JOHN McCAIN : ANH HÙNG THỜI CHIẾN VIỆT NAM THÀNH ĐIỂN HÌNH CHỐNG TRUMP (RFI)

John McCain: Anh hùng thời chiến Việt Nam thành điển hình chống Trump

RFI

Đăng ngày 26-08-2018 

http://vi.rfi.fr/quoc-te/20180826-john-mccain-anh-hung-thoi-chien-viet-nam-thanh-dien-hinh-chong-trump

Chỉ một ngày sau khi quyết định ngừng điều trị bệnh ung thư não, thượng nghị sĩ đảng Cộng Hòa John McCain đã qua đời tối 25/08/2018 tại Cornville, bang Arizona, thọ 81 tuổi, trong vòng tay của người thân. Từ tham chiến ở Việt Nam đến lập trường chống Trump, trang France 24 nhìn lại cuộc đời và sự nghiệp của một trong những gương mặt quan trọng trên chính trường Mỹ.

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_16x9_1024_578/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/2018-08-26t010222z_206603136_rc1ba06df330_rtrmadp_3_usa-mccain.jpg

Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain, tại bang Bắc Carolina, ngày 18/10/2008. REUTERS/Carlos Barria

Ông John McCain sống sót qua bom đạn và tra tấn trên chiến trường Việt Nam, nhưng đành đầu hàng trước căn bệnh ung thư não hiểm nghèo, được phát hiện từ tháng 07/2017. Dù bệnh tật, cựu ứng viên tổng thống năm 2008 vẫn không từ chức thượng nghị sĩ bang Arizona. Chiếc ghế của ông bị bỏ trống từ tháng 12/2017. Từ khi phát hiện mắc bệnh, người ta chỉ thấy những hình ảnh của ông, tại nhà riêng hay khi đang đi dạo.

Thượng nghị sĩ Cộng Hòa theo khuynh hướng trung lập chưa bao giờ che giấu sự coi thường đối với ông Donald Trump. Ông công khai chỉ trích tổng thống thứ 45 của Mỹ, đánh giá ông Trump là « không nắm rõ thông tin » và « bốc đồng ». Mùa hè năm 2017, ông thậm chí đã bỏ phiếu phản đối đề xuất cải cách hệ thống y tế của tổng thống Trump. Là người nói thẳng và lưỡng đảng, ông John McCain có chung một số giá trị và ý tưởng với đảng Dân Chủ, khiến các đồng nghiệp Cộng Hòa giận dữ.

Cựu chiến binh Mỹ tham chiến ở Việt Nam còn ủng hộ một cải cách tự do về di dân, trong đó có việc hợp pháp hóa cho người nước ngoài sống bất hợp pháp tại Mỹ và tăng cường kiểm soát biên giới. Ông cũng quan tâm đến tình trạng Trái đất nóng lên.

Người hùng thời chiến

Có bố và ông là đô đốc, đầu tiên ông John McCain là phi công của lực lượng Hải Quân Mỹ tham chiến tại Việt Nam. Ông bị quân đội miền Bắc Việt Nam bắt năm 1967 sau khi phải nhảy dù khỏi máy bay bị trúng pháo. Trong năm năm cầm tù, ông bị tra tấn, sau đó được trả tự do năm 1973. Khi trở về Mỹ, ông được chào đón như người hùng chiến tranh và được tổng thống Richard Nixon tiếp đón trước ống kính toàn thế giới. Chính những sự kiện trên chiến trường càng khiến ông thêm « cứng đầu cứng cổ ».

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_large_600_338/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/2018-08-26t002812z_209087731_rc14c1dc0720_rtrmadp_3_usa-mccain.jpg

Phi công John McCain bị quân và dân miền Bắc Việt Nam kéo ra khỏi hồ sau khi nhảy dù khỏi máy bay ở Hà Nội, ngày 26/10/1967. Handout via REUTERS

Năm 1982, ông John McCain bắt đầu sự nghiệp chính trị tại Hạ Viện, sau đó trở thành thượng nghị sĩ của bang Arizona vào năm 1986 và đảm nhiệm vị trí đó cho đến cuối đời.

