Dara Massicot | Foreign Affairs
Trần Giao
Thủy dịch thuật
POSTED ON FEBRUARY 10, 2023
https://dcvonline.net/2023/02/10/nga-da-sai-cho-nao/
Moscow có thể học được bài học nào từ những thất bại ở Ukraine?
Hình : Álvaro Bernis
Ba tháng trước khi Nga xâm lăng Ukraine vào
năm 2022, Giám đốc CIA William Burns và Đại sứ Hoa Kỳ tại Nga John Sullivan đã
gặp Nikolai Patrushev một cố vấn cực kỳ diều hâu của Tổng thống Nga Vladimir
Putin tại Moscow. Burns và Sullivan báo cho Patrushev là họ biết kế hoạch xâm
lăng của Nga và phương Tây sẽ đáp trả với những hậu quả khốc liệt nếu Nga tiếp
tục. Theo Burns, Patrushev không nói gì về cuộc xâm lăng. Thay vào đó, ông nhìn
thẳng vào mắt họ, truyền tải thông điệp mà Burns coi là: quân đội Nga có thể đạt
được những gì họ muốn.
Khi trở lại, hai người Mỹ thông báo với Tổng
thống Joe Biden rằng Moscow đã quyết định [đánh]. Không lâu sau,
Washington bắt đầu công khai cảnh cáo thế giới rằng Nga sẽ tấn công Ukraine. Ba
tháng trước cuộc xâm lăng, Điện Kremlin biết rằng Hoa Kỳ đã phát giác những kế
hoạch chiến tranh của họ và thế giới đã sẵn sàng đợi một cuộc tấn công ‒ nhưng
Putin đã quyết định phủ nhận ý định xâm lăng ngay cả với quân đội Nga và hầu hết
giới lãnh đạo cao cấp của nước này. Họ không biết gì về cuộc xâm lăng cho đến
vài ngày hoặc thậm chí vài giờ trước khi nó bắt đầu. Bí mật là một sai lầm. Bằng
cách dàn dựng cuộc tấn công chỉ với một nhóm cố vấn nhỏ, Putin đã đánh mất nhiều lợi
thế mà lẽ ra đất nước ông phải có.
Đó là những điểm mạnh đáng kể. Trước khi mở cuộc
xâm lăng, quân đội Nga lớn hơn và trang bị tốt hơn Ukraine. Quân đội của họ có
nhiều kinh nghiệm chiến đấu hơn binh lính Ukraine, mặc dù cả hai đều từng tham
chiến ở vùng lãnh thổ phía đông của Ukraine. Do đó, hầu hết người trong giới
phân tích phương Tây đều cho rằng nếu quân đội Nga dùng lợi thế của họ một cách
khôn ngoan, thì Ukraine sẽ không thể chống chọi lâu dài lại cuộc tấn công của
Nga.
Như vậy tại sao Nga
không thắng thế – tại sao quân Nga lại bị chặn đứng, bị đánh bật ra ngoài
các thành phố lớn và bị đặt vào thế phòng thủ – đã trở thành một trong những
câu hỏi quan trọng nhất trong cả chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ và an ninh quốc
tế nói chung. Câu trả lời có nhiều phần. Việc giữ bí mật nội
bộ quá mức khiến quân đội và chỉ huy có ít thời gian chuẩn bị, dẫn đến tổn thất
nặng nề. Nga đã lập kế hoạch xâm lăng với đầy rẫy những giả định sai lầm, hướng
dẫn chính trị độc đoán và những lỗi lập kế hoạch trái với các nguyên tắc quân sự
then chốt của Nga. Cuộc xâm lăng ban đầu có nhiều đường tấn công mà không
có lực lượng hậu thuẫn, buộc quân Nga phải thực hiện những cuộc hành quân có mục
tiêu quá nhiều tham vọng so đối với tầm cỡ quân đội của họ. Và Điện Kremlin đã
sai lầm khi tin rằng kế hoạch chiến tranh của họ là hợp lý, rằng Ukraine sẽ
không kháng cự nhiều và sự hỗ trợ của phương Tây sẽ không đủ mạnh để tạo ra sự
khác biệt. Kết quả là, Nga đã bị sốc khi quân đội của họ đụng độ với một
Ukraine quyết tâm, được bởi tình báo và vũ khí phương Tây yểm trợ. Quân
Nga sau đó đã liên tục bị đánh bại.
Nhưng khi cuộc chiến kéo dài sang năm thứ hai,
giới phân tích không nên chỉ tập trung vào những thất bại của Nga. Câu chuyện về
hiệu năng quân sự của Nga có nhiều sắc thái hơn so với những nhiều hiểu biết
ban đầu khi suy nghĩ về cuộc chiến. Quân đội Nga không hoàn toàn kém cỏi hoặc
không có khả năng học hỏi. Họ có thể mở một số những cuộc hành quân phức tạp ‒
chẳng hạn như các cuộc tấn công hàng loạt, vô hiệu hóa cơ sở hạ tầng quan
trọng của Ukraine ‒ điều mà họ đã tránh trong giai đoạn đầu của cuộc xâm lăng,
khi Moscow hy vọng chiếm được một Ukraine phần lớn còn nguyên vẹn. Quân đội
Nga đã học hỏi từ những sai lầm của họ và có những điều chỉnh lớn, chẳng hạn
như thu hẹp mục tiêu và điều động nhân sự mới, cũng như các chiến thuật, chẳng
hạn như dùng đến vũ khí tác chiến điện tử làm nhiễu liên lạc của quân đội
Ukraine mà không ảnh hưởng đến quân đội của họ. Quân của Nga cũng có thể
duy trì cường độ chiến đấu cao hơn hầu hết những quân đội khác; tính đến tháng
12, họ đã bắn 20.000 phát đạn hoặc hơn mỗi ngày (mặc dù, theo CNN, vào đầu năm
2023, con số đó đã giảm xuống còn 5.000). Và họ đã hoạt động nhất quán và ổn định
hơn kể từ khi chuyển sang thế phòng thủ vào cuối năm 2022, khiến quân đội
Ukraine khó tiến lên hơn.
Nga vẫn chưa thể bẻ gãy ý chí chiến đấu của
Ukraine hay cản trở sự hỗ trợ về vật chất và tình báo của phương Tây. Khó có thể
đạt được mục tiêu ban đầu là biến Ukraine thành một quốc gia bù nhìn. Nhưng Nga
có thể tiếp tục điều chỉnh chiến lược và củng cố ở những lãnh thổ đã chiếm
đóng ở phía nam và phía đông, cuối cùng giành lấy một biến thể chiến thắng giảm
dần từ gọng kìm thất bại.
