Hà Tường Cát/Người Việt
Thứ Ba, 3 tháng 10,
2017
Một lần nữa tranh
luận về quyền sử dụng súng của dân Mỹ lại nổi lên sau vụ thảm sát đêm Chủ Nhật ở
Las Vegas. Nghi can duy nhất Stephen Paddock, từ một phòng ở tầng 32 khách sạn
bắn nhiều loạt súng xuống khán giả đang tham dự một buổi nhạc hội ở cự ly 400
thước phía trước Mandalay Bay Resort and Casino, làm 59 người thiệt mạng và hơn
520 bị thương.
Cảnh sát Las Vegas
cho biết tìm thấy hơn 17 khẩu súng trường tại phòng khách sạn nơi hung thủ nổ
súng bắn người rồi sau đó tự sát.
Không biết bằng
cách nào Paddock có được những khẩu súng ấy và đem đến địa điểm hành động. Súng
trường bán tự động như AR-15 mà hàng triệu dân Mỹ có được là phiên bản dân sự của
M-16 và M-4 do quân đội dùng (carbine M-4 tương tự M-16A 2 nhưng ngắn hơn).
Theo hướng dẫn, dù là ở chiến trường M4 nên sử dụng như súng bán tự động và chỉ
bắn 12 đến 15 phát mỗi phút để tránh làm cho nòng quá nóng gây trở ngại tác xạ.
Súng bán tự động dùng băng đạn 20 viên hoặc nhiều hơn.
Âm thanh ghi được
trong video cho thấy ít nhất một trong những vũ khí là súng tự động. Loại súng
tự động M-249 SAW (Squad Automatic Rifle) thuộc loại tiểu liên cũng bắn đạn
cỡ 6.56 mm nhưng với dây đạn có thể bắn mỗi phút 100 phát và nếu cần 200 phát,
nhờ dễ dàng thay nòng. Nòng súng nhanh chóng nóng lên tới nhiều trăm độ và chuyển
thành màu cam hay xanh do sự ma sát của các viên đạn đi qua với vận tốc hàng
ngàn mét một giây. Hung thủ mang đến nhiều khẩu súng khác nhau để khỏi mất thời
gian thay băng đạn và tránh trở ngại tác xạ.
Thường dân và những
nhà bán súng có giấy phép có thể dễ dàng sở hữu hợp pháp những vũ khí này nếu
được sản xuất trước năm 1986 và đăng ký với chính quyền liên bang. Theo NRA (Hiệp
Hội Quốc Gia Dùng Súng) tiểu bang Nevada cho phép mua súng tự động và ống hãm
thanh phù hợp với luật lệ cùng quy định của liên bang.
Sau mỗi vụ bắn người
ta hàng loạt, luôn luôn có tranh luận giữa hai phe với lối giải thích khác
nhau: một bên cho rằng cần kiểm soát chặt chẽ việc dùng súng, trong khi bên kia
lập luận rằng dù luật lệ nào thì kẻ xấu vẫn có thể gây tội ác.
Một thăm dò dư luận
của Gallup cho biết 55% dân Mỹ hiện nay muốn có luật chặt chẽ về súng
trong khi chỉ dưới 10% đồng ý với luật lệ hiện hữu, tuy nhiên thời thập niên
1990 số người muốn luật chặt chẽ hơn tới 65%.
Theo thăm dò của
Pow Center, 40% nhà dân Mỹ có súng, 30% có súng và 11% sống cùng nhà với người
khác có súng. 2/3 người có súng nói là họ có nhiều khẩu súng khác nhau và 3/4
cho rằng khó có thể mường tượng là mình không có súng.
Phân biệt theo
khuynh hướng chính trị, hơn 40% người Cộng Hòa hay thiên Cộng Hòa nói là họ có
súng trong khi chỉ 20% người Dân Chủ hay thiên Dân Chủ có vũ khí.
Khoảng 3/4 những
người có giữ súng tin rằng đây là một quyền tự do căn bản như các nhà lập quốc
đã quy định.
Do những điều kiện
trên, chỉ 30% người Cộng Hòa tin rằng bạo hành bằng súng là “một vấn đề rất lớn”
của xã hội, so với 65% người Dân Chủ nghĩ như thế.
Vì vậy phần lớn những
người Dân Chủ cho rằng những vụ nổ súng bắn nạn nhân tập thể kiểu như trong quá
khứ và vừa xảy ra ở Las Vegas là bằng chứng nước Mỹ cần áp dụng những biện pháp
chặt chẽ về súng. Ngược lại hầu hết người Cộng Hòa không coi đó là hai sự
việc có liên quan nhân quả.
Với tất cả mọi chia
rẽ ý kiến như nói trên, có một số điều mà người Cộng Hòa cũng như người Dân Chủ
gần đồng ý với nhau về việc tăng gia kiểm soát sử dụng súng.
Theo thăm dò của
Pew Center, 79% người Cộng Hòa và 88% người Dân Chủ đồng ý phải kiểm tra lý lịch
những người mua súng ở những cuộc triển lãm hay tại tiệm bán vũ khí. 80% người
Cộng Hòa cũng như Dân Chủ ủng hộ biện pháp kiểm soát việc mua súng của những kẻ
có dấu hiệu bệnh tâm thần.
Nhưng sự đồng thuận
như thế không có đối với loại súng có thể được mua. 70% người Dân Chủ và 48%
người Công Hòa muốn cấm loại vũ khí tác chiến như súng trường bán tự động hay
tiểu liên.
Vậy thì tại sao nên
giữ súng? Trong số người có súng, 48% nói rằng họ cần tự vệ, cuối thế kỷ trước
chỉ có 26% viện lý do này; 32% nói họ cần súng để đi săn, so với 49% cuối thế kỷ
trước. Nghi can Stephen Paddock có chứng chỉ săn bắn. Theo một thăm dò
năm 2013, 8% nói dùng súng để bắn bia như một môn thể thao và 4% có thích thú
sưu tầm các loại súng. Chỉ có 2% người giữ súng giải thích rằng họ muốn vậy vì
đó là quyền được quy định trong Tu chính án số 2 của Hiến Pháp.
Dùng súng là một đề
tài tranh luận chính trị. Trong cuộc vận động tranh cử Thượng Viện ở Alabama, Tổng
Thống Donald Trump vẫn còn nói với các cử tri rằng: “Hãy tin lời tôi là nếu
Hillary Clinton đắc cử, chúng ta sẽ không còn giữ được Tu chính án số 2 nữa.”
Phát biểu ấy không
có căn cứ, nhưng là sự cường điệu quan điểm hạn chế dùng súng của phía người Dân
Chủ. Và ngay sau vụ nổ súng ở Las Vegas, bà Hillary Clinton đánh đi một tweet:
“Hãy chống NRA, tổ chức đã tạo dễ dãi cho người ta giữ vũ khí.”
Chia rẽ ý kiến về vấn
đề quyền dùng súng sẽ còn lâu dài ở Mỹ. Thăm dò NBC-Wall Street Journal hồi
Tháng Tám cho biết 50% dân Mỹ lo ngại chính quyền quá mạnh tay hạn chế
công dân giữ súng, và 45% lo ngại chính quyền thi hành quá ít biện pháp hạn chế.
No comments:
Post a Comment