Việt Nam - Nga cần gì
ở nhau trong chuyến thăm sắp tới của Putin?
RFA
2024.06.13
https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/putin-visits-vn-2024-06132024084542.html
Tổng
thống Nga Vladimir Putin sẽ thăm Việt Nam dự kiến diễn ra trong hai ngày 19 và 20/6
ngay sau chuyến thăm Triều Tiên.
Tống
thống Nga Putin gặp Tổng bí thư Việt Nam hồi năm 2018. (AFP)
Chương
trình nghị sự chính
Reuters, hôm 10/6, dẫn lời một
quan chức Việt Nam nói như vậy và cho biết thêm rằng chương trình nghị sự vẫn
đang được bàn bạc.
Giáo
sư Carl Thayer, nhà nghiên cứu chính trị Việt Nam nhận định, về phía Nga, chuyến
thăm Việt Nam của Tổng thống Vladimir Putin gồm có
các mục tiêu chính:
“Đầu
tiên,
Nga muốn chứng minh cho liên minh phương Tây phản đối sự can thiệp của nước này
vào Ukraine rằng Nga không bị cô lập.
Thứ hai, Nga và Việt Nam sẽ
tìm cách củng cố quan hệ kinh tế, đặc biệt là
trong lĩnh vực năng lượng.
Thứ ba, Nga sẽ thúc đẩy Việt
Nam cam kết mua sắm vũ khí.
Thứ tư, Việt Nam và Nga sẽ
tìm cách tăng cường quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.
Việt Nam đang tìm kiếm sự đảm bảo rằng quan hệ Nga - Trung sẽ không gây tổn hại
đến lợi ích quốc gia của Việt Nam.”
Theo The
Diplomat,
chuyến thăm của
nhà lãnh
đạo Nga đã được thảo luận vào cuối
tháng ba. Trong một cuộc điện đàm của ông Nguyễn Phú Trọng với ông Putin, “Tổng
Bí thư Trọng đã gởi lời mời Tổng thống Putin đến thăm Việt
Nam trong thời gian tới và Tổng thống Putin đã vui vẻ nhận lời”.
Ông
Putin đã có bốn chuyến thăm Việt Nam kể từ khi ông
nắm quyền. Lần gần đây nhất là dự Hội nghị thượng
đỉnh APEC ở Đà Nẵng năm 2017.
Tập
trung tăng cường hợp tác kinh tế
Tờ
Vedomosti của Nga dẫn lời đại diện thương mại của
nước này tại Việt Nam cho biết vào tháng trước rằng vấn đề thương mại cấp bách
nhất giữa hai nước là hỗ trợ ngân hàng để giải quyết các khoản thanh toán.
Thạc sỹ
Nguyễn Thế Phương,
chuyên gia an ninh quốc phòng, nhận định rằng về kinh tế, Nga mong muốn được đa
dạng hoá đối tác của họ với hi vọng thoát khỏi cấm
vận và sức ép
kinh tế từ phương Tây nên sẽ tăng cường hơn nữa mối quan hệ song phương, kinh tế
và thương mại với Việt Nam. Trước hết là tăng cường hơn nữa hiệu lực của Hiệp ước
Thương mại Tự do Liên minh kinh tế Á
Âu:
“Thứ
hai là thảo luận về các cơ chế tài chính
làm sao cho các công ty của cả hai bên được thanh
toán với nhau dễ dàng hơn. Rõ ràng là Nga bị cấm vận thì vấn đề thanh toán đang
rất là khó.
Ngoài
ra còn những thỏa thuận về khoa học công nghệ khác, ví dụ như về hạt nhân, hàng
không vũ trụ chẳng hạn. Vậy thì Việt Nam sẽ tập trung nói nhiều về vấn đề phi an ninh và quốc phòng nhiều hơn.”
Việt
Nam vẫn cần vũ khí của Nga
Theo Bloomberg, Việt Nam và Nga có
mối quan hệ từ nhiều thập kỷ trước. Moscow là nhà cung cấp viện trợ quân sự chính cho Việt Nam trong cuộc chiến với Mỹ. Quốc
gia Đông Nam Á này kể từ đó đã phụ thuộc vào Nga về vũ khí quân sự, bao gồm máy bay và tàu ngầm Kilo chạy bằng diesel.
Moscow
hiện cũng là bên đối tác chính trong lĩnh vực
năng lượng của Việt Nam.
Vietsovpetro,
liên doanh giữa Việt Nam và Nga, điều hành một trong những mỏ dầu lớn nhất Đông
Nam Á tại Bạch Hổ, đã hoạt động được khoảng bốn thập kỷ qua.
Ông
Phương nói, lần này, hai nước sẽ thúc đẩy mạnh hơn về hợp tác năng lượng và an
ninh quốc phòng:
“Hai
mảng này có vai trò rất quan trọng trong
nỗ lực bảo vệ chủ quyền của Việt Nam. Vai trò và
sự hiện diện của các
công ty dầu khí Nga và các lô dầu khí ở Biển Đông giúp cho Việt Nam có một cái
thế cân bằng so với Trung Quốc.”
