Lê Thiếu Nhơn
Nhà văn ở Sài Gòn
8
tháng 8 2017
Một
nhà văn ở Sài Gòn có ý kiến về thực trạng nghề báo tại Việt Nam sau vụ hai
phóng viên vừa bị bắt với cáo buộc tống tiền doanh nghiệp.
Thực
sự, tôi không ngạc nhiên chút nào, khi nghe tin cùng lúc hai nhà báo bị bắt.
Công an Cần Thơ bắt một nữ nhà báo của tạp chí Hướng Nghiệp & Hòa Nhập, còn
công an Đắk Lăk bắt một nhà báo của Đài tiếng nói Việt Nam, cùng một hành vi:
tống tiền!
Tôi
tin, nếu các doanh nghiệp can đảm tố cáo hơn, thì con số nhà báo bị bắt giữ vì
hành vi ấy sẽ lên đến hàng trăm, chứ không phải hàng chục!
Một
loại gạo nuôi vạn loại người, nghề nào cũng có đối tượng xấu xa và bẩn thỉu.
Thế nhưng, nghề báo trong giai đoạn này, đáng lo ngại nhất. Vì sao? Vì hiện
trạng báo chí hôm nay là hệ lụy của cả quá trình quản lý bất cập!
'Giá trị hỗn mang'
Thứ nhất, ở góc độ quản lý nhà
nước: Đã bổ nhiệm nhiều người không có năng lực làm báo vào vị trí lãnh đạo báo
chí. Họ cũng có ưu điểm là thích học nghị quyết, siêng họp hành và ưa xu nịnh.
Còn nhược điểm của họ là chẳng mấy hứng thú phân biệt báo chí và... báo cáo!
Họ
xem cái ghế lãnh đạo báo chí cũng giống như một chức vụ hành chính, và chỉ nghĩ
đến việc tìm kiếm đặc quyền, đặc lợi cho bản thân. Thật khủng khiếp, khi quy
hoạch những cán bộ chủ chốt, không còn chỗ cho ai thì đưa họ sang ngồi chễm chệ
ở cơ quan truyền thông!
Thứ hai, ở góc độ quản lý tòa
soạn: Người đã không chấp nhận hoặc miễn cưỡng chấp nhận gánh vác sứ mệnh nhà
báo, thì khi làm lãnh đạo sẽ không chú trọng đến yếu tố chuyên môn và càng
không chú trọng nhân lực chuyên nghiệp.
Một
tờ báo chủ trương đặt người biết viết báo và người biết làm báo xuống dưới
người biết phát hành và người biết xin quảng cáo, thì tạo ra một thứ trật tự lố
bịch và một thứ giá trị hỗn mang!
Chính
hai nguyên nhân trên đã làm suy sụp chất lượng báo chí và đảo lộn đạo đức báo
chí. Khi những tờ báo không trân trọng những cây bút mà tôn thờ những tay xôi
thịt suốt ngày moi móc đầu nọ đầu kia để nộp vào tài khoản cơ quan, thì đó là
một mệnh lệnh cho tất cả nhốn nhào đi kiếm tiền.
Nhà
báo kiếm tiền bằng cách nào, nếu không dựa vào ngòi bút? Những kẻ được gọi là
nhà báo mà không viết được, thì chỉ có hai phương pháp kiếm tiền. Hoặc đi van
nài doanh nghiệp, như một dạng cái bang tám túi. Hoặc đi đe dọa doanh nghiệp,
như một dạng lưu manh mạt hạng. Cả hai phương pháp, đều quy về một mục đích:
tống tiền!
Một
nền báo chí lành mạnh, phải được xây dựng trên nền tảng những nhà báo sống bằng
nhuận bút, sống bằng sản phẩm báo chí. Đáng tiếc thay, hơn một thập niên qua,
không thấy thế hệ cầm bút mới trưởng thành, mà thấy nhan nhản những tên trâng
tráo làm báo kiểu... làm tiền!
Lỗi
tại đâu? Băng tuyết đóng dày ba tấc, không phải do cái lạnh ba giây hoặc ba
phút. Những vụ bắt giữ nhà báo tống tiền sẽ còn dài dài, nếu làng báo vẫn tiếp
tục thu nạp và dung dưỡng những người không biết làm gì thì đi... làm báo!
*
Bài
thể hiện quan điểm và cách hành văn của tác giả, một nhà văn ở Sài Gòn. Bài đã
đăng trên trang cá nhân của ông.
No comments:
Post a Comment