Cổ-Lũy
February
21, 2018
Ngày
cuối năm Âm lịch, giới truyền thông đã rục rịch tin về điều tra liên hệ
Trump-Putin, đã hơi lặng lẽ vài tuần. Chiều năm mới Thứ Trưởng Tư Pháp Rod
Rosenstein chính thức cho biết báo cáo mới nhất của Công Tố Viên Đặc Nhiệm
Robert Mueller về liên hệ này trong bầu cử 2016 – với nhiều xui xẻo hơn đáng mừng
cho ông Trump. Mùng Ba Tết, tờ Los AngelesTimes (LA Times) tiêu biểu miền Tây
đưa tin nổ: Phó chủ tịch tranh cử Trump, Richard Gates, đã nhận tội và hợp tác
khai thật về Chủ Tịch Paul Manafort – cả hai đã làm lóp-bi, gian lận, rửa tiền
cho Nga và chư hầu Ukraine hơn thập niên mà không đăng ký.
‘Mười
điều’ về báo cáo
Báo
Anh Guardian ngắn gọn đưa ra mười điều chính về công bố của ông Rosenstein,
nhưng theo báo Mỹ nhiều chi tiết đáng chú ý trong và ngoài 37 trang cáo trạng.
Cáo tội rõ rệt: Nga đã bất hợp pháp xen lấn vào bầu cử qua 13 người và ba công
ty Nga (Internet Research Agency hay IRA, điều khiển bởi Concord Management and
Consulting, và Concord Catering). Ba công ty này thuộc tỷ phú Yevgeniy
Prigozhin, liên hệ trực tiếp với Putin. Họ sử dụng nhân viên và Internet để
lũng đoạn tiến trình dân chủ Mỹ và tìm cách liên hệ với ba người (chưa nêu tên)
trong trong tranh cử Trump.
Báo
cáo viết “Đầu và giữa tranh cử 2016, các bị cáo hoạt động trong chiến dịch nhằm
ủng hộ ứng viên Trump và triệt hạ ứng viên Clinton,” kể cả ủng hộ đối thủ của
bà Clinton (Bernie Sanders), và triệt hạ đối thủ của ông Trump (Marco Rubio,
Ted Cruz). Ghi nhận tạm có vẻ lợi cho tổng thống: “Không chắc có người Mỹ nào
biết và hợp tác với chiến dịch Nga, và không chắc chiến dịch này thay đổi kết
quả bầu cử.” Một người California, Richard Pinedo, cũng bị bắt và buộc tội gian
lận căn cước vì bán những thứ ăn cắp trên Internet này cho người Nga giả Mỹ sử
dụng mà không biết.
Về
mặt chi tiết, cáo trạng viết, chiến dịch tiêu hơn $1.25 triệu hàng tháng nhằm
lũng đoạn qua việc “làm thiệt hại, ngăn cản và đánh bại sinh họat dân chủ hợp
pháp bằng gian lận và lừa bịp cử tri với mục tiêu phá hoại các định chế chính
trị và bầu cử dân chủ Mỹ.” Giới tình báo và luật pháp nhận xét: Chi tiết cáo trạng
cho thấy người Nga giấu kín danh tánh, tổ chức, và cư xử như người địa phương để
được giúp đỡ, hợp tác ở hơn một tá tiểu bang, nhất là ở các đơn vị hai ứng viên
“ngang ngửa” nhau. Các “chuyên viên” IRA dùng “tuýt” nhắm vào các vấn đề “nóng”
như chống đối di dân, kỳ thị mầu da và tôn giáo, gian lận bầu cử đánh lừa hàng
triệu người Mỹ ít học hay thiếu hiểu biết. Tất cả là những kỹ thuật quen thuộc
của tình báo Nga, dùng người Mỹ để ảnh hưởng, gây xáo trộn, chia rẽ, khích bác
nhau mà ông Trump cũng cóp nhặt và sử dụng đi tới đắc cử. Một ví dụ: ông Trump
thường theo dõi địa chỉ Twitter @TEN-GOP Nga, giả mạo từ Tennessee, và tuýt lại
cho người phe mình về những chuyện “nóng.” Một số người Nga giả Mỹ giao thiệp với
nhân viên của ông Trump không biết họ, tìm cách điều hợp những hoạt động chính
trị như tập hợp, biểu tình “tự phát,” ở New York, Florida vừa ủng hộ vừa chống
đối Trump sau bầu cử để gây náo loạn và kình chống nhau. Một chuyên viên IRA
dùng tên giả khích lệ người Mỹ mua quần áo nhà tù cho Clinton, và trả tiền mua
cũi cho tài tử thuê mặc quần áo ngồi trong cũi – đi đôi với hô hào của ông
Trump “bỏ tù Clinton.”
Giới
tình báo và luật pháp cũng công nhận khó thể đo lường hiệu quả của những lũng
đoạn này bằng con số, hay cử tri nào bị “tẩy não,” nhưng giới truyền thông và
chính trị học đưa ra ví dụ trường hợp bà Clinton: rõ rệt Nga nhắm vào các cử
tri thiểu số da mầu qua các tuyên truyền bịp bợm ở địa phương và Internet (giả
người Hồi Giáo kêu gọi khủng bố như ở Michigan, khiến người da đen không đi bầu);
gây thiệt hại lớn lao cho phe Clinton với quảng cáo “Ủng hộ Hillary là cứu người
Hồi Giáo” – nhịp nhàng cùng với việc ông Trump khăng khăng chống người tôn giáo
này.
