NỘI DUNG TRANG NÀY GỒM
CÓ :
===============================
1/11/2019
VOA Tiếng Việt 02/11/2019
Cảnh
sát Anh đang điều tra vụ 39 thi thể trong thùng lạnh xe tải ngày 1/11 cho hay đến
thời điểm này họ 'tin rằng các nạn nhân là công dân Việt Nam.'
Thông tin đăng trên website của cảnh sát khu vực
Essex, Anh, cập nhật đến ngày thứ Sáu 1/11 dẫn lời ông Tim Smith, giới chức cảnh
sát cao cấp hàng thứ ba trong lực lượng cảnh sát Essex, cho biết cảnh sát vẫn
tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để xúc tiến cuộc điều tra
và giúp nhận diện nạn nhân.
“Tại thời điểm này, chúng tôi tin rằng các nạn nhân là công dân Việt Nam
và chúng tôi đang liên lạc với chính phủ Việt Nam. Chúng tôi đang liên lạc trực
tiếp với một số gia đình ở Việt Nam và ở Anh, chúng tôi tin rằng chúng tôi đã
xác định người thân của một số nạn nhân có kết cục bi thảm trong cuộc hành
trình tới các bờ biển của chúng ta,” ông Smith nói.
Tuy nhiên, ông cho biết cảnh sát tại thời điểm này cảnh
sát chưa thể loan báo danh tính của bất kỳ nạn nhân nào.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với chính phủ Việt Nam và những
người khác để xác minh lai lịch các nạn nhân và cung cấp sự hỗ trợ của chúng
tôi tới tất cả những ai bị ảnh hưởng bởi thảm kịch này.”
Cảnh sát Essex tiếp tục kêu gọi bất cứ ai có thông
tin gì có thể hỗ trợ trong quá trình nhận dạng nạn nhân hãy liên lạc ngay với cảnh
sát.
Cảnh sát Essex đặc biệt đã huấn luyện nhân viên, với
sự hỗ trợ của các thông dịch viên tiếng Việt, tiếp nhận đường dây nóng (phục vụ
cả cho dân địa phương lẫn người nước ngoài) từ 9 giờ sáng tới nửa đêm, 7 ngày một
tuần để phục vụ cuộc điều tra.
Diễn đàn Facebook
**************************
Đinh Yên Thảo
1/11/2019
Trong những ngày qua, câu chuyện thương tâm về 39
người mất mạng trên chuyến xe tải định mệnh tại Anh vẫn đang làm giới truyền
thông và thế giới nói chung và cộng đồng người Việt nói riêng xao động.
Trong khi đa số tỏ ra ngậm ngùi, đồng cảm với những người xấu số và
cả ngay những người bản xứ còn bàng hoàng đặt hoa, làm lễ tưởng
niệm, lại chính không ít người Việt đổ lỗi cho nạn nhân và gia đình của họ.
Một người cha đưa
hình con trai, hy vọng con vẫn còn sống sau vụ 39 người chết tại Anh.
(AP Photo/Hau Dinh)
Đúng hay sai, trách nhiệm thuộc về ai thì dù
nhìn ở mặt nào, câu chuyện về những "người rơm" - những
phận người bị xem như rơm như rác tìm đường vào Anh cần là câu
chuyện đáng suy nghĩ ở cấp độ quốc gia cùng những truy vấn về các
chính sách kinh tế, chính trị và xã hội nào đã dẫn đến hệ lụy này.
Khác hơn những góc nhìn cá nhân rất giới hạn và tùy thuộc vào vị trí xã hội,
nhận thức cùng tâm thức của những bình phẩm nhiều cảm tính. Hoặc cũng có thể là
đang thực hiện một nhiệm vụ nào đó để hướng công luận quy trách nhiệm về cho
nạn nhân. Vấn đề là nguyên do gì đã dẫn đến sự việc này ?
Trong cuốn sách Poor Economics từng
được dịch sang tiếng Việt là Hiểu Nghèo Thoát Nghèo của hai kinh tế gia
Abhijit Banerjee và Esther Duflo vừa được giải thưởng Nobel Kinh Tế năm
nay, ở chương cuối cùng của cuốn sách, các tác giả đưa ra kết luận
qua những phát hiện chính yếu về người nghèo, nhấn mạnh sự tác động từ hệ thống
kinh tế chính trị cùng các chính sách quốc gia đã ảnh hưởng đến
người nghèo ra sao.