.
QUÁ NHIỀU VÀ KHÔNG ĐỦ
Trước khi cuộc chiến ở Ukraine bắt đầu, quân đội
Nga đã có một số vấn đề đã biết về cấu trúc, mỗi vấn đề đều có thể làm
suy yếu khả năng mở một cuộc xâm lăng lớn. Hơn mười năm trước, Moscow
đã cố tình giải thể quân đội và biến nó thành một lực lượng nhỏ hơn, điều chỉnh
cho hợp những cuộc hành quân ứng biến nhanh. Sự chuyển đổi
đó đòi phải có những thay đổi lớn. Sau Thế chiến thứ hai,
Liên Xô duy trì một quân đội khổng lồ để tiến hành những cuộc xung đột
lớn, kéo dài ở châu Âu bằng cách động viên hàng triệu binh lính và tạo
ra một ngành kỹ nghệ quốc phòng khổng lồ để đe dọa NATO và thực thi chế độ
cộng sản ở những nước đồng minh. Quân đội Liên Xô phải gánh chịu nạn tham
nhũng tràn lan, và phải vất vả để sản xuất quân cụ bằng với phương
Tây. Nhưng kích cỡ và vùng hoạt động rộng lớn khiến nó trở thành
một thách thức ghê gớm trong Chiến tranh Lạnh.
Khi chế độ Xô Viết sụp đổ, giới lãnh đạo
Nga không thể quản lý hay biện minh cho việc duy trì một quân đội lớn
như vậy. Viễn cảnh về một trận chiến trên bộ với NATO đã lùi vào dĩ vãng. Để đối
phó, bắt đầu từ đầu những năm 1990, giới lãnh đạo Nga bắt đầu tiến trình
cải cách và hiện đại hóa quân đội. Mục tiêu là tạo ra một quân đội nhỏ hơn
nhưng chuyên nghiệp và nhanh nhẹn hơn, sẵn sàng nhanh chóng trấn áp các cuộc
bùng phát ở ngoại vi của Nga.
Tiến trình này tiếp tục lặp đi lặp lại
trong thiên niên kỷ mới. Năm 2008, quân đội Nga đã công bố một chương trình cải
cách toàn diện mang tên “Bộ mặt mới” nhằm tái cấu trúc quân đội bằng
cách giải tán nhiều đơn vị, cho sĩ quan nghỉ hưu, đại tu các chương trình
huấn luyện và giáo dục quân sự, đồng thời phân bổ thêm ngân sách ‒ gồm cả
việc mở rộng hàng ngũ quân nhân chuyên nghiệp và để có được vũ khí mới hơn. Là
một phần của tiến trình này, Nga đã thay thế các sư đoàn lớn của Liên Xô
thanh lập để chiến đấu trong các cuộc chiến tranh lớn trên bộ bằng
các lữ đoàn và các nhóm chiến thuật cấp tiểu đoàn (BTG) ít cồng kềnh hơn.
Moscow cũng nỗ lực giảm bớt sự phụ thuộc vào tân binh quân dịch.
Những nỗ lực hiện đại hóa quân đội của Nga đã
thất bại trong việc loại bỏ tham nhũng.
Đến năm 2020, có vẻ như quân đội đã đáp ứng
nhiều tiêu chuẩn của nó. Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergey Shoigu tuyên bố 70%
quân cụ của nước ông là mới hoặc đã được hiện đại hóa. Đất nước này có kho
vũ khí quy ước chính xác ngày càng tăng, và quân đội có nhiều quân nhân
chuyên nghiệp hơn lính quân dịch. Nga đã mở hai cuộc hành quân thành
công, một ở Syria ‒ để ủng hộ chế độ Bashar al-Assad ‒ và một là để chiếm lãnh
thổ ở miền đông Ukraine.
Nhưng cuộc xâm lăng toàn diện vào Ukraine
năm 2022 đã cho thấy những cải cách này là không đủ. Ví dụ, nỗ lực hiện đại hóa
đã bỏ qua hệ thống động viên. Những nỗ lực của Nga trong việc chế tạo vũ khí tốt
hơn và cải thiện hoạt động huấn luyện đã không chuyển thành việc nâng cao khả
năng chiến đấu trên chiến trường. Một số quân dụng bề ngoài mới rời
khỏi các nhà máy ở Nga bị nhiều lỗi nghiêm trọng. Tỷ lệ thất bại của hỏa
tiễn của Nga cao và nhiều xe tăng của nước này thiếu quân cụ tự vệ phù hợp,
khiến chúng rất dễ bị tấn công bằng vũ khí chống xe tăng. Trong khi đó, có
rất ít bằng chứng cho thấy Nga đã sửa đổi những chương trình huấn luyện trước
cuộc xâm lăng vào tháng 2 năm 2022 để chuẩn bị cho các binh sĩ thực hiện các
nhiệm vụ mà họ sẽ phải đối diện ở Ukraine. Trên thực tế, những bước
mà Nga đã thực hiện để chuẩn bị khiến việc huấn luyện phù hợp trở nên khó khăn
hơn. Bằng cách đưa nhiều đơn vị đến gần biên giới Ukraine gần
một năm trước chiến tranh và giữ quân cụ và vũ khí tại hiện trường, quân đội
Nga đã tước đi khả năng thực hành những năng khiếu phù hợp của binh lính
và việc bảo trì quân cụ rất cần thiết.
Những nỗ lực hiện đại hóa
của Nga cũng thất bại trong việc loại bỏ tận gốc nạn tham nhũng, vẫn đang ảnh
hưởng đến nhiều mặt của đời sống quân đội Nga. Quân đội Nga thường xuyên thổi phồng số binh sĩ trước chiến
tranh trong các đơn vị riêng lẻ để đáp ứng hạn ngạch tuyển dụng, cho phép một số
chỉ huy ăn cắp tiền thặng dư (lương và chi phí cho lính ma). Quân đội bị ảnh
hưởng vì thiếu nguồn quân nhu. Nó thường có những báo cáo không đáng tin cậy và
không rõ ràng lên xuống dọc theo chuỗi chỉ huy, điều này có thể khiến giới lãnh
đạo Nga tin rằng lực lượng của họ tốt hơn, cả về lượng và phẩm, so với thực
tế khi bắt đầu cuộc xâm lăng.
