NỘI DUNG :
Bằng
chứng cho thấy Nga đã cho nổ tung đập Kakhovka
.
AP: Nga là
thủ phạm phá huỷ con đập gây thảm họa cho Ukraine
Người
Việt
.
=============================================
.
.
Bằng
chứng cho thấy Nga đã cho nổ tung đập Kakhovka
Cù
Tuấn
dịch
Tóm
tắt:
Một con đập ở Ukraine được thiết kế để chống lại hầu hết mọi cuộc tấn công có
thể tưởng tượng ra - từ bên ngoài. Bằng chứng cho thấy Nga đã cho nổ phá con đập
từ bên trong.
Ngay cả
trong một cuộc chiến đã san bằng toàn bộ các thành phố, việc phá hủy đập thủy
điện Kakhovka ở miền nam Ukraine vẫn là sự kiện nổi bật.
Hàng ngàn
người đã phải di dời do lũ lụt từ một trong những hồ chứa lớn nhất thế giới, vốn
rất quan trọng để tưới tiêu cho vùng đất nông nghiệp được coi là vựa lúa mì của
châu Âu. Thảm họa này khiến nguồn cung cấp lương thực toàn cầu cho hàng triệu
người gặp rủi ro và có thể đe dọa các hệ sinh thái vốn đã mong manh trong nhiều
thập kỷ.
Có thể
nhìn thấy rõ vết sẹo trên con đập do giao tranh trong nhiều tháng trước khi bị
vỡ. Các cuộc tấn công của Ukraine đã làm hư hại một phần của con đường phía
trên con đập, và quân đội Nga rút lui sau đó đã làm nổ tung một phần khác.
Tháng trước, hình ảnh vệ tinh cho thấy nước đã chảy không kiểm soát qua một số
cửa đập.
Điều này dẫn
đến những ý kiến cho rằng con đập có thể chỉ đơn thuần là nạn nhân của thiệt hại
do tích lũy từ trước, mà Nga đã viện cớ để chối bỏ trách nhiệm.
Nhưng nhiều
bằng chứng được The New York Times xem xét, từ các kế hoạch kỹ thuật ban đầu đến
các cuộc phỏng vấn với các kỹ sư nghiên cứu về sự cố vỡ đập, ủng hộ một lời giải
thích khác: rằng sự cố vỡ đập không phải là ngẫu nhiên. Sự nứt vỡ thảm khốc của
nền móng bê tông bên dưới của nó rất khó xảy ra.
Theo hai kỹ
sư người Mỹ, với các phát hiện của vệ tinh và địa chấn về các vụ nổ trong khu vực,
cho đến nay, nguyên nhân rất có thể gây ra sự sụp đổ là do một lượng chất nổ được
đặt trong lối đi dùng để bảo trì đập, mà chạy qua giữa khối bê tông của đập,
theo hai kỹ sư người Mỹ. một chuyên gia về chất nổ và một kỹ sư người Ukraine
có nhiều kinh nghiệm vận hành con đập.
Michael W.
West, kỹ sư địa kỹ thuật và chuyên gia phân tích sự cố và an toàn đập, hiện là
hiệu trưởng đã nghỉ hưu của công ty kỹ thuật Wiss, Janney, cho biết: “Nếu mục
tiêu của bạn là phá hủy chính con đập, thì cần phải có một vụ nổ lớn. Elstner.
“Lối đi dùng để bảo trì là một nơi lý tưởng để đặt chất nổ đó.”
Các kỹ sư
cảnh báo rằng chỉ có một cuộc kiểm tra toàn bộ con đập sau khi nước đã rút hết
khỏi hồ chứa mới có thể xác định trình tự chính xác của các sự kiện dẫn đến sự
phá hủy con đập. Sự xói mòn do nước chảy qua các cửa có thể dẫn đến vỡ đập nếu
thiết kế kém hoặc bê tông không đạt tiêu chuẩn, nhưng các kỹ sư cho rằng điều
đó khó xảy ra.
