David Shukman
Biên
tập viên Khoa học
02/04/2020
Chúng ta có nên đeo khẩu trang để giúp làm ngăn chặn
sự lây lan của virus corona không?
Câu hỏi này được đánh giá bởi nhóm cố vấn cho Tổ chức
Y tế Thế giới (WHO).
Nhóm cố vấn sẽ cân nhắc các nghiên cứu về việc liệu
virus có thể lây lan hơn so với suy nghĩ trước đây hay không; một nghiên cứu ở
Mỹ cho thấy giọt ho có thể bắn đi tới 6m và hắt hơi tới 8m.
Đeo khẩu trang vẫn là một biện pháp phòng ngừa hữu
hiệu. GETTY IMAGES
Chủ tịch hội thảo, Giáo sư David Heymann, nói với
BBC News rằng nghiên cứu mới có thể dẫn đến sự thay đổi trong lời khuyên về việc
đeo khẩu trang.
Cựu giám đốc của WHO giải thích:
"WHO đang mở lại cuộc thảo luận để xem xét các
bằng chứng mới và cân nhắc đưa ra những lời khuyến cáo mới về việc đeo khẩu
trang
Lời khuyên hiện tại là gì?
WHO khuyến cáo nên giữ khoảng cách ít nhất 1 mét với
bất kỳ ai ho hoặc hắt hơi để tránh nguy cơ nhiễm virus.
Đồng thời, những người bị bệnh và có triệu chứng nên
đeo khẩu trang.
Tuy nhiên, WHO khuyên rằng những người khỏe mạnh chỉ
cần đeo khẩu trang nếu họ đang chăm sóc cho người nghi ngờ bị nhiễm bệnh hoặc
chính họ bị ho hoặc hắt hơi.
Nghiên cứu mới cho thấy ho và hắt hơi có thể tạo ra
chất lỏng bắn xa hơn so với suy nghĩ trước đây. GETTY IMAGES
Khuyến cáo nhấn mạnh rằng khẩu trang chỉ có hiệu quả
nếu kết hợp với việc rửa tay thường xuyên và vứt bỏ rác đúng cách.
Vương quốc Anh, cùng với các quốc gia khác bao gồm
Hoa Kỳ, khuyên rằng thực hiện cách giản xã hội nên có nghĩa là giao tiếp cách
nhau ít nhất 2m.
Lời khuyên này dựa trên những bằng chứng cho thấy
virus chỉ có thể lây nhiễm qua những giọt chất lỏng.
Hầu hết mọi người hiểu rằng, những giọt chất lỏng sẽ
bốc hơi hoặc rơi xuống đất gần người phát ra chúng thông qua hắt hơi hoặc ho.
Nghiên cứu mới nói sao?
Các nhà nghiên cứu tại Viện Công nghệ Massachusetts
(MIT) ở Cambridge, Mỹ, đã sử dụng máy ảnh tốc độ cao và các cảm biến khác để
đánh giá chính xác những gì diễn ra sau khi một người ho hoặc hắt hơi.
Họ phát hiện ra rằng việc thở ra tạo ra một đám mây
khí chuyển động nhanh có thể chứa các giọt chất lỏng có kích cỡ khác nhau - và
những hạt nhỏ nhất có thể được mang đi trong đám mây với một khoảng cách dài.
Nghiên cứu - được thực hiện trong điều kiện phòng
thí nghiệm - cho thấy ho có thể phóng ra chất lỏng cách xa tới 6m và hắt hơi,
liên quan đến tốc độ cao hơn nhiều, có thể đạt tới 8m.
Điều này có nghĩa là gì?
Nhà khoa học dẫn đầu nghiên cứu, Giáo sư Lydia
Bourouiba của MIT, nói với tôi rằng cô quan tâm đến khái niệm "khoảng cách
an toàn" hiện nay.
"Khi chúng ta thở ra, ho hoặc hắt hơi, một đám
mây khí có động lượng cao có khả năng dịch chuyển xa, nhốt những giọt nước với
mọi kích cỡ trong đó và mang chúng đi khắp phòng", cô nói.