Các tác giả nhận xét rằng, một định chế kinh
tế chính trị đúng đắn và hiệu quả thì sẽ tạo ra những chính
sách hay cùng sự thịnh vượng chung cho xã hội. Bằng ngược lại, nó khó lòng
kiến tạo hay thực thi những chính sách phù hợp trên mọi quy mô. Mặt khác, khi
giới cầm quyền - những người định hướng và điều hành thể chế kinh tế,
chính trị và xã hội không đặt ưu tiên hàng đầu trong việc tạo điều kiện
cho người dân phát triển và giàu có hơn mà chỉ lo tham nhũng và trục lợi
cá nhân, nói khác đi là lạm quyền - thì sẽ dẫn đến sự yếu kém cho quốc
gia và có thể đẩy người dân đến những quyết định và hành động sai lầm.
Năm điều chính yếu mà các tác giả của Poor
Economics đưa ra về người nghèo và sự nghèo theo sau : Thứ nhất
là người nghèo thường thiếu thông tin cấp thiết và dễ tin vào những điều
không thật. Niềm tin không đúng sẽ dẫn đến những lựa chọn sai lầm với
những hệ lụy bất lường. Thứ nhì là người nghèo phải gánh trên vai quá
nhiều trách nhiệm, đời sống và công việc bấp bênh và phải tự lo toan mọi
chuyện so với người giàu có. Thứ ba thì người nghèo chịu sự bất bình
đẳng về thị trường, giá cả, dịch vụ vì nhiều lý do khác nhau. Thứ tư là
các quốc gia nghèo không tất yếu phải cứ thất bại vì vốn dĩ đã nghèo hay
vì vận xui lịch sử mà vì chính phủ yếu kém và chính sách thiếu hiệu
quả. Và cuối cùng là sự kỳ vọng về khả năng hay thiếu khả năng
của người khác rốt cuộc sẽ có xu hướng biến điều đó trở thành sự thật.
Dựa theo những điều này để xét riêng qua câu
chuyện thời cuộc thì những người rời bỏ quê hương, dù ở dạng làm
nhân công hợp pháp qua mỹ từ "hợp tác lao động" hay con đường
vượt biên bất hợp pháp và đầy nguy hiểm như những "người rơm" đều
tin rằng mình có thể thay đổi đời sống được khá hơn, ít nhất xét về mặt
kinh tế.
Những "người rơm" và gia đình họ tin
rằng, khi vay mượn đến đôi ba chục ngàn đô la cho một cuộc đổi đời, họ sẽ có
khả năng sớm trả được món nợ đó và rồi thay đổi đời sống mình
cùng gia đình được tốt đẹp hơn. Họ chẳng lường hết những nguy hiểm trong
hành trình xuyên quốc gia, vượt qua vài ngàn cây số để bước vào
khoang xe định mệnh, giao phó sinh mệnh mình vào tay người khác với những
dẫn dụ rằng, họ có thể thực hiện chuyến vượt biên giới an toàn lần
thứ nhì, thứ X, Z, Y nào đó cho đến khi thành công như bao người
khác.
Thứ nhì là với đời sống bấp bênh, công việc
không đủ sống tại quê nhà, lại phải chứng kiến khoảng cách giàu nghèo
quá cách biệt mà không ít kẻ giàu có chưa hẳn do tài sức hay sự cần
cù, trong khi họ lại không có được cơ hội như vậy. Sự quẫn
trí và thôi thúc thoát nghèo dễ đưa người nghèo chọn một con đường thoát
nghèo nào đó, ở đây là con đường sang Anh bất hợp pháp như những
"người rơm".
Thứ ba là, cũng vậy, với người nghèo thì có những
thị trường, hàng hóa, dịch vụ không dành cho họ bởi đơn giản là
họ không kham nổi, không vói tới. Họ trở thành những công dân hạng
hai, hạng ba ngay trên quê hương mình nên quyết định rời bỏ nơi mình
không được đối xử công bằng hay được có cơ hội để hưởng những
điều đó, không là điều khó lý giải.
