Ukraine: Đụng độ Nga –
Phương Tây khó tránh!
Hiếu Chân/Người Việt
September
30, 2022
https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/ukraine-dung-do-nga-phuong-tay-kho-tranh/
Như dự
đoán, hôm Thứ Sáu, 30 Tháng Chín, Tổng Thống Vladimir Putin của Nga ký một nghị
định sát nhập vào lãnh thổ Nga bốn khu vực của Ukraine mà quân Nga đang chiếm
đóng một phần bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của Ukraine và cộng đồng quốc tế. Để
trả đũa, chính phủ Ukraine thông báo nộp đơn xin gia nhập Minh Ước Bắc Đại Tây
Dương (NATO). Cuộc chiến Nga-Ukraine đã leo thang một bước mới, lôi kéo cả
Phương Tây và không có hy vọng sớm kết thúc.
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2022/09/BL-Nga-Phuong-Tay-Dung-Do-1068x601.jpg
Tổng Thống Volodymyr Zelensky (giữa) cầm lá
đơn vừa ký xin gia nhập NATO, với Thủ Tướng Denys Shmyhal (phải) và Chủ Tịch Quốc
Hội Verkhovna Rada. (Hình: Văn Phòng Tổng Thống Ukraine)
“Đây là ý
chí của hàng triệu người. Đây là quyền của họ, quyền bất khả xâm phạm của họ,”
ông Putin nói về vụ sát nhập, tại hội trường Điện Kremlin, nơi tám năm trước
ông tuyên bố thâu tóm bán đảo Crimea của Ukraine thành một phần của Nga. Ngay
sau đó, ông tuyên bố Nga sẽ không bao giờ từ bỏ các vùng đất mới chiếm được, sẽ
bảo vệ chúng như là một phần sự toàn vẹn lãnh thổ của Nga và sử dụng “mọi lực
lượng, mọi phương tiện sẵn có.”
Trong bài
diễn văn dài 37 phút trước hàng trăm nhà lập pháp, thống đốc và bốn lãnh đạo bù
nhìn do Nga dựng lên, ông Putin nói rằng cư dân của bốn vùng lãnh thổ Ukraine bị
chiếm đóng sẽ trở thành công dân Nga vĩnh viễn. Sau đó ông tuyên bố Phương Tây
là “kẻ thù,” là những kẻ đang tìm cách phá hoại nước Nga, biến nước Nga thành
thuộc địa.
“Điều hết
sức quan trọng đối với họ là tất cả các quốc gia phải từ bỏ chủ quyền để phục vụ
nước Mỹ,” ông Putin nói và gọi Hoa Kỳ là theo quỷ Sa Tăng (Satanism). Ông kể ra
hàng loạt hành động quân sự của Phương Tây trải dài nhiều thế kỷ – từ cuộc Chiến
Tranh Nha Phiến mà đế quốc Anh thực hiện ở Trung Hoa thế kỷ 19, việc Đồng Minh
dội bom Đức trong Thế Chiến 2 đến các cuộc chiến tranh ở Việt Nam và Triều
Tiên.
Phương Tây
hiện nay, theo lời ông Putin, là một “hệ thống thực dân mới” do Hoa Kỳ dẫn đầu
và Nga là nước lãnh đạo cuộc nổi dậy chống lại hệ thống đó.
“Phương
Tây không chỉ phủ nhận chủ quyền quốc gia và luật pháp quốc tế. Sự bá quyền của
họ là thuộc tính của chủ nghĩa toàn trị, chuyên chế và phân biệt chủng tộc,”
ông Putin nhấn mạnh và dùng những từ ngữ mà Phương Tây sử dụng để chỉ chế độ độc
tài của chính ông.
“Sự sụp đổ
của chủ nghĩa bá quyền Phương Tây là không thể đảo ngược được,” ông Putin nói với
giới chính trị Nga tập trung tại Điện Kremlin.
“Số phận
và lịch sử kêu gọi chúng ta ra chiến trường, vì nhân dân chúng ta, vì đế chế
Nga vĩ đại,” ông Putin kêu gọi và tuyên bố cuộc xâm lược Ukraine là cần thiết,
là “phía đúng đắn của lịch sử!”
***
Như vậy, nhìn lại những hành động
của ông Putin, người ta dễ dàng thấy một kế hoạch cướp đất và bành trướng lãnh
thổ, bắt đầu từ cuộc xâm lược Ukraine, tổ chức trưng cầu dân ý giả mạo, sát nhập
các vùng tạm chiếm vào nước Nga và leo thang chiến tranh tới chỗ đối đầu với
Phương Tây để xác lập một trật tự thế giới mới.
Cộng đồng
quốc tế đã nhanh chóng phản ứng với những thủ đoạn thâm độc và ngôn từ hiếu chiến
của ông Putin.
Ông
Antonio Guterres, tổng thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ), ra tuyên bố lên án hành động
cướp đất của Nga.
Ông nói:
“Hiến Chương LHQ rất rõ ràng. Mọi cuộc sát nhập lãnh thổ do một nhà nước thực
hiện với một nhà nước khác, sử dụng bạo lực và đe dọa sử dụng bạo lực là vi phạm
các nguyên tắc Hiến Chương LHQ và luật pháp quốc tế.”
Các quốc
gia Phương Tây đã nhanh chóng lên án vụ cướp đất của Nga là bất hợp pháp, gọi
những cuộc trưng cầu dân ý giả mạo mà Nga vừa thực hiện ở bốn vùng lãnh thổ của
Ukraine là trò lừa đảo.
Chính phủ
của Tổng Thống Joe Biden ngay lập tức công bố những biện pháp trừng phạt mới với
Nga và những gói viện trợ mới cho Ukraine để trả đũa hành vi vi phạm pháp luật
quốc tế trầm trọng này.
