MỸ TỐ CÁO NGA BIẾN CUNG CẤP LƯƠNG THỰC THỰC PHẨM THÀNH VŨ KHÍ (Thùy Dương / RFI)

 

Mỹ tố cáo Nga biến cung cấp lương thực thực phẩm thành vũ khí

Thùy Dương  -  RFI

Đăng ngày: 30/10/2022 - 13:38

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20221030-m%E1%BB%B9-t%E1%BB%91-c%C3%A1o-nga-bi%E1%BA%BFn-...A0nh-v%C5%A9-kh%C3%AD

 

Liên Hiệp Quốc, Liên Hiệp Châu Âu cũng như Mỹ đều có phản ứng sau thông báo đình chỉ thỏa thuận ngũ cốc mà Matxcơva đưa ra hôm qua 29/10/2022.

 

https://s.rfi.fr/media/display/b3d7478c-584f-11ed-9493-005056a90284/w:1024/p:16x9/AP22207686883219.webp

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ (ngồi bên phải) và tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres chứng kiên lễ ký thỏa thuận giữa bộ trưởng Quốc Phòng Nga - Thổ Nhĩ Kỳ về việc bảo đảm an toàn cho xuất khẩu ngũ cốc Ukraina, ngày 22/07/2022, Istanbul. AP - Khalil Hamra

 

Theo AFP, tổng thống Mỹ Joe Biden hôm qua xem quyết định của Matxcơva là « quá đáng » và không có lý gì để Nga làm vậy. Phát ngôn viên của Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ tố cáo Matxcơva biến hoạt động cung cấp lương thực thực phẩm thành vũ khí.

 

Trong khi đó, phát ngôn viên của tổng thư ký Liên Hiệp Quốc, Stéphan Dujarric, kêu gọi các bên làm mọi việc để duy trì thỏa thuận. Ông lưu ý điều quan trọng sống còn là các bên phải loại trừ mọi hành động có thể gây nguy hiểm cho việc duy trì « Sáng kiến Hắc Hải ».

 

Lãnh đạo ngành ngoại giao Châu Âu, Josep Borrell, hôm nay 30/10 kêu gọi Matxcơva thay đổi quyết định và duy trì thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc Ukraina từ các cảng của nước này nhìn ra Biển Đen để tránh làm hại đến « trục đường chính xuất khẩu ngũ cốc và phân bón » mà thế giới rất cần để đối phó với cuộc khủng hoảng lương thực do tác động từ chiến tranh Ukraina.

 

Sức ép đối với Thổ Nhĩ Kỳ

 

Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, nước cùng với Liên Hiệp Quốc làm trung gian để Nga và Ukraina ký kết tại Istanbul hôm 22/07 thỏa thuận liên quan đến xuất khẩu ngũ cốc và phân bón qua ngả Biển Đen, hôm qua 29/10, cho biết Ankara không nhận được thông báo chính thức của Matxcơva về việc rút khỏi thỏa thuận. Tuy nhiên, thông báo của Nga đang đặt chính quyền của tổng thống Erdogan trước áp lực và thậm chí có thể khiến quan hệ Nga - Thổ căng thẳng.  

 

Từ Istanbul, thông tín viên Anne Andlauer cho biết thêm chi tiết :

 

Quyết định của tổng thống Nga Vladimir Putin, điều mà các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại trong thời gian qua, đang đặt đất nước của Recep Tayyip Erdogan vào thế khó xử và có nguy cơ tạo căng thẳng giữa Ankara và Matxcơva.

 

Trong những tuần qua, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ dường như đã có một số lời chỉ trích đối với người đồng nhiệm Nga, nhất là về việc Matxcơva duy trì việc cản trở xuất khẩu phân bón và ngũ cốc. Nhưng ở hậu trường, ngành ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã nỗ lực để bảo đảm thỏa thuận sẽ được kéo dài sau khi hết hạn vào ngày 19/11. Tổng thống Recep Tayyip Erdogan đã thảo luận với ông Vladimir Putin, đặc biệt đề xuất việc xuất khẩu nông phẩm Nga qua lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.

