Thế giới vừa nhắc tên việc sụp đổ của một bức tường
dài đến 155 cây số. Berlin wall, bức tường là biểu tượng của một phần nhân loại
bị ám đỏ, tuyệt vọng và khao khát tự do. Ngày 9/11 năm 2019 đánh dấu 30 năm
hàng hàng lớp lớp con người bước ra ánh sáng, chào nhau và dặn dò với mai sau,
rằng chủ nghĩa cộng sản chỉ là một thứ trá hình của cuộc hôn phối quái đản giữa
chế độ phong kiến và độc tài hiện đại.
Nhưng ý nghĩa hơn nữa, đó là ngoài việc bức tường ô
nhục Berlin sụp đổ, người ta nhìn thấy một cuộc tháo chạy, hốt hoảng đến điên
cuồng của giới mật vụ, an ninh Stasi, vốn được coi là hung thần số một ở đằng
sau bức màn sắt Đông Âu.
Không lâu sau khi hàng trăm người dân Đông Đức kéo
nhau chạy qua đường biên giới, đánh dấu cho sự sụp đổ toàn diện đế chế cộng sản
Đông Âu, hàng ngàn người dân cũng đổ xô, tràn vào các văn phòng của cơ quan mật
vụ Stasi để lôi ra những hồ sơ mà ngày thường họ bị theo dõi, bị nghe lén, báo
cáo… bao gồm luôn cả những người tìm kiếm tin tức thân nhân của họ đã bị an
ninh bắt đi nhiều năm không còn tin tức.
Các nhân chứng vào giờ phút ấy, kể lại rằng nhân
viên mật vụ Stasi cuống cuồng tiêu hủy các hồ sơ, nhằm tránh các cuộc phanh
phui và trả thù của dân chúng, nhưng không kịp. Các máy hủy tài liệu chạy hết
công suất, nghẽn hay cháy, khiến các nhân viên an ninh hoảng loạn xé bằng tay,
nhồi vào túi hay thùng và đổ xăng đốt đi. Nhưng rồi các cánh cửa bật mở, đám
đông giận dữ xông vào khiến những nhân viên Stasi phải buông tay, chạy trốn.
Ngày thường, các tay an ninh mặt sắt đen sì, cười
kiêu ngạo, là nỗi ác mộng của hàng triệu người Đông Đức. Nhưng giờ đây, họ chỉ
còn một mong ước cuối cùng là thủ tiêu những vết tích đã chống lại con người,
chống lại ngay chính dân tộc của họ, và tháo chạy.
Tuy vậy, hàng triệu bản ghi âm, hình chụp, hồ sơ báo
cáo… vẫn được giữ lại. Thậm chí những bản hồ sơ xé vụn cũng được các nhà hoạt động
nhân quyền gom về, phục dựng, nối ráp. Thậm chí, vì khao khát tìm lại sự thật
và công bằng cho các nạn nhân, suốt 10 năm, các nhà nghiên cứu ở Berlin
Fraunhofer Institute vẫn tìm tòi và công bố bản nhu liệu E-puzzler có khả năng
sao lưu, dùng thuật toán AI để gắn lại các mảnh vụn thành bản hoàn chỉnh, dựa
trên tương ứng màu giấy, phông chữ, hình dạng… để phục vụ cho hồ sơ khoảng 3
triệu người Đức vẫn luân phiên nộp đơn về Federal Archives (Cơ quan lưu trữ
liên bang) xin đọc và tìm kiếm về họ hoặc về người thân.
Nước Đức đã chi hơn 2 triệu Euro để phục vụ cho việc
sao lưu và phục hồi các dữ liệu này, như một lịch sử của tội ác không chỉ ở
riêng nước Đức, mà cả thế giới cũng không muốn quên. Có không ít người đã tìm
thấy các văn bản điều tra, ép tội, bỏ tù mình khi các hồ sơ được phục hồi. Có
không ít người tìm thấy thầy giáo hay bạn mình, chính là người đã mật báo về
mình với công an.
Nước Đức tự do hôm nay ghi nhận rằng chủ nghĩa cộng
sản đã tạo ra guồng máy an ninh mật vụ theo dõi, kiểm soát đến 5,6 triệu người
Đông Đức bị coi là “phản động”. Tức là khoảng 6 người dân thì có một nhân viên
an ninh chính thức hay bán thời gian theo dõi. Mỉa mai thay, càng đồ sộ và tinh
vi để trói buộc con người, vết tích của bộ máy an ninh độc tài càng lớn, khó mà
che đậy.