Một chiếc xe tăng Nga bị phá hủy phía ngoài
Kherson, Ukraine, tháng 11 năm 2022. Ảnh: Valentin Ogirenko / Reuters
Việc hiện đại hóa có thể đã giúp Nga trong cuộc
xâm lăng nhỏ hơn vào Ukraine năm 2014 và những cuộc oanh kích ở
Syria. Nhưng Nga dường như không học được kinh nghiệm hành
quân trong cả hai cuộc xung đột đó. Ví dụ, trong cả hai lần,
Nga có nhiều đội đặc công ở mặt trận để hướng dẫn những cuộc tấn công
sắp xẩy ra, đó là yếu tố còn thiếu trong cuộc xâm lăng của Nga hiện nay.
Nga đã có một bộ chỉ huy tác chiến thống nhất mà họ không có khi bắt đầu cuộc
xâm lăng năm 2022 cho đến vài tháng sau đó.
Trong ít nhất một trường hợp, nỗ lực hiện đại
hóa quân đội hoàn toàn không thích hợp với chiến tranh cường độ cao.
Là một phần trong kế hoạch xây dựng lòng tin với người dân Nga sau các cuộc chiến
ở Chechnya, Điện Kremlin phần lớn cấm tân binh quân dịch phục vụ trong các
vùng chiến sự. Như vậy có nghĩa
là Nga đã rút các binh sĩ chuyên nghiệp từ hầu hết các đơn vị trên cả nước và
đưa họ ra trận dưới dạng lữ đoàn và các nhóm chiến thuật cấp tiểu đoàn (BTG) để
tham gia vào cuộc xâm lăng Ukraine. Đây chính là một
quyết định đáng ngờ: ngay cả một BTG có đủ quân số và trang bị đầy đủ cũng
không có khả năng chiến đấu kéo dài, dữ dội dọc theo một chiến tuyến mở rộng,
như nhiều chuyên gia, kể cả những người trong giới phân
tích của Quân đội Hoa Kỳ như Charles Bartles và Lester Grau, đã lưu
ý. Ngoài ra, theo các tài liệu quân đội Ukraine thu được về cuộc xâm
lăng, rất nhiều đơn vị trong số này đã bị thiếu quân số khi họ xâm lăng
Ukraine. Sự
thiếu hụt nhân sự cũng có nghĩa là khối quân
cụ hiện đại hơn và có khả năng kỹ thuật cao hơn của Nga đã không phát huy
hết khả năng của nó, vì nhiều quân dụng chỉ được vận hành một phần. Và
Nga không có đủ bộ binh hoặc đội quân tình báo, giám sát và trinh sát
để dọn đường và tránh phục kích một cách hiệu quả.
Những kết quả thất
bại có thể khiến nhiều người
trên thế giới ngạc nhiên. Nhưng chúng không gây sốc cho nhiều chuyên gia theo
dõi quân đội Nga. Từ việc đánh giá cấu trúc quân đội của nước này, họ biết
rằng việc gửi một lực lượng gồm 190.000 binh sĩ vào một quốc gia láng giềng
lớn bằng nhiều đường tấn công là không phù hợp. Do đó, họ đã rất
ngạc nhiên khi Kremlin ra lệnh cho quân đội làm đúng những chiến thuật đó.
.
KỲ VỌNG LỚN
Để hiểu kế hoạch quá kém của Nga đã làm suy yếu
hoạt động và lợi thế của nước này như thế nào, sẽ có ích nếu hình
dung được cuộc xâm lăng Ukraine sẽ bắt đầu như thế nào nếu Moscow
tuân theo chiến lược quân sự đã định sẵn. Theo học thuyết của Nga, một cuộc chiến
giữa các quốc gia như cuộc chiến này sẽ bắt đầu bằng nhiều tuần tấn công bằng hỏa
tiễn và không quân nhằm vào cơ sở hạ tầng quan trọng và quân sự của đối
phương trong giai đoạn mà các chiến lược gia gọi là “giai đoạn đầu của chiến
tranh”. Giới hoạch định của Nga coi đây là giai đoạn quyết định của cuộc chiến,
với các hoạt động của không quân và các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn, kéo dài từ
4 đến 6 tuần, để xói mòn khả năng quân sự và khả năng kháng cự của đối
phương. Theo lý thuyết của Nga, các lực lượng bộ binh thường được đưa đến
bảo vệ các mục tiêu chỉ sau khi không quân và các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn đã
đạt được nhiều mục tiêu của chúng.
Binh chủng Hàng không Nga (VKS) đã mở những cuộc
tấn công nhằm vào các vị trí của Ukraine khi bắt đầu chiến tranh. Nhưng VKS đã
không tấn công một cách có hệ thống vào cơ sở hạ tầng quan trọng, có thể vì người
Nga tin rằng họ sẽ cần phải nhanh chóng quản lý Ukraine và muốn giữ các cơ sở
chính yếu, mạng lưới điện nguyên vẹn và người dân Ukraine thờ ơ. Oan nghiệt thay,
quân đội Nga đã dùng bộ binh ngay từ ngày đầu tiên thay vì chờ cho đến khi
họ dọn đường và trấn áp xong những đơn vị Ukraine. Kết quả thật thảm
khốc. Quân Nga, gấp rút đáp ứng những gì họ tin là mệnh lệnh phải đến các
khu vực nhất định theo thời biểu đã định, vượt quá khả năng hậu cần và thấy mình
bị quân dội Ukraine bao vây trên những huyết mạch cụ thể. Sau đó, họ
bị pháo binh và vũ khí chống xe tăng bắn phá không ngừng.
Moscow cũng quyết định đưa gần như tất cả quân
chính quy, chuyên nghiệp dưới đất và trên không vào một cuộc tấn
công đa trục, đi ngược lại truyền thống của quân đội Nga là giữ lực lượng ở
Siberia và Viễn Đông Nga như một bậc thứ hai hoặc lực lượng trừ bị chiến
lược. Quyết định này không có ý nghĩa gì về mặt quân sự. Bằng cách cố gắng
tấn công đồng loạt vào 16 khu vực của Ukraine, Nga đã trải mỏng hệ thống hậu
cần và hỗ trợ của chính họ đến điểm giới hạn. Nếu Nga mở những cuộc
oanh kích và phóng hỏa tiễn vài ngày hoặc vài tuần trước khi đưa bộ
binh vào mặt trận, tấn công dọc theo một chiến tuyến nhỏ hơn và duy trì một
lực lượng trừ bị lớn hơn, thì cuộc xâm lăng của họ có thể đã
khác. Trong trường hợp này, Nga sẽ có hậu cần đơn giản hơn, hỏa lực tập trung
và giảm khả năng để những đơn vị tấn công của họ bị hở sườn. Nếu
được thế họ thậm chí có thể áp đảo các nhóm phòng không địa phương của Ukraine.
.