Thứ tư là người nghèo thường mang mặc cảm
nghèo do vận kiếp nghèo, do thua kém khả năng hơn là quy về trách nhiệm
cho một chính phủ, một thể chế hay các chính sách kinh tế thất
bại đã đưa họ vào chỗ nghèo, không tạo cho họ cơ hội để thoát
nghèo. Chính vì vậy, họ buộc phải tự quyết định cho cuộc đời mình,
cách này hay cách khác.
Và cuối cùng, khi người nghèo bị đặt vào định
kiến rằng họ nghèo vì thiếu khả năng, vì lười biếng, vì vô số điều
mà chính họ là người phải chịu trách nhiệm thì họ xem quả thật
là vậy và sẽ không tự mình ngóc đầu nổi nếu không đánh liều làm điều
phi pháp hay đánh cược số phận bằng một chuyến đi rủi ro
như "người rơm". Khao khát thoát khỏi sự nghèo đói là hiển
nhiên và chính đáng, dăm người đi trước thành công hay phát đạt đã thôi thúc những
người còn lại xem sự ra đi là cứu cánh.
Nỗ lực và phương cách thoát nghèo của mỗi người
khác nhau, tùy theo ý chí, phẩm hạnh và khả năng cùng các mục tiêu
mà họ đặt ra. Theo chiều hướng tích cực hay tiêu cực. Bên cạnh một số ít
người nghèo nào đó sẽ thành công là một số đông không có cơ hội
hay chọn lựa nào khác ngoài việc chấp nhận những rủi ro.
Không phải người nghèo nào rồi cũng sẽ đi theo
con đường trở thành một "người rơm", như những người dân
quê nghèo khổ khác đã chọn con đường "vượt biên nội địa" khi đổ về thị thành
để mưu sinh vất vả, dù không nguy hiểm nhưng cũng lắm nỗi nhọc nhằn và là
một quyết định chẳng dễ dàng khi rời chốn chôn nhau. Và không phải ai
lên thị thành cũng để gia nhập băng đảng hay bán mình, nên võ đoán về quyết
định và mục đích cuối cùng của những "người rơm" là sự nhẫn tâm.
Bởi xét cho cùng, những nạn nhân xấu số này chỉ là
hệ lụy của một cơ chế xã hội khác, nơi họ đành phải rời bỏ để đi
tìm một cuộc đời tốt đẹp hơn. Nếu những người đang điều hành quốc gia không thẳng
thắn nhìn nhận nguyên do và tự vấn về trách nhiệm của mình thì những
chuyến xe định mệnh, dạng này hay cách khác lại vẫn còn xảy ra. Ở bất
cứ nơi đâu.
***************
Nguyễn Hùng 31/10/2019
Mấy ngày qua tôi đã vài lần đi lại chặng đường thầm
lặng cuối cùng của 39 con người xấu số trước khi cả thế giới
bàng hoàng với tin họ đã chết trong thùng đông lạnh. Đó là quãng đường chưa
tới hai cây số từ cảng Purfleet bên sông Thames tới khu công nghiệp
Waterglade ở vùng Grays. Nói theo kiểu Việt Nam, Grays là quận thuộc
huyện Thurrock, tỉnh Essex ở miền nam. Nước Anh gọi Essex là
county, vẫn được dịch là ‘hạt’. Cảng Purfleet nằm trong quận cùng tên giáp
ranh với Grays, vốn là quận lớn nhất tại Thurrock.
Tác giả ghi lời
chia buồn trong sổ ở hội đồng địa phương vùng Thurrock thuộc hạt
Essex. (Hình : Nguyễn Hùng cung cấp)
Tôi bắt đầu chặng đường trong video quay bằng camera
hành trình này từ nơi bạn có thể nhìn thấy sông Thames và cảng
sông Purfleet nằm cách đó vài trăm mét. Chặng đường đưa bạn đi ngang qua ga tàu
Purfleet, một trường phổ thông, vài trụ sở các công ty gỗ hay
xăng dầu trước khi đi ngang qua cổng vào cảng Purfleet để từ đó
đi lại chặng cuối tới khu công nghiệp Waterglade nơi người ta phát hiện ra
xác của 39 người mà tới nay nhiều gia đình ở Việt Nam sợ rằng
con em họ nằm trong số đó.
