Đăng
ngày 18-12-2017
Dưới
sự thúc đẩy của Donald Trump, Ủy ban Liên bang về Truyền thông Mỹ (FCC), hôm
14/12/2017, đã bỏ phiếu bãi bỏ quy tắc « tính trung lập internet » vì cho rằng
quy định cũ được thiết lập dưới thời tổng thống Obama làm cản trở đầu tư vào dịch
vụ internet. Không ít ý kiến cho rằng hủy bỏ nguyên tắc trung lập internet sẽ tạo
cạnh tranh bất bình đẳng giữa các nhà mạng. Nhiều câu hỏi đang đặt ra xung
quanh vấn đề tính trung lập internet.
Trước hết
phải hiểu trung lập ineternet là gì ?
Nói đơn giản, "Internet trung lập"
là tất cả các lưu lượng truy cập internet phải được đối xử một cách công bằng
và không phân biệt.
Internet trung lập buộc các nhà cung cấp dịch vụ Internet (Internet Service
Provider – ISP) và chính phủ phải truyền tải các loại dữ liệu mà không ưu tiên
hay phân biệt với bất cứ một công ty hay loại dữ liệu nào. Nói cách khác, các
nhà cung cấp dịch vụ điện thoại phải cung cấp cho mọi khách hàng đường truyền dữ
liệu thông tin như nhau, không phụ thuộc vào giá thuê bao.
Lấy
một ví dụ: Hiện nay, tại Mỹ, dịch vụ xem phim trực tuyến Netflix rất phổ biến,
dẫn đến lưu lượng dữ liệu của Netflix tải qua các đường truyền mạng chiếm một tỉ
lệ cao so với các loại dữ liệu khác. Nhà mạng Comcast nhận thấy điều này và vì
một lý do nào đó, họ cố ý làm giảm tốc độ truyền dữ liệu của riêng Netflix, làm
giảm chất lượng phục vụ. Để tránh làm mất lòng khách hàng, Netflix phải ký kết
với Comcast, trả phí phụ trội để nhà mạng này tăng cường tốc độ truyền tải cho
người dùng Netflix trên mạng của Comcast.
Các
nhà cung cấp dịch vụ mạng phản đối nguyên tắc trung lập lý luận rằng là nhà mạng
phải đầu tư lớn để xây dựng các đường truyền. Họ có quyền được bán đắt hơn các
dịch vụ sử dụng băng thông lớn chiếm nhiều lưu lượng truyền tải, như YouTube
hay Netflix.
Hơn
nữa, theo FCC, nguyên tắc internet trung lập đánh đồng các nhà cung cấp dịch vụ
viễn thông với các dịch vụ công cộng, ngăn cản đầu tư vào các dịch vụ mới cần
có đường truyền tốc độ cao, như vidéo hội nghị, khám chữa bệnh từ xa…
Trái
lại, những người ủng hộ thì cho rằng tính trung lập sẽ giúp họ cải tiến dịch vụ.
Nếu cho tự do hóa chạy đua, những nhà mạng lớn sẽ giành được ưu tiên bằng cách
trả tiền hơn. Tóm lại là khi đó những công ty cung cấp dịch vụ internet nhỏ và
nghèo sẽ không thể cạnh tranh.
Dưới
nguyên tắc trung lập, các nhà cung cấp dịch vụ internet không được ưu tiên tốc
độ cho bất cứ loại dữ liệu nào. Cho dù người sử dụng đang truy cập, Google,
YouTube hay Facebook,… thì nhà cung cấp dịch vụ vẫn xử lý kết nối với tốc độ ngang
nhau.
Vì
thế mà các hiệp hội và tất cả các công ty trong Silicon Valley có sản xuất nội
dung và cung cấp dịch vụ trên mạng đều ủng hộ nguyên tắc trung lập internet .
Nguyên
tắc trung lập net có từ bao giờ ?
Theo
giáo sư luật Tim Wu, người đưa ra thuật ngữ “ tính trung lập nét”, thì nguyên tắc
chung của khái niệm này đã có từ năm 1970. Khi đó các nhà điều phối Mỹ đã tìm
cách ngăn chặn AT&T ( Công ty cung cấp dịch vụ điện thoại lớn thứ 2 ở Mỹ)
đang độc quyền về mạng viễn thông gây khó dễ cho các công ty điện thoại mới
phát triển.
