Trọng Thành – RFI
Đăng
ngày 18-12-2017
Làn sóng cực hữu dâng
cao khắp nơi ở Trung Âu, Pháp bị chỉ trích trong vấn đề đón tiếp người tị nạn
là các chủ đề lớn của nhiều báo Pháp hôm nay. Nhưng trước hết xin giới thiệu vấn
đề đang thách thức giới kinh tế thế giới hiện nay : « Báo động về nợ
toàn cầu ở mức tối đa ». Les Echos cảnh báo chính sách của khối G7
đang dẫn thế giới đến một cuộc « khủng hoảng tài chính toàn cầu mới ».
Báo
kinh tế Les Echos nhận định « chưa bao giờ mức nợ công, nợ doanh nghiệp,
nợ gia đình lại đạt đến mức cao như vậy trong thời bình ». Quỹ Tiền Tệ
Thế Giới và Cơ Quan Hợp Tác và Phát Triển Kinh Tế (OCDE), cảnh báo nếu các nước
G7, tức các cường quốc, « không xét lại triệt để chính sách kinh tế của
mình, một khủng hoảng lớn rất có thể sẽ bùng phát ».
Cụ
thể là trong khoảng một thập niên, từ 2006 đến 2016, tổng số nợ đã tăng từ 234%
đến 275% GDP. Chỉ riêng nợ của các gia đình những quốc gia giàu tăng từ 52% năm
2008 lên 63% vào năm ngoái, có nghĩa là mấp mé với mức 65%. Đây là mức mà theo
Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế khả năng bùng phát khủng hoảng là rất cao.
Trong
một phân tích gần đây, chuyên gia Patrick Artus của hãng Netixis điểm mặt thủ
phạm trực tiếp của tình trạng này là do giá cổ phiếu, bất động sản, tỉ số nợ
trên tổng tài sản của doanh nghiệp… leo thang không ngừng. Mà đứng sau tình trạng
này là ngân hàng trung ương và lãnh đạo của các quốc gia khối G7. Hàng núi tiền
mặt đã được rót vào hệ thống tài chính toàn cầu, chủ yếu thông qua việc bán
công trái (Chính sách nói trên bị lên án là « vô trách nhiệm, kể cả
trong lĩnh vực tiền tệ, kinh tế vĩ mô, cũng như về khí hậu hay quốc phòng »).
Les
Echos nhấn mạnh là « các nhà lãnh đạo đã không tiến hành các cải cách cấu
trúc cần thiết để khôi phục tăng trưởng, hỗ trợ tạo việc làm và giảm bớt bình đẳng,
mà chủ trương dùng chính sách tiền tệ làm công cụ chủ yếu ». Cựu trợ
lý thống đốc Ngân Hàng Trung Ương Pháp, ông Hervé Hannoun, trong một xuất bản mới
đây, khẳng định đây là « một hành động tự sát ».
Tác
giả mô tả hiện nay, đông đảo dân chúng tại các nước phát triển dường như đều có
cảm tưởng đang sống trong « thế giới kỳ diệu của nàng Alice »,
mà không hiểu rằng họ đang ngự trên một bong bóng nợ khổng lồ đang ngày một phồng
lên, một ngày không xa đe dọa sẽ nổ tung.
Nhà
kinh tế của Netixis nêu ra hai ví dụ cụ thể của tình trạng tài chính phi lý hiện
nay. Thứ nhất là tình trạng lãi suất âm, « nhiều chính phủ các nước
châu Âu được trả tiền để vay thêm các khoản tiền mới ». Đây là nguồn gốc
của tình trạng nợ công tăng vọt tại một số nước (năm 2008 đến 2016, nợ công
Pháp tăng từ 68 % lên 96% GDP; Đức 65% - 68%). Ví dụ thứ hai là, về phía các
doanh nghiệp, lãi suất tiền vay quá thấp, khiến nhiều doanh nghiệp vay tiền để
mua lại cổ phiếu, thay vì đầu tư cho sản xuất.