Ihor
Strelets, một kỹ sư từng là phó giám đốc phụ trách tài nguyên nước của sông
Dnipro từ năm 2005 đến năm 2018, nói rằng do là một dự án xây dựng thời Chiến
tranh Lạnh, nền của con đập được thiết kế để chống lại hầu hết mọi loại tấn
công từ bên ngoài. Ông Strelets cho biết ông cũng đã kết luận rằng một vụ nổ
bên trong lối đi bảo trì đã phá hủy một phần cấu trúc bê tông của đập, và những
phần khác của đập đã bị sức nước cuốn đi sau đó.
Ông
Strelets nói: “Tôi không muốn lý thuyết của mình là đúng. Một vụ nổ lớn trong lối
đi bảo trì có thể đồng nghĩa với việc đập bị phá hủy hoàn toàn. “Nhưng đó là
cách giải thích duy nhất,” anh nói.
1. Thức
dậy với dòng nước vây quanh
Vào rạng
sáng ngày 6 tháng 6, cư dân sống gần con đập ở cả lãnh thổ do Nga và Ukraine kiểm
soát đã nghe thấy tiếng nổ và tiếng ầm ầm kỳ lạ, theo họ cho biết sau đó.
Họ không
xa lạ gì với những âm thanh của cuộc chiến. Trong nhiều tháng, hai đội quân đã
đấu pháo với nhau qua sông Dnipro. Nhưng lần này có vẻ khác - và chẳng mấy chốc
mọi người đã rõ tại sao.
Đối với những
người ở gần con đập nhất, được chính phủ Liên Xô xây dựng vào những năm 1950,
dòng nước đổ về gần như ngay lập tức. Lũ lụt mất nhiều thời gian hơn để làm ngập
vùng hạ lưu, nhưng khi chúng xảy ra, chúng đến rất nhanh và sau đó mực nước
không giảm trong hơn một tuần.
Vasyl, 64
tuổi, sống ở thị trấn Hola Prystan, bờ đông do Nga chiếm đóng, cách con đập khoảng
60 dặm, cho biết qua điện thoại: “Chúng tôi sống ở tầng 4 nên nước không tràn tới
căn hộ của chúng tôi, nhưng tầng 1/trệt đã bị ngập hoàn toàn."
Hàng xóm
và người thân đã tìm nơi ẩn náu trong căn hộ của ông. “Nhà của em gái tôi bị cuốn
trôi hoàn toàn,” Vasyl nói. “Bây giờ căn nhà chỉ là những bức tường, không còn
gì bên trong, không đồ đạc, không thiết bị.”
Ông nói, hầu
hết những người trẻ tuổi trong thị trấn đã chạy trốn khỏi sự chiếm đóng của Nga
từ lâu, để lại hầu hết là những người già, trong đó có nhiều người khuyết tật.
“Nhiều người trong số họ chết đuối vì không thể ra khỏi nhà hoặc trèo lên mái
nhà." Số người chết vì lũ lụt vẫn chưa được thống kê; các quan chức nói rằng
con số có khả năng tăng lên khi nước rút.
2. Mục
tiêu chính
Các cửa cống,
các cần cẩu trông tương đối mảnh mai và một lối đi nhỏ trên mặt đập dường như
là mục tiêu dễ dàng cho một cuộc tấn công nhằm phá hủy đập Kakhovka.
Nhưng phần
lớn khối lượng khổng lồ của con đập nằm chìm dưới mặt nước, theo sơ đồ cấu trúc
mà The Times có được và mô tả chi tiết của ông Strelets, người cho biết ông đã
dành nhiều tháng ở đập Kakhovka và xung quanh hồ chứa.
Ông
Strelets cho biết khối lượng đó bao gồm một tòa tháp tròn bằng bê tông gần như
đặc, cao khoảng 20 mét và dày tới 40 mét dưới đáy. Được xây dựng theo từng phần,
hàng rào khổng lồ đó chạy giữa các kè đất ở hai bên kênh và thực hiện phần lớn
trách nhiệm giữ nước của hồ chứa.
Các cửa cống
nằm trên tấm chắn đó, được đóng mở để điều chỉnh mực nước. Bằng chứng trực quan
do The Times thu thập cho thấy thiệt hại rõ ràng đối với con đường và một số cửa
cống ở một bên của kênh trong những tháng trước khi vỡ đập.