Moscow đã trải mỏng hệ thống hậu cần và yểm trợ
của họ đến điểm có thể vỡ tung.
Rất khó để biết chính xác lý do tại sao Nga lại
đi lệch hướng quá nhiều so với học thuyết quân sự của chính họ (và so với
lẽ thường). Nhưng có một lý do có vẻ rõ ràng: đó là sự can thiệp chính trị của
Điện Kremlin. Theo thông tin mà các
phóng viên của The Washington Post có được, cuộc xâm lăng Ukraine chỉ được
chính Tổng thống Nga Vladimir Putin và những người thân cận nhất của ông trong
các cơ quan tình báo, quân đội và Điện Kremlin lập kế hoạch. Theo những nguồn tin này, nhóm đầu não của Putin ủng hộ một
cuộc xâm lăng đánh nhanh trên nhiều mặt trận, một cuộc tấn công điên cuồng
vào Kyiv để vô hiệu hóa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bằng một vụ ám sát
hoặc bắt cóc, và cài đặt một mạng lưới cộng tác viên (nằm vùng) để điều
hành một chính phủ mới—các chiến thuật mà cả một tập hợp những quân sư chiến
trận lớn hơn, có kinh nghiệm hơn có thể đã giải thích là chúng sẽ
không đạt được hiệu quả.
Kế hoạch của Điện Kremlin rõ ràng là
vô hiệu. Tuy nhiên, họ đã trì hoãn những điều chỉnh quan trọng, có thể
là vì tin rằng chúng sẽ không được ưa chuộng về mặt nội chính.
Ví dụ, Điện Kremlin đã cố gắng lôi kéo những quân nhân tình nguyện cho mục đích
xâm lăng vào đầu mùa hè để lấp lỗ hổng vì tổn thất nghiêm trọng
trên chiến trường gây ra, nhưng nỗ lực này đã thu hút quá ít tân binh. Chỉ sau
sự sụp đổ của mặt trận Kharkiv vào tháng 9, Moscow mới ra lệnh động viên.
Sau đó, Điện Kremlin không cho phép quân Nga rút lui khỏi thành phố Kherson cho
đến nhiều tháng sau khi vị trí của họ không còn có thể chống giữ được nữa, gây
nguy hiểm cho hàng ngàn binh lính.
.
NGA ĐÃ TỰ LỪA CHÍNH MÌNH NHƯ THẾ NÀO
Trước và trong các cuộc chiến tranh, mọi quốc
gia đều dựa vào bí mật hành quân, hay OPSEC, để giữ bí mật những mặt quan
trọng trong kế hoạch và giảm thiểu những điểm yếu của quân đội của
chính họ. Trong một số trường hợp, việc đó kéo theo những mánh
khoé đánh lừa. Ví dụ, trong Thế chiến thứ hai, quân Đồng minh đóng quân thực
và ảo trên một loạt bãi biển ở miền nam nước Anh khiến Đức quốc xã bối rối không biết vị trí nào sẽ được
dùng để mở một cuộc tấn công. Trong những trường hợp khác, OPSEC
liên quan đến việc hạn chế phổ biến nội bộ những kế hoạch chiến tranh để
giảm nguy cơ chúng bị lộ. Ví dụ, để chuẩn bị cho Cuộc hành quân Bão Sa mạc,
phi công Hoa Kỳ, những người sau này được giao nhiệm vụ tiêu diệt lực lượng
phòng không của Iraq, đã được huấn luyện trong nhiều tháng để mở những cuộc
tấn công như vậy nhưng không được thông báo trước mục tiêu cụ thể của họ ở đâu
cho đến vài ngày trước khi cuộc tấn công bắt đầu.
Tất nhiên, những kế hoạch chiến tranh của
Điện Kremlin đã được công khai nhiều tháng trước cuộc xâm lăng. Như một số hãng
thông tấn đã đưa tin, trong đó có cả The New York Times và The
Washington Post, những cơ quan tình báo Hoa Kỳ đã phát giác được những
phác thảo chi tiết và chính xác về những kế hoạch hành quân của Nga và sau
đó chia sẻ chúng với giới truyền thông, cũng như với các đồng minh và đối
tác quốc tế. Thay vì hủy bỏ cuộc xâm lăng, Điện Kremlin nhấn mạnh với các
nhà báo và nhà ngoại giao rằng số quân đông đảo tập trung ở biên giới
Ukraine là để huấn luyện và họ không có ý định xâm lăng nước láng giềng.
Những tuyên bố này không đánh lừa được phương Tây, nhưng chúng đã đánh lừa được
hầu hết người Nga ‒ kể cả những người trong quân đội. Điện Kremlin giữ kín kế
hoạch chiến tranh của mình đối với nhiều thành phần quân sự ở các cấp, từ những cá
nhân binh sĩ và phi công cho đến những sĩ quan cấp tướng, và nhiều quân
nhân cũng như sĩ quan đã rất ngạc nhiên khi nhận được lệnh xâm lăng. Một
báo cáo gần đây của Viện Dịch vụ Thống nhất Hoàng gia (RUSI), một nhóm chuyên
gia cố vấn về quốc phòng và an ninh của Anh, dựa trên nghiên cứu thực địa rộng
rãi và các cuộc phỏng vấn với các giới chức chính phủ Ukraine,
đã phát giác ra rằng ngay cả các thành viên cao cấp của Bộ Tổng tham mưu Nga
cũng không biết gì về kế hoạch xâm lăng cho đến một thời gian ngắn trước khi nó
bắt đầu.
Trước một hệ thống hỏa tiễn phòng không của Nga
ở vùng Luhansk, Ukraine, tháng 1 năm 2023.
Ảnh: Alexander Ermoshenko / Reuters
Vì hầu hết giới lãnh
đạo quân sự không được tham dự vào việc lập kế hoạch cho đến phút cuối cùng, họ
không thể điều chỉnh những sai lầm lớn. Chính phủ dường như đã đốt giai đoạn mà trong chiến
lược của Nga gọi là “thời kỳ đặc biệt” ‒ thời điểm phân loại, dự trữ và tổ chức
tài nguyên cho một cuộc chiến lớn ‒ vì giới lập kế hoạch của
chính phủ không biết rằng họ cần phải sẵn sàng cho một cuộc chiến. Việc giữ bí
mật quá mức cũng có nghĩa là Moscow đã bỏ lỡ một số cơ hội quan trọng để chuẩn
bị cho ngành kỹ nghệ quốc phòng sản xuất và lưu trữ các loại đạn dược cần
thiết. Ngay cả sau khi họ đóng quân gần Ukraine, các đơn vị Nga đã không có đủ
quân số và quân dụng ở mức độ thích đáng, có thể là do giới lập kế hoạch
tin rằng quân đội đang tiến hành các cuộc tập trận. Và vì quân đội không có thời
gian để điều hợp những hệ thống tác chiến điện tử của mình, nên khi
quân Nga cố ngăn sóng thông tin liên lạc của Ukraine, họ cũng đã vô
tình làm nhiễu thông tin liên lạc của chính họ.