Một
số ghi nhận
Sau
khi cáo trạng được công bố Thứ Sáu, ông Trump vội tuýt ngay: không có thông đồng
Trump-Putin. Ông cũng chối không hề nói những gì thường huênh hoang trước đây,
như điều tra của FBI về Nga xen lấn vào bầu cử 2016 và liên hệ Trump-Putin là
“chơi khăm/hoax” độc hiểm và “điều tra để khủng bố/witch hunt.” Cùng tuần, giới
lãnh đạo an ninh, tình báo của ông cũng điều trần trước Thượng Viện về các đe dọa
“rõ rệt và cấp bách/clear and present” từ Nga vào các bầu cử sắp tới. Cộng với
những cáo trạng trên nhiều người xem đây là tấn công mới nhất từ ngoài vào Hoa
Kỳ sau tấn công ở Hawai (1941) và New York (2001).
Tuy
nhiên ông Trump “tỉnh bơ,” không một lời hoặc hành động nào đáp ứng lại Nga hay
Putin hoặc các nguy cơ này. Ngược lại, ông đổ tội cho Tổng Thống Obama “đã
không làm gì,” dù ông Obama đã (1) hai lần gia tăng “trừng phạt kinh tế” Nga,
(2) tịch thu khu nhà nghỉ mát Nga ở miền Đông dùng làm ổ gián điệp – mà (1) ông
Trump và gia đình đi lại với Putin nhiều lần nhằm bãi bỏ, cho dù Quốc Hội đồng
lòng bỏ phiếu đòi thi hành, và (2) ông vẫn đòi trả lại cho Putin. Khi Cố Vấn An
Ninh Quốc Gia H.R. McMaster khẳng định “không ai có thể chối cãi những cáo trạng,”
ông to tiếng phản đối, khiển trách vị tướng lừng danh và uyên bác này.
Giới
quan sát chính trị chưa mấy đi sâu vào lề lối ông Rosenstein công bố cáo trạng:
rất chính thức nhưng hơi bất ngờ so với những cáo trạng trước. Thời điểm công bố
cũng là thời gian những nhân vật cao cấp Bộ Tư Pháp chịu nhiều áp lực và nhục mạ
từ Bạch Ốc, nhất là người liên hệ tới FBI điều tra ông Trump và gia đình. Từ đầu
tháng, Phó Giám Đốc PBI Andrew McCabe bị đẩy đến chỗ từ chức sớm; Giám Đốc FBI
mới Christopher Gray cũng dọa từ chức. Nhân vật thứ ba trong Bộ Rachel Brand,
người có thể bị áp lực phải cách chức ông Mueller, cũng bước xuống sau chín
tháng tại chức. Ông Rosenstein, đã bị đe dọa từ lâu vì cử ông Mueller thay thế
ông James Comey (bị cách chức giám đốc FBI) điều tra gia đình Trump. Có thể ông
Rosenstein chọn thời điểm nói trên để trả đũa Bạch Ốc, bảo vệ mình và nhân viên
điều tra cho tới cùng.
Giáo
Sư luật Harry Litman tại UCLA và UC San Diego, nguyên phụ tá thứ trưởng Tư
Pháp, khẳng định chúng ta chỉ biết một phần rất nhỏ những gì ông Mueller đã “bật
mí.” Theo ông, “Đưa ra bộ xương khô trong cáo trạng và dành những chi tiết chết
người để sử dụng sau này là thủ tục tốt nhất trong điều tra.” Tin tuần qua gia
tăng áp lực khiến cựu phó chủ tịch tranh cử Trump, Richard Gates, vội đổi ý, chọn
hợp tác với ông Mueller để nhẹ tội và chứng minh cựu Chủ Tịch Paul Manafort
gian lận, rửa tiền, làm lóp-bi cho Ukraine và Putin không đăng ký cả chục năm.
Hai ông này chắc biết rõ về những liên lạc chính trị và tiền bạc chính thức lẫn
bán chính thức giữa Trump Organization và Nga, điều ông Mueller có vẻ quan tâm
nhất. Ông Gates sẽ phải khai hết những điều mình hứa, vì không rõ ông Mueller
đã “bật mí” những gì.
Đầu
tuần, Luật Sư Alec van der Zwann nhận tội khai gian với ông Mueller về Manafort
dính dáng đến Trump Organization và tỷ phú dầu hỏa Nga German Borisovich Khan,
chủ tịch Alfabank dính liền với Putin. Ông Khan, lạ lùng thay, lại chính là bố
vợ ông van der Zwann!
Ông
Manafort đã bị cáo trạng nặng và chi phí luật pháp lớn, rồi sẽ phải gục như con
đô-mi-nô Michael Flynn, George Papadopoulos, Richard Gates – và đổ lên những
con đô-mi-nô chót: ông Trump và gia đình. (Cổ-Lũy)
No comments:
Post a Comment