Thứ ba 02 Tháng Bẩy 2013
Trước phản ứng gay gắt của nhiều nước Châu Âu đe dọa
ngừng đàm phán thương mại với Washington, ngày 1/7/2013, Tổng thống Barack
Obama, đang công du Châu Phi, đã phải lên tiếng hứa với các đồng minh Châu Âu
sẽ làm sáng tỏ những thông tin liên quan đến các vụ gián điệp thông tin của cơ
quan an ninh Mỹ đối với Châu Âu vừa bị Snowden tiết lộ trên báo chí.
Đang viếng thăm Tanzania, Tổng thống Obama cam đoan
Washington sẽ tiếp tục « đánh giá » những cáo giác của Edward Snowden
được truyền thông Châu Âu đăng tải trong những ngày qua và Hoa Kỳ «sẽ thông
báo một cách thích hợp với đồng minh của mình».
Cáo giác cơ quan tình báo Mỹ NSA nghe lén thông tin của
nhiều nước Châu Âu và cả Liên Hiệp Châu Âu được tung ra đúng vào thời điểm Liên
Hiệp Châu Âu và Hoa Kỳ đang chuẩn bị bước vào vòng đàm phán tự do mậu dịch.
Nhiều nước Châu Âu phẫn nộ đã đe dọa hủy cuộc đảm phán thương mại này.
Không đề cập trực tiếp đến vụ việc, Tổng thống Pháp
François Hollande, đang có chuyến công tác trong nước đã đưa ra quan điểm: « Không
thể đàm phán hay giao dịch » với Hoa Kỳ cho tới khi nào được bảo đảm là Mỹ
chấm dứt theo dõi gián điệp đối với Liên Hiệp Châu Âu và Pháp.
Ông Hollande cũng khẳng định, Pháp « không thể chấp
nhận kiểu ứng xử » như vậy. Tổng thống Pháp nói thêm là trong hồ sơ này « đã
hội đủ các chi tiết để yêu cầu Mỹ giải thích ».
Trong khi đó, ông Martin Schulz,
Chủ tịch nhóm Xã hội Dân chủ tại Nghị viện Châu Âu nhấn mạnh sự việc này có thể
gây tổn hại nghiêm trọng giữa Châu Âu và Hoa Kỳ và « Nghị viện châu Âu không
thể bị đối xử như kẻ thù ».
Tại Đức, Steffen Seibert phát ngôn viên của Thủ tướng
Angela Merkel nhận định là Hoa Kỳ phải « tái lập lòng tin » với các đồng
minh Châu Âu. Về phần mình, các nước khác như Bỉ, Hy Lạp và Áo cũng lên tiếng
yêu cầu Mỹ phải giải thích.
Căn nguyên khiến quan hệ đồng minh giữa Hoa Kỳ và Liên
Hiệp Châu Âu dậy sóng bắt nguồn từ việc, hôm 30/06/2013, tuần báo Đức Der
Spiegel tung ra phát giác cơ quan an ninh Mỹ NSA theo dõi thông tin liên lạc
trong các trụ sở của Liên Hiêp Châu Âu tại Hoa Kỳ, trong đó Đức là mục tiêu ưu
tiên.
Tố cáo của tuần báo Đức dựa trên các tài liệu mật mà họ được cung cấp bởi
Edward Snowden cựu nhân viên tư vấn của NSA, người đã tung ra những tiết lộ động trời về chương trình nghe lén thông tin
của Hoa Kỳ. Ngay tiếp sau Der Spiegel, nhật báo
Anh The Guardian bồi thêm tin, vẫn từ nguồn của Snowden, theo đó Pháp, Ý và Hy
Lạp nằm trong số 38 « mục tiêu » theo dõi của cơ quan mật vụ Hoa Kỳ.
Sáng ngày 01/07/2013 bên lề Hội nghị của ASEAN tại Brunei, Ngoại trưởng
Mỹ John Kerry đã phải nhanh chóng gặp đồng nhiệm Châu Âu, bà Catherine Ashton
để tìm cách giảm thiểu tác động của vụ việc.
----------------------------------
Thứ ba 02 Tháng Bẩy 2013
Trước sức ép bị dẫn độ về Mỹ ngày càng tăng, từ Sheremetyevo- Matxcơva,
người tiết lộ chương trình theo dõi thông tin của Hoa Kỳ Edward Snowden đã nộp
đơn xin tị nạn đến 21 nước gồm cả một số nước phương Tây. Tổng thống Nga
Vladimir Putin tuyên bố Snowden có thể ở lại Nga nếu chấm dứt các hoạt động
chống lại Mỹ.
