THẾ GIỚI HÔM NAY : 25/10/2022 (The Economist)

 

THẾ GIỚI HÔM NAY : 25/10/2022

The Economist

Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch

25/10/2022

https://nghiencuuquocte.org/2022/10/25/the-gioi-hom-nay-25-10-2022/

 

Cựu bộ trưởng tài chính Rishi Sunak sẽ thay Liz Truss làm thủ tướng Anh sau khi giành chiến thắng trong cuộc đua lãnh đạo Đảng Bảo thủ. Đối thủ cạnh tranh duy nhất của ông, lãnh đạo Hạ viện Penny Mordaunt, đã rút khỏi cuộc đua vào phút cuối vì không đảm bảo được số nghị sĩ ủng hộ cần thiết. Trong tuyên bố rút lui, bà nói ông Sunak có sự “ủng hộ hoàn toàn” của bà. Phát biểu sau khi chiến thắng, ông Sunak cảnh báo về những thách thức kinh tế “sâu sắc” phía trước và hứa cầm quyền với “sự chính trực và khiêm tốn.” Là thủ tướng thứ ba trong bảy tuần qua, ông đồng thời là nhà lãnh đạo không phải người da trắng đầu tiên của Anh.

 

Các quan chức do Nga bổ nhiệm ở Kherson, một khu vực thuộc miền nam Ukraine, cho biết đang tuyển mộ đàn ông địa phương vào lực lượng dân quân để đối phó với cuộc phản công của Ukraine. Cho tới nay đã có báo cáo cho thấy đàn ông ở các khu vực do Nga chiếm đóng bị buộc phải cầm súng. Trong một diễn biến khác, phương Tây đã bác bỏ tuyên bố của Nga rằng Ukraine có kế hoạch kích nổ một “quả bom bẩn,” loại vũ khí nổ có chứa các viên phóng xạ.

 

Chứng khoán Trung Quốc lao dốc sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình củng cố quyền lực của ông tại đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc cuối tuần qua. Chỉ số Hang Seng China Enterprises tại Hồng Kông giảm hơn 7%. Trước đó, Trung Quốc đã công bố dữ liệu kinh tế quý ba trễ thời hạn, với GDP chỉ tăng 3,9% trong 12 tháng qua, thấp hơn nhiều so với mục tiêu tăng trưởng của ĐCSTQ.

 

Credit Suisse đồng ý trả cho Pháp 238 triệu euro (235 triệu USD) để dàn xếp một vụ gian lận thuế, nhưng không thừa nhận hành vi sai trái. Các công tố viên cáo buộc ngân hàng Thụy Sĩ đã giúp khách hàng trốn thuế, khiến Pháp bị mất hơn 100 triệu euro (99 triệu USD) tiền thu ngân sách. Credit Suisse đang chuẩn bị cho một cuộc tái cơ cấu quan trọng vào thứ Năm nhằm lấy lại niềm tin của nhà đầu tư sau loạt bê bối đáng quên.

 

Yangtze Memory Technologies Co, một công ty chip Trung Quốc được coi là con cưng của Bắc Kinh, đã yêu cầu tất cả nhân viên người Mỹ của họ nghỉ việc để không vi phạm các quy định kiểm soát xuất khẩu chip mới của tổng thống Mỹ Joe Biden. Nằm trong gói này là quy định yêu cầu công dân Mỹ phải được nhà nước cho phép để tham gia hỗ trợ các doanh nghiệp nước ngoài sản xuất chip. Simon Yang, Giám đốc điều hành của YMTC, đã từ chức hồi cuối tháng 9 khi căng thẳng thương mại Trung-Mỹ gia tăng.

 

Bộ chỉ huy quân sự tối cao của Hàn Quốc cho biết họ đã bắn cảnh cáo một tàu dân sự của Triều Tiên vì đi qua biên giới biển giữa hai nước. Nhưng Triều Tiên nói Hàn Quốc đã lợi dụng việc này và cho hai tàu của chính mình đi qua biên giới. Do đó, họ đã bắn mười loạt pháo xuống biển để “cảnh báo.”

 

Một nhóm người Iran đã xâm nhập vào máy chủ e-mail của một công ty con của cơ quan năng lượng nguyên tử Iran. Nhóm hacker này có tên Black Reward, và tuyên bố thực hiện hành động trên để bày tỏ ủng hộ các cuộc biểu tình ở Iran, vốn được châm ngòi bởi cái chồmết của Mahsa Amini. Thông tin từ vụ hack đã được công bố trực tuyến, bao g đoạn clip được cho là từ một trang web hạt nhân và thông tin cá nhân của nhân viên cơ quan.

 

Con số trong ngày: 300.000, là ước tính số bức tranh mà nghệ sĩ người Mỹ Steve Keene đã bán hoặc tặng kể từ đầu những năm 1990.

 

.

TIÊU ĐIỂM

 

Đức đồng chủ trì hội nghị về tái thiết Ukraine

Việc lưỡng lự giao vũ khí cho Ukraine đã làm tổn hại đến hình ảnh quốc tế của Đức. Nhưng thủ tướng Olaf Scholz dường như đã đảo ngược quan điểm của nước này. Với mong muốn thể hiện rằng Đức, hiện là chủ tịch G7, vẫn đang đi đầu trên các mặt trận khác, nước ông sẽ đồng tổ chức một hội nghị quốc tế tại Berlin vào thứ Ba về phục hồi, tái thiết và hiện đại hóa Ukraine.

