1.
Trong lịch sử, Trung Quốc luôn coi Việt Nam
như kẻ bị bắt cóc. Đương nhiên kẻ đi bắt cóc có quyền áp đặt lên kẻ bị bắt cóc
những gì gã ta muốn, miễn là không để con tin thoát khỏi tầm kiểm soát của hắn.
Chỉ khác ở các triều đại trước, các cụ nhà ta coi việc triều cống là đối sách
để chế ngự tính ngông cuồng của kẻ bắt cóc này. Hễ có cơ hội là quật cường đứng
dậy, sẵn sàng sống mái với hắn. Sau nhiều thế kỷ, con cháu các cụ giờ làm ngược
lại. Việc Trung Quốc cho in đường lưỡi bò vào pasport chính là hợp thức cách
trao quyền cưỡng bức biển Đông cho từng công dân của họ. Chính quyền biến từng
công dân Trung Quốc trở thành những kẻ cướp biển hợp pháp mang danh nghĩa nhà
nước. Cả biển Đông, trong đó có Việt Nam, trở thành con tin cho tư tưởng đại
Hán cuồng dại. Chính phủ Việt Nam sẽ làm được gì với kẻ bắt cóc này khi đề cao “quyết
tâm chính trị” là không để biển Đông làm sứt mẻ “tình hữu nghị” và
công cuộc xây dựng CNXH của hai nước? Dường như chính phủ hôm nay đã mắc hội
chứng Stockholm, yêu chính kẻ bắt cóc mình.
2.
Chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa là bắt đầu
cuộc bỏ phiếu lấy ý kiến nhân dân về thay đổi Hiến pháp. Chắc nhiều quan chức
sẽ lấy đây làm bằng chứng “dân chủ gấp vạn lần” tư bản của nhà nước Việt
Nam. Sẽ là đúng nếu “phiên dịch” từ ý thức hệ CHXH ra nội hàm dân chủ.
Và cái thứ “dân chủ” đó lại rơi vào mớ lí luận của ý thức hệ như đã tồn
tại cả trăm năm không thay đổi và chưa sẵn sàng thay đổi. Dân chủ luôn đặt xã
hội ở một không gian mở, thay đổi, phản biện, phê phán, không có điểm kết
thúc…để xã hội luôn hướng đến sự phát triển. Nói như giáo sư Benjamin Barber
thì: “Hiến pháp không tạo nên dân chủ, mà chính dân chủ tạo nên hiến pháp”.
Vậy Hiến pháp của chúng ta sẽ tạo nên từ cái gì khi dân chủ vẫn là thứ xa vời
và xa xỉ? Phải chính xác là thứ dân chủ là kết quả giành được từ đời sống Việt
Nam (giá mà nền dân chủ tư bản có thể bắt cóc được chế độ độc tài để mọi người
mắc chứng Stockholm?). Bao giờ có đời sống dân sự thì khi ấy mới hy vọng có nền
dân chủ thực sự. Và khi ấy mới có một Hiến pháp thực sự. Bao giờ???
3.
Sắp hết một năm sóng gió với những sóng gió
mới đang ập đến. Mấy hôm nay báo chí đưa tin những tập đoàn NN nợ khủng, thua
lỗ, các doanh nghiệp phá sản hàng loạt, ngân hàng còn lâu mới thoát được khủng
hoảng…Chưa hề thấy tia sáng cuối đường hầm. Liệu người dân có bị bắt làm con
tin cho những thất bại của chính phủ như đã từng bị bắt làm con tin cho công
cuộc thể nghiệm xây dựng thiên đường dưới mặt đất nhiều chục năm qua? Năm tới
đây sẽ là đến đáy hay xuyên đáy?
4. Ở tâm thế của một con tin, người ta sẽ
làm được gì, sẽ phải làm gì nếu không mắc hội chứng Stockholm? Hoặc được người
ngoài giải cứu, hoặc họ phải tự giải cứu, hoặc có cả hai cách. Nhưng không dễ
dàng gì nếu trong số các con tin đem lòng yêu kẻ bắc cóc và sẵn sàng dâng tài
sản, tính mạng cho những kẻ bắt cóc.
Rùng mình trộm nghĩ nếu càng ngày càng có
nhiều người mắc hội chứng Stockholm. Nhưng chắc điều đó khó xảy ra. Và ngược lại,
nhiều người đã từng mắc chứng bệnh này hiện đang dần chữa khỏi…
Nhưng vẫn không khỏi rùng mình khi nghĩ đến chặng đường xa ngái trước mặt…
Và mệt mỏi.
_____________________________
(*) - “Hội chứng Stockholm” - tức là
trường hợp những nạn nhân cảm thấy gắn bó và thậm chí còn trung thành với những
kẻ bắt cóc họ. Tên gọi của thuật ngữ này bắt nguồn từ một vụ cướp xảy ra vào
năm 1973, khi các nhân viên của ngân hàng Kreditbanken ở Stockholm, Thụy Điển,
bị hai tên cướp Jan-Erik Olsson và Clark Olofsson vũ trang súng máy bắt giữ làm
con tin trong sáu ngày. Bất ngờ sau đó, bốn trong số những người bị bắt làm con
tin đã một mực bênh vực tên tội phạm. Họ nói rằng vụ bắt giữ các nạn nhân chỉ
là chuyện “tưởng tượng” của giới truyền thông. Vụ việc này được xem là trường
hợp đầu tiên của hội chứng Stockholm.
No comments:
Post a Comment