Những hủ tro cốt bị vất
lăn lóc trong góc chùa và tâm hồn Việt tổn thương
Thứ Năm, 09/03/2020 - 11:47 — VietTuSaiGon
https://www.rfavietnam.com/node/6464
Khi mùa thu không còn yên tĩnh, cả tuổi thơ và người lớn đều mơ hồ nhận
ra được sự bất an tự sâu thẳm, và cả những gì thuộc về quá khứ, cũng chưa chắc
đã được yên. Trong lúc này, thế giới vẫn chưa bao giờ được yên tĩnh, giá như chỉ
cần yên tĩnh bằng một phần mười của thế giới cách đây chưa đầy một năm cũng đã
là quí hóa! Dịch bệnh, cháy rừng, thiên tai, nguy cơ chiến tranh rình rập… Tất
cả đang ập xuống con người. Tại Việt Nam, sự bất an còn cao hơn những gì đang
thấy, bởi sự khuấy động, sự bất an không đến từ bên ngoài mà đến từ chính bên
trong tâm hồn con người. Hành xử giữa con người với con người và cả hành xử của
người sống đối với người quá cố… Mọi thứ trở nên lộn xộn và u ám…!
Chưa có mùa thu nào mà việc tựu trường lại trở thành nỗi lo, lại biến
thành cuộc chiến ngấm ngầm và giằng co giữa cha mẹ học sinh với ngành giáo dục
như bây giờ. Về phía ngành giáo dục, họ cố gắng làm sao cho hoàn thành chỉ tiêu
năm học, bởi vấn đề tiền lương, các gói hỗ trợ, vấn đề thành tích. Ngược lại, về
phía cha mẹ học sinh, dường như trước nguy cơ chết người như dịch Covid-19 và
nhiều cái chết bày ra trước mắt, sự sống vẫn là thứ quan trọng nhất, thứ con
người cần duy trì và bảo vệ nhiều nhất. Chính vì lẽ này, con em có đi học chậm
nửa năm, một năm, thậm chí hai năm cũng chẳng sao. Miễn sao mọi sự an toàn, và
nạn đói, nạn cướp bóc đừng diễn ra. Đương nhiên, nếu trường học đóng cửa quá
lâu sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế quốc gia. Nhưng nếu mở cửa vội vàng,
dịch bệnh chưa sạch và bùng phát trở lại thì việc mở cửa sớm làm ảnh hưởng
không nhỏ đến an ninh và kinh tế quốc gia. Mọi thứ đều rất mâu thuẫn và bất an!
Trong khi đó, các vấn đề về kinh tế, từ các công trình bị đội vốn, đến
những cá nhân, tập thể tham nhũng, thậm chí các quan chức tham nhũng bạo tay
đang bị phanh phui… trước thềm Đại hội đảng 13 đều cho thấy mọi thứ đều có gì
đó bất an, khó nói. Và, nói cho cùng là sự bất an, lộn xộn này không chỉ đến từ
bên ngoài, do ngoại cảnh tác động như dịch bệnh, chiến tranh hay thiên tai… mà
nó xuất phát từ chính bên trong tâm hồn con người, cụ thể là nó xuất phát từ
bên trong tâm hồn người Việt, một tâm hồn đã trải qua quá nhiều chấn thương tập
thể và cơ hội lành lặn dường như chưa thấy.
Nói rằng người Việt trải qua quá nhiều chấn thương tập thể, có lẽ cũng
không cần diễn giải chi cho nhiều khi mà chiến tranh liên tục áp đặt lên Việt
Nam từ suốt ngàn năm nay và cho đến bây giờ, khi tạm yên chinh chiến, tạm lắng
lại để con người có thể mưu cầu cơm áo, ước mơ tri thức thì mọi vết tích của nó
vẫn cứ hiển hiện, từ chỗ phân biệt Bắc – Nam cho đến kì thị vùng miền, sự bất
mãn giữa giáo hội tôn giáo nhà nước và các cơ sở tông giáo phi nhà nước, sự mất
cân bằng tình cảm giữa người Việt trong nước và người Việt hải ngoại, mâu thuẫn
giữa nhân dân với cán bộ nhà nước, sự bất công trong quản lý, điều tiết và hành
xử đất đai của cán bộ với người dân… Dường như tâm hồn con người chưa bao giờ
được bình yên!
