CHÚT HY VỌNG VỀ THÁI ĐỘ CỦA NGƯỜI TRUNG QUỐC VỚI NHẬT (Trần Hồng Tâm)

Chút hy vọng về thái độ của người Trung Quốc với Nhật

Trần Hồng Tâm

02:40:pm 13/09/14

http://www.danchimviet.info/archives/90319/chut-hy-vong-ve-thai-do-cua-nguoi-trung-quoc-voi-nhat/2014/09

Cách đây hai năm, cũng vào tuần này, người biểu tình vây quanh tòa Đại sứ Nhật tại Bắc Kinh lên án gay gắt Nhật quốc hữu hóa hòn đảo không người ở tại biển Hoa Đông mà cả hai đang tranh chấp. Ở những thành phố khác, nhiều kẻ đã đập phá và hôi của tại cơ sở thương mại và công xưởng của Nhật.

Năm nay, phong trào bài Nhật trên đường phố Bắc Kinh đã dịu xuống. Chủ tịch Tập Cận Bình muốn một bầu không khí êm ả trước thềm Hội nghị Hợp tác Kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương họp vào Tháng Mười Một này, tại thủ đô Trung Quốc. Thủ tướng Shinzo Abe của Nhật, Tổng thống Obama và nhiều nguyên thủ khác sẽ tham dự.

Bản khảo sát dư luận được thực hiện bởi báo China Daily và tổ chức phi chính phủ của Nhật vừa công bố kết quả Thứ Ba tuần này rằng: Cảm giác thù hận giữa hai quốc gia vẫn còn rất cao, có đến 54.4% người Hoa tin rằng một cuộc chiến Nhật – Trung sẽ bùng nổ trong vòng vài năm tới, và 29% người Nhật tin rằng một cuộc đối kháng với Trung Quốc là không tránh khỏi.

Đó là một kết quả rất đáng bị quan. Một trong những học giả lỗi lạc Trung Quốc chuyên về chính sách ngoại giao Vương Tập Tư (Wang Jisi) cảnh cáo Trung Quốc nên gột rửa đi thứ tư tưởng: Dùng sức mạnh quân sự và uy quyền kinh tế để bắt mọi đấu thủ phải khuất phục.

Trên tạp chí “Global and Financial News” cơ quan ngôn luận của Ủy ban Quốc gia Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Trung Quốc, số Tháng Tám, ông Vương viết: “Trung Quốc sẽ chẳng nhận thêm một lợi lộc nào từ việc gây hấn với Nhật và Mỹ. Chúng ta nên bỏ đi cái tư tưởng: Khi Trung Quốc có đủ tiềm năng về quân sự và kinh tế thì sẽ khuất phục được mọi đối thủ. Chúng ta cũng không thể qua mặt được Nhật hay Mỹ, và cũng không dễ giải quyết những vấn đề mà chúng ta đang đối mặt hôm nay.”

Trung Quốc nên hiểu những bài học tiền định của lịch sử. Một quốc gia lớn không có cách nào bắt những quốc gia khác phải quỳ gối. Nhìn lại những kinh nghiệm của Mỹ ở Việt Nam, Iraq và Afghanistan, những quốc gia này chẳng có gì là ngoại lệ, vậy mà đã đưa Mỹ vào những tình huống khó khăn.”

Ông Vương người mà đầu năm nay còn giữ chức trưởng khoa chính trị quốc tế ở Đại học Bắc Kinh, có khả năng tiên lượng. Đầu năm 2012, ông là đồng tác giả với Kenneth G. Lieberthal của “Brookings Institution” cảnh cáo mối quan hệ bất tín giữa Trung Quốc và Mỹ đã và đang leo thang đến mức nguy hiểm.

Trong bài viết gần đây, Ông lại cất tiếng từ đáy lòng, kêu gào mọi người hãy góp tay làm mối quan hệ Trung – Nhật trở nên sinh hoa kết trái.

“Sao chúng ta không cổ võ cho những mối giao tiếp xã hội bình thường giữa những bế tắc chính trị? Sao chúng ta không nhìn nhận những nguyên lý căn bản của sự tử tế trong chiều dài lịch sử? Cuộc chiến của Nhật không thể lãng quên, nhưng tình bạn và những cảm giác của người Hoa và Nhật cũng không thể ném vào gió cát.”

Những kết quả khảo sát gần đây cho thấy tia hy vọng của sự tiến bộ. Năm 2013, có khoảng 77.5% người Trung Quốc trả lời rằng việc giành lại chủ quyền đảo Điếu Ngư – Senkaku là mối quan tâm chính của họ. Năm nay, số phần trăm người quan tâm đã hạ xuống còn 68.8%.

Ở cả Nhật và Trung Quốc số người giữ thái độ thù nghịch lẫn nhau vẫn còn rất cao. Hình ảnh người Nhật trong mắt người Trung Quốc là “Xấu” và “Khá xấu” chiếm 86.8%, có hạ 6% so với những khảo sát trước đây. Còn ở Nhật, 93% người được hỏi có thái độ căm thù người Trung Quốc, một tỷ lệ rất cao.

Cái nhìn của người Trung Quốc về người Nhật đã đạt được chút ít tiến bộ có thể là những gì ông Vương đã nhắc nhở: Nên có nhiều hơn những cơ hội tiếp xúc giữa người Trung và Nhật.

Trong sáu tháng đầu năm nay, khách du lịch Trung Quốc đến Nhật để say đắm vào mùa xuân xứ hoa anh đào, và thưởng ngoạn sự mua sắm thông minh ở Tokyo đã tăng lên đáng kể so với cùng thời kỳ này năm ngoái. Những kỷ niệm tốt lành về một kỳ nghỉ phép cũng góp phần nhỏ bé vào việc giảm bớt những hận thù của người Trung đối với người Nhật.

Dịch từ: Signs of Hope in Chinese Attitudes Toward Japan, của Jane Perlez, The New York Times, ngày 11 tháng 9 năm 2014.

© Trần Hồng Tâm
© Đàn Chim Việt