Ép
học sinh lớp 9, ép trẻ con, họa từ đó mà ra
23/04/2022
https://gdb.voanews.com/777D6374-877D-472E-993D-11150FCA2BEC_w650_r1_s.jpg
Một lớp học ở trường
Núi Thành, Đà Nẵng. Hình minh họa.
"Phải
nói thẳng ra là tình trạng này chẳng có gì mới cả, cho dù đã từng có cuộc chiến
chống bệnh thành tích trong giáo dục."
Trân Văn
Chuyện sử dụng quyền “công nhận tốt nghiệp
phổ thông cơ sở” để ép những học sinh lớp 9 mà học lực không bảo đảm có thể
vượt qua kỳ thi vào lớp 10 thuộc hệ thống phổ thông trung học (cấp ba) công lập
“tự nguyện rút lui” để cả giáo viên lẫn trường phổ thông cơ sở (cấp hai)
đạt hoặc giữ được “thành tích cao” đã lan từ mạng xã hội sang hệ thống
truyền thông chính thức và trở thành một scandal mới.
Scandal vừa kể bùng lên từ tố cáo của ông Thái
Hạo trên mạng xã hội sau khi ông nhận được ảnh chụp cuộc trò chuyện của 67 phụ
huynh ở Hà Nội về việc họ và con cái – những đứa trẻ đang học lớp 9 mà học lực
không đủ tốt, không bảo đảm sẽ vượt qua kỳ thi vào các trường cấp ba công lập –
bị “ép” phải chuyển trường hoặc phải ký “cam kết không nộp hồ sơ dự thi vào
các trường cấp ba công lập”. Tuy đã đọc ảnh chụp cuộc trò chuyện ấy, Thái Hạo
vẫn không dám khẳng định “có chuyện ‘động trời’ ấy hay không”?
Lý do Thái Hạo hoang mang vì hành vi được kể rằng
đã xảy ra ở nhiều trường cấp hai khác nhau này tại Hà Nội vừa “ngang ngược”,
vừa “phi lý”, xâm hại “quyền học tập” là quyền hiến định tại Việt Nam và
đã được Việt Nam cam kết tôn trọng, thực thi khi tham gia Công ước về quyền trẻ
em của Liên Hiệp Quốc: Không lẽ chuyện tày đình này lại diễn ra giữa ‘thanh
thiên bạch nhật’ ngay trong lòng Hà Nội? Chưa nói tới việc giáo dục là sứ
mạng duy nhất của các trường học, nếu cứ tìm cách đuổi học sinh học yếu đi để
giữ thành tích thì những trường ấy tồn tại trên mặt đất này để làm gì, giữa
thủ đô, trung tâm văn hóa - chính trị - giáo dục, không phải
trong rừng sâu núi thẳm, sao lại có thể công khai diễn ra những
hành vi phản nhân văn, phản giáo dục và vi phạm pháp luật trắng trợn như vậy
được?
Thái Hạo còn buồn và thất vọng khi được biết,
phần lớn phụ huynh có con rơi vào trường hợp này không dám phản ứng dù chính họ
và con cái bị trường mời hợp riêng để dễ cưỡng bức. Cho dù không dám khẳng định
thực hư nhưng “với một thời gian đi dạy và sống trong môi trường giáo dục đủ
dài, nay lại có con đang đi học, tôi hiểu rằng những chuyện như thế không phải
là chuyện không thể xảy ra ở ta”. Ông kêu gọi cả ngành giáo dục lẫn công an
điều tra (1).
Không may – giống như vô số chuyện... không
may khác vẫn xảy ra hàng ngày với dân chúng Việt Nam vì chính sách và thực thi
chính sách – thực trạng khiến Thái Hạo và nhiều người nghi ngại lại... có thật!
Một giáo viên cấp hai ở Hà Nội đã gửi thư riêng, kể thêm cho Thái Hạo biết về
những điều đã xảy ra ở trường của giáo viên này từ lâu: Cưỡng bức trẻ con và phụ
huynh những đứa trẻ mà học lực không tốt “tự nguyện từ bỏ việc nộp hồ sơ thi
vào các trường cấp ba công lập” được gọi là... “công tác hướng nghiệp”.
Lý do là vì cách tính điểm thi đua của ngành giáo dục: Lấy tổng điểm
thi vào lớp 10 chia cho tổng số học sinh dự thi vào lớp 10 của một trường để
xác định thứ hạng của trường đó trong... bảng tổng sắp. Thứ hạng của
trường sẽ tăng nếu tổng điểm thi vào lớp 10 cao, tổng số học sinh dự thi ít
và... ngược lại!