Năm 2000, ông ra tranh cử ứng viên đảng Cộng Hòa cho kỳ bầu cử tổng thống Mỹ, nhưng thất bại trước thống đốc bang Texas, Georges W. Bush. Ông Georges W. Bush trở thành tổng thống Mỹ trong suốt hai nhiệm kỳ, đến năm 2008. Cũng vào năm đó, thượng nghị sĩ Arizona lại thử vận may trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Ông được đảng Cộng Hòa đề cử nhưng lại thất bại trước đối thủ đang lên của đảng Dân Chủ Barack Obama, người sau này cũng giữ hai nhiệm kỳ tổng thống Mỹ.

Trong bài diễn văn đáng nhớ công nhận thất bại tối 04/11/2008, ông không ngần ngại ca ngợi vị tổng thống da mầu đầu tiên của Mỹ : « Đó là một cuộc bầu cử lịch sử và tôi hiểu ý nghĩa đặc biệt đối với người Mỹ gốc Phi, cũng như niềm tự hào của họ tối nay. Tôi vẫn luôn tin rằng nước Mỹ có thể trao cơ hội cho người sẵn sàng nắm bắt lấy nó. Thượng nghĩ sĩ Obama cũng tin như vậy ».

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/dynimagecache/0/64/3500/1971/600/338/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/2018-08-26t003011z_1518873187_rc15fadb6510_rtrmadp_3_usa-mccain.jpg

Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu về cải cách luật nhập cư với nghị sĩ hai đảng tại Nhà Trắng, ngày 25/06/2009. Phó tổng thống Joe Biden (T) và thượng nghị sĩ John McCain (P).REUTERS/Kevin Lamarque

Chỉ trích tổng thống Donald Trump

Trái với lòng ngưỡng mộ dành cho Barack Obama, ông John McCain lại cay đắng ghét nhà tỉ phú địa ốc New York Donald Trump. Ông không bỏ lỡ bất kỳ cơ hội nào để chỉ trích gay gắt tân chủ nhân Nhà Trắng.

Trong cuốn sách thứ bẩy của mình, The Restless Wave (tạm dịch : Cơn sóng dữ) xuất bản tháng 05/2018, ông cáo buộc tổng thống Mỹ thứ 45 đã phản bội các giá trị của Hoa Kỳ khi lấy lòng « các nhà chuyên chế » trên khắp thế giới, bôi nhọ truyền thông và chà đạp lên nhân quyền và quyền của người tị nạn. Ông viết : « Nói ngon ngọt thì có được tình bạn của ông ấy, chỉ trích thì bị ông thù ghét ».

Vào tháng 07/2015, khi đang lên như diều gặp gió trong các cuộc thăm dò, ứng viên Donald Trump, trong cuộc vận động bầu cử sơ bộ của đảng Cộng Hòa cho kỳ bầu cử tổng thống Mỹ 2016, đã gây phẫn nỗ khi khẳng định John McCain « không phải là một anh hùng chiến tranh. Ông ấy là anh hùng vì ông ấy bị bắt. Tôi thích những người không bị bắt ».

Tổng thống Mỹ Donald Trump không được mời đến dự lễ tang cựu quân nhân và thượng nghị sĩ Cộng Hòa tân tiến, người vẫn noi theo hình mẫu của Theodore Roosevelt, vị tổng thống thứ 26 của Mỹ luôn linh hoạt hơn trong vấn đề nhập cư.

http://scd.vi.rfi.fr/sites/viet.filesrfi/imagecache/rfi_large_600_338/sites/images.rfi.fr/files/aef_image/2018-08-26t002830z_1456826597_rc1d0bae8a70_rtrmadp_3_usa-mccain_0.jpg

Ứng viên tranh cử tổng thống Mỹ của đảng Cộng Hòa John McCain, tại La Crosse, bang Wisconsin, ngày 10/10/2008.REUTERS/Carlos Barria