Hoa do người địa
phương để lại phía đường đối diện chỗ chiếc xe đỗ sau khi phát
hiện 39 người chết. (Hình : Nguyễn Hùng)
Nơi họ được phát hiện ra chỉ bao gồm các
khu công nghiệp, khu mua sắm, các siêu thị rất lớn và bởi vậy đêm tới trên
đường gần như không có bóng người. Đó có lẽ là lý do nơi đây được chọn
để thả người ra từ các công-ten-nơ. Tôi tin rằng nhiều người đã
đi thoát theo ngả này cho tới khi tai nạn xảy ra với 39 người đêm 22 sang
ngày 23/10. Người dân địa phương từng nói họ được người ta ấn điện
thoại vào tay để nói chuyện với người ở đầu giây kia và được nhờ đưa
người tới địa điểm cụ thể với giá nhất định. Khu vực này cũng chỉ cách
đường vành đai cao tốc bao quanh London, được gọi là M25, có vài phút. M25 cũng
nối với các đường cao tốc khác đi khắp nước Anh. Có thể nói đó là nơi
hạ cánh lý tưởng cho những người vào Anh bất hợp pháp.
Tại nơi người ta phát hiện ra thi thể nạn nhân,
nhiều người dân đã mang hoa và thiệp tới để chia buồn với nạn nhân và gia
đình họ. Hội đồng địa phương vùng Thurrock cũng mở sổ chia buồn
để những ai muốn chia sẻ với các nạn nhân và gia đình có thể tới
ghi đôi lời. Hội đồng cũng khuyến cáo người dân mang hoa tới khu vườn gần trung
tâm để tưởng nhớ những người đã mất vì như vậy trang trọng hơn để tại
khu công nghiệp Waterglade.
Trang web của hội đồng địa phương Thurrock ghi
lại lời chia buồn của một số nhân vật quan trọng trong đó có thủ tướng,
bộ trưởng nội vụ và cảnh sát trưởng vùng Essex. Thủ tướng Boris
Johnson ghi trong sổ hôm 28/10 rằng cả nước Anh và cả thế giới
"bị sốc trước thảm kịch và sự tàn ác của số phận xảy đến với
những người vô tội đang hy vọng có cuộc sống tốt đẹp hơn" ở Anh.
Cảnh sát trưởng BJ Harrington nói ông "thực sự đau buồn trước mất mát
của các gia đình và người thương của họ". Ông cam kết "sẽ làm tất
cả những gì có thể để đưa những kẻ chịu trách nhiệm ra trước
pháp luật".
Khi tôi tới ghi sổ tưởng niệm chiều 28/10, người
ta đã cất bút tích của thủ tướng và những nhân vật qua trọng khác đi. Thị trấn
Grays sinh hoạt như thường ngày nhưng có lẽ nhiều người dân địa
phương vẫn giữ trong đầu câu hỏi những người xấu số là ai và vì
sao họ sẵn sàng chui vào công-ten-nơ không đầu kéo vượt biển tới cảng
sông quê họ.
Ông thủ tướng đã phần nào trả lời câu hỏi
đó khi ghi rằng họ "hy vọng có cuộc sống tốt đẹp hơn". Họ cho
rằng lao động tại Anh sẽ giúp họ kiếm được nhiều tiền hơn và nhanh
hơn so với ở lại Việt Nam. Gia đình họ mong con cái sang Anh để gửi
tiền về phụ giúp gia đình. Họ không có quan hệ để có
thể đi nhờ chuyên cơ hay đi bằng hộ chiếu công vụ rồi
trốn ở lại nên tìm con đường vất vả và chông gai hơn. Nhưng chắc
chắn họ không hề nghĩ rằng họ có thể phải bỏ mạng
trên con đường mưu sinh.
Tôi cũng nghe người trong cộng đồng Việt Nam tại Anh
nói rằng có người ở Việt Nam thực sự tin rằng con em mình đã chết
trong chiếc công-ten-nơ và gọi sang cho họ hàng ở Anh để ra
nhận xác. Nhưng người họ hàng giấy tờ chưa có nên cũng chưa dám
xuất hiện dù cảnh sát Anh đã khẳng định họ sẽ không truy xét bất cứ ai
giúp họ xác định danh tính của những người đã mất.
