cho thấy là ông chưa chấm dứt với
Wagner, mà ngược lại, mọi việc mới chỉ bắt đầu. Trong lúc đó, ông khen thưởng
và vũ trang cho những lực lượng trung thành với ông, đứng đầu là Lực lượng Vệ
binh Quốc gia (Rosgvardia), được thành lập năm 2018. Một trong những cựu vệ sĩ
của ông Putin là Viktor Zolotov hôm nay (28/06) thông báo các nhóm của ông này
được trang bị nhiều thiết bị mới, xe tăng và vũ khí hạng nặng tầm xa ».
Theo AFP, việc « chuyển giao » vũ khí hạng nặng
của Wagner cho quân đội chính quy đang trong quá trình chuẩn bị. Trước khi xảy
ra cuộc xung đột ở Ukraina, điện Kremlin luôn bác bỏ mọi mối liên hệ với tập
đoàn lính đánh thuê được Yevgeny Prigozhin thành lập năm 2014, sau đó can dự
vào cuộc chiến ở Syria. Chỉ đến tháng 09/2022, Prigozhin mới chính thức thừa nhận
đứng đầu Wagner và tuyển tù nhân đi chiến đấu ở Ukraina. Lúc đó, Matxcơva cũng
thừa nhận có liên hệ với tập đoàn bán quân sự : bộ Quốc Phòng cung cấp cho
Wagner thiết bị quân sự, doanh trại và trại huấn luyện.
Theo ngoại trưởng Nga, hoạt động của Wagner ở châu Phi vẫn được duy trì.
Ngày 27/06, người phát ngôn của bộ Ngoại Giao Mỹ Matthew Miller cho biết Hoa Kỳ
sẽ « có thêm nhiều biện pháp » chống tập đoàn bán
quân sự Nga tại châu Phi nhưng không nêu rõ chi tiết.
--------------------------
Các nội
dung liên quan
Vụ
Wagner nổi loạn : « Tuổi thọ » của Evguéni Prigojine sẽ bị giảm
Wagner
nổi loạn : Quyền lực của Putin sẽ còn được củng cố hơn ?
Lãnh
đạo Wagner biện minh cho cuộc nổi loạn
====================================================
.
Hậu
vụ Viktorovich Prigozhin nổi loạn, tương lai nào cho Wagner ở châu Phi ?
Anh Vũ - RFI
Đăng ngày: 28/06/2023 - 16:17
Hai
ngày sau cuộc nổi loạn của Wagner, hôm thứ Hai (26/06) ngoại trưởng Nga Sergueï
Lavrov đã bảo đảm rằng nhóm bán quân sự này sẽ tiếp tục "các chiến dịch của
họ ở Mali và Cộng hòa Trung Phi". Lãnh đạo ngành ngoại giao Nga đưa ra
tuyên bố trên trong khi các chuyên gia đang đặt dấu hỏi về tương lai của lực lượng
dân quân tư nhân, nhân tố chủ chốt trong chính sách bành trướng mới của Nga ở
châu Phi.
Hình ảnh do quân đội Pháp công bố ngày 21/04/2022:
Các lính đánh thuê Wagner lên máy bay trực thăng tại miền bắc Mali. © AP
Liệu cuộc khủng hoảng giữa Wagner và
Điện Kremlin có làm đình lại 5 năm bành trướng của Nga ở châu Phi? Sau cuộc nổi
dậy không thành của Viktorovich Prigozhin, hàng loạt câu hỏi đang được đặt
ra xung quanh sự hiện diện của lực lượng dân quân tư nhân trên lục địa đen, nơi
kể từ năm 2018, Wagner đã gây dựng được mạng lưới rộng lớn từ Sudan đến Cộng
hòa Trung Phi, qua Mali và Libya.
Như muốn trấn an các đồng minh ở châu Phi, hôm thứ Hai ( 26/06), Mátxcơva
cam đoan rằng “các sự kiện” cuối tuần trước sẽ không làm thay đổi bất cứ
điều gì trong hoạt động của nhóm lính đánh thuê ở lục địa này. Các thành
viên của Wagner hoạt động tại Mali và Cộng hòa Trung Phi "với tư
cách là những người huấn luyện. Công việc này tất nhiên sẽ tiếp tục",
ông Sergueï Lavrov cho biết trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Nga
Russia Today (RT).