Bí mật trước chiến tranh dẫn đến những vấn đề
đặc biệt rõ ràng trên không. Trước cuộc xâm lăng, các phi công Nga đã có
kinh nghiệm chiến đấu ở Syria, nhưng những cuộc hành quân đó diễn ra trên lãnh
thổ không bị kiểm soát, thường là trên sa mạc. Phi công Nga hầu như
không có kinh nghiệm chiến đấu trên không phận của một quốc gia rộng
lớn hơn, nhiều rừng rậm, chứ chưa nói đến việc chống lại một kẻ thù có khả năng
bắn máy bay phản lực của họ bằng nhiều lớp phòng không. Họ đã được huấn
luyện rất ít hoặc không được huấn luyện về những chiến thuật như vậy trước
cuộc xâm lăng. Sự thiếu kinh nghiệm đó
là một phần lý do tại sao, mặc dù đôi khi đã thực hiện hàng trăm phi vụ mỗi
ngày, Nga vẫn không thể phá hủy binh chủng không quân hoặc hệ thống
phòng không của Ukraine. Một yếu tố khác là cách
Nga quyết định sử dụng quân đội của mình. Theo phân tích của RUSI, do bộ
binh của Nga đang gặp nguy hiểm nghiêm trọng trong vài ngày tới, nên VKS
nhanh chóng được phân công lại từ việc trấn áp những căn cứ phòng không
Ukraine sang việc yểm trợ trên không tầm gần. Sự điều chỉnh này đã
gây cản trở không cho Nga thiết lập ưu thế trên không, và nó buộc phi
công Nga phải bay ở độ cao thấp, trong tầm bắn của hỏa tiễn Stinger của
Ukraine. Kết quả là họ bị mất nhiều máy bay trực thăng và chiến đấu cơ.
Bí mật trước chiến tranh
và những lời dối trá không phải là cách duy nhất mà Điện Kremlin tự hại mình. Khi quân đội Nga bắt đầu ồ ạt tiến về Kyiv, Moscow không còn có thể phủ
nhận sự thật về cuộc xâm lăng của họ. Nhưng trong nhiều tháng, Nga tiếp tục
che đậy xung đột hoặc trì hoãn những quyết định quan trọng theo một cách
làm thiệt hại cho cuộc hành quân của chính họ. Ở mức cơ bản, Nga đã từ chối gọi cuộc xâm lăng là một cuộc chiến, thay vào đó
gọi đó là một “hành quân đặc biệt”. Quyết định này, đưa ra hoặc
để xoa dịu người dân Nga hoặc vì Điện Kremlin cho rằng xung đột sẽ kết thúc
nhanh chóng, đã ngăn cản Nga thực hiện nhữg quy tắc hành chính cho
phép họ tiếp cận nhanh chóng với mọi loại tài nguyên từ pháp lý, kinh
tế đến vật chất mà nước này cần để yểm trợ cho cuộc xâm
lăng. Trong ít nhất sáu tháng đầu tiên, việc phân loại sai cũng khiến binh lính
dễ dàng từ nhiệm hoặc từ chối chiến đấu mà không phải đối phó với
cáo buộc là đào ngũ.
.
KHÔNG QUAN TÂM
Chính phủ Nga dường như đã cho rằng người dân
Ukraine sẽ không kháng cự, rằng quân đội Ukraine sẽ tan rã và phương Tây sẽ
không thể giúp đỡ Kiev kịp thời. Những kết luận này không phải hoàn toàn không
có cơ sở. Theo The Washington Post, những cơ quan tình báo Nga đã có cuộc
thăm dò bí mật trước chiến tranh của riêng họ cho thấy rằng chỉ có 48% dân số
“sẵn sàng bảo vệ” Ukraine. Xếp hạng chấp thuận của Zelensky là dưới
30 % vào đêm trước chiến tranh. Những cơ quan tình báo của Nga
đã có một mạng lưới gián điệp và nằm vùng lớn bên trong Ukraine để thành lập một
chính phủ sẵn sàng hợp tác. (Ukraine sau đó đã bắt giữ và buộc 651
người tội phản quốc và hợp tác với kẻ thù, kể cả một số viên chức
trong cơ quan an ninh của nước này.) Giới lập kế hoạch của Nga cũng có thể đã
cho rằng quân đội của Ukraine sẽ không sẵn sàng vì chính phủ Ukraine
đã không chuyển sang tư thế ứng chiến cho đến vài tuần sau khi bị xâm lăng. Họ
có thể nghĩ rằng đạn đại bác của Ukraine sẽ sớm cạn kiệt. Dựa trên phản
ứng của phương Tây đối với việc Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và các khoản
vũ khí dự phòng tương đối nhỏ của nước này trong thời gian trước cuộc chiến
vào năm 2022, Moscow có thể đã giả định một cách hợp lý rằng Hoa Kỳ và Châu Âu
sẽ không viện trợ mạnh cho Ukraine, hoặc tại ít nhất là không kịp thời.
Nhưng Điện Kremlin chỉ đánh giá dữ liệu để cho họ
thấy những gì họ muốn thấy. Chẳng hạn, các cuộc thăm dò tình báo của cùng cơ
quan cho thấy 84% người Ukraine được hỏi sẽ coi lính Nga là quân xâm lăng,
không phải là quân giải phóng. Hoa Kỳ và
đồng minh đã công bố những kế hoạch của Nga và nhiều nỗ lực khác để tạo cớ
xâm lăng, đồng thời cảnh cáo Nga cả trong riêng tư và công khai rằng
Nga sẽ phải đối phó với hậu quả to lớn nếu khai chiến. Tuy
nhiên, rõ ràng là không ai trong giới thân cận của Putin thuyết phục được ông
ta rằng ông ấy nên xét lại cách ứng xử của Nga và chuẩn bị cho một
cuộc chiến khác, khó khăn hơn: một cuộc chiến mà người Ukraine sẽ chống trả
và nhận được sự viện trợ đáng kể của phương Tây.
.
Putin ngoan cố duy trì cuộc chiến.
