BBC
Tiếng Việt
19/6/2018
'Chúng tôi đi Đức còn bốn người khác
vẫn trong tù'
Luật sư Nguyễn Văn Đài hôm 13/06 đã nhận Giải thưởng Nhân quyền 2017 của
Liên đoàn Thẩm phán Đức. NGUYEN VAN DAI
"Việc
tôi được trả tự do và xuất cảnh sang Đức là quá trình rất dài," luật sư
Nguyễn Văn Đài từ Berlin nói với BBC.
Đêm 7/06/2018, ông Đài và cộng sự bà Lê Thu Hà được
đưa khỏi nhà tù, tới sân bay quốc tế Nội Bài rời Việt Nam.
Cùng đi với hai tù nhân vừa được thả là vợ luật sư
Đài, bà Vũ Thị Minh Khánh.
Ông Đài và bà Thu Hà bị bắt tạm giam từ tháng
12/2015.
Trong phiên tòa sơ thẩm hôm 5/4/2018, ông bị kết án
15 năm tù, 5 năm quản chế. Bà Lê Thu Hà bị án 9 năm tù, 2 năm quản chế.
Cùng bị xét xử với hai người là bốn thành viên thuộc
Hội Anh em Dân chủ.
Chỉ ít hôm sau phiên phúc thẩm ngày 4/06, ông Đài
cùng bà Thu Hà được đưa sang Đức. Bốn người kia vẫn tiếp tục thụ án.
BBC
đã có cuộc phỏng vấn với ông Nguyễn Văn Đài về vấn đề này:
Luật
sư Nguyễn Văn Đài: Ngay sau khi bị bắt [16/12/2015], tôi nói với
cơ quan an ninh điều tra rằng nếu họ bắt tôi với mục đích để cầm tù tôi lâu dài
ở Việt Nam thì tôi không có gì để nói cả. Họ cứ đưa tôi ra tòa xét xử với những
gì mà họ cho là bằng chứng phạm tội mà họ có trong tay. Tôi không bao giờ hợp
tác với cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát và Tòa án trong suốt quá trình tố tụng.
Nếu họ bắt tôi với mục đích nhằm đẩy tôi đi nước
ngoài thì lần này tôi vui lòng rời khỏi Việt Nam.
Sau đó bốn ngày, họ vào trại giam, đồng ý cho tôi
làm đơn để đi định cư ở nước ngoài theo diện nhân đạo.
Đến ngày 12/5/2016, họ vào trại giam khuyên tôi đi
định cư ở Úc. Họ nói tới thời điểm đó chưa có một quốc gia nào nhận tôi mặc dù
phía Việt Nam đã nỗ lực làm việc với các nước.
Vào thời điểm đó, vợ tôi đã hai tháng không gửi quà
vào cho tôi và tôi không biết thông tin gì về vợ tôi cả. Tôi yêu cầu họ cung
cấp thông tin đầy đủ về tình trạng sức khỏe của vợ tôi thì tôi mới đưa ra quyết
định có đi hay không.
Sau này tôi được biết lúc đó vợ tôi đang đi vận động
cho tôi ở Mỹ và rất nhiều nước khác. Họ đã không đưa cho tôi thông tin đầy đủ
cho nên tôi đã quyết định không đi Úc vào thời điểm 5/2016.
Đến 1/11/2016, họ cho tôi gặp vợ tôi sau gần một
năm bị tạm giam. Trong lần gặp đó, vợ tôi nói chính phủ Đức nói sẵn sàng tiếp
nhận nếu gia đình tôi muốn đi. Vậy là gia đình tôi đã quyết định lựa chọn đi
định cư ở Cộng hòa Liên bang Đức.
Bắt đầu từ 1/11/2016, gia đình tôi và những người
bạn ở Đức bắt đầu vận động để tôi được sớm trả tự do và đi định cư tại Cộng hòa
Liên bang Đức.
Ông Nguyễn Văn Đài nói ông đã từ chối lời đề nghị đi Úc hồi 5/2016 vì ông
khi đó không được cho biết tin tức về vợ mình, bà Vũ Minh Khánh. NGUYEN VAN DAI
BBC: Ông đã bị bắt tạm giam từ 2015, đến 4/2018 thì bị đưa ra xét
xử sơ thẩm. Ông nói rằng ông đã nhận được lời đề nghị và ông đã chấp nhận rời
khỏi Việt Nam để đi định cư ở nước ngoài từ cuối 2016. Vậy tại sao tiến trình
định cư không được thúc đẩy sớm hơn để ông có thể ra khỏi Việt Nam sớm mà không
cần qua phiên tòa xét xử?
Luật
sư Nguyễn Văn Đài: Tôi được biết là bạn bè tôi đã vận động để tôi
được ra đi mà không qua xét xử.
Tuy nhiên, sau này, khi họ tiến hành điều tra bổ
sung tôi với tội danh "nhằm lật đổ chính quyền nhân dân "theo Điều 79
và bỏ [tội danh theo] Điều 88 đi, trong quá trình họ cho tôi xem hồ sơ thì tôi
biết rằng từ cuối 2016 họ đã có sự chuẩn bị, tập hợp hồ sơ nhằm chuyển tội
danh, kết tội tôi theo Điều 79.
