Ông
Trump có kế hoạch mở rộng lãnh thổ nước Mỹ?
Thanh Niên Online
25/12/2024
05:00 GMT+7
Tổng
thống Mỹ đắc cử Donald Trump liên tiếp có các tuyên bố liên quan việc mở rộng
lãnh thổ như mua Greenland, "đòi lại" kênh đào Panama và biến Canada
trở thành một tiểu bang.
Tờ New
York Post ngày 24.12 dẫn các nguồn tin thân cận với Tổng thống Mỹ đắc cử Donald
Trump cho biết ông "nghiêm túc 100%" về việc muốn sáp nhập
Greenland và kênh đào Panama vào lãnh thổ Mỹ. Trước khi nhậm chức nhiệm kỳ 2,
ông liên tiếp đề cập việc mở rộng lãnh thổ, trong khi giới phân tích cho rằng
có thể có những dự định ông sẽ thực sự tìm cách triển khai.
Nhiều
mục tiêu
Khi
thông báo đề cử cựu Đại sứ Mỹ tại Thụy Điển Ken Howery làm đại sứ tại Đan Mạch
hôm 22.12, ông Trump nhắc lại ý định từng đưa ra vào năm 2019 về việc mua lại
Greenland, hòn đảo là lãnh thổ tự trị của Đan Mạch nằm sát phía đông Canada và
Mỹ.
"Vì
an ninh quốc gia và tự do trên thế giới, Mỹ thấy rằng việc sở hữu và kiểm
soát Greenland là điều tuyệt đối cần thiết", ông Trump viết trên mạng xã
hội. Thông tin khiến lãnh đạo chính quyền Greenland Mute Egede nhanh chóng
phản ứng. "Greenland là của chúng ta. Chúng ta không phải để bán và sẽ
không bao giờ như vậy", ông phát biểu. Văn phòng Thủ tướng Đan Mạch Mette
Frederiksen cũng khẳng định quan điểm của ông Egede.
Ông
Trump phát biểu tại một sự kiện ở Arizona hôm 22.12 (Ảnh: AFP)
Trước
đó, ngày 21.12, ông Trump cáo buộc Panama thu phí cao một cách bất công đối với
tàu thuyền Mỹ và đe dọa lặp lại quyền kiểm soát đối với kênh đào Panama, theo
Reuters.
"Chúng
ta đang bị bóc lột tại kênh đào Panama như tại những nơi khác. Nó được
trao cho Panama kèm điều kiện. Nếu các nguyên tắc, cả đạo đức lẫn pháp lý, của
cử chỉ cao thượng này không được tuân theo, chúng ta sẽ đòi lại kênh đào Panama
hoàn toàn, nhanh chóng và không thắc mắc gì", ông Trump phát biểu.
Tổng
thống Panama Jose Raul Mulino sau đó nói rằng nền độc lập của đất nước là không
thể đàm phán và không nước nào có thể ảnh hưởng đến việc quản lý kênh đào. Theo
tờ Politico, Mỹ giúp Panama giành độc lập từ Colombia vào đầu thế kỷ
20 để xây dựng kênh đào Panama nối Thái Bình Dương với Đại Tây Dương. Mỹ thỏa thuận trao lại
quyền kiểm soát kênh đào cho Panama vào năm 1999, nhưng giữ quyền can thiệp
quân sự để đảm bảo tính trung lập của con kênh.
Sân
bay Nuuk ở Greenland (Ảnh: Reuters)
Ngoài
ra, ông Trump còn gợi ý Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ và Thủ tướng
Justin Trudeau làm thống đốc, trong cuộc gặp giữa 2 người vào tối 29.11 ở
Florida (Mỹ). Lãnh đạo đảng Xanh Canada Elizabeth May sau đó cho rằng "trò
đùa" của ông Trump "không hề buồn cười".
Ý
định thực sự
Theo
tờ The Sun, các phát biểu trên của ông Trump là vô cùng hiếm hoi
khi đề cập việc thúc đẩy một quốc gia có chủ quyền trao lại lãnh thổ, đồng thời
thể hiện sự thay đổi trong chính sách ngoại giao sắp tới của Mỹ. Đài CNN nhận định
những phát biểu của ông đôi khi là lời mở màn cho những nỗ lực đàm phán. Trong
khi đó, một cố vấn ẩn danh của ông Trump cho biết "thương mại là mối quan
tâm hàng đầu của ông ấy", nên việc gây áp lực khiến Panama giảm phí có thể
bù lại giá dự kiến tăng tại Mỹ đối với những hàng hóa nhập khẩu mà ông Trump muốn
tăng thuế.
Về
vấn đề Greenland, Đài Fox News cho rằng có nhiều khả năng Mỹ sẽ tham gia thương
vụ mua đất khổng lồ trong vòng 4 năm tới. Một cựu quan chức từng làm việc dưới
nhiệm kỳ đầu của ông Trump nhận định điều này không có gì quá mức vì Mỹ từng
mua Alaska từ Nga vào năm 1867 với giá 7,2 triệu USD. "Mọi người cứ cho rằng
đó là điều điên rồ, và rồi nó không hề như thế", vị quan chức phát biểu, đề
cập việc mua Alaska từng bị chỉ trích, trước khi hiểu rõ về giá trị chiến lược
và tài nguyên.
Trong
khi đó, về vấn đề Canada, tờ New York Post dẫn các nguồn tin
cho biết ông Trump chỉ có ý trách về thâm hụt thương mại khi nói rằng nước này
nên trở thành tiểu bang thứ 51 của Mỹ.
----------------------------
Mỹ
sẽ rút khỏi WHO?
Reuters
ngày 24.12 đưa tin các thành viên trong nhóm tiếp nhận quyền lực của ông Trump
đang chuẩn bị kế hoạch để Mỹ rút khỏi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) vào ngày
20.1.2025. "Tôi có thông tin đáng tin cậy rằng ông ấy có kế hoạch rút khỏi
WHO, có thể là vào ngày đầu tiên hoặc ngay trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ",
theo ông Lawrence Gostin, giáo sư về y tế toàn cầu tại Trường Luật Georgetown
(Mỹ).
Theo
Reuters, kịch bản trên phù hợp với lời chỉ trích lâu nay của ông Trump đối với
cơ quan y tế thuộc LHQ và sẽ đánh dấu sự thay đổi mạnh mẽ trong chính sách y tế
toàn cầu của Mỹ. Phía ông Trump chưa lập tức bình luận về thông tin trên.
-------------------
TIN
LIÊN QUAN
Ông
Trump muốn Mỹ mua Greenland, lãnh đạo đảo nói 'không bao giờ bán'
Ông Trump sẽ rút Mỹ ra khỏi
WHO vào năm 2025?
Cố vấn ông
Trump cảnh báo Hamas: Thả con tin nếu muốn sống
No comments:
Post a Comment