Và đáng sợ hơn, vấn đề giáo dục, nền giáo dục xã hội chủ nghĩa trong
vòng nửa thế kỉ đã đẩy đất nước đến chỗ khốn cùng. Sự khốn cùng này đến từ hai
phía, tự bản chất của nền giáo dục và cả sự ngộ nhận trong đối tượng thụ đắc. Bản
chất của nền giáo dục chạy theo thành tích, vô cảm, thực dụng và thiếu nhân tâm
thì đã thấy rõ. Nhưng những ngộ nhận từ bên ngoài về đối tượng thụ đắc của nền
giáo dục này, dường như các thế hệ học dưới mái trường xã hội chủ nghĩa đều bị
cào bằng là thành phần hủ lậu, thành phần thiếu tiến bộ, thành phần kém cỏi… Điều
này dẫn đến tình trạng phân biệt, kì thị ngấm ngầm giữa các thành phần trẻ hoạt
động dân chủ trong nước và ngoài nước. Dường như giới trẻ trong nước được bên
ngoài tung hê như những anh hùng trong bàn tay điều hướng của họ, các anh hùng
trong nước đóng vai trò công cụ nhiều hơn là thực lực và lý tưởng.
Trong thực tế, có nhiều người học dưới trường xã hội chủ nghĩa từ tấm
bé, nhưng khi trưởng thành, họ là những người yêu nước thực sự, nhận thức của họ
không dừng ở mức xã hội chủ nghĩa. Và mọi sự kì thị chỉ làm cho vết thương thế
hệ trở nên sưng tấy trong họ. Và vấn đề bất an tâm hồn dân tộc không phải chỉ đến
từ nền giáo dục xã hội chủ nghĩa mà nó đến từ nhiều hướng, nhưng hướng chủ lực
vẫn là căn tính của dân tộc. Một dân tộc có căn tính máu lửa, gai góc và thù hận
do chiến tranh qui ước, sẽ tốn rất nhiều thời gian để phục hồi. Câu chuyện này càng trở nên sinh
động hơn khi chiều ngày 3 tháng 9 năm 2020, người ta phát hiện ra 775 hủ tro cốt
bị nhà chùa vất lăn lóc, mất hết danh tính (trong khi đó, muốn đưa tro cốt vào
chùa, các thân nhân phải bỏ ra khoản tiền vài chục triệu đồng, thấp nhất là bốn
chục triệu đồng cho sư trụ trì). Về mặt bản chất, đây là việc vô nhân,
thú vật. Và vô hình trung, nó nhắc đến hai chữ vô cảm vốn được mặc định cho
giáo dục xã hội chủ nghĩa, những ai được thụ đắc giáo dục Cộng hòa sẽ không bao
giờ bị gán cho chữ này. Thế nhưng với độ tuổi cổ lai hi của sư trụ trì này? Liệu
ông đã trải qua tuổi học trò dưới mái trường nào? Giáo dục Thuộc Pháp hay Giáo
dục Cộng hòa? Hay Giáo dục Xã hội chủ nghĩa ngoài miền Bắc?
Chắc chắn là ông sư này thuộc nền giáo dục Thuộc Pháp hoặc giáo dục Việt
Nam Cộng Hòa, ông là người miền Nam. Và cho dù ông có tập kết ra Bắc thì ông
cũng không thuộc diện nhận lãnh nền giáo dục thực dụng xã hội chủ nghĩa từ năm
1986 đến nay. Mọi thế hệ gây bão trong xã hội Việt Nam, từ máu lạnh, vô cảm đến
cướp bóc, tham nhũng, hành hạ dân… Đều tập trung cao độ ở phân đoạn giáo dục
này. Nhưng ông vẫn có vấn đề đấy thôi. Điều này chứng tỏ rằng bản chất của một
dân tộc trải qua quá nhiều máu xương và nước mắt sẽ rất khó để lương thiện đúng
mức khi đồng tiền đổ ập lên dân tộc đó và kích hoạt mọi thứ tham vọng của con
người.
Nói như vậy để thấy rằng vấn đề nền giáo dục nào đã đào tạo ra con người
như thế nào không thôi cũng chưa đầy đủ, mà sâu xa hơn, tiến trình phục hồi
nhân cảm sau một chuỗi dài toàn tranh đấu và tranh đấu của một dân tộc đã khiến
cho mọi thứ tội ác luôn rình rập hoặc nó ngủ quên đâu đó trong khốn khổ, cơ cực.
Nhưng đến khi có cơ hội, nó sẽ thức dậy. Và hiện tại, dường như mọi thứ tội
ác, mọi tâm địa cơ hội đang thức giấc. Một mùa thu chẳng còn bình yên đang
đến gần. Vấn đề là người ta đủ bình tĩnh để đối mặt với nó, đủ kiên nhẫn và
dũng khí để đối đầu với nó hay không mà thôi!
Và đến bao giờ tâm hồn Việt thôi bị tổn thương? Đây là câu hỏi dài dòng
và rất khó để có lời giải đáp!
No comments:
Post a Comment