Ông Sergueï Lavrov cũng cho rằng cuộc nổi loạn có vũ trang của thủ lĩnh
Wagner, Viktorovich Prigozhin, và các binh lính đã tham chiến ở Ukraina của
ông ta sẽ không làm thay đổi bất cứ điều gì trong quan hệ của Nga với các đồng
minh. "Đã có nhiều cuộc gọi từ các đối tác nước ngoài tới Tổng thống
Vladimir Putin... để bày tỏ sự ủng hộ," ông Lavrov nói thêm.
Về mặt chính thức, không có thủ đô châu Phi nào bình luận về các sự kiện
xảy ra cuối tuần qua ở Nga. Nhưng theo Cyril Payen, phóng viên của France 24, kể
từ sâu cuộc nổi dậy của Prigozhin, Nga có lẽ bị nhìn với hình ảnh " một
đối tác kém an toàn hơn một chút". Chắc chắn ở Bangui hay
Bamako, người ta sẽ tự hỏi về tương lai sẽ ra sao.
Luật sư và nhà nghiên cứu chính trị Oumar Berté giải thích với
RFI : " Mali thực sự ngày nay đã can dự vào mối quan hệ đối
tác kép, với nước Nga của ông Putin, đồng thời với nhóm Wagner của Prigozhin.
Cho đến bây giờ, không có gì nhiều khác biệt, nhưng điều đó có thể thay đổi
nếu cả hai phe không hòa giải về lâu dài".
Lợi
ích chồng chéo
Tuy nhiên, khi được AFP đặt câu hỏi, một quan chức cấp cao của phủ tổng
thống Trung Phi cho biết Nga sẽ tiếp tục hoạt động tại Cộng hòa Trung Phi, dù
có hay không có Wagner. Fidèle Gouandjika, cố vấn đặc biệt cho Tổng thống Trung
Phi Faustin-Archange Touadéra, cho biết: “Cộng hòa Trung Phi đã ký (vào
năm 2018) một thỏa thuận quốc phòng với Liên bang Nga chứ không phải với
Wagner. Sau đó Nga đã ký hợp đồng phụ với Wagner. Nếu Nga không còn thỏa thuận
với Wagner nữa, thì họ sẽ cử đến cho chúng tôi một đội quân mới."
Là đầu cầu cho các tham vọng của Nga trên lục địa, Cộng hòa Trung Phi đặc
biệt phụ thuộc vào lực lượng dân quân vũ trang Nga. Các binh lính của lực lượng
này còn đảm nhiệm bảo vệ cá nhân cho Tổng thống Faustin-Archange Touadéra.
Wagner có mặt từ năm 2021 tại Mali với khoảng 1.500 người, đã tạo dựng mối quan
hệ chặt chẽ với chính quyền quân sự, tham gia huấn luyện binh lính cũng như các
hoạt động chống lại các nhóm khủng bố ở nước này.
Ở châu Phi, quân của Prigozhin cũng đã được xác định có mặt tại
Libya, Sudan hoặc Mozambique. Kể từ khi Wagner đến châu Phi, nhóm bán
quân sự này thường xuyên bị Liên Hợp Quốc, các tổ chức phi chính phủ quốc tế và
Paris cáo buộc là có hành vi lạm dụng và phạm tội ác đối với dân thường.
Để dấn sâu sự hiện diện, lực lượng dân quân tư nhân triển khai cùng một
chiến lược: Mở các chiến dịch thông tin sai lệch về các các cường quốc thực dân
cũ và đề nghị bảo đảm an ninh để đổi lấy việc khai thác tài nguyên thiên nhiên,
nguồn nuôi cỗ máy chiến tranh của Prigozhin đồng thời cũng phục vụ lợi
ích của điện Kremlin.
