Thụy My – RFI
Đăng
ngày 20-02-2018
Hãng tin Reuters ngày
20/02/2018 dẫn nguồn tin từ báo chí Hoa lục cho biết chỉ riêng trong tháng này,
đã có đến 11 chiến hạm Trung Quốc đi vào Ấn Độ Dương, vào lúc cuộc khủng hoảng ở
quần đảo Maldives đang gay gắt.
Theo
trang web sina.com.cn, một đội khu trục hạm, một tàu đổ bộ 30.000 tấn và ba tàu
dầu đã đi xuyên qua Ấn Độ Dương. Trang tin này khoe khoang : « Nếu nhìn
vào các chiến hạm và những trang thiết bị khác, khoảng cách giữa hải quân Ấn Độ
và Trung Quốc chẳng là bao ».
Trang Nikkei ngày
20/02 cho biết thêm, tại Maldives, Bắc Kinh đã biến một đảo hoang thành căn cứ
hải quân, bằng cách cắt ngang các rạn san hô xung quanh, tạo thành đường cho
các tàu chiến đi qua. Trung Quốc cũng có thể xây các đảo nhân tạo tại đây và
quân sự hóa, như đã làm tại Biển Đông.
Cũng
nằm trong tính toán chiến lược của Bắc Kinh, ba tàu chiến Trung Quốc đã thăm
Maldives cách đây sáu tháng, đậu ở cảng Male, Girifushi và huấn luyện cho quân
đội nước này. Việc tăng cường
sự hiện diện của hải quân tại Ấn Độ Dương có thể là một thông điệp cho New
Delhi, nhằm ngăn chận một sự can thiệp quân sự vào Maldives.
Về
kinh tế, sự tranh giành ảnh hưởng tại Maldives giữa Ấn Độ và Trung Quốc càng
thêm đậm nét, sau khi tổng thống Abdulla Yameen ký kết tham gia dự án «
Một vành đai, một con đường » của Bắc Kinh.
Tổng
thống đương nhiệm Yameen đã tạo điều kiện cho Trung Quốc mua lại các hòn đảo của
nước mình qua việc sửa đổi Hiến Pháp năm 2015, nhằm hợp pháp hóa việc nước
ngoài sở hữu đất đai tại Maldives. Hiến Pháp tu chính dường như chỉ nhằm phục vụ
cho lợi ích của Trung Quốc : các dự án xây dựng phải có giá trị tối thiểu 1 tỉ
đô la. Khi trao cho Bắc Kinh các hợp đồng tài trợ cơ sở hạ tầng, ông Yameen đã
buộc đất nước phải gánh thêm một núi nợ nần.
Trong
khi đó ông Mohamed Nasheed, tổng thống đầu tiên và duy nhất được bầu lên một
cách dân chủ, khẳng định Maldives không thể hoàn trả nổi số nợ 1,5 đến 2 tỉ đô
la cho Trung Quốc, tương đương 80% tổng nợ quốc gia. Ông than thở : «
Trung Quốc không cần bắn một phát súng nào mà vẫn chiếm được nhiều đất đai tại
Maldives hơn người Anh trong thế kỷ 19 ».
Trong
số những hòn đảo không người ở mà Trung Quốc thuê lâu dài tại Maldives có
Feydhoo Finolhu, nằm gần thủ đô Male, trước đây dùng làm nơi huấn luyện lực lượng
cảnh sát ; đảo Kalhufahalufushi có chiều dài 7 km có nhiều rạn san hô tuyệt đẹp.
Trung Quốc chỉ phải trả 4 triệu đô la cho đảo Feydhoo Finolhu, bằng cái giá một
căn hộ sang trọng ở Hồng Kông, đảo Kalhufahalufushi thậm chí còn rẻ hơn.
Trung
Quốc, nước duy nhất ủng hộ tổng thống độc tài Yameen của Maldives từ khi ông
này lên nắm quyền năm 2013, khẳng định việc thuê mua dài hạn các hòn đảo của nước
này chỉ nhằm mục đích thuần túy thương mại. Tuy nhiên các dự án cảng khác của Bắc
Kinh ở Ấn Độ Dương, được cho là đơn thuần kinh tế, nay đã mang tầm vóc quân sự.
Chẳng
hạn sau khi cho Djibouti vay nhiều tỉ đô la, năm 2017 Trung Quốc đã thiết lập
căn cứ quân sự đầu tiên ở nước ngoài, tại quốc gia nhỏ bé nhưng có vị trí chiến
lược ở Ấn Độ Dương. Tại Pakistan, Bắc Kinh huy động tàu chiến để bảo vệ cảng
Gwadar do Trung Quốc xây dựng, và chuẩn bị lập một căn cứ quân sự gần đó.
