Gorbachev
qua đời, người Việt ca ngợi công lao làm tan rã Liên Xô
RFA
2022.08.31
Tổng thống M. Gorbachev và Tổng thống R. Reagan ký
Hiệp ước vũ khí hạt nhân tầm trung ở Nhà Trắng năm 1987.
Reuters
Ngay sau khi nghe tin cựu Tổng thống
Liên bang Xô Viết Mikhail Gorbachev mất, một số người Việt bày tỏ sự tiếc
thương và nhắc lại công lao của ông trong việc góp phần làm sụp đổ hoàn toàn
Liên Xô.
Theo truyền
hình Nhà nước Nga, ông Gorbachev qua đời tại bệnh viện hôm 30/8 ở tuổi 91.
Ông trở
thành người đứng đầu Đảng Cộng sản Liên Xô (ĐCSLX) năm 1985, khi đó ông công bố
chương trình cải cách với khẩu hiệu “đẩy nhanh sự phát triển kinh tế xã hội của
đất nước” mà sau này gọi là “perestroika”
trong tiếng Nga.
Theo nhiều
người, chính những thay đổi này trở thành một nguyên nhân cho sự sụp đổ của
Liên Xô, và các nước cộng sản Đông Âu chuyển mình trở thành các nước dân chủ.
Cựu giảng
viên Sử học thuộc trường Đại học Mở thành phố Hồ Chí Minh Đinh Kim Phúc cho rằng, ông Gorbachev
nhìn ra thực tại của Liên Xô so với các nước phương Tây, nhưng "điều
khiến ông này suy nghĩ không phải đầu tiên là làm chế độ Liên Xô sụp đổ mà
làm sao cho Liên bang Xô Viết leo lên địa vị ít nhất cũng bằng Mỹ và Tây Âu.”
Nhà nghiên
cứu Đinh Kim Phúc nói:
“Theo
tôi, cái cách mà Gorbachev vận hành thì cũng nhằm mục đích kiến tạo nền
hoà bình cho thế giới. Tôi đánh giá ông là nhân vật lịch sử của thế kỷ 20,
người làm cho lịch sử thế giới sang trang, người mở ra thời kỳ mới trong quan hệ quốc
tế sau 1991: một thời kỳ nhất siêu, đa cường, đa trung tâm.”
Ông
Phúc nói quá trình cải cách của Gorbachev đụng phải tường thành không thể nào
phá vỡ nổi, đó là vấn đề ý thức hệ cộng sản ở Liên Xô lúc bấy giờ bởi những con
người rất bảo thủ trong ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Liên Xô, chính vì thế việc cải
cách kinh tế-chính trị không thể đưa Liên bang Xô Viết thoát khỏi đói nghèo.
Cũng theo
nhà nghiên cứu này, chỉ sau khi Liên Xô tan rã thế giới cộng sản mới bắt đầu
run sợ, tỉnh ngộ và nhìn vào hiện trạng cùng với mối quan hệ quốc tế lúc bấy giờ,
mới bừng tỉnh hoạch định chính sách cho quốc gia của mình.
Các
lãnh đạo cộng sản của các nước thuộc khối COMECON tại Moscow hôm 10/11/1986: (từ
trái sang) Janos Kadar
- Hungary, Nikolae
Ceaucescu - Romania, Erich
Honecker - Đông Đức, Mikhail
Gorbachev - Liên Xô, Trường
Chinh - Việt Nam, Wojciech
Jaruzelski - Ba Lan, Fidel
Castro - Cuba, Todor
Zhivkov - Bulgaria, Gustav
Husak - Tiệp Khắc, J.
Batmunh - Mông Cổ. TASS / AFP
Luật sư Lê Công Định, một nhà quan sát tình hình trao đổi
với RFA qua tin nhắn về vai trò của người nắm giữ vị trí tối cao trong thang bậc
quyền lực ở Liên Xô từ 1985 đến 1991:
“Trong gần bảy năm cầm quyền tối cao, ông thực thi một loạt cải
cách dẫn đến những thay đổi ngoạn mục, bao gồm triệt hạ mô hình Chủ nghĩa xã hội
và kinh tế kiểu Stalin. Ông vén bức màn sắt và mang lại quyền tự do lựa
chọn chính thể cho các quốc gia Đông Âu và Baltic, giúp người Đức thống nhất đất
nước, rút quân khỏi Afghanistan, chấm dứt Chiến tranh lạnh, dừng chạy đua vũ
khí hạt nhân và kết thúc nhiều thập kỷ thù địch với phương Tây.”