Trong khi một số cư dân mạng có những lời
lẽ khó nghe với những người bạc mệnh, tôi chỉ có niềm thương cảm với
các đồng hương không may gặp nạn. Theo nguyên tắc suy đoán vô tội, điều duy nhất
họ làm sai cho tới nay là toan di cư trái phép vào Anh. Mà biên giới
cũng là điều có thể bàn cãi. Mấy chục nước châu Âu trong khối Schengen đã
bỏ hoàn toàn biên giới giữa các nước trong khối nhưng Anh không tham
gia khối này. Nếu họ tham gia, số người vào Anh có lẽ sẽ nhiều
hơn gấp nhiều lần nhưng những thảm cảnh như vừa qua đã không xảy ra. Thế giới
vẫn hoạt động theo nguyên tắc nhà giàu, nước giàu kín cổng cao tường và
cách ly họ khỏi phần còn lại của thế giới. Đây không phải là điều
đáng hoan nghênh nhưng cho tới khi thế giới có cùng hệ giá trị và
trình độ phát triển, người ta khó có thể làm gì khác.
Tôi cũng nghĩ rằng các nước giàu nên có cái nhìn bao
dung hơn với những người chạy trốn khỏi các nơi có xung đột, chiến tranh hay
các xứ sở còn tình trạng độc tài toàn trị. Nhiều nước độc tài toàn trị nghèo
không phải vì người dân giáo điều, lười biếng và không có hoài bão mà vì đây là
các thuộc tính của giới chính trị gia điều hành đất nước và cai quản người
dân. Xin thành thật chia buồn với gia đình các nạn nhân và những người đang là
nạn nhân của các chế độ độc tài toàn trị.
*******************
Thứ Năm, 10/31/2019 - 13:47 — nguyenanhtuan
Theo dõi vụ 39 người chết trong thùng xe đông lạnh
khi trên đường đến Anh khiến tôi băn khoăn không dứt về số phận những người đồng
trang lứa sớm mang phận lưu vong.
Đi đường rừng từ
Cam vào Thái, khi đến nơi tập kết thì cứ 10 người ép vào một xe 4 chỗ mà chạy tốc
độ cao về Bangkok - Ảnh minh họa
Tôi đã từng nhảy thùng xe tải cùng hàng chục người,
Cambodia có, Việt có, đi đường rừng từ Cam vào Thái. Đoàn chúng tôi không ai biết
ai đã lội bộ hàng giờ đồng hồ xuyên những cánh đồng mía bạt ngàn vùng biên, để
rồi khi đến nơi tập kết thì cứ 10 người ép vào một xe 4 chỗ mà chạy tốc độ cao
về Bangkok.
Tôi cũng đã nhiều lần ngồi với các bạn lao động Việt
Nam bỏ trốn ở Đài Loan, khắp nơi trên quốc đảo này, bên chai bia, nghe các bạn
kể chuyện phải làm những công việc khó nhọc, bẩn thỉu và nguy hiểm (3D jobs -
dirty, dangerous, difficult) ra sao trong đời chui nhủi này. Câu chuyện thường
ngắt quãng bởi cuộc gọi từ quê nhà, khi thì từ bố mẹ, lúc thì từ người yêu - những
cuộc gọi vừa là cách giết thời gian vừa là niềm an ủi của họ.
Tôi cũng từng bắt gặp sau giờ lễ Chúa Nhật ở một nhà
thờ trung tâm Brussels, thủ đô của Châu Âu, lại giòn tan tiếng nói cười Nghệ
Tĩnh của những nhóm bạn trẻ đầy sức sống. Bầu không khí mà nếu không có cảnh
quan Âu châu xung quanh thì không khác mấy một nhà thờ miền Trung.
Tôi không thấy gì khác từ họ ngoài một khát khao muốn
có một cuộc sống tốt đẹp hơn, được đi đây đi đó vừa mở mang tầm mắt vừa
giúp đỡ gia đình. Cũng như tôi, cũng như bao người khác.
Có khác chăng là số phận đặt để mỗi người may rủi
khác nhau. Những người may mắn hơn không nên và không bao giờ nên cay nghiệt với
những người còn lại.
Bởi đâu ai biết phận mình rồi sẽ rủi may thế nào.