"Vì vậy, cho rằng chúng ta an toàn ở khoảng
cách một đến hai mét là một ý tưởng sai lầm, ý nghĩ rằng những giọt nước sẽ rơi
xuống đất ở khoảng cách đó, không dựa trên những gì chúng tôi đã định lượng, đo
lường và hình dung trực tiếp."
Điều này có thay đổi lời khuyên về khẩu trang?
Quan điểm của giáo sư Bourouiba là trong một số tình
huống, đặc biệt là trong nhà hay ở phòng thông gió kém, đeo khẩu trang sẽ giảm
thiểu rủi ro.
Ví dụ, khi tiếp xúc với người bị nhiễm bệnh, khẩu
trang có thể giúp chuyển hướng hơi thở và đưa virus xa khỏi miệng bạn.
"Khẩu trang mỏng sẽ không bảo vệ khỏi việc hít
phải các hạt nhỏ nhất trong không khí vì chúng không có màng lọc", Giáo sư
Bourouiba nói.
"Nhưng nó có khả năng chuyển hướng đám mây đang
được phát ra với động lượng cao sang một bên thay vì hướng về phía trước."
Giáo sư Heymann nói rằng khẩu trang cần phải được
đeo liên tục. REUTERS
Các cố vấn của WHO nghĩ gì?
Theo giáo sư Heymann, nghiên cứu mới từ MIT và các tổ
chức khác sẽ được xem xét và đánh giá vì nó cho thấy rằng những giọt nước từ ho
và hắt hơi có thể được bắn đi xa hơn so với suy nghĩ ban đầu.
Ông nói rằng nếu các bằng chứng được củng cố, thì
"có thể việc đeo khẩu trang cũng hiệu quả không kém hoặc hiệu quả hơn so với
việc giãn cách cự ly".
Nhưng ông thêm một cảnh báo rằng khẩu trang cần phải
được đeo đúng cách, với một con dấu trên mũi. Nếu chúng bị ẩm ướt, Giáo sư
Heymann giải thích, các hạt sau đó có thể đi qua. Mọi người phải vứt bỏ khẩu
trang cẩn thận để tránh tay bị nhiễm bẩn.
Ông nói thêm rằng khẩu trang cần phải được đeo một
cách nhất quán.
"Không phải là đeo khẩu trang và sau đó quyết định
tháo nó ra để hút thuốc lá hoặc ăn một bữa ăn - mà phải được đeo toàn thời
gian," ông nói.
Cuộc thảo luận, được gọi là Nhóm tư vấn chiến lược
và kỹ thuật cho các mối nguy truyền nhiễm, sẽ tổ chức cuộc họp tiếp theo qua mạng
trong vài ngày tới.
Người phát ngôn của Bộ Y tế Công cộng Anh cho biết
có rất ít bằng chứng về lợi ích phổ quát của việc đeo khẩu trang ở ngoài môi
trường y khoa.
"Khẩu trang phải được đeo đúng cách, thay thường
xuyên, vứt bỏ đúng cách, xử lý an toàn và được sử dụng kết hợp với việc vệ sinh
phổ quát tốt để chúng có hiệu quả.
"Nghiên cứu cũng cho thấy rằng việc tuân thủ
các hành vi được khuyến nghị này sẽ giảm theo thời gian khi đeo khẩu trang
trong thời gian dài."
Khẩu trang được sử dụng phổ biến từ trước ở các quốc
gia châu Á. EPA
Các quốc gia có thay đổi lời khuyên về khẩu trang?
Từ lâu, việc đeo khẩu trang đã phổ biến tại nhiều quốc
gia ở châu Á. Hiện khẩu trang đang được Trung tâm kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ
(CDC) đánh giá để sử dụng công cộng.
Ở Áo, cảnh sát hiện đều đeo khẩu trang và bất cứ ai
khi tiếp nhận các vụ án hay tiếp xúc với người dân. Các siêu thị ở quốc gia này
cũng nhấn mạnh khách hàng đến mua sắm cũng phải đeo khẩu trang.
Cảnh tượng mọi người đeo khẩu trang hiếm bắt gặp ở
châu Âu đang trở nên phổ biến hơn. Và lời khuyên mới từ WHO sẽ thúc đẩy sự thay
đổi đó.
No comments:
Post a Comment