“Đừng nhầm lẫn: Những hành động này
không có tính chính danh. Tôi thúc giục tất cả các thành viên của cộng đồng quốc
tế bác bỏ nỗ lực thâu tóm lãnh thổ bất hợp pháp của Nga và đứng bên cạnh nhân
dân Ukraine cho đến khi nào đất nước này cần,” ông
Biden nói.
Không chỉ
các đồng minh của Ukraine ở Phương Tây lên tiếng phản ứng mà ngay những quốc
gia thân cận với Nga như Uzbekistan và Moldova cũng ra tuyên bố phản đối hành động
của Nga sử dụng vũ lực để thâu tóm lãnh thổ Ukraine.
Về
phần mình, Ukraine phản ứng bằng cách vừa đẩy mạnh các cuộc phản công trên chiến
trường để giành lại những vùng đất bị Nga tạm chiếm, vừa lập tức nộp hồ sơ xin
gia nhập NATO.
Giữa lúc
ông Putin đọc bài diễn văn nảy lửa ở Điện Kremlin thì trong vùng Donetsk bị sát
nhập, quân đội Ukraine siết chặt vòng vây quanh thành phố Lyman – một trung tâm
vận chuyển đường sắt có vai trò quan trọng trong việc tiếp liệu cho các lực lượng
Nga ở chiến trường – và có tin quân Nga đã tháo chạy khỏi thành phố.
Nếu nhìn
vào bản đồ chiến tuyến, người ta dễ dàng nhận ra bốn vùng đất bị Nga thâu tóm đều
nằm trên bờ biển. Mất khu vực này, Ukraine sẽ bị tách khỏi biển Hắc Hải và biển
Azov, bị biến thành một quốc gia nằm sâu trong nội địa (land-locked country).
Các vùng đất bị sát nhập cũng sẽ là đầu cầu chiến lược để Nga thôn tính toàn bộ
đất nước Ukraine sau này. Ukraine đang phản công mạnh nhưng nếu không giành lại
được các vùng lãnh thổ bị mất trước khi mùa Đông khắc nghiệt đến thì triển vọng
cuộc chiến sẽ rất xấu cho Ukraine.
Chính vì
thế, Tổng Thống Volodymyr Zelenskiy của Ukraine đã lập tức tung ra đòn cân não.
Đó là xin gia nhập NATO theo thủ tục rút gọn (fast-track). Một khi trở thành
thành viên NATO, Ukraine sẽ được hưởng quy chế phòng thủ chung theo Điều 5 của
Hiệp Ước NATO, theo đó toàn khối sẽ phản ứng khi một nước thành viên bị thế lực
bên ngoài gây chiến. Bằng quyết định gia nhập NATO, Ukraine đã chọc ngay vào nỗi
lo sợ của Nga, một trong những lý do mà ông Putin viện ra để xua quân xâm lược
Ukraine tám tháng về trước. Trong một phát biểu video hàng đêm, ông Zelenskiy tố
cáo Điện Kremlin “đã ăn cắp những thứ không thuộc về họ” và Ukraine “sẽ không
cho phép chuyện đó xảy ra.”
***
Những diễn
biến dồn dập như trên cho thấy hiện nay cuộc chiến tranh Nga-Ukraine đã leo lên
một nấc thang mới, sắp biến thành cuộc đụng độ lịch sử giữa Nga và Phương Tây.
Trong cuộc
đối đầu đó, dường như Nga sẵn sàng sử dụng vũ khí nguyên tử để đạt mục đích như
trong bài diễn văn ông Putin nhấn mạnh “Hoa Kỳ là nước duy nhất đã sử dụng bom
nguyên tử trong chiến tranh” và đặt ra một “tiền lệ” mà Nga có thể sẽ theo.
Nhưng lời
đe dọa nguyên của ông Putin không làm Phương Tây sợ hãi.
“Ông
ta không thể dọa nạt hoặc làm chúng ta sợ hãi. Ông ta không thể chiếm đất của
láng giềng rồi vô can,” ông Biden nói trong buổi họp báo. “Hoa Kỳ sẵn sàng cùng
các đồng minh NATO bảo vệ từng tấc lãnh thổ của NATO, từng tấc. Ông Putin, đừng
hiểu sai lời tôi nói,”
ông Biden nhấn mạnh.
Liên Minh châu Âu cũng ra tuyên bố tương tự: “Những lời đe dọa hạt nhân của Điện Kremlin, việc động viên quân lực và
tuyên bố sai lầm rằng lãnh thổ Ukraine thuộc về Nga đều không lay chuyển được
quyết tâm của chúng tôi.”
Theo thủ
pháp “cây gậy và củ cà rốt,” bên cạnh lời đe dọa, ông Putin còn mời chào
Ukraine ngồi vào bàn đàm phán theo điều kiện mà Nga đưa ra là không đòi lại những
vùng đất đã bị chiếm, cho rằng việc sát nhập bốn vùng lãnh thổ của Ukraine vào
Nga là “không thương lượng được.”
Nhưng
Ukraine đòi Nga phải rút khỏi toàn bộ lãnh thổ đã chiếm đóng.
“Không thể
có một hiệp ước chung sống hòa bình, bình đẳng, chân thật với tổng thống Nga hiện
nay. Chúng tôi sẵn sàng đối thoại với Nga, nhưng chỉ với một tổng thống Nga
khác,” ông Zelenskiy nói, hàm ý ông Putin phải ra đi trước khi hòa bình được lập
lại ở vùng đất tang thương này.
Một triển
vọng xem ra rất khó thành hiện thực. [đ.d.]
No comments:
Post a Comment