Theo
ông Thế Phương, dù Việt Nam muốn giảm sự phụ thuộc vũ khí vào Nga, nhưng thực tế
là Việt Nam vẫn đang dựa vào vũ khí của Nga, đặc biệt là
các loại vũ khí lớn:
“Việt
Nam muốn giảm phụ thuộc vấn đề vũ khí vào Nga không thể một sớm một chiều là thực
hiện được.
Nói về hợp tác an ninh quốc phòng thì thực ra
không chỉ có buôn bán vũ khí, mà còn có những thứ khác nữa, như là tình báo,
chia sẻ kinh nghiệm chiến trường hoặc là buôn bán những cái không phải là vũ
khí lớn…
Và
cái nữa là một số vũ khí của Việt Nam rất khó tìm được nguồn thay thế nên Việt
Nam vẫn phải dựa vào Nga trong một
số mặt hàng vũ khí cụ thể.
Đó
là lý tại sao an ninh quốc phòng vẫn là một trong những lĩnh vực mà hai bên tiếp
tục đào sâu hơn.”
Ông
Phương cũng lưu ý thêm rằng nếu Việt Nam có mua thêm vũ khí từ Nga thì cả hai
bên cũng phải tập trung thảo luận tạo ra cơ chế để
Việt Nam có thể chuyển tiền cho Nga. Bởi vì bây giờ việc chuyển tiền
bằng đồng đô-la Mỹ thì khó đối với Nga do liên quan tới cấm
vận.
Tiềm
năng phát triển mối quan hệ
Theo
giáo sư Carl Thayer, do lo ngại lệnh trừng phạt của phương Tây dành cho Nga, kể
từ khi Nga xâm chiếm Ukraine vào tháng 2 năm 2022,
Việt Nam đã hạn chế mua vũ khí từ Nga vì lo ngại các
lệnh trừng phạt của phương Tây:
“Việt
Nam cũng đã tuyên bố chuyển chính sách, từ bỏ phiếu trắng trong ba phiếu tại Đại
hội đồng Liên hợp quốc và bỏ phiếu phản đối nghị quyết đình chỉ Nga khỏi Ủy ban
Nhân quyền Liên hợp quốc, sang lập trường trung dung, khiêm tốn.
Việt
Nam tán thành các nguyên tắc cơ bản của luật
pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc, đồng thời kêu gọi “các bên liên quan… kiềm chế, ngừng chiến đấu,
nối lại đối thoại và tôn trọng luật pháp quốc tế”.
Thạc
sỹ Thế Phương cũng cho rằng Việt Nam hiện nay đang rất cân nhắc đặt mối quan hệ
giữa mình với Nga như thế nào để nó không làm ảnh hưởng tới mối quan hệ đang rất
tốt đẹp giữa Việt Nam với một số nước phương Tây. Dù vậy, xu hướng tương lai của
mối quan hệ song phương giữa Việt Nam với Nga vẫn là thân thiết:
“Việt
Nam cũng khá cần Nga trong việc cân bằng mối quan hệ Việt Nam với các
nước lớn, đặc biệt là Mỹ và Trung Quốc.
Bởi
vì cả Trung Quốc và Mỹ thì Việt Nam đều có
vấn đề nhưng mà với Nga thì không có vấn đề gì. Không có tranh chấp lãnh
thổ cũng không có sức ép về dân chủ, nhân quyền.
Việt
Nam và Nga đã có mối quan hệ bạn bè truyền thống từ xưa đến
giờ, cho nên Nga là một đối tác, dưới con mắt
của các nhà lãnh
đạo Việt Nam, là đóng vai trò then chốt để Việt Nam
có thể cân bằng với cả Mỹ và Trung Quốc.”
Hồi
tháng 3/2023, Tổng thống Nga Putin đã bị Tòa án Hình sự Quốc
tế (ICC) phát lệnh
truy bắt vì liên quan đến tội ác chiến tranh ở Ukraine. Theo giáo sư Carl
Thayer, do Việt Nam không phải là quốc
gia thành viên Công ước Rome về thành lập Tòa
án Hình sự Quốc
tế; do đó, Việt Nam không có nghĩa vụ bắt giữ ông Putin.
---------------------------
Tin,
bài liên quan
THỜI
SỰ
Kết quả chuyến thăm Hà Nội của TT
Biden: P2 - Cơ hội & thách thức
Kết quả chuyến thăm Hà Nội của TT
Biden: P1 - Chú trọng kinh tế hơn an ninh quốc phòng?
Bang giao của Việt Nam với Mỹ và
phương Tây sẽ ra sao nếu VN “xích gần hơn” với Nga?
Phần 2: Lợi - hại cho Việt Nam nếu
nâng cấp quan hệ với Mỹ
Chuyên gia: VN nên nâng cấp quan hệ với
Mỹ càng sớm càng tốt
No comments:
Post a Comment