Theo luật sư Lê Công Định, Gorbachev lại bị chính những người cộng
sản tại Nga và các nước Á châu cộng sản ngày nay, lẫn những kẻ kiếm tiền nhờ
vào thể chế toàn trị ở Việt Nam hiện tại, gắn mác “phản bội lý tưởng cộng sản”
hay “thủ phạm làm sụp đổ chế độ XHCN,” thậm chí là gián điệp của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, những lời chỉ trích mù
quáng và thiếu hiểu biết lịch sử đó ngày càng ít dần, và nhân loại thực sự mang
ơn ông đã đóng chiếc đinh đầu tiên vào cỗ quan tài của chủ nghĩa cộng sản ở
châu Âu, vị luật sư
nói.
Nhà văn Võ Thị Hảo nhận định, sự sụp đổ của hệ thống Xã
hội Chủ nghĩa là công tích vô tiền khoáng hậu của Gorbachev, Liên Xô sụp đổ
không phải lỗi của ông, mà vốn là do mầm bệnh ung thư của chính thể chế phi tự
nhiên, phi nhân tính đã tồn tại ở Liên Xô từ nhiều năm trước.
Cựu sỹ
quan quân đội Nguyễn Quang Vinh nói,
người Việt cần có cái nhìn khác hơn về nhân vật quan trọng trong lịch sử đương
đại này:
“Nhiều
người Việt coi ông như kẻ phản bội, làm tan rã Liên bang Xô Viết. Tuy nhiên, Việt
Nam có đổi mới và phát triển như ngày nay cũng nhờ một phần công của ông. Tôi
nghĩ người Việt Nam cũng cần phải có một cái nhìn cởi mở và đánh giá đúng về
ông.”
Truyền
thông nhà nước Việt Nam đưa tin về cái chết của ông Gorbachev, dẫn những lời
chia buồn từ các nguyên thủ quốc gia trên thế giới như Mỹ, Nhật, Pháp... tuy
nhiên lãnh đạo của quốc gia độc đảng ở Đông Nam Á này vẫn chưa có phát biểu gì.
Báo điện tử VietnamNet, trong bài báo có tựa đề “Ông Mikhail
Gorbachev qua đời” cho rằng, ông Gorbachev bị coi là một nhân vật gây chia rẽ, "những
người ủng hộ ông cho rằng ông đã đóng một vai trò quan trọng trong việc kết
thúc Chiến tranh Lạnh, trong khi những người phản đối lại cáo buộc ông gây ra sự
sụp đổ của Liên Xô và làm mất uy tín, ảnh hưởng toàn cầu của Moscow.”
Một bài viết
trên Quân đội Nhân dân dịch lại bài “Liên Xô sụp đổ và vai trò của Mikhail Gorbachev trong việc làm
tan rã một nhà nước rộng lớn” của tác giả Yulia Yakobson trên tờ Pronedra của
Nga.
Trong bài,
Gorbachev gần như bị coi là nhân vật làm tan rã Liên xô, cho rằng từ năm 1985,
Gorbachev bắt đầu kế hoạch năm năm để làm sụp đổ một cường quốc.
Bài viết
sau đó đã không còn được tìm thấy trên tờ Quân Đội Nhân Dân nhưng vẫn tìm thấy ở
VTC nơi bài được đăng lại.
Trong khi
đó, mạng báo Công Thương thì có bài viết với tựa bài "Mikhail Gorbachev - Kẻ phản bội khiến Liên Xô sụp đổ qua đời,"
dẫn báo TASS của Nga tuy nhiên sau đó sửa tiêu đề thành "Cựu Tổng thống
Liên Xô Mikhail Gorbachev qua đời."
----------------------
Tin,
bài liên quan
TIN VIỆT
NAM
Biển
đông là vấn đề quan trọng đối với Nga
Việt
Nam sẽ mở rộng thị trường xuất khẩu sang Nga
Đảng
viên, cựu Giám đốc trường Đảng bị 8 năm tù vì chống nhà nước XHXN
No comments:
Post a Comment