Bất chấp
thiệt hại đó và một thác nước màu trắng đổ xuống từ vùng lân cận của các cổng
đó, các kỹ sư cho biết việc phá hỏng một phần của con đập có nhiều khả năng
liên quan đến các vụ nổ do cảm biến địa chấn thu được và tín hiệu hồng ngoại mà
các quan chức Hoa Kỳ cho biết do một vệ tinh thu thập, cho thấy sức nóng của vụ
nổ.
Ben Dando,
một nhà địa chấn học tại Norsar, một tổ chức chuyên về địa chấn học của Na Uy,
cho biết các tín hiệu địa chấn đã được thu tại hai cảm biến giám sát địa chấn,
một ở Romania và một ở Ukraine. Tiến sĩ Dando cho biết, cả hai tín hiệu đều phù
hợp với một vụ nổ - chứ không phải sự sụp đổ của chính con đập.
Dando nói
rằng hệ thống đo đạc có thể xác định thời gian của một vụ nổ trong vòng vài
giây, nhưng không xác định được chính xác vị trí của các vụ nổ. Ví dụ, Norsar
có thể định vị tín hiệu này xảy ra vào 2:54 sáng bắt nguồn từ khu vực có đường
kính 20 hoặc 30 km bao gồm cả con đập.
Không có
thời gian cụ thể cho tín hiệu hồng ngoại, nhưng một quan chức quân sự cấp cao của
Hoa Kỳ nói rằng nó đã được phát hiện ngay trước khi con đập bị sập.
Một quan
chức quân sự cấp cao của Hoa Kỳ nói rằng Hoa Kỳ đã loại trừ một cuộc tấn công từ
bên ngoài vào con đập, chẳng hạn như tên lửa, bom hoặc một số loại đạn khác, và
hiện đánh giá rằng vụ nổ đến từ một hoặc nhiều chất nổ bên trong nó, rất có thể
là do người Nga gài.
Gregory B.
Baecher, giáo sư kỹ thuật tại Đại học Maryland và là thành viên của Học viện Kỹ
nghệ Quốc gia Mỹ, cũng cho biết quy mô của vụ vi phạm cho thấy hàng rào bê tông
bên dưới đã bị hỏng, cho thấy rằng các khối mìn đã được đặt sâu trong cấu trúc
đập.
Giáo sư
Baecher nói: “Nếu họ đặt chất nổ trong lối đi ngầm ngay giữa đập, điều đó sẽ giải
thích được rất nhiều điều." Ông nói, một vụ nổ lớn ở đó, “sẽ phá hủy tất cả
các cấu trúc bê tông.”
Nick
Glumac, giáo sư kỹ thuật và chuyên gia về chất nổ tại Đại học Illinois ở
Urbana-Champaign, cho biết kích thước của lượng chất nổ cần thiết có thể rất
khác nhau tùy thuộc vào cách đặt chất nổ chính xác và mục tiêu chính xác.
Giáo sư
Glumac cho biết: “Điều đáng ghi nhớ là bạn không cần phải nghiền nát con đập,
mà chỉ cần phá vỡ nó đủ để áp lực nước có thể xé nó ra."
Tuy nhiên,
Giáo sư Glumac nói rằng dựa trên sơ đồ của con đập và hình ảnh mới nhất về nền
móng bị phá hủy, “Tôi khó có thể thấy bất cứ điều gì khác ngoài một vụ nổ bên
trong hành lang nội bộ có thể gây ra thiệt hại.” Ông nói thêm, "Đó là một
lượng lớn bê tông, rất khó để di chuyển nó."
Sử dụng lối
đi ngầm giữa đập có thể có một lợi thế khác cho bất kỳ ai đang tìm cách che giấu
dấu vết của họ. Theo ông Strelets, lối đi này chỉ có hai lối vào, trong đó có một
lối vào bên trong phòng máy nằm trong một tòa nhà ở một bên của con đập.
Tiến sĩ
West, vốn cũng là cựu sĩ quan kỹ sư chiến đấu của Quân đội Mỹ, lưu ý rằng điều
đó sẽ cho phép việc gài mìn vào con đập ở ngoài tầm nhìn của các vệ tinh do
thám, máy bay không người lái hoặc nhân chứng trên mặt đất. Cảnh quay bằng máy
bay không người lái vào sáng sớm cho thấy vụ vỡ đập ban đầu xảy ra không xa
phòng máy.