Một cuộc xung đột như vậy chính xác là những
gì đã xảy ra. Người Ukraine đoàn kết lại để bảo vệ chủ quyền đất nước, gia
nhập quân đội và thành lập những đơn vị bảo vệ lãnh thổ đã chống lại
quân Nga. Zelensky, không được ưa chuộng trong nước trước cuộc xâm lăng,
đã thấy tỷ lệ ủng hộ của ông tăng vọt và trở thành một người lãnh đạo thời
chiến được khắp nơi trên thế giới công nhận. Và chính phủ Ukraine đã thành công
trong việc nhận được số tiền viện trợ lịch sử từ phương Tây. Tính đến cuối
tháng 1 năm 2023, Hoa Kỳ đã viện trợ 26,8 tỷ đô la yểm trợ an ninh
cho Ukraine kể từ khi Nga xâm lăng và các quốc gia châu Âu đã đóng góp thêm
hàng tỷ đô la khác. Người Ukraine đã được trang bị áo giáp, hệ thống phòng
không, máy bay trực thăng, đại bác M777 và Hệ thống hỏa tiễn pháo
binh cơ động cao (HIMARS). Họ đang nhận xe tăng của phương Tây. Những nguồn
cung cấp vũ khí khổng lồ và đa dạng cho phép quân đội Ukraine giành được lợi
thế về phẩm chất so với quân đội của Moscow về mặt chiến thuật. nhận thức về
chiến trường trong thời gian đầu Nga đưa quân tới Kyiv, và nó cho phép
Ukraine mở những cuộc tấn công chính xác vào các kho hậu cần và trung
tâm chỉ huy của Nga ở những khu vực phía đông.
Hình : Khu vực
chiến tranh Ukraine
Washington cũng bắt đầu cung cấp một luồng
thông tin tình báo mà Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Kathleen Hicks mô tả là “quan trọng”
và “cao cấp” cho Kiev. Giám đốc Cơ quan Tình báo Quốc phòng Hoa Kỳ tuyên bố rằng
việc chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine về bản chất là “một cuộc cách mạng”,
và Giám đốc Cơ quan An ninh Quốc gia và Bộ Tư lệnh Mạng Hoa Kỳ đã điều trần rằng
ông chưa bao giờ thấy một ví dụ nào tốt hơn về việc chia sẻ thông tin tình báo
trong suốt 35 năm ông phục vụ trong chính phủ. (Theo Ngũ Giác Đài,
Hoa Kỳ không cung cấp thông tin tình báo về các địa điểm của lãnh đạo cao cấp hoặc
tham gia vào các quyết định định mục tiêu của Ukraine.)
Việc chia sẻ thông tin tình báo này có ý nghĩa
quan trọng tại một số thời điểm then chốt trong cuộc chiến. Trong phiên điều
trần trước quốc hội, giám đốc CIA Burns cho biết ông đã thông báo cho
Zelensky về cuộc tấn công vào Kyiv trước chiến tranh và Ngoại trưởng Hoa Kỳ
Antony Blinken đã cảnh cáo Zelensky về những mối đe dọa của Nga đối với chính cá
nhân ông. Những cảnh cáo này đã cho Ukraine đủ thời gian chuẩn bị
phòng thủ cần thiết để bảo vệ cả thủ đô và Zelensky. Theo những viên chức
quốc phòng cao cấp, Hoa Kỳ cũng giúp lập kế hoạch và chiến thuật ở mặt trận cho
những cuộc phản công vào tháng 9 của Ukraine ở Kharkiv và Kherson, cả hai
đều kết thúc với thành công vang dội.
.
CON GẤU ĐANG HỌC BÀI
Những người ủng hộ Ukraine có nhiều lý do để
ăn mừng trong năm 2022, và những cảnh hân hoan đã xuất hiện trên những
vùng đất Ukraine vừa được giải phóng. Nhưng những hình ảnh đau khổ
đã theo sau ngay đó. Giới điều tra Ukraine và quốc tế đã phát
giác được những bằng chứng về tội ác chiến tranh tại các thành phố mới được
giải phóng như Bucha, Izyum và Kherson. Và bất chấp những hy vọng ngược lại, vẫn
còn quá sớm để nói rằng cuộc xâm lăng của Nga sẽ sụp đổ. Putin chắc chắn
đang ngoan cố duy trì cuộc chiến, và mặc dù bị tổn thương, quân đội Nga vẫn có
khả năng tác chiến phức tạp, học hỏi thích ứng và chịu được mức độ chiến đấu mà
ít quân đội nào trên thế giới có thể làm được. Chiến tranh vũ khí kết hợp cường
độ cao, tiêu hao cao được duy trì là điều rất khó khăn và Nga và Ukraine hiện
có nhiều kinh nghiệm về nó hơn bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới.
Lấy VKS làm ví dụ. Mặc dù phi công của họ
đã thất bại trong việc triệt tiêu hệ thống phòng không của Ukraine, nhưng
giới phân tích phải nhớ rằng những phi vụ như vậy rất tốn thời gian và khó
khăn, như những phi công Mỹ đã cho biết. VKS đang học hỏi, và thay vì tiếp tục
lãng phí máy bay bằng cách bay những phi vụ bảo thủ hơn và kém hiệu
quả hơn, họ đang cố gắng làm suy yếu hệ thống phòng không của Ukraine bằng cách
dùng hỏa tiễn rỗng từ thời Liên Xô và máy bay không người lái Shaheed mua
của Iran.
Quân đội Nga dường như cũng đang giỏi hơn
trong việc thực hiện một trong những mục tập trận nguy hiểm nhất: vượt
sông dưới làn đạn. Những chuyến bay như vậy đòi phải rút lui có kế hoạch,
kỷ luật, kế hoạch bảo vệ được lực lượng và diễn trình chặt chẽ mà ít phi vụ khác
cần có. Nếu những phi vụ loại này thực hiện kém có thể khiến nhiều binh sĩ
thiệt mạng; vào tháng 5 năm 2022, quân đội Ukraine đã tiêu diệt một BTG của
Nga khi họ cố vượt qua sông Donets. Nhưng cuộc rút lui vào tháng 11
của quân Nga qua sông Dnepr tương đối suôn sẻ, một phần vì nó đã được lên
kế hoạch tốt hơn. Mặc dù bị pháo kích, hàng ngàn binh sĩ Nga đã rút lui
thành công về phía đông Ukraine.
