Bauxite
Việt Nam
26-11-2012
Ván cờ thế giới kể cũng
thú vị. Hun Sen lộ mặt là một kẻ trơ tráo ôm chân chủ sòng không cần che đậy,
nhưng dầu sao cái cách ngửa bài của hắn cũng còn dễ cho người khác liệu, hơn là
những tay cò mồi, đã đi đêm với nhà cái từ lâu mà vẫn làm bộ ta đây đang muốn
“ăn thua” thật, thỉnh thoảng lại đánh dứ quân bài xuống chiếu nghe đến “đét”
một phát khiến người ngồi chung ván bài giật nẩy người, tưởng anh ta đã lật tất
cả quân bài trong tay ra ù.
Bauxite
Việt Nam
--------------------------
Khi
ông Hun Sen, Thủ tướng Campuchia, nước chủ nhà của Hội nghị thượng đỉnh Đông Á,
đọc tuyên bố bế mạc hội nghị và không nhắc đến một lần nào cụm từ “Biển Đông”,
người ta hiểu rằng sẽ còn rất lâu nữa ASEAN mới trở thành một tổ chức có “quyền
lực” thực sự trên trường quốc tế.
Ngày
18/11, thủ đô Phnom Penh rực rỡ cờ hoa và biểu ngữ để chào đón các đại biểu
quốc tế tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN và Hội nghị thượng đỉnh Đông Á. Trong số
những quan khách ấy, có cả Tổng thống Mỹ Barack Obama và hơn một chục vị nguyên
thủ quốc gia khác nhưng thật lạ khi ở ngay cổng chào của Phnom Penh, người ta
chỉ thấy những tấm biểu ngữ với dòng chữ: “Chào mừng Thủ tướng Ôn Gia Bảo!” hay
“Nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Trung Hoa muôn năm!”.
Có
người nói, ông Ôn Gia Bảo đã mỉm cười khi nhìn thấy những dòng chữ này.
Thủ tướng Trung Quốc
Ôn Gia Bảo được chào đón một cách rất trọng thị tại Campuchia.
Khi
các vị nguyên thủ lần lượt rời khỏi Campuchia, những tấm biểu ngữ màu xanh
trắng ấy vẫn phất phơ trong gió ngay bên ngoài cung điện Hòa Bình như một lời
nhắc nhở với tất cả rằng: Sức ảnh hưởng của Bắc Kinh ở Phnom Penh đã rất lớn và
những đồng tiền mà Bắc Kinh rót vào Campuchia đã đủ mạnh để gạt vấn đề tranh
chấp lãnh hải ra khỏi bàn hội nghị bất chấp Thủ tướng Nhật Bản, Thủ tướng
Philippines đã cương quyết đấu tranh để giữ lại.
“Có những quốc gia
rất dễ bị thay đổi bởi tiền. Nếu họ nhìn thấy tiền, họ dễ dàng ném đi tất cả
những nguyên tắc”, hãng
tin Reuters trích dẫn phát biểu của một nhà ngoại giao ngay bên ngoài hành lang
của của Hội nghị Đông Á, nơi tụ hội 10 vị nguyên thủ của các quốc gia ASEAN và
những người đồng cấp ở Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, Hàn
Quốc… “Trung Quốc đã thành công trong
việc sử dụng sức mạnh (kinh tế và quân sự) của mình để mua sự trung thành của
một số quốc gia châu Á”, nhà ngoại giao này kết luận.
Tuy
phát biểu của ông này khá chung chung nhưng ai cũng hiểu ông ta muốn nhắc đến
nước chủ nhà Campuchia. Một ví dụ khá điển hình và ai cũng nhận ra là Thủ tướng
Hun Sen đã hơn một lần giúp cho Trung Quốc giành thắng lợi ngoại giao trong các
Hội nghị thượng đỉnh của khu vực trong năm 2012 này khi liên tục trì hoãn việc mang
vấn đề tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông lên bàn thảo luận. Các nhà bình luận quốc tế cho rằng, khi Hội nghị thượng đỉnh Đông Á kết
thúc, kẻ chiến thắng duy nhất là Trung Quốc.
Khi
ông Hun Sen đọc bài tuyên bố bế mạc hội nghị dài 11 trang với vai trò là Chủ
tịch luân phiên của ASEAN, người ta không thấy ông nhắc đến một lần nào cụm từ
Biển Đông (South China Sea) và đây lại là một chiến thắng nữa của Trung Quốc
trong việc ngăn chặn vấn đề Biển Đông được đặt lên bàn nghị sự chính thức đa
phương.
Một
số phóng viên cho rằng họ đã nhìn thấy một nụ cười khác của ông Ôn Gia Bảo dù
nó diễn ra rất nhanh.
Vẻ mặt thất vọng của
Thủ tướng Nhật Bản Yoshihiko Noda (ngoài cùng bên phải) tại Hội nghị thượng
đỉnh Đông Á.
“Vai trò Chủ tịch
của Campuchia trong năm nay đã thực sự là một thảm hoạ”, chuyên gia hàng
đầu về Đông Nam Á, David Brown – người vừa rời khỏi phòng họp của Hội nghị –
phát biểu.
Trong
những năm gần đây, Trung Quốc đã liên tục rót tiền vào đầu tư tại Campuchia
cũng như cung cấp một cách khá hào phóng những khoản vay hỗ trợ và trở thành
đối tác thương mại lớn nhất của Campuchia. Hiện, tổng số nợ của Campuchia với
Trung Quốc đã lên tới 4,7 tỷ USD, chiếm gần 1/3 tổng thu nhập của nền kinh tế
nước này.