Mục đích của họ trước khi đẩy tôi đi nước ngoài là
muốn làm một mẻ lưới lớn, bắt tất cả các thành viên của Hội Anh em Dân chủ, đe
dọa những người không bị bắt để tìm cách thúc đẩy họ chạy trốn ra nước ngoài.
Họ muốn xóa Hội Anh em Dân chủ trên đất nước Việt Nam rồi họ mới cho tôi đi.
Luật sư Nguyễn Văn Đài và cộng sự Lê Thu Hà khi đang thụ án về tội
"hoạt động nhằm lật đổ chính quyền" bất ngờ được đưa khỏi nhà tù ra
sân bay, rời Việt Nam sang Đức đêm 7/06. HOI ANH EM DAN CHU
BBC: Phiên tòa phúc thẩm diễn ra vào đầu tháng 6/2018, tức là khá nhanh
sau phiên tòa sơ thẩm. Ông và cộng sự Lê Thu Hà đã không kháng cáo, trong
lúc bốn người còn lại thì có. Lý do gì khiến ông và bà Lê Thu Hà
quyết định không kháng cáo?
Luật
sư Nguyễn Văn Đài: Tất cả các phiên tòa xét xử ở Việt Nam nhằm vào
những người bất đồng chính kiến, hoạt động nhân quyền, hoạt động chính trị đối
lập như chúng tôi đều là những phiên tòa hết sức bất công.
Tôi đã trải qua hai phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm
hồi năm 2007, và phiên tòa sơ thẩm tháng 4/2018. Đó đều là những phiên tòa hết
sức phi lý, bất công.
Trong suốt phiên tòa sơ thẩm 5/4/2018, đại diện Viện
Kiểm sát không hề hỏi sáu bị cáo chúng tôi bất kỳ câu hỏi nào. Đây là chuyện
không thể xảy ra ở Việt Nam cũng như trên thế giới.
Về nguyên tắc, luật Việt Nam yêu cầu tại phiên tòa,
đại diện Viện Kiểm sát phải chất vấn các bị cáo để làm rõ tất cả các chứng cứ
trong quá trình điều tra để làm rõ sự thật vụ án, nhưng họ không hề hỏi tôi một
câu nào. Cho nên tôi cho rằng nếu kháng cáo, mọi việc cũng sẽ diễn ra tương tự
như vậy.
Thêm nữa, tôi cũng muốn bản án sơ thẩm nhanh chóng
có hiệu lực để chúng tôi có thể rời khỏi Việt Nam sớm hơn.
BBC:Sau hơn 10 ngày rời khỏi Việt Nam, ông có cảm nhận thế nào khi rời từ môi
trường trong tù sang một môi trường hoàn toàn khác biệt, và có lẽ là điều kiện
sống cũng tốt hơn nhiều so với điều kiện sống nói chung của người dân
ở trong nước?
Luật
sư Nguyễn Văn Đài: Cảm giác khó tả. Tôi từng sống ở Đức cách đây
29 năm và khi đó tôi hoàn toàn có cơ hội ở lại nước Đức như các Việt kiều đang
định cư tại Đức bây giờ, nhưng tôi vẫn đã quyết định trở về Việt Nam vào cuối
1990 với cuộc sống rất khó khăn.
Sau khi học [luật] xong, tôi đã dấn thân vào con
đường đấu tranh. Trong suốt hơn 10 năm qua, tôi chịu rất nhiều cảnh cơ cực. Tôi
đã một lần vào tù bốn năm và chịu bốn năm quản chế. Tôi đã từng bị đánh, có một
lần bị đập vỡ đầu, phải khâu bốn mũi. Một lần tôi bị đánh, bị ném ra bờ biển
trong một buổi tối mùa đông giá lạnh, bị cướp hết cả tài sản tiền bạc. Rồi tôi
tiếp tục bị bắt, bị xử 15 năm tù.
Trong suốt thời gian tạm giam hai năm rưỡi vừa qua
trong trại tạm giam B14, tôi đã phải đối diện với rất nhiều 'chiêu trò' nhằm áp
chế tinh thần chúng tôi.
Tôi trở lại Đức với cảm giác trở lại nơi mình từng
sinh sống trong gần một năm. Cảm giác như đó cũng là quê hương của mình.
Sống trong sự an toàn, không sợ an ninh rình rập
theo dõi, không phải chịu sự đối xử bất công trong nhà tù, tôi cảm giác vừa vui
mừng, vừa đau buồn. Đồng bào, anh em đấu tranh của tôi thì người phải trốn chạy
ra nước ngoài, người đang phải lẩn trốn ở đất nước Việt Nam, đều đang trong
cảnh rất khó khăn. Tôi cảm thấy thương và buồn cho thân phận của đất nước, dân
tộc mình.