Khủng
hoảng sẽ xảy ra khi lạm phát trở lại, các ngân hàng trung ương buộc phải tăng
lãi suất trở lại (như điều mà ngân hàng trung ương Mỹ đang rụt rè tiến hành,
Liên Âu và Nhật Bản thì chưa), với hệ quả là các nhà đầu tư sẽ thiệt hại lớn về
tài chính. Chuyên gia kinh tế dự báo, cuộc khủng hoảng mới sẽ dẫn đến việc xem
xét lại mô hình tăng trưởng của khối G7, cho đến nay « chủ yếu dựa trên
nợ nần chồng chất, năng lượng hóa thạch và chạy đua vũ trang».
*
Nga : Bất
bình đẳng ở hàng cao nhất thế giới
Vẫn
trong lĩnh vực kinh tế, phụ trương Le Monde hôm nay dành chủ đề chính cho Nga
và Brazil, hai nền kinh tế đang trỗi dậy đối mặt với nguy cơ nạn đói nghèo tăng
vọt. Hơn 14% dân Nga (tức hơn 21 triệu dân) sống dưới mức 146 euro/tháng (mức
thu nhập tối thiểu), tăng hơn 1%, trong quý đầu năm nay, so với năm trước.
Phóng
sự của Le Monde đưa độc giả với tầng lớp những người sống bên lề xã hội tại
Nga, thông qua một nhân viên thuộc một hiệp hội tình nguyện Pháp, làm nhiệm vụ
tại các trung tâm tiếp đón khẩn cấp ở thủ đô nước Nga. Người nhân viên nhận xét
: trong khoảng 10 năm gần đây, tình trạng trẻ em lang thang trên đường phố không
còn nữa, nhưng đã xuất hiện nhiều loại người bị đẩy ra lề khác, như người độc
thân, thường là 50 tuổi hoặc hơn, những người lao động nghèo và kể cả thanh
niên.
Theo
thị trưởng Matxcơva, tại thành phố này, có 13.315 người vô gia cư. Con số này
được đánh giá là không nhiều so với tổng số 12 triệu dân cư thành phố, và gần
70% dân vô gia cư đến từ nơi khác. Tình trạng nhìn chung là tội tệ hơn ở các địa
phương.
Theo
một nghiên cứu của ngân hàng Credit Thụy Sĩ, mức độ bất bình đẳng tại Nga gia
tăng nhanh hơn so với nhiều nơi khác. Số liệu được công bố cuối 2016 cho thấy
1% dân Nga giàu nhất tập trung gần 75% tài sản. Tình trạng người nghèo càng trở
nên khó khăn hơn với việc giá dầu mỏ sụt giảm và các trừng phạt của phương Tây,
do Nga can thiệp vào Ukraina.
*
Tị nạn
: « Danh dự nước Pháp » bị thách thức
Trở
lại nước Pháp, chính sách với người xin tị nạn của chính phủ tiếp tục bị lên
án, vào đúng Ngày Quốc Tế Người Di Cư. Báo Libération chạy trang nhất hàng tựa
« Di cư : Những đỉnh cao của ô nhục », trên nền hình ảnh người
di cư vượt qua Alpes trong tuyết trắng. Libération nhận xét : « Vào lúc
hàng đoàn người nước ngoài liều mình đi bộ vượt núi Alpes, chính phủ chọn giải
pháp trấn áp… », với việc xiết chặt các điều kiện nhập cư, « quê
hương của nhân quyền giờ đây chỉ nghĩ đến chuyện đóng cửa biên giới và trục xuất
hàng loạt ».