Nga cũng đã học cách sửa những sai lầm trong
quá khứ trong những lĩnh vực khác. Vào cuối mùa xuân, quân đội Nga cuối
cùng đã thành công trong việc gây nhiễu thông tin liên lạc của Ukraine mà không
gây nhiễu cho chính họ. Hồi tháng 9, Điện Kremlin tuyên bố động viên một
phần để bù đắp cho sự thiếu hụt quân số, gọi được 300.000 tân
binh quân dịch vào quân đội. Chương trình này rất hỗn loạn và những
tân binh này đã không được huấn luyện bài bản. Nhưng giờ đây, những
đơn vị lính mới này đang ở trong miền đông Ukraine, nơi họ củng cố các vị trí
phòng thủ và giúp đỡ những đơn vị bị suy kiệt với có những nhiệm vụ
cơ bản nhưng quan trọng. Chính phủ cũng đang từng bước đặt nền kinh tế Nga vào
tình trạng chiến tranh, giúp nhà nước sẵn sàng cho một cuộc chiến lâu dài.
Những thay đổi này đang bắt
đầu cho thấy kết quả. Cơ sở kỹ nghệ quốc
phòng của Nga có thể đang căng thẳng vì lệnh trừng phạt và hạn chế nhập cảng,
nhưng công xưởng của nước này vẫn nguyên vẹn và làm việc suốt ngày đêm để
cố gắng đáp ứng nhu cầu. Mặc dù Nga đang cạn kiệt hỏa tiễn nhưng nước này
đã tăng số vũ khí bằng cách dùng lại hỏa tiễn đạn đạo chống chiến hạm và hỏa tiễn
phòng không. Quân đội Nga vẫn chưa cải thiện quy trình đánh giá thiệt hại chiến
trường hoặc khả năng tấn công các mục tiêu di động, nhưng hiện tại họ đang
tấn công chính xác vào lưới
điện của Ukraine. Tính đến tháng 1 năm 2023, các cuộc oanh kích của
Nga đã làm hư hại khoảng 40% cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, có
lúc gây mất điện cho hơn 10 triệu người.
Lộ trình người Ukraine đang kinh qua cũng
rất dốc và qua nhiều thí nghiệm, họ đã có thể khiến các quân đội Nga
mất thăng bằng. Quân đội Ukraine đã thể hiện sự sáng tạo
trong những kế hoạch hành quân và đã tấn công vào những các căn
cứ không quân của Nga và Hạm đội Biển Đen. Phi công và binh lính của Ukraine,
giống như của Nga, đã gặt hái kinh nghiệm chiến trường đáng kể và
độc đáo. Ukraine đã đạt lợi thế hơn Nga nhờ có ngoại viện.
.
Điện Kremlin muốn có kết quả nhiều hơn là chỉ giữ
được những vùng đất mà họ đã chiếm.
Nhưng quân của Nga đã thích nghi với hoàn
cảnh và thí nghiệm thành công khi họ rút về thế phòng thủ. Sau nhiều tuần bị tấn
công tàn khốc vào mùa hè năm 2022 bằng hỏa tiễn HIMARS của Mỹ,
Nga đã di chuyển những địa điểm chỉ huy và nhiều kho hậu cần ra khỏi tầm bắn
của hỏa tiễn. Quân đội Nga đã chứng tỏ có khả năng phòng thủ nhiều
hơn là tấn công, đặc biệt là ở phía nam, nơi họ tạo ra nhiều lớp phòng thủ
khiến cho quân Ukraine khó có thể vượt qua. Tướng Sergey Surovikin, người
được bổ nhiệm làm tổng tư lệnh chiến trường của Nga vào tháng 10, trước đây là
chỉ huy của nhóm tác chiến phía nam, và ông đã mang kinh nghiệm này đến các khu
vực mà Nga đang chiếm đóng một phần. Quân đội Nga đã đào nhiều chiến
hào và tạo ra các vị trí phòng thủ khác.
Đáng chú ý, Nga đã rút khỏi thành phố Kherson
và chỉ chuyển sang thế phòng ngự sau khi Surovikin được bổ nhiệm làm chỉ huy mặt
trận. Putin cũng bắt đầu thừa nhận rằng cuộc xung đột sẽ đầy thách thức một khi
Surovikin nhận trách nhiệm. Những thay đổi này cho thấy rằng Putin có thể đã nhận
được những đánh giá thực tế hơn về tình hình ở Ukraine trong nhiệm kỳ của
Surovikin.
Tuy nhiên, vào tháng 1 năm 2023, Surovikin đã
bị hạ tầng công tác để nhường chỗ cho Tướng Valeriy Gerasimov. Mặc dù lý
do của sự thay đổi tư lệnh này không rõ ràng, nhưng âm mưu cung điện và chủ
nghĩa bè phái có thể đứng sau nó hơn là bất kỳ thất bại cụ thể nào của ban
tham mưu của Surovikin. Và không một chỉ huy Nga nào có thể bẻ gãy ý chí
chiến đấu của Ukraine mặc dù Nga vẫn tiếp tục phóng hỏa tiễn gây đau khổ
cho người dân Ukraine. Nhưng các vụ oanh tạc và cố thủ có thể làm giảm khả
năng của Ukraine, khiến nước này khó đòi lại nhiều đất đai hơn.
.
NHỮNG BÍ SỐ ĐÃ BIẾT
Tuy nhiên, Điện Kremlin mong làm được nhiều
chuyện lớn hơn là chỉ giữ lại những vùng đất mà họ đã chiếm đóng. Putin đã
nói rõ rằng ông muốn có cả bốn tỉnh mà Moscow đã sáp nhập bất hợp pháp vào
tháng 9—Donetsk, Kherson, Luhansk và Zaporizhzhia—và trong một cuộc họp trên
truyền hình vào tháng 12 năm ngoái, ông đã nói rõ rằng ông sẵn sàng chấp
nhận “một tiến trình lâu dài” để chiếm bốn tỉnh miền đông Ukraine. Những mục
tiêu thu hẹp của Putin và sự thẳng thắn đột ngột về độ dài của cuộc chiến
cho thấy Điện Kremlin có thể đã thích ứng với vị thế suy yếu của họ và tạo
điều kiện cho người dân sẵn sàng chấp nhận một cuộc
chiến trường kỳ. Khi đó, Nga hoặc phải biến
dổi hoặc câu giờ cho đến khi nước này có thể tái tạo quân đội của họ.
Câu hỏi đặt ra là liệu những thay đổi như vậy có đủ hay không.