Giáo viên yêu cầu ẩn danh kể thêm: Trường
dùng đúng cách vừa kể để phân loại, xếp hạng giáo viên (lấy tổng số điểm chia
cho tổng số học sinh trong lớp dự thi vào trường cấp ba công lập như thước),
giáo viên chịu thỏa hiệp với phương thức này sẽ có thứ hạng cao, tiếp tục được...
dạy lớp 9 – vốn nền tảng của việc tăng thu nhập qua... luyện thi)! Ngược lại
thì không có... cửa! Cũng theo giáo viên yêu cầu ẩn danh, sở dĩ phụ
huynh “ngậm đắng, nuốt cay” vì họ sợ con không được công nhận tốt nghiệp cấp
hai. Dù sao “Đơn xin tự nguyện không thi vào 10” vẫn còn hướng ra tốt hơn
không được công nhận tốt nghiệp cấp hai - vào các trường tư dành cho cấp ba,
vào các trường dạy nghề vừa học nghề - vừa học bổ túc văn hóa, có thể sẽ có bằng
tốt nghiệp cấp ba còn hơn là không có gì nếu không được công nhận tốt nghiệp cấp
hai (2)...
***
Khó mà có thể kể hết phản ứng của người sử dụng
mạng xã hội trước những thông tin như đã lược thuật. Tuy nhiên quan trọng nhất
vẫn là điều đó có thật hay không? Hôm 21/4/2022, tờ Lao Động giới thiệu một
video clip ghi lại tố cáo của bà Lê T.H.H – phụ huynh của một đứa trẻ từng là học
sinh của trường Trung học cơ sở Vĩnh Hưng, tọa lạc tại quận Hoàng Mai, thành phố
Hà Nội. Bà H vừa “uất”, vừa “đau” vì “bất lực”, vừa tiếc
vì đã không lên tiếng sớm hơn, không mạnh mẽ tranh đấu đến cùng để
không phải ký vào tờ đơn xin cho con không thi vào lớp 10 (3).
Trước trận bão dư luận, Sở Giáo dục – Đào tạo
(GDĐT) Hà Nội phát hành văn bản... “chỉ đạo không được ép học sinh bỏ thi
vào lớp 10, nếu kiểm tra phát hiện giáo viên nào ép học sinh không được thi vào
lớp 10 thì xử lý nghiêm”. Chính quyền thành phố Hà Nội cũng ra... “công
văn hỏa tốc”, yêu cầu... “xác minh các thông tin phụ huynh phản ảnh và xử
lý nghiêm các vi phạm (nếu có)”. Bộ GDĐT tuyên bố... “đã nhận được thông
tin phản ánh về trường hợp học sinh lớp 9 tại Hà Nội có học lực không tốt bị
yêu cầu cam kết không thi vào lớp 10” và... “đã chỉ đạo các đơn vị chức
năng xác minh, làm rõ sự việc, yêu cầu địa phương xử lý nghiêm nếu có tình trạng
trên” (4).
Chẳng riêng mạng xã hội, trên diễn đàn của các
cơ quan truyền thông chính thức, không chỉ phụ huynh mà nhiều người khẳng định
tình trạng “cưỡng bức trẻ con” từ bỏ thử sức trên con đường học hành
bình thường để duy trì và nâng cao “thành tích” vốn “đã xảy ra từ lâu và ở
nhiều nơi”. Có người như Đào Tuấn huỵch toẹt: Phải nói thẳng ra là
tình trạng này chẳng có gì mới cả, cho dù đã từng có cuộc chiến chống bệnh
thành tích trong giáo dục (5)! Chạy theo thành tích tới mức bất nhân,
vô đạo như thế từ đâu mà ra? Xét cho đến cùng, không phải từ giáo viên, không
phải từ trường học, cũng không phải từ các cơ quan quản lý giáo dục.
Nếu hệ thống chính trị, hệ thống công quyền
không xem “thành tích” như một thứ công cụ để chứng minh cả “tâm”,
lẫn “tầm”, chắc chắn sẽ chẳng có sức ép nào trên các cơ quan quản lý
giáo dục, nhà trường, giáo viên và thúc từ dưới lên trên tìm mọi cách để có...
“thành tích”. Bởi phải “theo chỉ tiêu, đạt thành tích” đã trở
thành nếp trong mọi lĩnh vực nên mới có chuyện cả phụ huynh lẫn những đứa trẻ
xem việc phải “ngậm đắng, nuốt cay” là đương nhiên. Vì sao trong một thời
gian dài không ai phản kháng, không ai đứng lên tố cáo? Điều đó chính là bằng
chứng cho thấy công dân Cộng hòa XHCN Việt Nam không tin họ có đầy đủ các quyền
vốn có của một con người thành ra họ không dám đòi.
---------------------
Chú thích
(1) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=379991384007887&id=100059910855657
(2) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=380060197334339&id=100059910855657
(5) https://www.facebook.com/tuan.dao.9828/posts/5139823836040157
No comments:
Post a Comment