Nguyễn
Anh Tuấn
********************
Thứ Năm, 10/31/2019 - 08:26 — NguyenTrangNhung
Một tuần qua, báo chí trong nước và mạng xã hội sôi
sục với các tin tức về vụ 39 người bỏ mạng trong container nhập cảng vào Anh.
Nhiều người trong số này được cho là người Việt Nam
khi câu chuyện về Trà My rộ lên và theo sau đó là nhiều thanh niên miền Trung được
gia đình báo mất tích tại Anh vào cùng thời điểm.
Thủ tướng Anh Boris
Johnson và Cảnh sát trưởng Hạt Essex ngày 28/10/2019 đặt hoa tưởng niệm 39 nạn
nhân chết trong xe tải
Sự việc đã trở thành chủ đề cho nhiều cuộc tranh luận
trên Facebook xoay quanh tình cảm, thái độ và quan điểm của người Việt về cái
chết của những người xấu số.
Phần đông dư luận thể hiện sự đau xót và thương cảm
dành cho họ, trong khi một số thể hiện cái nhìn ít cảm xúc hơn, thậm chí là
hoàn toàn lý tính.
Đâu đó, người ta có thể thấy cảm xúc chiếm ưu thế,
và thấp thoáng là những ta thán về tình người, tình đồng bào trong một xã hội
mà hai thứ này đều thiếu vắng là Việt Nam.
Nơi khác, người ta có thể thấy lý tính chiếm ưu thế,
và cùng với đó là những phân tích về nguyên nhân của sự việc, bao gồm cả nguyên
nhân từ chính các nạn nhân.
Ở chiều này, tôi thấy một số ý kiến cho rằng những
người đau xót và thương cảm cho các nạn nhân là "thương vay khóc mướn".
Ở chiều kia, tôi thấy một số ý kiến cho rằng những
người nhìn nhận vấn đề chủ yếu bằng lý tính là "vô cảm, máu lạnh".
Cả hai luồng ý kiến này, theo tôi, đều cực đoan. Cả
hai đều thiếu sự tôn trọng, hay chí ít là sự chấp nhận, đối với người có suy
nghĩ và biểu hiện trái ngược.
Đó là chưa kể các ý kiến vô văn hóa mà luồng nào
cũng có.
Nếu bỏ qua các ý kiến cực đoan và vô văn hóa, cả hai
chiều dư luận, một bên thiên về cảm xúc và một bên thiên về lý tính, đều cần
thiết.
Khi cảm xúc đang ngự trị trong phần đông (ít nhất
như tôi thấy), thì thiểu số còn lại, với cái nhìn lý tính, có thể giúp dư luận
nhìn nhận sự việc một cách cân bằng hơn.
Trước một sự việc bi thương, cảm xúc đúng đắn làm tốt
việc của nó là an ủi, vỗ về, và xoa dịu, trong khi lý tính đúng đắn cũng sẽ làm
tốt việc của nó là nhìn nhận vấn đề như nó là, và giúp tìm ra nguyên nhân cũng
như cách khắc phục.
Điều người Việt thiếu trong nhiều vấn đề nói chung
và trong sự việc này nói riêng không phải là cảm xúc hay lý tính, mà chỉ là cảm
xúc đúng đắn và lý tính đúng đắn mà thôi.
Cảm xúc đúng đắn và lý tính đúng đắn bổ khuyết cho
nhau, hay chí ít là không loại trừ nhau và nhất là không gây hấn với nhau bằng
ngôn luận như cách mà người Việt Nam đang làm.
Ai thiên về cảm xúc, cứ thể hiện cảm xúc, miễn là ôn
hòa và có văn hóa, bao gồm không chửi rủa người thiên về lý tính là vô cảm, máu
lạnh.
Ai thiên về lý tính, cứ thể hiện lý tính, miễn là ôn
hòa và có văn hóa, bao gồm không chửi rủa người thiên về cảm xúc là thương vay
khóc mướn.
Bằng cách đó, ít nhất mỗi bên không làm cho bên còn
lại giận dữ hay tổn thương, và từ đó cả hai có thời gian để làm tốt các việc mà
cảm xúc đúng đắn hay lý tính đúng đắn cần làm.
Nguyễn
Trang Nhung
No comments:
Post a Comment