Đầu
những năm 2000, các ý đồ điều tiết như trên lan sang lĩnh vực internet mới ra đời,
nhưng không thành công. Đã có nhiều quyết định của tư pháp bác bỏ việc « đồng
hóa » các nhà cung cấp dịch vụ internet với các công ty dịch vụ viễn thông. Phải
đợi đến năm 2015, dưới thời tổng thống Barack Obama, Ủy ban Liên bang về Truyền
thông Mỹ (FCC) mới đánh đồng các nhà cung cấp dịch vụ truy cập internet tốc độ
cao với các công ty viễn thông.
Tại sao
Mỹ lật lại nguyên tắc trung lập internet ?
Được
tổng thống Mỹ Donald Trump bổ nhiệm lãnh đạo FCC, ông Ajit Pai khẳng định những
quy định về tính trung lập Net hiện tại quá khắt khe, không khuyến khích đầu tư
vào đường truyền tốc độ cao. Đó là một trong những lý do dẫn tới việc FCC bỏ
phiếu thông qua quyết định hôm 14/12 vừa rồi.
Trong
quyết định hủy bỏ nguyên tắc trung lập internet, có một chút màu sắc chính trị.
FCC nằm dưới sự điều hành của 5 thành viên do tổng thống Mỹ chỉ định gồm 2 đại
diện thuộc đảng Dân Chủ và 3 người của phe Cộng Hòa, trong đó ông Ajit Pai là
chủ tịch.
Điều dễ nhận ra là từ khi lên làm tổng
thống Mỹ, ông Donald Trump luôn tìm cách xóa bỏ hết di sản của ê-kíp Obama. Hơn
nữa ông Donald Trump không có quan hệ tốt cho lắm đối với những ông lớn trong đại
bản doanh tin học nằm trong Thung lũng Sillicon. Ông sẵn sàng tạo thuận lợi cho
các nhà mạng như AT&T, Comcast hay Verizon hơn là cho những Google hay
Facebook.
Điều gì
sẽ thay đổi sau quyết định của FCC
Trước
tiên tại Mỹ, các nhà cung cấp mạng có thể đưa ra cho khách hàng các gói dịch vụ
đắt hơn để được phục vụ tốt hơn. Trái lại, các thuê bao không thể trả tiền cao
thì dịch vụ của họ sẽ bị chèn lấn , chất lượng xuống thấp. Muốn giữ được chất
lượng dịch vụ tốt thì chỉ có cách là trả tiền cao hơn.
Trong
lĩnh vực dịch vụ Internet, đại đa số các nước trên thế giới có liên quan đến
các dịch vụ của các công ty Mỹ và ít nhiều sẽ bị tác động bởi các quy định mới
của chính quyền Mỹ. Internet trung lập đã được thông qua tại nhiều khu vực trên
thế giới như Canada, Ấn Độ, Nga, Hà Lan, Chilê, Singapore.
Năm
2016, Liên Hiệp Châu Âu đã thông qua một chỉ thị áp dụng quy tắc trung lập
Internet trên khắp các nước thành viên. Tuy nhiên, quyết định của cơ quan quản
lý truyền thông Mỹ có thể là tiền đề gợi ý cho nhiều nhà mạng lớn của châu Âu
muốn thay đổi các quy định cũ.
Cuộc
tranh luận về cái lợi cái hại của internet trung lập vẫn còn rất gay gắt giữa
người ủng hộ và người phản đối. Có thể các dịch vụ sẽ không thay đổi gì nếu quy
tắc Internet trung lập bị xóa bỏ, nhưng cũng có thể có nhiều thay đổi lớn khác.
Chưa
biết những thay đổi có mang lại lợi ích cho người dùng không hay chỉ là đó là
chiếc « chìa khóa internet bằng vàng » để một nhóm nhỏ các
công ty đa quốc gia giàu có thống trị hệ thống thông tin toàn cầu.
Chưởng
lý New York Eric Schneiderman đã cho biết ý định phối hợp cùng các tiểu bang
khác ở Mỹ kiện FCC về quyết định hủy bỏ internet trung lập, mà ông gọi đó là
« món quà Noel sớm cho các nhà khổng lồ viễn thông ».
Có
một điều chắc chắn là khi quyết định hủy bỏ trung lập internet có hiệu lực, hoạt
động của các nhà mạng đã trở nên quen thuộc với người sử dụng toàn cầu như,
Google, Netflix, Amazon hay Apple sẽ bị đảo lộn. Thị trường mạng viễn thông Mỹ
sẽ chứng kiến các cuộc cạnh tranh thôn tính nhau khốc liệt.
No comments:
Post a Comment