Nikkei nhận định, mỗi món
vay đều nhằm gia tăng ảnh hưởng của Bắc Kinh, mà tờ báo gọi là « ngoại
giao chủ nợ ». Chính sách ngoại giao này đã gặt hái được thành công lớn
vào tháng 12/2017, khi Sri Lanka cho Trung Quốc thuê cảng chiến lược Hambantota
trong 99 năm với giá 1,12 tỉ đô la. Trước đó, sau khi mua lại phần lớn cảng
container Colombo, các tàu ngầm Trung Quốc đã lặng lẽ vào trú đóng tại đây. Ở
Miến Điện, cảng nước sâu Kyauk Pyu do Bắc Kinh tài trợ, cũng có thể được dùng
vào mục đích quân sự.
Nhìn
chung, không chỉ có Maldives, mà nhiều nước láng giềng của Ấn Độ và Trung Quốc
như Bangladesh, Miến Điện, Nepal, Pakistan, Sri Lanka đều lọt bẫy nợ của Trung
Quốc, giúp Bắc Kinh mở rộng ảnh hưởng tại Ấn Độ Dương.
Ông
John Adams (1797-1801), vị tổng thống thứ hai trong lịch sử Hoa Kỳ từng nói
: « Có hai cách để chinh phục và nô dịch một đất nước. Cách thứ nhất là
bằng thanh gươm, và cách thứ nhì là nợ nần ». Theo Nikkei, Trung
Quốc đã chọn phương cách thứ hai. Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson có lần gọi
Trung Quốc là « đế quốc mới », sử dụng các chính sách giống
như thời kỳ châu Âu đi chiếm thuộc địa.
Mao
Trạch Đông từng khẳng định « chính quyền trên đầu nòng súng ». Nhưng
cũng theoNikkei, với sự trỗi dậy của Trung Quốc, cường quốc đầu tiên
trong lịch sử đương đại không hề có đồng minh thực sự, có thể thêm vào đó một
nguyên tắc khác : mua tình hữu nghị bằng cách mở rộng hầu bao. Trung Quốc đang
lôi kéo nhiều quốc gia vào vòng ảnh hưởng của mình, bằng cách nhấn chìm họ
trong nợ nần.
-----------------------------------
XEM THÊM
BBC Tiếng Việt
21-2-2018
11
tàu chiến Trung Quốc xuất hiện ở đông Ấn Độ Dương trong tháng Hai giữa lúc có
khủng hoảng ở đảo Maldives, trong diễn biến được cho là Bắc Kinh thách thức khu
vực ảnh hưởng của Ấn Độ.
Trang
web Trung Quốc Sina.com.cn hôm Chủ nhật tường thuật đoàn tàu, gồm cả một tàu
khu trục nhỏ, đã đi vào Ấn Độ Dương trong tháng Hai.
Trang
này không đề cập đến khủng hoảng hiến pháp đang xảy ra ở Maldives, cũng không
nói lý do Trung Quốc đưa tàu đến đây.
Cầu hữu nghị Trung Quốc
- Maldives đang xây dở dang ở thủ đô Male của Cộng hòa Maldives. GETTY IMAGES
Nhưng
bản tin nói: "Nếu xem tàu chiến và
các thiết bị khác, khoảng cách giữa hải quân Ấn Độ và Trung Quốc không lớn."
Hôm
21/2, nguồn từ Bộ Quốc phòng Ấn Độ tuyên bố nhóm tàu Trung Quốc còn cách xa
Maldives ít nhất 5.000 cây số, theo báo chí Ấn Độ.
Maldives
đang gặp khủng hoảng chính trị sau khi Tổng thống Abdulla Yameen thiết lập tình
trạng khẩn cấp từ ngày 5/2.
Ông
tổng thống phản đối phán quyết của tòa tối cao Maldives xóa án cho chín lãnh đạo
đối lập.
Tổng thống Maldives
Abdulla Yameen gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Bắc Kinh ngày 7/12/2017.
REUTERS
Nhiều
người tại Ấn Độ tin rằng Tổng thống Abdulla Yameen đang trở nên thân thiết hơn
với Trung Quốc, lạnh nhạt với Ấn Độ.
Tàu Hải Khẩu của Hải
quân Quân Giải phóng đi qua Ấn Độ Dương hồi 2009. GETTY IMAGES
Quần
đảo Maldives có vị trí chiến lược ở Ấn Độ Dương, và lâu nay vốn được xem là
"vùng ảnh hưởng" của Ấn Độ.
Năm
1988, Ấn Độ từng đưa quân vào Maldives giúp đánh bại một âm mưu đảo chính.
Giữa
khủng hoảng hiện thời tại Maldives, báo Trung Quốc Global Times ngày 12/2 cảnh
báo:
"Nếu Ấn Độ đơn
phương đưa quân vào Maldives, Trung Quốc sẽ có hành động ngăn chặn New
Delhi."
Trung
Quốc nay là nguồn du khách lớn nhất của Maldives. Bắc Kinh cũng tài trợ cho các
dự án hạ tầng ở đảo này.
Tháng
Tám năm ngoái, tàu chiến Trung Quốc lần đầu tiên cập cảng tại thủ đô Male.
Trung
Quốc mới đây cũng trở thành đối tác thương mại tự do đầu tiên của Maldives.
*
Tin
liên quan
No comments:
Post a Comment