THẾ GIỚI HÔM NAY : 19/04/2022 (The Economist)

 

THẾ GIỚI HÔM NAY : 19/04/2022

The Economist

Đỗ Đặng Nhật Huy, biên dịch

19/04/2022

https://nghiencuuquocte.org/2022/04/19/the-gioi-hom-nay-19-04-2022/

 

Quân đội Ukraine ở Mariupol phớt lờ tối hậu thư của Nga, yêu cầu họ phải đầu hàng nếu không sẽ bị tiêu diệt. Thành phố này đã bị quân Nga bao vây kể từ đầu cuộc chiến và giờ đây chỉ còn lại một vài nhóm binh sĩ kháng cự tại nhà máy thép Azovstal. Trong khi đó Nga tuyên bố đã tấn công hàng trăm mục tiêu quân sự trên khắp Ukraine trong đêm qua. Có bảy thường dân thiệt mạng ở thành phố Lviv, miền Tây nước này.

 

Một quan chức Mỹ cho biết Nga đã bổ sung thêm khoảng 11 nhóm chiến thuật tiểu đoàn ở miền nam và miền đông Ukraine để chuẩn bị cho cuộc tấn công vào Donbas, qua đó nâng tổng số tiểu đoàn ở đây lên 76. Mỗi tiểu đoàn thường có khoảng 800-1.000 binh sĩ. Ngoài ra tổng thống Nga Vladimir Putin đã trao tặng huân chương cho một lữ đoàn vốn bị cáo buộc hành quyết tập thể và phạm các tội ác chiến tranh khác ở Bucha.

 

Ngân hàng Thế giới giảm dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu năm 2022 xuống còn 3,2% do cuộc chiến ở Ukraine. Khu vực châu Âu và Trung Á được dự kiến ​​suy thoái tới 4%. Tăng trưởng ở tất cả những nơi khác đều bị giá thực phẩm và năng lượng cao làm suy yếu.

 

Marine Le Pen, ứng cử viên theo khuynh hướng dân túy-dân tộc chủ nghĩa của cuộc bầu cử tổng thống Pháp, đã bị điều tra về các cáo buộc biển thủ. Văn phòng công tố Paris cho biết nhận được một báo cáo cho thấy bà Le Pen đã dùng quỹ của EU vào công việc riêng của đảng mình khi còn giữ chức thành viên Nghị viên Châu Âu. Theo hãng tin điều tra Mediapart, bà Le Pen đã lấy gần 140.000 euro (151.000 USD) để trả lương cho nhân viên và tổ chức sự kiện cho đảng của mình. Các luật sư của bà đều phủ nhận hành vi sai trái.

 

Hãng dược Johnson & Johnson của Mỹ cho biết họ sẽ trả cho bang Tây Virginia 99 triệu đô la để dàn xếp vụ kiện về vai trò của công ty trong đại dịch opioid của bang. Được biết Tây Virginia không tham gia thỏa thuận 5 tỷ đô la mà công ty đã dàn xếp với một loạt các bang khác hồi tháng 2. Trước đây tỷ lệ quá liều opioid ở Tây Virginia là cao nhất nước Mỹ, nhưng rồi nó cũng qua đi khi heroin và fentanyl trở nên lan tràn.

 

Tổng thống Mexico tuyên bố sẽ quốc hữu hóa ngành sản xuất lithium, một ngày sau khi các nhà lập pháp đối lập bác bỏ gói cải cách năng lượng gây tranh cãi do ông đề xuất, mà nếu thông qua sẽ trao hoàn toàn thị trường điện cho một công ty nhà nước. Andrés Manuel López Obrador cáo buộc phe đối lập “phản quốc.” Không như gói cải cách năng lượng, để quốc hữu hóa lĩnh vực lithium ông chỉ cần tỉ lệ quá bán đơn giản trong Quốc hội. Hiện đảng ông có đủ số phiếu để làm được điều đó.

 

Tỷ lệ thất nghiệp ở Trung Quốc tăng lên mức cao nhất kể từ đầu đại dịch, trong khi chi tiêu tiêu dùng giảm. Cụ thể, dữ liệu chính thức cho thấy tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 5,8% trong tháng 3 và doanh số bán lẻ giảm 3,5% so với một năm trước. Dù GDP tăng trưởng trong quý đầu năm, nhưng đó là trước khi nước này tiến hành phong tỏa nghiêm ngặt.

