THIẾT
KẾ BẤT HỢP LÝ CỦA ĐƯỜNG SẮT ĐÔ THỊ HÀ NỘI
1.
TỔN THẤT KHÔNG CỦA RIÊNG AI
Nhìn vào bản
đồ Metro Hà Nội (đi ngầm và lộ thiên) mà buồn và lo đến mức nổi giận. Nhưng
không biết trút giận vào ai.
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2789055247894554&set=pcb.2788996271233785
Bản đồ Metro Hà Nội
Không cần
phải là chuyên gia ngành giao thông vận tải, cũng không cần phải học hết đại học,
thì cũng thấy rõ đó là một thiểt kế què quặt, có quá nhiều bất hợp lý.
Bài toán
thiết kế hệ thống giao thông tối ưu là bài toán kinh điển, được nghiên cứu kỹ về
lý thuyết, và đã có nhiều ví dụ thực tiễn. Hãy nhìn vào bản đồ Metro của Berlin
có từ năm 1902 và Metro của Matxcova có từ năm 1935 để thấy sự khác biệt với
Metro Hà Nội được thiết kế vào đầu thế kỷ 21.
Metro
Matxcova dài 466,8 km, có 287 bến, vận chuyển trung bình từ 7 triệu – 9,7 triệu
hành khách mỗi ngày, một năm trung bình vận chuyển khoảng 2,5 – 3 tỷ người (thống
kê 2014, 2018).
Metro Berlin
dài 155,4 km, có 175 bến, vận chuyển trung bình ngày là 1 515 342 khách/ngày và
553,1 triệu khách/ năm (thống kê 2017).
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2789055307894548&set=pcb.2788996271233785
Cả hai
Metro Matxcova và Berlin đều có đường bao chu vi, hình vòng xuyến hay hình đa
giác, và các đường xuyên tâm. Đó là các phương án thiết kế tốt.
https://www.facebook.com/photo?fbid=2789055277894551&set=pcb.2788996271233785
Biết rằng
phải nối các điểm đông dân cư, các nút giao thông, không thể thẳng như kẻ chỉ
và sơ đồ có lệch với đường đi thực tế , thì thiết kế Metro Hà Nội cũng có quá
nhiều bất hợp lý.
Metro Hà Nội
không có đường bao chu vi, không có đường xuyên tâm, không có đường ngắn nhất,
gồm những đường chắp nối, ngoằn nghèo, nhiều nơi thừa, nhiều nơi thiếu, dài mà
không bao phủ hết. Đó là một thiết kế bất hợp lý với một sự trả giá đắt đỏ nếu
triển khai trên thực tế.
Ngắn gọn,
hệ thống Metro phải thiết kế thế nào để:
1/. Bao phủ
được toàn bộ thành phố với một tổng chiều dài ngắn nhất;
2/. Đồng
thời sao cho giữa 2 điểm bất kỳ có đường đi ngắn nhất và ít phải đổi tuyến nhất;
3/. Giữa 2
điểm bất kỳ trong hệ thống Metro, hoặc không phải đổi tuyến, hoặc 1 lần đổi tuyến,
và nhiều nhất là không quá 2 lần đổi tuyến.
Các đường
xuyên tâm cắt nhau sẽ cho phép 1 lần chuyển tuyến. Đường vòng xuyến cho phép di
chuyển nhanh nhất đến bên kia thành phố mà không phải đổi tàu. Đường vòng xuyến
cho phép không quá 2 lần chuyển tàu để đến bất kỳ điểm nào trong hệ thống. Vòng
xuyến là tuyến đường vô cùng hiệu quả. Metro Hà Nội cần thiết phải có 1 đường
vòng xuyến bao quanh nội đô và phải được ưu tiên hoàn thành trước hết.
Hiện tại
Metro Hà Nội chỉ mới đưa vào hoạt động tuyến Cát Linh – Hà Đông dài 13,05 km
(chi phí xây dựng là 886,04 triệu USD), có 12 bến, sau 9 tháng vận chuyển gần 6
triệu hành khách, bình quân khoảng 22 000 khách/ngày, bình quân năm là khoảng 8
triệu khách/ năm.
2.
ĐỀ XUẤT NGHIÊN CỨU ĐIỀU CHỈNH LẠI THIẾT KẾ
Metro giữ
vai trò vô cùng quan trọng trong vận chuyển hành khách đô thị, là phương thức vận
chuyển hành khách chủ chốt giúp giảm bớt sự ách tắc giao thông. Metro Hà Nội hiện
chỉ đang thi công 2 tuyến Cát Linh – Hà Đông và Nhổn – Kim Mã. Các tuyến khác
chưa triển khai.
Giá thành
xây đựng Metro vô cùng đắt đỏ, nên nhất thiết phải có một thiết kế hợp lý. Một
thiết kế hợp lý cho Metro Hà Nội sẽ:
a/ Giảm
hàng chục tỷ USD chi phí xây dựng;
b/ Rút ngắn
nhiều năm xây dựng giúp sớm đưa vào vận hành;
c/ Tiết kiệm
thời gian cho hàng trăm triệu hành khách đi lại mỗi năm.
Bởi
thế xin đề xuất:
1/.Nghiên
cứu thiết kế lại hệ thống Metro Hà Nội.
2/. Phải
giao cho nhiều nhóm độc lập tham gia thiết kế để có nhiều phương án lựa chọn.
Vấn đề
Metro của Thủ đô không chỉ là trách nhiệm của Bí thư Thành uỷ và Chủ tịch UBND
TP Hà Nội, mà trên nữa còn có trách nhiệm của Chính phủ với đại diện là Phó thủ
tướng phụ trách ngành GTVT và Xây dựng.
Nếu những
người có trách nhiệm chịu giảm bớt vài bài phát biểu ở các sự kiện để có thời
gian chú tâm vào Metro Hà Nội thì lợi ích mang lại cho nhân dân là rất to lớn.
Nếu làm lãnh đạo Hà Nội chỉ 90 ngày mà kịp cho ra một thiết kế Metro Hà Nội hợp
lý, tiết kiệm được hàng tỷ USD thì tất sẽ được người dân Thủ đô lưu danh, không
cần đến nhiều lần xuất hiện. Vì dân là ở đây, ngay bây giờ khi còn đương chức.
No comments:
Post a Comment