The Economist
Đỗ
Đặng Nhật Huy, biên
dịch
https://nghiencuuquocte.org/2024/06/26/the-gioi-hom-nay-26-06-2024/
Cảnh
sát Kenya được cho là đã làm thiệt mạng một số người biểu tình
và làm nhiều người khác bị thương bên ngoài toà nhà quốc hội ở Nairobi. Một phần
của tòa nhà đã bị đốt cháy. Quốc hội trước đó thông qua dự luật tài chính gây
tranh cãi, nhằm mục đích huy động hơn 2 tỷ USD từ thuế, bao gồm tăng thuế giá
trị gia tăng 16% đối với bánh mì và thuế tiêu thụ đặc biệt 25% đối với dầu thực
vật. Người biểu tình trên khắp đất nước kêu gọi tổng thống William Ruto từ chức.
Kể từ khi nhậm chức, ông Ruto đã thực hiện một loạt cải cách nhằm giảm gánh nặng
nợ nần của Kenya.
Tòa
án Hình sự Quốc tế ICC đã
ban hành lệnh bắt giữ hai quan chức cấp cao của Nga. Tòa án cho rằng Valery
Gerasimov, tổng tham mưu trưởng Nga, và Sergei Shoigu, cựu bộ trưởng quốc
phòng, chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công tên lửa vào cơ sở hạ tầng điện của
Ukraine, gây ra “tổn hại dân sự.” Năm 2023, ICC đã ban hành lệnh bắt giữ tổng
thống Vladimir Putin vì trục xuất trái phép trẻ em khỏi các khu vực bị chiếm
đóng của Ukraine.
Tòa
án Tối cao Israel quyết định nghĩa vụ quân sự phải được mở rộng
cho cả những nam thanh niên thuộc cộng đồng Do Thái chính thống cực đoan — tức
cộng đồng Haredi. Trong nhiều thập niên qua, họ đã được miễn nghĩa vụ quân sự bắt
buộc. Quyết định này là một đòn giáng mạnh vào chính phủ: các đảng đại diện cho
các nhà lãnh đạo Haredi trong quốc hội Israel là thành phần chủ chốt trong liên
minh do thủ tướng Binyamin Netanyahu lãnh đạo.
Ủy
ban châu Âu buộc
tội Microsoft vi phạm luật chống độc quyền. Ủy ban cho biết gã
khổng lồ công nghệ Mỹ đã thu về “lợi thế bất bình đẳng” so với đối thủ khi ràng
buộc dịch vụ họp trực tuyến Teams với các ứng dụng công việc khác như Office
365. Microsoft có thể bị phạt tới 10% doanh thu toàn cầu hàng năm, hoặc bị buộc
phải tuân thủ các “biện pháp khắc phục” do ủy ban đưa ra.
Công
Đảng Anh đình
chỉ một ứng viên vì cá cược chống lại chính mình trong cuộc tổng tuyển cử ngày
4/7. Kevin Craig xin lỗi về quyết định “ngu ngốc,” khẳng định ông sẽ chỉ quyên
góp số tiền thắng cược cho tổ chức từ thiện; hiện ông đang bị Ủy ban Cờ bạc điều
tra. Trong khi đó, thủ tướng Rishi Sunak đã rút ủng hộ đối với hai ứng viên Đảng
Bảo thủ, những người cũng đang bị uỷ ban này điều tra vì đặt cược vào ngày bầu
cử.
Điện
Kremlin đã
chặn 81 cơ quan truyền thông châu Âu có phát sóng ở Nga. Họ cáo buộc các cơ
quan được liệt kê trong danh sách – bao gồm Politico, Le Monde của Pháp và Der
Spiegel của Đức – đã phổ biến “thông tin sai lệch” về “chiến dịch quân sự đặc
biệt” của Nga ở Ukraine. Những hạn chế này là phản ứng trước lệnh cấm gần đây của
EU đối với một số cơ quan truyền thông nhà nước Nga có phát sóng trong khối.
Justin
Trudeau và
Đảng Tự do Canada của ông đã phải chịu thất bại trong cuộc bầu
cử đặc biệt ở Toronto. Kết quả hôm thứ Ba cho thấy ứng viên Đảng Bảo thủ đã
giành được một ghế ở khu vực từ lâu là sân nhà của Đảng Tự do. Ông Trudeau nói
rõ rằng ông sẽ không từ chức và ông còn “nhiều việc khó khăn hơn phải làm” trước
cuộc tổng tuyển cử dự kiến vào
năm 2025.
Con
số trong ngày:
60%, là tỉ lệ tăng của xuất khẩu dịch vụ trong thập niên qua, đạt 7,9 nghìn tỷ
USD (7,5% GDP toàn cầu) vào năm 2023.
TIÊU
ĐIỂM
Quốc
hội Ấn Độ họp bầu chủ tịch
Vào
thứ Tư, 543 thành viên mới được bầu của quốc hội Ấn Độ sẽ chọn tân chủ tịch quốc
hội. Người được chọn sẽ có quyền chuyển các dự luật tới các ủy ban quốc hội để
xem xét, quyết định vấn đề nào sẽ được thảo luận, và loại bỏ những thành viên
đào ngũ khỏi đảng của họ.
