Thanh
trừng nội bộ và suy tôn lãnh tụ: Tập Cận Bình theo gót Mao
Mai
Vân -
RFI
Đăng
ngày: 07/09/2020
Phong trào suy tôn lãnh tụ Tập Cận Bình rộ
lên trong thời gian gần đây tại Trung Quốc, kèm theo là cả một chiến
dịch thanh lọc ngành công an Trung Quốc ngày càng thu hút sự chú ý
của giới quan sát tình hình Trung Quốc.
Chủ tịch Trung
Quốc Tập Cận Bình. Ảnh 04/09/2020 tại Bắc Kinh. REUTERS - TINGSHU
WANG
Trong một bài phân
tích ngày 03/09/2020 (báo giấy), thông tín viên nhật báo Pháp Le Monde
tại Bắc Kinh đã cho rằng nhân vật số một tại Trung Quốc đang dốc sức
củng cố quyền lực để tiếp tục nắm quyền lãnh đạo đất nước lâu
dài, bất chấp thông lệ hai nhiệm kỳ.
Tiếp tục nắm quyền
chính là tham vọng của đương kim lãnh đạo Trung Quốc. Cho đến nay, khi
đến giữa nhiệm kỳ thứ hai của mình, những người tiền nhiệm
của ông Tập Cận Bình đều chuẩn bị giới thiệu người kế nhiệm. Riêng ông Tập
thì hoàn toàn làm ngược lại. Cách đây 2 năm, vào năm 2018, ông đã cho xóa bỏ
giới hạn hai nhiệm kỳ đối với chức chủ tịch Trung Quốc, và vào lúc
này, ông đang làm tất cả để củng cố địa vị trước Đại Hội Đảng 2022 và cả về
sau.
Chiếm lĩnh mặt bằng truyền
thông
Ghi nhận đầu tiên của
Le Monde là trong suốt mùa hè, ông Tập Cận Bình đã chiếm lĩnh không gian
truyền thông. Một ví dụ: Ngày 02/09 vừa qua, trên trang web của Tân Hoa
Xã, những thông tin chính trong ngày về Trung Quốc đều nêu bật hoạt động
của ông Tập Cận Bình, nào là ông Tập với lũ lụt sông Hoàng Hà, với việc
giảng dậy triết học chính trị, với cải tổ kinh tế, với môi trường, với Tây
Tạng, nào là Tập Cận Bình và hợp tác với Indonesia, quan hệ với Maroc,
trao cờ cho cảnh sát…
Hiện tượng suy tôn cá
nhân ông Tập Cận Bình rầm rộ đến mức mà nhiều người cho rằng vào năm 2022
tới đây, ông có thể giành được chức vị cuối cùng mà ông còn thiếu: Chức chủ tịch
Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã biến mất vào năm 1982.
Song song với trào lưu
sùng bái lãnh tụ, Le Monde đặc biệt ghi nhận cả một chiến dịch thanh
trừng mới, theo kiểu Mao Trạch Đông, xuất hiện từ tháng Bảy, nhắm
vào ngành công an, tư pháp và guồng máy an ninh Nhà nước.
Chiến dịch “chỉnh phong” theo
kiểu Mao Trạch Đông
Điểm đáng chú ý là
khi trình bày chiến dịch, ông Trần Nhất Tân (Chen Yixin), tổng thư ký Ủy Ban
Chính Pháp Trung Ương đảng Cộng Sản Trung Quốc, đã chọn những từ ngữ gợi lên
thời kỳ đen tối chủ nghĩa Mao như “chỉnh huấn đội ngũ cán bộ”, “nạo độc đến tận
xương”.
Nhân vật mà nhiều người
cho là nằm trong số có thể kế nhiệm Tập Cận Bình, đã so sánh chiến dịch
thanh trừng này với chiến dịch “Diên An chỉnh phong” của Mao Trạch Đông
trong những năm 1942-1944, đã khiến 10.000 người thiệt mạng trong hàng ngũ
các đối thủ thật sự hay chỉ bị nghi là chống Mao trong nội bộ Đảng,
sản sinh ra phong trào sùng bái lãnh tụ.
Theo ghi nhận của Le
Monde, được tiến hành ở một số đia phương trước khi mở rộng ra toàn quốc,
chiến dịch thanh trừng cho đến nay đã có khoảng 30 nạn nhân.