Le
Monde có bài xã luận « Nhập cư : Danh dự nước Pháp bị thách thức »,
so sánh các hành xử của chính phủ hiện nay với những hứa hẹn của ứng cử viên tổng
thống Macron, trong thời gian tranh cử, sẽ hành động một cách « nhân
văn và thực tế ». Vào lúc đó, ông Macron khẳng định nước Pháp « có
vinh dự được tiếp đón người tị nạn », tiếp theo những gì nước Đức đã
làm. Tuy nhiên, cho đến nay, Le Monde ghi nhận Paris thiên về trục xuất hơn là
đón tiếp, và điều này làm xấu đi hình ảnh của nước Pháp.
Dẫn
lại quan điểm của cố thủ tướng Michel Rocard, được được đương kim tổng thống nhắc
lại nhiều lần, đó là « Nước Pháp không thể đón nhận toàn bộ những nỗi
đau của thế giới », Le Monde lưu ý là tổng thống Macron đã không chú ý
đến một vế khác trong quan điểm của ông Rocard, đó là cho dù có lập trường cứng
rắn về vấn đề này, Rocard cũng đòi hỏi nước Pháp phải bảo đảm phần trách nhiệm
của mình, đối xử với những người xin tị nạn một cách tử tế nhất, mà đây không
phải là điều chúng ta đang thấy hiện nay.
Le
Monde cũng cho biết Ngày Quốc Tế Người Di Cư hôm nay sẽ là dịp mà 470 phong
trào bảo vệ người tị nạn ở cấp địa phương và quốc gia tại Pháp đồng loạt lên tiếng.
*
Phỏng vấn
tổng thống Pháp : Khí hậu chủ đề trọng tâm
Vấn
đề người tị nạn nổi bật dường như ít nhiều che khuất cuộc trả lời phỏng vấn dài
hiếm hoi của người đứng đầu nước Pháp sau 7 tháng cầm quyền đầu tiên, gần 2 tuần
trước dịp Năm Mới. Le Figaro trong bài « Emmanuel Macron : ‘‘Tôi làm những
điều tôi đã nói’’ » cho biết trên kênh truyền hình France 2, tổng thống
Macron đã bảo vệ thành quả trong các hồ sơ quốc tế, cũng như khẳng định các nỗ
lực đặc biệt của ông trong lĩnh vực khí hậu, cũng như phong cách lãnh đạo riêng
của ông.
Tổng
thống dự báo, với các nỗ lực quốc tế chung, cuộc chiến chống Daech đang gần đạt
đích, chiến thắng hoàn toàn tại Syria có thể sẽ là vào cuối tháng 2/2018. Về cuộc
chiến chống thất nghiệp, theo tổng thống Pháp, cuộc cải cách quan trọng bộ luật
Lao động, rất khó khăn, và bị tránh né từ 20 năm nay, đã được ông ưu tiên tiến
hành ngay từ đầu, và các kết quả đầu tiên dự kiến sẽ thấy trong hai năm tới.
Chủ
đề mà Le Figaro đặc biệt chú ý trong cuộc phỏng vấn tổng thống Pháp là khí hậu.
Emmanuel Macron thừa nhận là ông đã « chậm trễ » trong việc
chuyển sang lập trường bảo vệ môi trường, sinh thái. Tuy nhiên, trong cuộc chiến
vì môi sinh hiện nay, ông hứa hẹn sẽ gia tăng nỗ lực, đặc biệt cho các năng lượng
tái tạo ở Pháp.
Cùng
lúc đó, nguyên thủ Pháp khẳng định quyết định rút khỏi thỏa thuận Paris của tổng
thống Mỹ là sai lầm, nhưng ông cũng hy vọng nỗ lực của các địa phương, khu vực
tư nhân tại Mỹ sẽ bù đắp được thiếu hụt về tài chính do quyết định của ông
Trump.
*
Cực hữu
: Liên Âu xem xét phản công
Về
thời sự châu Âu, sau biến cố cuối tuần qua, cánh cực hữu lọt vào chính phủ Áo,
chiếm vị trí lãnh đạo ba bộ chủ chốt, Le Monde dành nhiều trang đầu mô tả xu hướng
cực hữu đang dâng cao tại Áo và Cộng Hòa Séc. Bên cạnh trường hợp của Áo, đáng
chú ý là bài mô tả chân dung một lãnh đạo cực hữu đang nổi lên tại Séc, một nhà
kinh doanh gốc Nhật, một người chỉ mới gia nhập chính trường từ hơn hai năm
nay.