Quyền
trừng phạt những người đào ngũ sẽ đặc biệt quan trọng trong nhiệm kỳ tới. Thủ
tướng Narendra Modi và Đảng Bharatiya Janata của ông không còn chiếm đa số và
phải lập liên minh cầm quyền. Họ sẽ muốn ngăn cản các nghị sĩ rời khỏi liên
minh, và ở chiều ngược lại thì khuyến khích các chính trị gia đối lập đào ngũ.
Về lý thuyết, chủ tịch phải là người trung lập, nhưng những người tiền nhiệm đều
làm theo chính phủ. Nếu chủ tịch mới cũng theo truyền thống này, chính phủ có
thể sử dụng quyền lực để trừng phạt những kẻ đào tẩu một cách có chọn lọc để
giúp liên minh trụ vững. Tuy nhiên, một chủ tịch đề cao tính độc lập của công
việc sẽ cải thiện khả năng của phe đối lập trong việc kiểm soát chính phủ.
Khép
lại câu chuyện Julian Assange
Hôm
thứ Hai, Julian Assange đã được ra tù ở London. Nhà sáng lập WikiLeaks, một
trang web xuất bản thông tin mật và nhạy cảm, đã đấu tranh chống dẫn độ sang Mỹ,
nơi bộ tư pháp buộc tội ông 18 tội danh, hầu hết là theo Đạo luật Gián điệp.
Tuy nhiên, theo thỏa thuận giữa hai bên, ông Assange giờ đây sẽ được đưa tới một
lãnh thổ của Mỹ ở Thái Bình Dương, nơi ông sẽ nhận tội chỉ một trong 18 cáo buộc
đó. Vì đã ngồi tù, ông dự kiến sẽ
được phép về quê nhà Úc.
Thỏa
thuận này khép lại một bộ phim pháp lý kéo dài. Năm 2010, ông Assange bị bắt ở
Anh sau khi Thụy Điển tìm cách thẩm vấn ông về các cáo buộc tội phạm tình dục,
dù sau đó các cáo buộc này bị hủy bỏ. Đối với những người ủng hộ ông, ông là một
người tử vì đạo phụng sự sự thật; còn trước những người phản đối, ông là một
tên tội phạm liều lĩnh. Một thỏa thuận pháp lý dường như là cái kết phù hợp.
Đã
một năm kể từ khi Erdogan từ bỏ chính sách lạm phát ngược đời
Tổng
thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan từng thúc đẩy chính sách tiền tệ khác thường
với mục tiêu giảm lạm phát bằng cách cắt giảm lãi suất. Cuộc thử nghiệm kết
thúc cách đây một năm khi ông Erdogan bổ nhiệm một bộ trưởng tài chính và thống
đốc ngân hàng trung ương có quan điểm kinh tế chính thống hơn. Ngân hàng trung
ương đã tăng lãi suất cơ bản từ 8,5% lên 50% kể từ tháng 6 năm 2023. Nhưng còn
nhiều việc phải làm, khi tỷ lệ lạm phát năm vẫn đạt 75,4% vào tháng 5.
Ngân
hàng dự kiến sẽ giữ lãi suất ổn định
khi họp vào thứ Tư, và các quan chức đang đưa ra các biện pháp cứng rắn khác để
hạ nhiệt nền kinh tế. Bộ lao động và an sinh xã hội gần đây cho biết mức lương
tối thiểu sẽ không tăng vào giữa năm, trái ngược với hai năm qua. Kho bạc đang
tăng thuế, bao gồm cả “tem xuất cảnh” mà người Thổ Nhĩ Kỳ phải trả để rời khỏi
đất nước. Nó có thể tăng từ 150 lira ($5) lên tới 1.500.
Đảng
Bảo thủ Anh đi hết từ scandal này đến scandal khác
Chiến
dịch tranh cử của Rishi Sunak ngày càng lún sâu vào khó khăn. Bị chỉ trích vì rời
lễ kỷ niệm D-Day sớm, thủ tướng Anh giờ phải giải quyết vụ bê bối cá cược. Các
quan chức trong Đảng Bảo thủ của ông bị cáo buộc đã cá cược thời điểm diễn ra
cuộc bầu cử, có thể bằng thông tin nội bộ. Hôm thứ Ba, đảng đã rút ủng hộ đối với
hai ứng cử viên nghị sĩ quốc hội. Đó là một bối cảnh khủng khiếp trước khi ông
Sunak đối đầu với Keir Starmer, lãnh đạo Công Đảng đối lập, trong một cuộc
tranh luận trên truyền hình vào thứ Tư.
Đảng
Bảo thủ, bị bỏ xa trong các cuộc thăm dò, đang vận động chủ yếu để tránh một thất
bại toàn diện vào ngày 4 tháng 7. Ông Sunak đang cố gắng tăng ủng hộ ở những ghế
mà trước đây được coi là quá an toàn, không cần quan tâm – bao gồm cả ghế của
ông. Về phần mình, Starmer tỏ ra thận trọng, hài lòng khi chứng kiến Đảng
Bảo thủ giao cho ông một chiến thắng vang dội.
No comments:
Post a Comment