Đối thoại nhân quyền
EU-Việt Nam: Nhân quyền yếu thế trước các cơ hội kinh tế?
Mỹ Hằng
BBC News Tiếng Việt
9 tháng 6 năm 2023
https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-65818174
ối thoại nhân quyền thường niên giữa Liên minh châu
Âu (EU) và Việt Nam diễn ra hôm 9/6, chỉ vài ngày sau khi Việt Nam bắt giữ nhà
hoạt động môi trường nổi tiếng Hoàng Thị Minh Hồng.
Giới nhân
quyền nhận định rằng vụ bắt giữ này cho thấy Việt Nam không thực sự coi trọng
cuộc đối thoại này.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/9499/production/_130014083_hrw.jpg
Một số tù
nhân chính trị đang bị giam cầm trong các nhà tù tại Việt Nam
Ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Tổ chức Theo
dõi Nhân quyền (HRW) khu vực châu Á nói với BBC trước thềm cuộc đối thoại rằng
ông không chắc EU có thể đưa ra được một tuyên bố cứng rắn nào với Việt Nam vì nhân quyền nay đã trở thành 'vấn đề thứ yếu'
trong chính sách của EU đối với Hà Nội.
'Anh hùng khí hậu' Ngụy Thị
Khanh được trả tự do
Vụ Đặng Đình Bách: 'Luật
thuế VN mù mờ khiến nhiều tổ chức, cá nhân gặp họa'
Ủng hộ dân chủ, đa đảng,
thầy giáo dạy nhạc Đặng Đăng Phước lãnh 8 năm tù
Công văn Cục thuế TPHCM
hé lộ điều gì quanh chuyện thuế của bà Minh Hồng?
"Điều này là do hiện
các quốc gia thành viên EU và các công ty đang đổ xô đầu tư và kinh doanh ở Việt
Nam.
"Chính vì thế, phía
chính phủ Việt Nam tin rằng họ có thể ngăn chặn EU [đưa ra bất cứ tuyên bố cứng
rắn nào trong cuộc đối thoại này mà không phải chịu những hậu quả tiêu cực lâu
dài.
Ông Robertson chỉ ra rằng
"EU tuyên bố Hiệp định Thương mại Tự do (EVFTA) năm 2020 sẽ khuyến khích
Việt Nam cải thiện thành tích nhân quyền, nhưng điều ngược lại đã xảy ra."
Ngay sau khi ký EVFTA năm
2020, Việt Nam đã tăng cường đàn áp bằng cách kết án thêm nhiều nhà hoạt động với
án tù dài hạn, hạn chế các quyền tự do dân sự và chính trị, vi phạm quyền tự do
tôn giáo và tín ngưỡng, theo báo cáo của HRW gửi EU.
Ông Robertson cho rằng vấn
đề chính ở đây là một phần là do các cấp cao hơn của EU quan tâm hơn tới các vấn
đề khác, như lập trường chống Trung Quốc của Việt Nam, hoặc thúc đẩy đầu tư của
các công ty Châu Âu tại Việt Nam, thay vì nhân quyền.
Các vụ bắt giữ điển hình gần đây
Thông qua việc thành lập Nhóm tư vấn Trong nước,
EVFTA cũng được cho là sẽ thúc đẩy sự tham gia của các nhóm xã hội dân sự độc lập
để giúp giám sát việc thực hiện chương thương mại và phát triển bền vững của hiệp
định.
Tuy nhiên, trong hai năm 2021, 2022, công an
Việt Nam đã bắt giữ bốn nhà hoạt động môi trường, khép họ vào tội trốn thuế, gồm
Mai Phan Lợi và Đặng Đình Bách, Bạch Hồng Dương, Ngụy
Thị Khanh, là những nhà lãnh đạo tích cực muốn đóng góp
cho Nhóm tư vấn Trong nước.
Thay vì thế, chính phủ Việt Nam chấp thuận bảy
thành viên khác tham gia Nhóm Tư vấn Trong nước, trong đó có ít nhất bốn thành
viên là đảng viên cấp cao thuộc các tổ chức có liên hệ chặt chẽ với Đảng Cộng sản
Việt Nam cầm quyền, theo báo cáo của HRW.
Chưa dừng lại ở đó, chỉ hai tuần sau khi trả tự
do cho Anh hùng khí hậu Ngụy Thị Khanh do sức ép của quốc tế, Việt Nam bắt giữ
một Anh hùng Môi trường khác, bà Hoàng Thị
Minh Hồng, cũng với tội danh trốn thuế.
Vào ngày 6/6, ba ngày trước cuộc đối thoại
nhân quyền, Việt Nam kết án một nhà vận động nhân quyền khác, giáo viên dạy nhạc
Đặng Đăng Phước,
tám năm tù giam và bốn năm quản chế vì ông ủng hộ dân chủ, đa đảng, và công
khai bày tỏ quan điểm phê phán của ông về các vấn đề xã hội, môi trường và
chính trị.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/130D9/production/_130014087_philrobertson.jpg
Ông Phil
Robertson, Phó Giám đốc HRW khu vực châu Á
Bên cạnh đó, hồi tháng 4/2023, một phái đoàn
thuộc Tiểu ban Nhân quyền của Nghị viện Châu Âu đã thăm Việt Nam để đánh giá
tình hình nhân quyền tại đây.
Sau chuyến thăm, phái
đoàn bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình nhân quyền ngày càng tồi tệ ở Việt
Nam, đặc biệt về không gian cho xã hội dân sự bị thu hẹp, việc lạm dụng Bộ luật
Hình sự để đàn áp những tiếng nói phản biện, sách nhiễu các nhà hoạt động, đàn
áp quyền tự do ngôn luận, đặc biệt là trên không gian mạng, và quyền tự do tôn
giáo và tín ngưỡng."