Tại Sudan, quan hệ đối tác giữa Wagner và Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF) do
nhân vật số hai của chính quyền, Tướng Mohammed Hamdan Daglo lãnh đạo, đã cho
phép lực lượng dân quân này kiếm bộn tiền từ buôn lậu vàng, và tổ chức vận chuyển
vàng trực tiếp vào kho bạc của nhà nước Nga, góp phần tăng dự trữ vàng của nước
này để đối phó với các biện pháp trừng phạt của phương Tây.
"Wagner là một thực thể, thậm chí có thể coi là
tội phạm vừa bảo vệ lợi ích tư nhân, thậm chí là tội phạm, vừa thúc đẩy lợi
ích của nhà nước Nga. Cả hai có mối liên hệ chặt chẽ với nhau", ông
Niagalé Bagayoko, chủ tịch trung tâm nghiên cứu Mạng lưới An ninh châu Phi nhận
định tóm tắt trên sóng của kênh truyền hình France 24.
Tay
chân của Kremlin
Thierry Vircoulon, nhà nghiên cứu tại Viện Quan hệ Quốc tế Pháp (Ifri),
chuyên gia về châu Phi phân tích: "Căng thẳng với Điện Kremlin nảy sinh
ở mặt trận Ukraina chứ không phải ở châu Phi, nơi mà trái lại, có sự liên kết lợi
ích giữa Wagner và quyền lực Nga...Nhóm bán quân sự là con chủ bài chiến lược của
Nga và sẽ không phù hợp nếu phá vỡ các hoạt động của nhóm này khi Wagner đã là
công cụ ngoại giao chính của nước này".
Nếu Nga không thể bỏ qua được Wagner, thì nói ngược lại cũng đúng. "Kể
từ khi được thành lập, Wagner đã là tay chân của cơ quan tình báo quân đội Nga-
GRU và Điện Kremlin, đồng thời được hưởng lợi từ sự hỗ trợ về hậu cần, chính trị
và tài chính của nhà nước Nga", chuyên gia Vircoulon giải thích
thêm.
Do đó, nếu việc loại bỏ Wagner dường như không phải là một lựa chọn của
hôm nay, thì việc điều chỉnh lại các hoạt động của nó dường như là điều không
thể tránh khỏi.
Theo ông Thierry Vircoulon, một số kịch bản có thể được dự kiến, đặc biệt
là việc chia tách hoạt động của nhóm. "Nếu Prigozhin vẫn còn ở
trong khung cảnh hiện tại, người ta có thể nghĩ rằng ông ta sẽ chỉ phụ trách
các hoạt động bên ngoài và đã bị giải tán khỏi mặt trận nội bộ, tức là khỏi cuộc
xung đột Ukraina".
Một khả năng khác: Bộ Quốc phòng Nga tiếp nhận Wagner, cơ quan này gần
đây đã tuyên bố mong muốn ký hợp đồng với tất cả các lực lượng dân quân tư
nhân. Đây là cách để giành lại quyền kiểm soát các hoạt động của lực lượng dân
quân này ở châu Phi.
Về phía các giới chức ngoại giao phương Tây, người ta quan sát các sự kiện
gần đây cùng những hệ lụy địa chính trị một cách thận trọng. "Những sự
kiện này đặt ra nhiều câu hỏi và chúng ta phải thận trọng. Có nhiều vùng tối.
Nhưng chúng cho thấy những rạn nứt, điểm yếu và sai sót trong hệ thống của
Nga", ngoại trưởng Pháp, bà Catherine Colonna đánh giá.
Trong một phát biểu thu thanh hôm 26/06,
Evguéni Prigozhin tuyên bố chưa bao giờ có ý định lật đổ chính quyền
Nga. Ông ta không tiết lộ đang ở đâu. Trong khi đó Điện Kremlin đảm bảo ông ta
sẽ đến Belarus. Bên cạnh đó, các hãng thông tấn Nga đều thông báo rằng cuộc điều
tra hình sự nhắm vào ông vì tội "kêu gọi binh biến vũ trang" vẫn
tiếp tục.
(Theo france24.com)
No comments:
Post a Comment