30 năm sau cái chết của một nhà nước Cộng sản, sự tổn
thương của người dân Đông Đức vẫn mới nguyên. Đặc biệt với các thành phần nghĩ
rằng mình chỉ cắm cúi kiếm sống và chấp nhận chế độ nên sẽ thoát nạn. Thế nhưng
khi đọc các hồ sơ theo dõi, tầng lớp đó lại sững sờ khi thấy họ cũng không vô
can.
Có tin là chính phủ Đức muốn đóng lại toàn bộ các chứng
tích đó vào năm 2020, như một cách khép lại quá khứ, chấm dứt sự căm hận không
nguôi đang xâu xé con người. Trong đó, bao gồm việc cứu rỗi hàng chục ngàn cựu
nhân viên Stasi vẫn nơm nớp sợ bị nhận mặt trả thù, hoặc đầy mặc cảm vì đã
nhúng chàm theo một cách nào đó. Nhưng việc chính phủ muốn đóng lại kho dữ liệu
này hiện cũng đối diện với sự phản đối của giới luật sư nhân quyền, các tổ chức
xã hội dân sự và các nhà hoạt động. Lý giải cho việc có thể đóng lại kho lưu trữ
nay, người đại diện của Federal Archives nói rằng “một nhà nước văn minh ắt sẽ
không thể hành động như cộng sản, tạo điều kiện cho con người căm thù và chà đạp
nhau, và từ đó hưởng lợi”.
Câu hỏi vẫn
còn vọng lên, sau 30 năm thống nhất nước Đức, vì sao cũng cùng là con người,
nhưng các chế độ độc tài cộng sản lại có thể biến một lớp người chỉ còn thú
tính và thuần túy khao khát danh lợi. Không chỉ Stasi,
mà cả KGB (Nga), Securitate (Rumani), AVH (Hungary)… đều là guồng máy giỏi tạo
ra những nhân viên an ninh xảo quyệt và tàn nhẫn. Và họ, cũng là những kẻ chạy
trốn nhanh nhất, giả dạng nhanh nhất khi triều đại nuôi dạy họ sụp đổ.
Nhưng vẫn còn một câu hỏi nữa, mà lịch sử vẫn đặt ra
với mỗi chúng ta: có triều đại nào chống lại con người mà không sụp đổ?
--------------------------------------------
XEM THÊM
.
Mạc
Văn Trang 09/11/2019
Sự kiện 30 năm bức tường Berlin sụp đổ đang được tổ
chức Kỷ niệm ở Berlin và nhiều nơi. Nhân đây nảy ra đôi điều suy ngẫm.
1. Thế chiến thứ 2 kết thúc 1945. Phần quân Mỹ, Anh,
Pháp chiếm đóng thuộc phía Tây Đức; Hồng quân Liên xô chiếm đóng thuộc về Đông Đức.
Năm 1949 thì cả 2 phía nước Đức được thành lập chính quyền: Tây Đức là CHLB Đức,
xây dựng Nhà nước theo mô hình Tư bản; Đông Đức là CHDC Đức, xây dựng Nhà nước
theo mô hình XHCN.
.
Nguyễn Ngọc Chu 09/11/2019
NHỮNG NGÀY CUỐI CÙNG CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT
1. Cho đến đầu tháng 12/1991, tuy tất cả các nước cộng
sản Đông Âu không còn nữa, nhưng Liên bang Xô viết vẫn tồn tại, với Mikhail
Gorbachev là người đứng đầu.
.
Nguyễn Thọ 9-11-2019
Nhân 30 năm ngày phá bỏ bức tường Berlin, một số ý
kiến trên mạng Việt ngữ cho là chỉ có ít người Đức coi công cuộc thống nhất đất
nước là thành công. Có ý kiến còn cho là đa số người Đông Đức bị coi là công
dân hạng hai.
.
Trần Trung Đạo
9-11-2019
ng thư các bộ phận trong cơ thể vốn đã khó chữa nói
chi là ung thư tâm thần quả thật vô phương.
Một bằng chứng ung thư tâm thần thoạt nghe rất hài
nhưng có thật. Đó là trường hợp của Erich Mielke, cựu lãnh đạo cơ quan Stasi nổi
tiếng tàn ác của Đông Đức.
.
Nguyễn Hoàng Linh
9-11-2019
Thủ tướng đương nhiệm của CHLB Đức, bà Angela Merkel
mới 35 tuổi vào đúng cái ngày khi bức tường Berlin sụp đổ cách đây tròn 3 thập
niên. Trong những thời khắc lịch sử ấy, bà đang đi tắm hơi cùng một người bạn
gái.
.
No comments:
Post a Comment