Người Việt
April 6, 2020
WASHINGTON,
DC (NV) – Trong một sự trùng hợp thú vị của lịch sử, khoảng
122 năm trước đây, Tổng Thống Theodore Roosevelt, khi là lữ đoàn trưởng một đơn
vị kỵ binh chiến đấu ở Cuba đã viết một bức thư gây chấn động gửi cấp chỉ huy,
với nội dung đòi đưa hàng ngàn quân nhân đang đau ốm vì sốt rét ra khỏi nơi
này, trước khi họ đều chết cả.
Tổng Thống Theodore Roosevelt khi chiến đấu ở Cuba.
(Hình: Library of Congress)
Theo bài viết đăng tải trên Navy Times hôm Thứ Sáu,
3 Tháng Tư, các giới chức lãnh đạo Hải Quân Mỹ đang phải đối đầu với sự chỉ
trích gay gắt của dư luận sau khi có quyết định giải nhiệm Đại Tá Brett
Crozier khỏi chức vụ hạm trưởng chiếc hàng không mẫu hạm Theodore
Roosevelt, vì đã để lọt ra ngoài bức thư dài 4 trang, trong đó ông kêu gọi phải
nhanh chóng có biện pháp di tản đa số thủy thủ đoàn gồm 4,800 người ra khỏi chiến
hạm để ngăn chặn lây lan COVID-19.
Đại Tá Crozier viết rằng: “Chúng ta không đang trong tình trạng chiến tranh. Các thủy thủ không cần
phải hy sinh. Nếu chúng ta không có hành động ngay lập tức, chúng ta đã không
chăm sóc đúng mức cho tài sản quý báu của chúng ta: Đó là các Thủy Thủ.”
Quyền bộ trưởng Hải Quân Thomas Modly. (Hình: Getty
Images)
Quyền
Bộ Trưởng Hải Quân Thomas Modly hôm Thứ Năm sau khi
ra lệnh giải nhiệm ông Crozier đã nói với báo chí rằng bức thư này “gây nguy hại
cho nỗ lực của Hải Quân và nỗ lực của cấp chỉ huy khi tìm cách giải quyết vấn đề,
tạo ra sự hoảng loạn và nhận xét sai lầm là Hải Quân và chính phủ không làm gì
cả.”
Một chiến đấu cơ F/A-18E Super Hornet bay trên hàng
không mẫu hạm Theodore Roosevelt. (Hình: Cmdr. Damon Loveless/Navy)
Trong một sự trùng hợp hiếm thấy của lịch sử, khoảng
122 năm trước đây, người mà chiến hạm này nay được mang tên, cũng đã phải ở
trong hoàn cảnh khó xử để phải viết một lá thư tương tự để gởi cho cấp chỉ huy
cao hơn.
Vào mùa Hè năm 1898, khi cuộc chiến Mỹ và Tây Ban
Nha ở Cuba đến hồi kết thúc, các quân nhân thuộc Quân Đoàn 5 của Mỹ, đóng ở
Santiago de Cuba, gồm cả lữ đoàn kỵ binh “Rough Riders” của Đại Tá Theodore
Roosevelt, đang phải đối đầu với kẻ địch nguy hiểm nhất: đó là sốt rét và sốt
vàng da.
Trong số khoảng 4,270 quân nhân thuộc Quân Đoàn 5
thì có tới gần 4,000 người bị đau ốm trầm trọng. Nhiều người trong số này có
nguy cơ chết tới nơi.
Trong hoàn cảnh đó, chỉ huy trưởng tám đơn vị chính
của quân đoàn, gồm cả ông Roosevelt, đều thấy rằng nếu còn ở lại Cuba, quân
đoàn này sẽ coi như bị tiêu diệt.
Họ quyết định lên gặp riêng Thiếu Tướng William
Shafter, tư lệnh quân đoàn, để đề nghị là nhanh chóng xin rút khỏi Cuba. Kết quả
cuộc họp đó như thế nào, Tướng Shafter có đồng ý hay không, lịch sử không cho
biết rõ ràng.
Nhưng bất kể là tướng Shafter có đưa lời yêu cầu triệt
thoái lên cấp trên hay không, các tư lệnh này quyết định là họ viết xuống lời
yêu cầu của họ để gửi văn thư chính thức tới cấp chỉ huy trực tiếp.
Nhiệm vụ viết bức thư được giao cho Đại Tá
Roosevelt. Vì lúc đó ông là “người duy nhất không ở cấp tướng”, do vậy sẽ không
bị ảnh hưởng nhiều về đường binh nghiệp.
Trong bức thư, ông Roosevelt viết rằng việc giữ quân
đoàn ở lại Cuba “sẽ chỉ làm thiệt mạng hàng ngàn người”. Ông cũng cho biết rằng
trong đơn vị của ông đã có 1,500 ca bệnh sốt rét và “tuy chưa có ai chết, nhưng
cả hệ thống chỉ huy đều đã suy yếu, nứt rạn, với mọi người đều có thể gục ngã bất
cứ lúc nào.”
Hạm Trưởng Brett Crozier. (Hình: U.S. Navy Photo by
Mass Communication Specialist 3rd Class Nicholas Huynh via AP)
Tổng Thống Roosevelt trong bức thư đó, cũng nói rằng
ông phải viết bức thư vì không thể nhìn những người lính dưới quyền mình, những
người từng can đảm chiến đấu, chấp nhận hy sinh, phải “chết một cách không cần
thiết và vô nghĩa lý”.
Bức thư được chỉ huy các đơn vị cùng ký và chuyển tới
Tướng Shafter, để chuyển về Bộ Tổng Tham Mưu ở Washington.
Nhưng có lẽ vì lo sợ là Tướng Shafter sẽ không làm
gì, một bản sao bức thư, bằng cách nào đó, cũng được gửi tới một phóng viên AP,
có tin nói rằng từ chính tay ông Roosevelt.
Người phóng viên AP ngay lập tức gửi điện tín về trụ
sở AP ở Mỹ.
Bức thư được loan tải trên nhiều tờ báo ngay cùng
ngày 1 Tháng Tám năm 1898.
Tổng Thống William McKinley đã vô cùng giận dữ, đòi
“phải tìm cho ra” kẻ đã phổ biến bức thư này.
Tổng Thống Theodore Roosevelt khi còn chỉ huy lực lượng
kỵ binh Rough Riders. (Hình: Library of Congress)
Tổng Thống McKinnley lúc đó sắp đạt thỏa thuận hòa
bình với Tây Ban Nha, và tìm cách duy trì tất cả lực lượng ở Cuba cho tới ký
xong. Nhưng vì áp lực dư luận, ông phải ra lệnh nhanh chóng triệt thoái Quân
Đoàn 5 về Long Island, New York.
Cũng giống như lời quyền Bộ Trưởng Hải Quân Modly
nói trong cuộc họp báo tuần qua, Tướng Shafter 122 năm trước có lời cáo buộc rằng
hành động tiết lộ lá thư “đã khiến cho cả nước phải lo sợ và đau buồn.”
Tổng Thống Roosevelt, trong hồi ký “The Rough
Riders” viết rằng nếu giữ đơn vị này ở Cuba thì sẽ là sự “hủy diệt toàn bộ đơn
vị một cách vô nghĩa.” (V.Giang)
No comments:
Post a Comment