 

Ông Scholz và người sẽ cùng tổ chức với ông, chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen, đã hợp tác chặt chẽ với chính phủ Ukraine. Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal sẽ đích thân đến dự hội nghị thượng đỉnh. Ý tưởng tổng thể là hình thành một Kế hoạch Marshall cho Ukraine – một “nhiệm vụ mang tính thế hệ” phải bắt đầu ngay từ bây giờ, mặc dù chiến tranh vẫn tiếp diễn, theo lời ban tổ chức hội nghị.

 

Ông Shmyhal muốn dùng tài sản bị đóng băng của Nga, trị giá lên tới 500 tỷ USD, để tài trợ cho việc tái thiết Ukraine, được cho là sẽ tiêu tốn ít nhất 350 tỷ USD. Ông lập luận rằng một cơ chế như vậy sẽ có tác dụng răn đe những kẻ xâm lược tiềm tàng trong tương lai.

 

Thung lũng Silicon trở lại mặt đất sau một năm 2021 thành công rực rỡ

Alphabet và Microsoft sẽ khởi động một mùa thu nhập đáng lo ngại của ngành công nghệ khi họ đồng loạt công bố kết quả kinh doanh mới nhất vào thứ Ba. Các công ty công nghệ đã có một năm 2021 đáng nhớ khi covid buộc mọi người phải làm việc, mua sắm và giải trí trên các nền tảng trực tuyến. Nhưng năm nay khó khăn hơn. Lạm phát, chiến tranh và đứt gãy chuỗi cung ứng đã làm triển vọng kinh tế xấu đi. Đồng đô la mạnh cũng gây bất lợi cho các nhà xuất khẩu Mỹ. Hậu quả là cả Thung lũng Silicon đang đóng băng tuyển dụng và cắt giảm ngân sách.

 

Tuần trước, Snap đã làm thị trường gơn sóng khi công bố nhu cầu quảng cáo kỹ thuật số giảm trên mạng xã hội Snapchat. Alphabet, công ty mẹ của Google, cũng phụ thuộc nhiều vào quảng cáo, mặc dù hoạt động kinh doanh của họ cho đến nay tỏ ra bền bỉ hơn. Microsoft có mảng điện toán đám mây mạnh nhưng đang bị giảm doanh số bán máy PC. Cuối tuần này sẽ đến lượt Amazon, Apple và Meta công bố thu nhập. Đối với một số nhà đầu tư, có cảm giác như thể Halloween năm nay đến sớm.

 

Cuộc đua Thượng viên của Pennsylvania bước vào vòng tranh luận

John Fetterman và Mehmet Oz, hai ứng viên của Đảng Dân chủ và Cộng hòa cho ghế Thượng viện của Pennsylvania, sẽ có cuộc tranh luận tay đôi duy nhất vào thứ Ba. Quay lại thời điểm đang bị tụt hạng thăm dò, ông Oz – người cảm thấy thoải mái trước ống kính sau nhiều năm hoạt động trên truyền hình – đã yêu cầu năm cuộc tranh luận. Nhưng ông Fetterman chỉ đồng ý tham gia một, và chỉ sau khi bỏ phiếu sớm đã bắt đầu từ lâu.

 

Ông Fetterman chưa bao giờ là một nhà tranh luận đáng gờm, nhưng các cử tri sẽ để ý từng cử chỉ của ông vào tối nay. Ông bị đột quỵ hồi tháng 5 và mặc dù bác sĩ nói ông “đang hồi phục tốt” và có thể “làm tốt nhiệm vụ ở cơ quan nhà nước,” ông vẫn bị “các triệu chứng rối loạn xử lý thính giác,” khiến ông phải sử dụng phụ đề trong cuộc tranh luận tối nay. Vị trí dẫn đầu của ông Fetterman từ đầu mùa thu giờ đã biến mất khi hai ứng viên có tỉ lệ ủng hộ gần ngang nhau. Và kết quả của cuộc đua này rất quan trọng – nó có thể quyết định đảng nào kiểm soát Thượng viện Mỹ.

 

Chính phủ mới của Ý có những kế hoạch gì?

Tân thủ tướng Ý Giorgia Meloni sẽ công bố chương trình nghị sự của chính phủ bà tại quốc hội vào thứ Ba, trong bối cảnh một trong những đối tác liên minh của bà liên tục phàn nàn. Sau nhiều tuần đàm phán, lãnh đạo đảng Forza Italia Silvio Berlusconi, người đang bị xét xử vì cáo buộc hối lộ nhân chứng, đã bị từ chối ghế bộ trưởng tư pháp. Giorgio Mulé, một nhân vật hàng đầu trong đảng của ông Berlusconi, cho biết quyết định của bà Meloni “gây thất vọng.”

 

Nội các của bà Meloni, được bà nêu tên hôm thứ Bảy tuần rồi, phản ánh các quan điểm bảo thủ của đảng Anh em nước Ý của bà. Ví dụ, bộ trưởng về cơ hội bình đẳng Eugenia Maria Roccella cũng sẽ kiêm luôn trách nhiệm thúc đẩy tỷ lệ sinh của Ý. Thủ tướng mới có quan điểm đối ngoại ủng hộ NATO, mặc dù vẫn còn phải xem liên minh theo đường hướng dân tộc chủ nghĩa của bà sẽ cư xử thế nào với EU. Ngoài ra là việc chính sách tài chính xã hội của chính phủ mới sẽ “hữu khuynh” đến đâu.