Trang mạng Wikileaks, ngày 01/07/2013 loan báo rằng
Edward Snowden đã nộp đơn xin tị nạn tại nhiều nước như Iceland, Ecuador, Cuba,
Venezuela, Brazil, Ấn Độ, Trung Quốc, Hà lan, Ba Lan, Áo, Thụy Sỹ, Đức và
Pháp...
Trong một tuyên bố đầu tiên kể từ khi rời Hồng Kông cách
đây 8 ngày và được đăng tải trên mạng Wikileaks, Snowden tố cáo tổng thống Mỹ
Obama đã gây sức ép lên lãnh đạo các nước mà anh ta đang muốn tìm đến để được
che chở.
Trong cuộc họp báo tại điện Kremlin, ngày 01/07/2013 được
hỏi về số phận của cựu nhân viên tư vấn tin học của CIA, tổng thống Nga Putin
khẳng định Matxcơva sẽ không « giao nộp ai hết ». Trong khi đó cơ quan mật vụ
hai nước
Nga và Mỹ vẫn đang tìm cách giải quyết vụ việc này.
Tuy nhiên, tổng thống Nga cũng tuyên bố là Edward Snowden
phải chấm dứt « các họat động gây phương hại cho đối tác của chúng tôi » nếu
anh ta muốn ở lại nước Nga. Ông Putin giả thích thêm : « Là một nhà bảo vệ nhân
quyền, hiển nhiên anh ta không có ý định chấm dứt các hoạt động đó, vì thế anh
ta phải chọn một nước » khác để đến.Trước đó, cũng trong ngày hôm qua có tin
nói Snowden đã nộp đơn tỵ nạn tại Nga nhưng có lẽ sau tuyến bố trên của tổng
thống Putin nên cựu nhân viên tư vấn tin học cho CIA này đã rút đơn.
Những tiết lộ của Snowden về chương trình theo dõi thông
tin của an ninh Hoa Kỳ trên khắp thế giới lại tiếp tục gây lên làn sóng phản
đối mới ở châu Âu sau khi có phát giác Hoa Kỳ theo dõi thông tin của Liên hiệp
châu Âu. Tổng thống Pháp Hollande ngày 01/07/2013 đã lên án gay gắt hành động
theo dõi gián điệp lẫn nhau, đồng thời ông lên tiếng yêu cầu Washington phải
giải thích « ngay lập tức » nếu các thông tin trên được xác nhận. Các đảng phái
chính trị ở Pháp như đảng Cánh tả, đảng Xanh cũng lên tiếng đề nghị Paris chấp
nhận cho Snowden tị nạn chính trị.
Hiện tại số phận của Snowden vẫn chưa có lối thoát. Theo
các nhà phân tích thì vụ việc này đang gây không ít đau đầu cho Nga. Một chuyên
gia Nga còn ví « Snowden như chiếc vali không có tay xách. Trao (cho Mỹ) thì
mất mặt, mà không trao thì sẽ làm tổn hại đến quan hệ với Hoa Kỳ ».
Trong ngày hôm nay nhiều nước liên quan đến đơn xin tị
nạn chính trị của Snowden đã có phản hồi.
Các nước như Ấn Độ, Hà Lan, Ba Lan qua phát ngôn viên bộ
Ngoại giao hoặc bộ Tư pháp đã trả lời bác đơn của Snowden.
Các nước Bolivia, Đức và Ý thì cho biết đã nhận được đơn
và sẽ xem xét giải quyết theo đúng trình tự luật định.
Trong khi đó chính quyền Áo, Phần Lan, Iceland, Na Uy hay
Tây Ban Nha thì trả lời sẽ xét đơn với điều kiện đương sự phải trực tiếp nộp
đơn và có mặt trên lãnh thổ của họ.
Pháp và Thụy Sĩ cho biết không nhận được đơn chính thức
xin tị nạn của Snowden.
Nhiều nước Châu Âu trong đó có Pháp đã gay gắt phản ứng trước những hành động của Mỹ nhằm nghe lén các cuộc điện thoại của công dân các nước châu Âu và nhất là đại sứ quán của họ. Ngay lập tức Obama phải xoa dịu để tránh nguy cơ đổ vỡ hiệp định thương mại sắp ký. Chỉ vì Edward Snowden mà Mỹ lại phải đau đầu đến vậy. Thời điểm này cơ quan an ninh Mỹ đang tìm mọi cách để bắt giữ anh ta. Edward Snowden sẽ gặp hậu họa khôn lường nếu tiếp tục công khai chương trình nghe lén của Mỹ. Nhưng anh ta chưa hiểu một điều: Mỹ chỉ cho phép công dân của mình moi móc thông tin không hay ở các nước trừ Mỹ ra.
ReplyDelete