Giáo sư
Baecher cho biết có khả năng, mặc dù không chắc lắm, rằng dòng nước chảy từ những
cánh cổng bị hư hại bằng cách nào đó đã làm xói mòn cấu trúc bê tông nằm dưới
lòng sông. Nhưng ông cho biết việc kiểm tra các bản vẽ chỉ ra rằng thiết kế con
đập đã bảo vệ chống lại khả năng đó bằng các biện pháp tiêu chuẩn. Một trong số
đó là cái gọi là “tấm tạp dề” bằng bê tông trên đỉnh lòng sông trải đến phía hạ
lưu của đập.
Ông nói:
“Đây dường như là một con đập được thiết kế tốt với bản thiết kế hiện đại."
Về phần
mình, công ty vận hành con đập cho biết trong một tuyên bố với The Times vào
ngày 16 tháng 6 rằng “Quân Nga đã thực hiện một vụ nổ bên trong dẫn đến phá hủy
con đập”. Công ty cho biết vụ nổ đó “đã dẫn đến việc xả nước không kiểm soát được
từ hồ chứa và làm gia tăng mực nước ở hạ lưu một cách thảm khốc”.
3. Con
đập – nạn nhân của chiến tranh.
Sự tàn phá
của con đập kể từ khi quân Nga xâm lược Ukraine đã được ghi lại nhiều lần từ
trên cao và trên mặt đất.
Khi quân
Nga rút lui qua sông Dnipro vào tháng 11 năm 2022, họ đã cho nổ tung con đường
trên đỉnh phía bắc của công trình này. Một camera giám sát đã ghi lại được một
vụ nổ mạnh vào ban đêm. Hình ảnh vệ tinh cho thấy sức mạnh của vụ nổ đã phá hủy
con đường mặt đập, nhưng nền đập và tường của các cổng ở phần đó của đập không
bị ảnh hưởng. Chúng vẫn còn đứng vững cho đến ngày hôm nay.
The Times
đã thu được hình ảnh vệ tinh có độ phân giải rất cao cũng cho thấy thiệt hại đối
với một đoạn đường khác trong những ngày và tuần trước khi con đập bị sập. Vào
ngày 1 tháng 6 hoặc rạng sáng ngày 2 tháng 6, một phần của con đường chạy dọc
theo con đập đã bị sập. Các cuộc tấn công bằng tên lửa HIMARS của Ukraine vào
tháng 8 năm 2022 đã làm hư hại đoạn đường đó nhưng đạn không trúng đập.
Vào ngày
23 tháng 4, một phần nhỏ của bức tường nối với nhà máy điện đã bị sập — có thể
là bằng chứng về sự xói mòn gần đập.
Ngoài ra,
các cần cẩu kiểm soát việc xả nước qua đập đã không được di chuyển kể từ giữa
tháng 11. Việc di chuyển này cho phép nước chảy tự do ra khỏi các cửa đó trong
khoảng thời gian vài tháng. Việc này đã khiến mực nước của hồ chứa đạt mức thấp
nhất trong nhiều thập kỷ vào tháng 2, sau đó đã đạt mức cao nhất trong 30 năm
vào tháng 5, chỉ vài tuần trước khi đập bị phá hủy.
Các chuyên
gia cho biết thiệt hại trước đó cũng như áp lực do mực nước dâng cao hoặc vị
trí tĩnh của cần cẩu đều không thể gây ra sự sụp đổ nền bê tông của đập, trừ
khi bê tông nền đập có chất lượng thấp và đã có xu hướng xuống cấp. Các dòng chảy
lớn cũng sẽ không đủ để làm suy yếu nền đập trừ khi vì lý do nào đó, tấm chắn
bê tông - lớp phủ phía hạ lưu đặt trên đáy sông - có các vết nứt hoặc đất mềm
hơn nhiều so với tính toán trong thiết kế.