Cái
giá của sự “hào phóng” ấy đã thể hiện rất rõ trong năm nay khi Campuchia đã tận
dụng tối đa quyền lực của nước chủ tịch ASEAN để ngăn chặn những cuộc thảo luận
về tuyên bố đòi chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông trong sự phản đối mạnh mẽ
của các quốc gia thành viên khác, hay thậm chí là chọc tức cả Philippines, đồng
minh thân cận của Mỹ tại khu vực.
ASEAN,
tổ chức 45 tuổi đời này bấy lâu nay đã được xây dựng trên cơ sở của sự đồng
thuận và nhất trí nhưng những nguyên tắc này đã bị sứt mẻ khá nhiều khi họ tìm
cách giải quyết thách thức an ninh lớn nhất của mình. Hồi tháng 7 vừa qua, tại
Hội nghị các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, đã không có một tuyên bố chung nào
được đưa ra, sự bất thường chưa hề có tiền lệ trong suốt lịch sử 45 năm tồn tại
của khối. Nguyên nhân cũng chỉ vì sự bất đồng trong vấn đề Biển Đông giữa chủ
nhà Campuchia và Philippines. (Còn Vệt Nam? Chủ blog)
Tại
cuộc họp của các nhà lãnh đạo ASEAN trong tuần qua, những căng thẳng đã lại
xuất hiện suýt chút nữa khiến Hội nghị bị đổ vỡ khi ông Hun Sen công bố bản
tuyên bố dự thảo trong đó khẳng định rằng các quốc gia thành viên ASEAN đã
“nhất trí không quốc tế hóa vấn đề Biển Đông và những tranh chấp chủ quyền giữa
ASEAN và Trung Quốc”. Philppines ngay lập tức đã lên tiếng phản đối và bác bỏ
tuyên bố này của chủ nhà Campuchia.
Tần
Cương, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó đã “châm chọc”Manila
rằng: “8 trong số 10 vị nguyên thủ của ASEAN đã đồng ý không quốc tế hóa những
tranh chấp này. Điều đó rõ ràng là một sự nhất trí. Tôi nghĩ rằng những người
tham dự Hội nghị thượng đỉnh Đông Á phải là những người rất giỏi toán. Vậy 10
trừ đi 2 thì số nào lớn hơn?”.
Các nhà bình luận quốc
tế cho rằng, khi Hội nghị thượng đỉnh Đông Á kết thúc, kẻ chiến thắng duy nhất
là Trung Quốc.
Trên
Biển Đông, Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền của mình thông qua một “đường chữ U
9 đoạn” (đường lưỡi bò) nhưng điều đáng nói là đường lưỡi bò này đã bao gần như
trọn những vùng biển thuộc chủ quyền của các nướcPhilippines,
ViệtNam,Brunei,Malaysia. Chính tuyên bố ngang ngược này của Trung Quốc đã khiến
các nước Việt Nam và Philippines phải tích cực tăng cường năng lực quốc phòng
thông qua việc xây dựng một lực lượng hải quân mạnh hơn.
Không
chỉ đổ tiền để “mua tình bạn” với Campuchia, Trung Quốc cũng đang trở thành đối
tác thương mại và đầu tư rất lớn của Lào hay Myanmar. Trước khi sang Campuchia
tham dự Hội nghị thượng đỉnh, ông Ôn Gia Bảo đã ghé qua Thái Lan và ký bản thỏa
thuận mua gạo của nước này – một hành động được cho là cạnh tranh sức ảnh hưởng
của Trung Quốc với quốc gia vốn khá thân cận với Mỹ. Thỏa thuận mua gạo của
Trung Quốc trong thời điểm này có ý nghĩa khá đặc biệt đối với Chính phủ của bà
Yingluck Shinawatra bởi các chính sách dân túy và hỗ trợ nông dân của bà đã
khiến Thái Lan đang tồn kho tới 14 triệu tấn gạo.
Dù
vẫn khá tích cực gây ảnh hưởng bằng con đường ngoại giao và âm thầm chia rẽ
ASEAN nhưng Trung Quốc biết rằng nếu biện pháp ngoại giao thất bại, họ vẫn có
lợi thế khá lớn trên Biển Đông bởi chi tiêu cho quân sự của nước này lớn hơn
rất nhiều so với tổng mức chi tiêu của 10 nước ASEAN cộng lại.
Trung
Quốc vừa mới ra mắt thế hệ lãnh đạo mới nhưng trước khi chính thức kết thúc
nhiệm kỳ, ông Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã nhấn mạnh rằng Trung Quốc cần phải tích
cực hơn nữa trong việc nâng cao năng lực hải quân để bảo vệ quyền lợi quốc gia
và cần phải “đảm bảo chiến thắng trong những cuộc chiến tranh ở khu vực”.
Bên
cạnh tranh chấp với các quốc gia ASEAN ở Biển Đông, hiện Trung Quốc cũng đang
có những cuộc đối đầu căng thẳng với Nhật Bản xung quanh việc tranh giành chủ
quyền đối với quần đảo Senkaku.
Tuy
vậy, hiện nay Trung Quốc cũng đang rất lo lắng trước viễn cảnh bị Mỹ bao vây
trên khắp châu Á, đặc biệt là khi Tổng thống Obama công bố chiến lược “lấy châu
Á – Thái Bình Dương làm trọng tâm”.
Nguồn:
No comments:
Post a Comment