Doanh
nhân Tomio Okamura, lãnh đạo đảng cực hữu SPD, hiện đứng thứ 4 trong số các đảng
phái ở Séc, kêu gọi cấm Hồi Giáo và ủng hộ một bản sắc văn minh châu Âu dựa
trên « các giá trị Do Thái và Thiên Chúa Giáo cổ xưa ».
Về
Ba Lan, Le Monde cho biết, Ủy Ban Châu Âu đang xem xét có các biện pháp cứng rắn
hơn, nhằm cảnh báo việc chính quyền Ba Lan, do cực hữu chi phối, xâm phạm
nghiêm trọng các định chế dân chủ, pháp quyền, tấn công vào thẩm quyền độc lập
của tư pháp.
Cụ
thể là, Ủy Ban Châu Âu có thể kích hoạt một điều khoản, theo đó khối 27 nước sẽ
ra quyết định ghi nhận tình trạng xâm phạm định chế nhà nước pháp quyền « ở
mức nghiêm trọng », Ba Lan có thể bị tước quyền bỏ phiếu. Vấn đề này sẽ
được bàn thảo trong cuộc họp tới của Ủy Ban ngày 20/12.
*
Pháp :
70% bệnh nhân « đau mãn tính » bị chăm sóc kém
Trong
lĩnh vực y tế, tình trạng đau đớn do các bệnh mãn tính là một vấn đề lớn đối với
hơn 10 triệu người Pháp, tức khoảng 20% dân số. Theo Le Figaro, hơn 70% trong số
họ « không nhận được điều trị tương ứng ».
Các
bệnh mãn tính phổ biến gây đau đớn dài là ung thư, viêm khớp, đau nửa đầu, cúm
gây viêm, hội chứng bệnh đường ruột bị kích thích, lạc mạc nội tử cung hay hội
chứng đau xơ cơ… Tình trạng đau đớn kéo dài gây những hệ quả gây gớm, cụ thể là
có đến khoảng 30% người mắc có ý định tự sát, theo một bác sĩ tâm thần Đại học
Montpellier. Riêng về ung thư, theo một chuyên gia khác, có khoảng 40% người bệnh
cần nhưng không có morphine (giảm đau), trong lúc đơn kê morphine tăng hơn 70%
trong thập niên 2005-2015.
Theo
Le Figaro, để giải quyết vấn đề này, cần phải tìm nhiều biện pháp khác nhau đặc
biệt không được quên phần đóng góp quan trọng của các phương pháp không dùng
thuốc, như ám thị, châm cứu, luyện tập thể chất… Đây là các biện pháp hiệu quả,
nhưng đáng tiếc là hiện tại không được bảo hiểm y tế chi trả.
*
« Y
học cổ truyền » là tương lai ?
Cũng
Le Figaro, có bài « Phải chăng chính các bộ môn y học truyền thống sẽ
là tương lai của y học đương đại ? ». Ngành y tế nước Pháp hiện tại đã
thừa nhận bốn môn học cổ truyền và (vốn được coi là) « không chính thống »,
bao gồm châm cứu, liệu pháp chỉnh cốt (ostéopathie), điều trị bằng chất vi lượng
(homéopathie) và endométrie (điều trị bằng liệu pháp tiêm thuốc dưới da). Viện
hàn lâm y học Pháp công nhận châm cứu, liệu pháp chỉnh cốt, ám thị và thái cực
quyền (tai-chi).
Năm
2015, khoảng 6.000 bác sĩ Pháp cho biết đã tốt nghiệp một chuyên ngành y học cổ
truyền hay « phi chính thống ».
No comments:
Post a Comment