Một video
xuất hiện trong tuần này, sau khi mực nước đã giảm, cung cấp bằng chứng rõ ràng
về sự cố thảm khốc. Nó cho thấy phần trên cùng của nền móng bê tông, chứ không
chỉ các cổng, đã bị phá hủy.
Kỹ sư
Strelets gọi lối đi bên trong đập là gót chân Achilles của đập Kakhovka. Ông
nói rằng ông hy vọng mìn đã không được đặt ở đó, vì nếu như vậy thì thiệt hại sẽ
không thể khắc phục được.
“Tôi đã đi
bộ dọc theo con đập này nhiều lần,” Strelets nói. “Tôi rất tự hào về nó. Con đập
này là tài sản của đất nước tôi. Tôi thậm chí chưa bao giờ tưởng tượng rằng ai
đó sẽ cố gắng phá hủy nó.”
.
Hình ảnh:
1: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6575925985779359&set=pcb.6576126919092599
Hình ảnh
vệ tinh về con đập, 3 ngày trước khi bị phá hủy.
2: https://www.facebook.com/photo?fbid=6575925992446025&set=pcb.6576126919092599
Một khu
dân cư bị ngập lụt ở thị trấn Hola Prystan do Nga chiếm đóng.
3: https://www.facebook.com/photo/?fbid=6575926062446018&set=pcb.6576126919092599
Nước lũ
dâng đến nóc nhà ở Kherson, cách đập khoảng 40 dặm về phía hạ lưu.
4: https://www.facebook.com/photo?fbid=6575926129112678&set=pcb.6576126919092599
Hình ảnh vệ tinh về con đập, 1 ngày sau khi nó
bị vỡ.
5: https://www.facebook.com/photo?fbid=6575926179112673&set=pcb.6576126919092599
Hình tổng
hợp, Supernova+ via Telegram, Maxar Technologies, Pléiades Neo Airbus DS 2023
Video
con đập: https://www.facebook.com/100000860681544/videos/pcb.6576126919092599/228147090018921
1: Nguồn:
Milinfolive qua Telegram
2: Nguồn:
Văn phòng Công tố Ukraine.
.
.
Bài gốc :
https://www.nytimes.com/.../ukraine-kakhovka-dam-collapse...
NYTIMES.COM
Why the
Evidence Suggests Russia Blew Up the Kakhovka Dam
Why the Evidence Suggests Russia Blew Up the Kakhovka Dam
==================================================
.
AP: Nga là
thủ phạm phá huỷ con đập gây thảm họa cho Ukraine
Người Việt
June 18,
2023
https://www.nguoi-viet.com/the-gioi/ap-nga-la-thu-pham-pha-huy-dap-gay-lut-loi-tai-ukraine/
BERISLAV, Ukraine (NV) – Nga có đủ phương tiện, động cơ
và sự kiểm soát để phá hủy con đập trên sông Dnieper ở Ukraine, theo thông tin
và hình ảnh máy bay không người lái độc quyền mà hãng AP loan tin hôm Chủ Nhật,
18 Tháng Sáu.
Những hình ảnh cho thấy một chiếc xe hơi chứa đầy
thuốc nổ trên đỉnh đập Kakhovka, nằm dưới sự kiểm soát của Nga vào thời điểm vỡ
đập.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2023/06/TS-ukraine-dam-1536x1082.jpeg
Quân
đội Ukraine giúp di tản dân chúng bị lụt lội do vỡ đập Kakhovka. (Hình: Genya
Savilov/AFP via Getty Images)
Ngoài ra, chính quân đội Nga là lực lượng đóng quân tại một
khu vực quan trọng bên trong con đập, nơi trọng yếu nhất để phá huỷ.
Việc phá hủy con đập đã dẫn đến tình trạng lũ lụt, mùa
màng bị đe dọa, nguồn cung cấp nước uống bị đe dọa và gây ra thảm họa môi trường.
Moscow và Kiev đã cáo buộc nhau về vụ phá hủy con đập,
nhưng bằng chứng cho thấy chính Nga là phía có đầy đủ điều kiện sẵn sàng nhất để
thực hiện vụ này.