Ông Phil Robertson cho rằng việc Việt Nam coi
thường các quyền con người cho thấy EU cần có các biện pháp cứng rắn hơn thay
vì chỉ đưa ra các tuyên bố và hi vọng .
"Nghị viện châu Âu phải đóng một vai trò
lớn hơn nhiều trong việc đòi hỏi tiến bộ về nhân quyền ở Việt Nam, và tuyên bố
của Tiểu ban chính là điều cần phải được đưa ra để khuyến cáo Hà Nội.
"Nghị viện EU nên bắt đầu xem xét cách
gây áp lực lên Ủy ban Châu Âu để thực thi một số điều khoản nhân quyền trong
EVFTA, và thực sự bắt đầu gây áp lực lên Việt Nam thông qua mối quan hệ thương
mại này," ông Phil Robertson nói với BBC.
Ba vấn đề nhân quyền nhức nhối của Việt Nam
Trước thềm đối thoại nhân quyền EU-Việt Nam
năm nay, HRW đã có báo cáo gửi lên EU, thúc giục EU ưu tiên tập trung vào ba
khía cạnh nhân quyền đen tối nhất tại Việt Nam hiện nay.
Tù nhân
chính trị
Hiện Việt Nam giam cầm
hơn 150 nhà hoạt động.
Sau đối thoại nhân quyền năm ngoái, chỉ nửa đầu
năm nay, Việt Nam tiếp tục cho bắt và xử tù hơn 20 nhà hoạt động khác, trong đó
có một số nhà hoạt động môi trường được quốc tế công nhận vì những đóng góp
không mệt mỏi của họ cho một thế giới sạch hơn, dễ thở hơn.
HRW đề nghị EU nên công khai và riêng tư kêu gọi
chính phủ Việt Nam:
·
Trả tự do ngay lập tức
cho tất cả các tù nhân chính trị và những người bị giam giữ vì thực hiện các
quyền dân sự và chính trị cơ bản của họ.
·
Sửa đổi hoặc bãi bỏ các
điều 109, 116, 117, 118 và 331 của Bộ luật Hình sự phù hợp với nghĩa vụ của Việt
Nam theo Công ước Quốc tế về Quyền dân sự và Chính trị (ICCPR).
·
Sửa đổi hoặc bãi bỏ các
điều 74 và 173 của Bộ luật Tố tụng Hình sự và cho phép bất kỳ ai bị cáo buộc vi
phạm, kể cả tội phạm an ninh quốc gia, được tiếp cận ngay với luật sư khi bị bắt.
Vi phạm quyền
tự do xuất nhập cảnh và đi lại
HRW đề nghị EU nên công khai và riêng tư kêu gọi
chính phủ Việt Nam:
·
Ngay lập tức chấm dứt những
hạn chế tùy tiện quyền tự do đi lại, bao gồm quản thúc tại gia, giam giữ tùy tiện,
quấy rối, giám sát và cấm đi lại trong nước và quốc tế, được áp dụng đối với
các nhà hoạt động và những người chỉ trích chính phủ.
·
Bãi bỏ hoặc sửa đổi điều
14 và điều 15 của Hiến pháp cho phép hạn chế quyền con người vì lý do an ninh
quốc gia vượt quá những gì được phép theo luật nhân quyền quốc tế.
·
Bãi bỏ hoặc sửa đổi các
quy định của Luật Xuất Nhập cảnh vốn cho phép các cơ quan có thẩm quyền tùy tiện
cấm công dân Việt Nam ra nước ngoài hoặc trở về Việt Nam trên cơ sở các điều
khoản an ninh quốc gia được xác định một cách mơ hồ.
Đàn áp quyền
tự do tôn giáo và tín ngưỡng
HRW đề nghị EU nên công khai và riêng tư kêu gọi
chính phủ Việt Nam:
·
Cho phép các tổ chức tôn
giáo độc lập tự do hoạt động tôn giáo và tự quản lý. Các nhà thờ và giáo phái
không chọn tham gia hệ thống tôn giáo do chính phủ quản lý nên được phép hoạt động
độc lập.
·
Chấm dứt sách nhiễu của
chính quyền, ép buộc phải từ bỏ đức tin, bắt bớ, truy tố, bỏ tù và ngược đãi
người dân vì họ là tín đồ của các tôn giáo không được nhà nước công nhận; và trả
tự do cho bất kỳ ai hiện đang bị giam giữ vì thực hiện ôn hòa quyền tự do tôn
giáo, tín ngưỡng, biểu đạt và hiệp hội.
·
Cho phép các quan sát
viên bên ngoài, bao gồm các cơ quan của Liên Hiệp Quốc, các tổ chức phi chính
phủ và các nhà ngoại giao nước ngoài, được tiếp cận không bị cản trở và không
có người đi cùng đến Tây Nguyên, đặc biệt là các xã và làng có người Thượng và
các nhóm yếu thế khác sinh sống. Đảm bảo không có sự trừng phạt hoặc trả đũa đối
với bất kỳ ai nói chuyện hoặc giao tiếp với đoàn
===============
TIN LIÊN QUAN
'Anh hùng khí hậu' Ngụy Thị
Khanh được trả tự do
15 tháng 5
năm 2023
.
Vụ Đặng Đình Bách: 'Luật
thuế VN mù mờ khiến nhiều tổ chức, cá nhân gặp họa'
17 tháng 5
năm 2023
.
Ủng hộ dân chủ, đa đảng,
thầy giáo dạy nhạc Đặng Đăng Phước lãnh 8 năm tù
6 tháng 6
năm 2023
.
Công văn Cục thuế TPHCM
hé lộ điều gì quanh chuyện thuế của bà Minh Hồng?
2 tháng 6
năm 2023
No comments:
Post a Comment