 

Với tư cách là người đồng bảo trợ để thỏa thuận được ký kết và giám sát việc thực hiện từ một trung tâm điều phối chung (JCC) ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ đang chịu nhiều áp lực. Cứu vãn thỏa thuận, Ankara không chỉ có lợi về kinh tế, mà trên hết là đạt được lợi ích về mặt ngoại giao. Đó là sự tín nhiệm về vai trò hòa giải và về sự hiện diện hiện nay, như phát ngôn viên của tổng thống Erdogan mới đây đã nhấn mạnh, theo đó thổ Nhĩ Kỳ là « nước duy nhất có thể nói chuyện được với Putin (…) và có kết quả ».

 

----------------------------------

CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN

.

Tổng thư ký LHQ kêu gọi triển hạn thỏa thuận về xuất khẩu ngũ cốc Ukraina

.

Chiến tranh Ukraina : LHQ kêu gọi dỡ bỏ « mọi trở ngại » nhắm vào nông phẩm và phân bón của Nga

.

Matxcơva đình chỉ thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc sau khi hạm đội Hắc Hải bị tấn công

 

===============================================

.

.

Tổng thư ký LHQ hoãn chuyến công du để tìm cách đưa Nga trở lại thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen

Reuters

31/10/2022

https://www.voatiengviet.com/a/tong-thu-ky-lhq-hoan-chuyen-cong-du-de-tim-cach-dua-nga-tro-lai-thoa-thuan-ngu-coc-bien-den/6811910.html

 

Người đứng đầu Liên hợp quốc cho biết ông "quan ngại sâu sắc" trước quyết định của Nga đình chỉ tham gia vào thỏa thuận ngũ cốc do Liên hợp quốc làm trung gian và trì hoãn chuyến thăm nước ngoài để tìm cách khôi phục thỏa thuận, nhằm xoa dịu cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu.

 

https://gdb.voanews.com/01a10000-0aff-0242-0dfe-08da81e80cae_w1023_r1_s.jpg

Tổng thư ký LHQ Guterres, Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov thăm cảng biển ở Odesa, ngày 19/8/2022 (Ảnh tư liệu)

 

Moscow đã tạm dừng vai trò của mình trong thỏa thuận Biển Đen hôm thứ Bảy 29/10, ngưng vận chuyển hàng hoá từ Ukraine, một trong những nhà xuất khẩu ngũ cốc hàng đầu thế giới. Nga nói họ đáp trả cái mà họ gọi là một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái lớn của Ukraine trước đó trong ngày 29/10 nhằm vào hạm đội của họ gần cảng Sevastopol ở Crimea bị Nga sáp nhập.

 

Người phát ngôn của Liên Hợp Quốc, ông Stephane Dujarric, cho biết Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đang tham gia vào "các cuộc tiếp xúc căng thẳng nhằm mục đích đưa Nga trở lại thỏa thuận." Ông Guterres hoãn chuyến đi tham dự Hội nghị thượng đỉnh của Liên đoàn Ả Rập ở Algiers một ngày để tập trung vào vấn đề này, tuyên bố của ông Dujarric cho biết thêm.

 

NATO cho biết xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine đã giúp giảm giá lương thực trên thế giới. Người phát ngôn Oana Lungescu nói: “Chúng tôi kêu gọi Nga xem xét lại quyết định của mình và nhanh chóng nối lại thỏa thuận, tạo điều kiện cho lương thực đến tay những người cần nó nhất.”

 

Bộ cơ sở hạ tầng của Ukraine cho biết 218 tàu đã bị "phong tỏa" bởi quyết định này. Các nhà phân tích cho biết giá lúa mì trên thị trường thương phẩm quốc tế dự kiến sẽ tăng vọt vào thứ Hai.

 

Liên minh châu Âu cũng thúc giục Moscow đảo ngược lại quyết định.

 

Người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell cho biết trên Twitter: “Quyết định đình chỉ tham gia vào thỏa thuận Biển Đen của Nga dẫn đến nguy cơ cắt đứt con đường xuất khẩu chính của ngũ cốc và phân bón rất cần thiết để giải quyết cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu do cuộc chiến ở Ukraine gây ra.”

 

Thổ Nhĩ Kỳ đã đàm phán thỏa thuận ngũ cốc ngày 22 tháng 7 cùng với Liên hợp quốc. Bộ Quốc phòng nước này cho biết Bộ trưởng Hulusi Akar đang đàm phán với những người đồng cấp Nga và Ukraine để nối lại thỏa thuận và yêu cầu các bên tránh mọi "hành động khiêu khích."