Có nhiều lý do để nghĩ rằng sự thay đổi sẽ
không cứu vãn được chiến tranh cho Nga, một phần vì có quá nhiều thứ
cần phải thay đổi; không có riêng một yếu tố nào giải thích tại sao cuộc chiến
lại diễn ra quá tồi tệ cho Nga cho đến nay. Những lời giải thích gồm
những vấn đề không dễ giải quyết vì chúng là những phần khó giải quyết của
hệ thống Nga, chẳng hạn như sự lừa dối tự chuốc lấy thất bại được minh họa
băng quyết định của Điện Kremlin ưu tiên giữ bí mật và ổn định trong nước
hơn là lập kế hoạch cẩn thận. Và Moscow, nếu có, đã tăng cường bóp nghẹt
những thảo luận thẳng thắn về cuộc xung đột, thậm chí còn đi xa đến mức
hình sự hóa những đánh giá về số binh sĩ tử thương và dự báo về cuộc chiến
có thể diễn biến ra sao. Mặc dù giới chức chính phủ Nga có thể an
toàn thảo luận về một số vấn đề ‒ ví dụ, giới lãnh đạo quân sự Nga đã
kêu gọi tăng quân số ‒ nhưng những vấn đề khác vẫn bị cấm bàn đến, kể
cả những vấn đề lớn hơn, về sự bất tài và môi trường chỉ huy tồi tệ
đã dẫn đến những tội phạm khủng khiếp quân đội Nga gây ra ở
Ukraine. Việc kiểm duyệt này khiến Điện Kremlin khó có được thông tin
chính xác về những gì đang xảy ra trong cuộc chiến, làm phức tạp những nỗ lực
điều chỉnh hướng đi.
Một số vấn đề lớn cho Nga phần lớn nằm
ngoài tầm kiểm soát của Moscow. Quyết tâm của Ukraine như thép đã
tôi trong cuộc kháng chiến chống Nga, điều mà quân đội Nga, với tất cả sự
tàn bạo của nó cũng không thể đảo ngược. Nga cũng không thể hoặc
không muốn ngăn chặn nguồn vũ khí viện trợ hoặc thông tin tình báo của
phương Tây tới Ukraine. Chừng nào hai yếu tố
này – quyết tâm của Ukraine và sự yểm trợ của phương Tây – vẫn còn, Điện
Kremlin không thể biến Ukraine thành một quốc gia bù nhìn, như họ đã tìm cách
làm ban đầu.
.
Như phương Tây đã từng đánh giá quá cao
người Nga, nay họ có thể đánh giá Nga quá thấp.
Tuy nhiên, quân đội Nga đã điều chỉnh một
số vấn đề quan trọng. Để khắc phục một kế hoạch tồi, Nga đã thay đổi cơ
cấu chỉ huy và nhiều chiến thuật. Họ đã củng cố các vị trí của mình ở
Ukraine sau những tổn thất nặng nề đồng thời tăng quân số, những thay đổi này
sẽ khiến các cuộc phản công của Ukraine trở nên tốn kém hơn. Giới lãnh đạo
quân đội Nga tuyên bố ý định đưa nhiều sư đoàn lớn hơn từ trước cuộc cải cách
năm 2008 trở lại để khắc phục một phần những vấn đề về cơ cấu quân đội.
Khi nền kinh tế Nga huy động, cơ sở quốc phòng có thể sản xuất nhiều quan dụng hơn
để bù đắp cho những tổn thất trong thời chiến. Trong khi đó, những ngành kỹ
nghệ quốc phòng phương Tây đang căng thẳng vì nhu cầu tiếp tế cho
Ukraine. Nga có thể tính toán rằng họ có thể củng cố vị thế của mình trong khi
chờ đợi đến khi nguồn cung của phương Tây cạn kiệt hoặc thế giới vẫn tiếp tục.
Nhưng giới phân tích nên cẩn thận về kết
quả dự báo. Câu ngạn ngữ cổ điển vẫn đúng: trong chiến tranh, những báo cáo đầu
tiên thường sai hoặc rời rạc. Chỉ có thời gian mới trả lời được liệu Nga có thể
cứu vãn cuộc xâm lăng của họ hay liệu quân đội Ukraine sẽ thắng thế
hay không. Cuộc xung đột đã đi theo một diễn biến không thể đoán trước, và vì vậy
phương Tây nên tránh đưa ra những đánh giá vội vàng về những gì đã xảy ra với
cuôc xâm lăng của Nga, để họ học những bài học sai lầm, dùng sai chiến
lược hoặc mua nhầm vũ khí. Giống như phương Tây đã đánh giá quá cao khả năng của
Nga trước cuộc xâm lăng, nay họ có thể đánh giá thấp Nga quá thấp. Và họ có
thể đánh giá quá cao một hệ thống kín tương tự, chẳng hạn như quân đội Trung
Hoa. Giới phân tích cần có thời gian để tìm hiểu cách một chiến binh thích
nghi và thay đổi chiến thuật của mình.
Tuy nhiên, giới chuyên gia không nên vứt
bỏ các công cụ mà họ hiện đang dùng để đánh giá sức mạnh quân sự. Nhiều
thước đo tiêu chuẩn—chẳng hạn cấu trúc quân đội, chi tiết kỹ thuật của vũ khí
và phẩm chất của những chương trình huấn luyện—vẫn còn hiệu lực. Nhưng mặc
dù những yếu tố này, cùng với học thuyết quân sự và các chiến dịch trước
đó, là quan trọng, chúng không nhất thiết có thể dự đoán tương lai. Như cuộc
chiến này và các cuộc xung đột khác gần đây đã cho thấy, giới phân tích cần
có những cách tốt hơn để đo lường những yếu tố vô hình của sức mạnh quân sự—chẳng
hạn như văn hóa của quân đội, khả năng học hỏi, độ tham nhũng và ý chí chiến đấu
của quân đội—nếu họ muốn dự báo chính xác về sức mạnh và lập kế hoạch
cho các cuộc xung đột trong tương lai.
Thật không may, giới phân tích có thể sẽ
có nhiều thời gian để phát triển và trau dồi những cách đo lường như vậy. Bởi
vì dù với tất cả sự không chắc chắn, điều này rất rõ ràng: khi Nga tiếp tục
động viên và Kiev và những người ủng hộ họ quyết tâm, chiến tranh sẽ tiếp
tục.
------------------------
Tác giả | DARA
MASSICOT là chuyên viên nghiên cứu chính sách cao cấp tại
RAND Corporation. Trước khi gia nhập RAND, bà từng là chuyên viên
phân tích cao cấp về khả năng quân sự của Nga tại Bộ Quốc
phòng Hoa Kỳ.
© 2023 DCVOnline
Nếu đăng lại, xin ghi nguồn và đọc “Thể lệ trích đăng lại bài từ
DCVOnline.net”
Nguồn: What
Russia Got Wrong | Dara Massicot | Foreign Affairs | March/April 2023
No comments:
Post a Comment