 

Con số trong ngày: 686%, là tỷ lệ lạm phát vào năm ngoái của Venezuela.

 

*

TIÊU ĐIỂM

 

Một sáng kiến đầu tư để đẩy nhanh phát triển công nghệ thu giữ carbon

Để giảm thiểu tác động tồi tệ của biến đổi khí hậu, các chính phủ và doanh nghiệp phải loại bỏ được hàng tỷ tấn carbon dioxide khỏi bầu khí quyển. Để làm điều này, họ có thể dựa vào biện pháp tự nhiên (chẳng hạn như trồng rừng) hoặc biện pháp hóa học (chẳng hạn như sử dụng hóa chất để liên kết carbon dioxide trước khi chôn chúng dưới lòng đất – tức thu giữ carbon).

 

Song các công nghệ cần thiết cho thu giữ carbon vẫn còn sơ khai. Frontier, một quỹ mới thành lập được điều hành bởi công ty thanh toán Stripe và hậu thuẫn bởi Alphabet, Meta, Shopify và McKinsey, đã thông báo chi 925 triệu đô la cho các giao dịch mua trước từ một loạt các công ty trong ngành, với đủ mọi sáng kiến từ tảo bẹ đến đá nghiền.

 

Mục đích là thu hút các nhà đầu tư để đẩy nhanh nghiên cứu và phát triển công nghệ thu giữ carbon. Cho đến nay đây là vụ cược lớn nhất trong ngành. Nhưng nó cũng đầy hứa hẹn nhìn từ những dự án tiền nhiệm, chẳng hạn như chương trình đã giúp đẩy nhanh sản xuất vắc-xin covid-19.

 

Johnson & Johnson và P&G có kết quả kinh doanh tốt

Gã khổng lồ dược phẩm Johnson & Johnson sẽ công bố báo cáo thu nhập vào thứ Ba. Lợi nhuận của họ đặc biệt tốt nhờ vắc-xin covid-19 và nhu cầu trang thiết bị y tế cao. Theo sau họ vào thứ Tư là tập đoàn hàng tiêu dùng Procter & Gamble. Nhìn chung nhà đầu tư đang khá tự tin về tăng trưởng của các ngành hàng cốt lõi, chẳng hạn như sản phẩm tẩy rửa.

 

Ngành sức khỏe tiêu dùng có kết quả tốt bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với Nga. Giá năng lượng và hàng hóa cao đã tác động đến biên lợi nhuận gộp, trong khi Johnson & Johnson bị giảm 1% doanh thu toàn cầu vì ngừng bán các ngành hàng chăm sóc cá nhân ở Nga. Tương tự, P&G cũng hạn chế hoạt động tại Nga. Kết quả ấn tượng của các công ty này cho thấy đại dịch vẫn có thể đem lại lợi ích cho một số ngành.

 

Thêm một công ty thử nghiệm thu hồi thiết bị đẩy tên lửa

Từ trước đến nay chỉ công ty tên lửa SpaceX của Mỹ có thể thu hồi và tái sử dụng một phần bộ phận đẩy tên lửa lên không gian. Nhưng giờ đây, một đối thủ cạnh tranh nhỏ hơn, Rocket Lab, cũng đặt mục tiêu làm được điều tương tự trong một vụ phóng vào tuần này. Đối với Falcon 9 của SpaceX, phần tên lửa thu hồi của nó được hãm tốc độ rơi bằng các động cơ khí đẩy khi quay về Trái đất. Còn đối với Electron của Rocket Lab — cao 18m và chưa bằng một phần ba chiều cao của Falcon 9 — phần bệ phóng sẽ được thả bằng dù trước khi được máy bay trực thăng cắp đi bằng dây móc.

 

Tên lửa của Rocket Lab sẽ được phóng từ New Zealand, mang theo 34 vệ tinh nhỏ dành cho quỹ đạo thấp. Phần bệ phóng sẽ tách ra ở độ cao 80 km và rơi xuống “vùng chặn bắt” cách bờ biển 280 km. Nếu thành công, Rocket Lab, với các nhà máy bận rộn ở California và New Zealand, cho biết họ sẽ có thể phóng thường xuyên hơn và với giá thấp hơn SpaceX.