 

Hôm thứ Bảy, Tổng thống Mỹ Joe Biden gọi động thái của Nga là "hoàn toàn thái quá," nói rằng nó sẽ làm gia tăng nạn đói, trong khi Ngoại trưởng Antony Blinken cáo buộc Moscow vũ khí hóa lương thực. Hôm Chủ nhật, Đại sứ Nga tại Washington, đã phản pháo lại, nói rằng phản ứng của Hoa Kỳ là "thái quá" và đưa ra những khẳng định sai lầm về Moscow.

 

Bộ Quốc phòng Nga cho biết Ukraine đã tấn công Hạm đội Biển Đen gần Sevastopol bằng 16 máy bay không người lái vào đầu ngày thứ Bảy 29/10 và rằng các "chuyên gia" của hải quân Anh đã giúp điều phối cái mà nước này gọi là một cuộc tấn công khủng bố. Anh bác bỏ cáo buộc đó.

 

Ukraine không phủ nhận cũng như xác nhận đã thực hiện vụ tấn công trong khi quân đội Ukraine cho rằng chính người Nga có thể phải chịu trách nhiệm về các vụ nổ đó.

 

Nga cho biết họ đã đẩy lùi cuộc tấn công nhưng các tàu bị nhắm mục tiêu có liên quan đến việc đảm bảo hành lang chuyên chở ngũ cốc ra khỏi các cảng Biển Đen của Ukraine.

 

Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba cho biết Moscow đã sử dụng các vụ nổ cách hành lang ngũ cốc 220 km như một "cái cớ giả" cho một động thái có ý định từ lâu.

 

"Nga đã quyết định tiếp tục các trò chơi gây ra đói kém từ lâu và bây giờ đang tìm cách biện minh cho điều đó," ông Kuleba nói trên Twitter mà không đưa ra bất kỳ bằng chứng nào.

 

Chánh văn phòng Tổng thống Volodymyr Zelenskiy hôm thứ Bảy đã cáo buộc Nga dàn dựng các cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở của chính họ.

 

Kiev thường cáo buộc Nga sử dụng Hạm đội Biển Đen để bắn tên lửa hành trình vào các mục tiêu dân sự Ukraine, một cáo buộc được một số nhà phân tích quân sự ủng hộ, những người cho rằng điều đó khiến Hạm đội Biển Đen trở thành mục tiêu quân sự hợp pháp.

 

Thỏa thuận ngũ cốc đã khởi động lại các chuyến hàng từ Ukraine, cho phép bán ra thị trường thế giới bằng với mức trước chiến tranh là 5 triệu tấn xuất khẩu từ Ukraine mỗi tháng.

 

Hơn 9 triệu tấn ngô, lúa mì, các sản phẩm hạt hướng dương, lúa mạch, hạt cải dầu và đậu nành đã được xuất khẩu theo thỏa thuận này.

 

Nhưng trước khi hết hạn vào ngày 19 tháng 11, Nga đã liên tục nói rằng có vấn đề nghiêm trọng với thỏa thuận và Ukraine phàn nàn rằng Moscow đã chặn gần 200 tàu lấy hàng ngũ cốc.

 

Khi thỏa thuận được ký kết, Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc cho biết khoảng 47 triệu người đang phải chịu "nạn đói nghiêm trọng" do chiến tranh khiến các chuyến hàng của Ukraine bị đình trệ, gây ra tình trạng thiếu lương thực toàn cầu và khiến giá cả tăng vọt.

 

Thỏa thuận đảm bảo an toàn qua lại Odesa và hai cảng khác của Ukraine trong điều mà một quan chức gọi là "lệnh ngừng bắn trên thực tế" đối với các tàu và cơ sở trong thỏa thuận.

 

Nga nói với Tổng thư ký Guterres hôm thứ Bảy trong một lá thư mà Reuters xem được rằng họ đình chỉ thỏa thuận "vô thời hạn" vì không thể "đảm bảo an toàn cho các tàu dân sự" đi lại theo thỏa thuận.

 

Moscow yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhóm họp vào thứ Hai để thảo luận về vụ tấn công Sevastopol, Phó Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc Dmitry Polyanskiy viết trên Twitter.

 

(Theo Reuters)