Vợ chồng ông Nguyễn Văn Đài gặp gỡ cựu Tham tán Chính trị Đại sứ quán Đức
ở Hà Nội, ông Felix Schwarz, bên trong tòa nhà của Bộ Ngoại giao Đức ở Berlin.
NGUYEN VAN DAI
BBC: Cùng được thả khỏi nhà tù và cùng được đưa sang Đức với
ông là cộng sự của ông, bà Lê Thu Hà. Ông từng ở Đức trước đây, có lẽ
vẫn ít nhiều cảm thấy quen thuộc cả về cuộc sống lẫn ngôn ngữ Đức. Nhưng
với bà Lê Thu Hà, có lẽ đây là lần đầu tiên bà ấysang Đức phải
không? Vì sao bà Hà cũng được bảo lãnh để sang Đức cùng ông?
Luật
sư Nguyễn Văn Đài: Tôi và cô Hà bị bắt đầu tiên, chỉ có hai người
chúng tôi thôi. Bốn người kia mãi về sau họ mới bắt.
Thủ tục bảo lãnh để chúng tôi được sang Đức định cư
đã được tiến hành trước khi bốn người đó bị bắt. Những người vận động đã vận
động cho cả hai chứ không phải cho riêng mình tôi. Tôi và cô Hà đều nhận được
sự quan tâm, giúp đỡ từ phía Đức như nhau, hoàn toàn bình đẳng không có gì khác
biệt.
Khi tới Đức, cô Hà có gặp một số vấn đề về sức khỏe,
có hơi choáng ngợp trước cuộc sống ở nước Đức. Đến hôm nay cô ấy đã trở lại
tương đối bình thường. Tôi hy vọng cô Hà sẽ sớm hội nhập được cuộc sống ở nước
Đức như tôi.
Bốn nhà hoạt động cùng bị bắt trong ngày 30/7/2017 đều là thành viên Hội
Anh Em Dân Chủ. OTHER
BBC: Có bốn người khác bị bắt và cùng bị đưa ra xét xử với ông
và bà Hà, hiện vẫn đang ở trong tù tại Việt Nam với các mức án nặng.
Họ là những người đã nghe theo lời kêu gọi, hay sự vận động của ông, hoặc bởi
họ tin tưởng ông, hoặc vì lý do gì khác liên quan tới ông mà họ mới bị
bắt, bị xử tù. Bây giờ ông đã sang Đức, vậy ông có kế hoạch hay ý tưởng
gì để giúp đỡ cho bốn người còn lại để họ cũng được sớm ra tù không?
Luật
sư Nguyễn Văn Đài: Chắc chắn là có. Với những người
vẫn cương quyết ở lại Việt Nam, chúng tôi sẽ vận động để họ sớm được tự do. Với
những người thấy cần thiết phải đi định cư ở nước ngoài, chúng tôi sẽ vận động
để họ và gia đình sớm được rời khỏi nhà tù để đi định cư.
Trong 10 ngày vừa qua, tôi đã gặp gỡ các vị dân biểu
của Quốc hội Đức, gặp Bộ ngoại giao Đức. Tôi đã nói chuyện với họ, đề đạt với
họ những mong muốn của tôi là họ tiếp tục vận động, đấu tranh cho những người
bạn của tôi đang còn trong tù.
Sắp tới, tôi
đã nhận được lời mời đi sang Hoa Kỳ và đi thăm một số nước khác. Trong quá trình làm việc với chính phủ các nước khác, tôi cũng sẽ vận
động để cho những người bạn của tôi sớm được rời khỏi Việt Nam nếu họ muốn,
hoặc được ra khỏi tù và ở lại Việt Nam, nếu họ mong muốn như vậy.
BBC:Có một số luật sư từng bị bắt, từng bị xét xử, từng bị vào tù và bị quản
chế tương tự như ông, ví dụ như luật sư Lê Công Định hay luật sư Lê Thị Công
Nhân. Họ hiện vẫn đang ở Việt Nam, còn ông thì đi ra nước ngoài. So sánh cách
đấu tranh của ông với của hai người kia, ông thấy có điểm gì giống, điểm
gì khác nhau?
Luật
sư Nguyễn Văn Đài: Chúng tôi dù cùng đấu tranh cho tự
do dân chủ và nhân quyền ở Việt Nam, nhưng mỗi người có một sự lựa chọn rất
khác nhau.
Luật sư Định sử dụng những bài viết của mình trên
Facebook để giúp người dân hiểu về luật pháp, nhân quyền. Chị Công Nhân chọn
cách giúp đỡ nhân đạo cho những người bị cầm tù hay những người yếu thế trong
xã hội.
Tôi đấu tranh theo cách khác. Tôi cổ súy cho việc
thành lập và hoạt động của các tổ chức xã hội dân sự, tiến tới việc hình thành
các đảng phái chính trị ở Việt Nam. Mỗi người có một lựa chọn khác nhau nhưng
điều mà tôi lựa chọn thì phiêu lưu, mạo hiểm và nguy hiểm hơn sự lựa chọn của
người khác.
No comments:
Post a Comment