Thực tế, vụ phá huỷ này mang lại lợi ích cho Nga, khi con
sông Dnierper chảy qua đập đóng vai trò chiến tuyến giữa hai phía, và chính
Moscow là lực lượng kiểm soát con đập Kakhovka khi xảy ra vụ nổ.
Các chỉ huy quân sự Ukraine trong khu vực báo cáo rằng lụt
dâng cao nhanh chóng đe doạ các vị trí đóng quân, phá hủy chiến cụ và buộc Kiev
phải huỷ bỏ các kế hoạch tác chiến lập ra trước đó.
Trận lũ lụt làm gián đoạn việc tiếp vận và việc vượt sông
Dnieper của lực lượng Ukraine.
Những lý do trên cho thấy có vẻ như con đập bị Nga cố
tình phá huỷ trước khi rút lui.
Quy mô của vụ nổ phá hủy con đập cho thấy không phải do
tên lửa hay lực lượng biệt kích Ukraine lén đặt chất nổ gây ra.
Vì nơi bắt nguồn vụ nổ chính là phòng máy bên trong con đập
và khu vực này hoàn toàn nằm dưới sự kiểm soát của Nga trong nhiều tháng và vị
trí để đặt chất nổ được thi hành ở đó một ngày trước khi con đập bị nổ dẫn đến
đổ sụp.
Viện Nghiên Cứu Chiến Tranh (ISW), một viện nghiên cứu
chiến lược của Mỹ chuyên theo dõi cuộc xung đột ở Ukraine, đánh giá rằng có bằng
chứng cho thấy Nga cố tình huỷ phá con đập. Video máy bay không người lái của
quân đội Ukraine ghi lại cảnh binh lính Nga đi lại tự do tới con đập, thể hiện
sự tự tin của Moscow trong việc kiểm soát khu vực.
Các bức ảnh chụp bằng máy bay không người lái mà AP có được
cho thấy một chiếc xe hơi đậu trên con đập, với phần mui bị cắt ra để lộ ra những
chiếc thùng phuy chứa mìn và dây điện để giựt mìn đi về phía bờ sông mà Nga chiếm
đóng.
Một giới chức của lực lượng đặc biệt Ukraine lưu ý rằng
chiếc xe chứa đầy mìn đáng nghi ngờ trên không đủ để phá huỷ con đập, nhưng
quân nhân này tin rằng mục đích của phía Nga là tạo một sự khuếch đại khi cho nổ
từ dưới phòng máy ở chân đập, đồng thời phá huỷ mặt trên của con đập.
Mục đích chính của việc huỷ phá con đập nhằm ngăn chặn bất
kỳ bước tiến quân của Ukraine vào con đập.
Ngay sau đập vỡ, một ý kiến cho rằng cấu trúc xây dựng bị
xuống cấp, có thể dẫn đến vỡ đập. Nhưng khu vực đập bị tàn phá rõ ràng nhất vẫn
thấy một phần nền đường, gần rìa nơi mà phía Nga cho nổ để ngăn chặn một cuộc tấn
công của Ukraine vào mùa thu năm ngoái, còn nguyên vẹn nhiều ngày sau khi phần
lớn phần còn lại của con đập bị sụp đổ.
Gần đây, cơ quan tình báo Ukraine đã công bố đoạn nói
chuyện điện thoại giữa các binh lính Nga, trong đó một người thừa nhận rằng các
nhóm biệt kích phá hoại của họ có liên quan đến vụ phá đập.
Nhìn chung, bằng chứng từ các bức ảnh chụp từ máy bay
không người lái, lời kể của nhân chứng và các cuộc trò chuyện của quân lính cho
thấy rõ ràng rằng phía Nga có đủ phương tiện, động cơ và thời gian để đặt chất
nổ huỷ phá đập Kakhovka.
Hậu quả của hành động phá huỷ con đập Kakhovka này rất
tàn khốc, ảnh hưởng đến cả khu vực trực tiếp về mặt môi sinh cho nhiều thập
niên kế tiếp, kể cả cuộc xung đột đang diễn ra giữa Nga và Ukraine.
----------------
Russia
had means, motive and opportunity to destroy Ukraine dam, drone photos and
information show
By
MSTYSLAV CHERNOV and LORI HINNANT
June 18,
2023
No comments:
Post a Comment