Loại trừ thành phần “hai mặt”
không trung thành với ông Tập
Một nạn nhân tiêu biểu
của làn sóng thanh trừng mới này là Cung Đạo An (Gong Daoan),
lãnh đạo cảnh sát ở Thượng Hải từ năm 2017, đã bị bắt vào giữa tháng 8 vừa
qua với tội danh “vi phạm nghiêm trọng kỷ luật và pháp luật”. Trước
đó, vào cuối tháng Sáu, giám đốc công an Trùng Khánh, một thành phố lớn phía
tây, Đặng Khôi Lâm (Deng Huilin), cũng bị cùng số phận.
Theo Le Monde, chiến
dịch bảo đảm “lòng trung thành tuyệt đối” của lực lượng công an Trung
Quốc – như tuyên bố của bộ trưởng Công An Trung Quốc Triệu Khắc Chí (Zhao
Kezhi) – đã được thể hiện qua việc truy lùng những kẻ “hai mặt”, những
cán bộ bị nghi ngờ là không trung thành với ông Tập cận Bình, một chiến
dịch sẽ chỉ kết thúc vào cuối tháng 3 năm 2022, tức sáu tháng trước Đại Hội
Đảng lần thứ 20.
Đối với thông tín viên
Le Monde tại Bắc Kinh, xu hướng sùng bái cá nhân Tập Cận Bình, chiến dịch
chống tham nhũng và nhất là vấn đề xem xét lại các cải tổ kinh tế bắt đầu dưới
thời Đặng Tiểu Bình đã gây bất mãn trong giới ưu tú tại Trung Quốc.
Nhiều người trong các
thành phần lãnh đạo xí nghiệp quốc doanh, giới cán bộ Nhà nước, giới giảng
dậy, đã bị tịch thu hộ chiếu, không thể xuất ngoại vì lý do cá nhân.
Chỉ còn phe thân Tập Cận Bình,
phân biệt nhau bằng xuất xứ
Tuy nhiên, ngoài một số
người hơn 60 tuổi, mà đa số đã ra nước ngoài, thì không ai dám lên tiếng
chính thức phản đối, nhất là khi ông Tập Cận Bình đã cài người của ông vào
mọi nơi.
Một nhà ngoại giao giải
thích: “Trước đây, người ta phân tích việc đề bạt lãnh đạo các tỉnh trên
cơ sở phe phái. Bây giờ thì người ta tìm cách phân biệt họ thuộc nhóm trung
thành nào của ông Tập Cận Bình: giới kỹ trị thuộc các tập đoàn công nghiệp quân
sự, nhóm Triết Giang, nơi ông Tập Cận Bình khởi đầu sự nghiệp, nhóm những
người ông Tập quen biết khi còn ở Đại Học, giới tài chính… Tất cả đều có
năng lực và trung thành với Tập Cận Bình”.
Áp đặt đường lối kinh tế trọng
doanh nghiệp Nhà nước
Theo ghi nhận của Le
Monde quyền lực độc tôn của của ông Tập Cận Bình còn bắt đầu được
ông áp đặt trên lãnh vực kinh tế, vốn trên nguyên tắc do thủ tướng Lý
Khắc Cường chịu trách nhiệm. Vấn đề là khác biệt trong quan điểm
giữa hai người: Thủ tướng Lý Khắc Cường được xem là theo xu hướng tự do,
trong lúc ông Tâp Cận Bình lại chuộng mô hình kinh tế quốc doanh.
Tháng Tám vừa qua,
chủ tịch Trung Quốc đã khẳng định lại vị trí hàng đầu của các xí nghiệp
Nhà nước và học thuyết Mác-xít. Dấu hiệu rất rõ là sự kiện bán nguyệt
san Cầu Thị (Qiushi) của Trung Ương Đảng Cộng Sản Trung Quốc, trong số
giữa tháng 8, đã đăng bài phát biểu của ông Tập trước Bộ Chính Trị vào năm
2015, trong đó ông đã nhấn mạnh là “quy chế cơ bản của quyền sở hữu Nhà nước
và vai trò đầu tàu của doanh nghiệp Nhà nước không thể bị bào mòn”.
Đối với ông Tập Cận Bình,
kinh tế tư nhân cũng có một vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, nhưng
phải phục vụ đất nước, tức là đảng Cộng Sản…
Khái niệm kinh tế mới: “Lưu
thông kép”
Mùa hè vừa qua, theo Le
Monde, một khái niệm kinh tế mới đã nở rộ tại Trung Quốc: Khái niêm “song tuần
hoàn”, sẽ chiếm vị trí trọng tâm trong kế hoạch 5 năm lần thứ 14, trên
nguyên tắc sẽ được đưa ra trước hội nghị toàn thể đảng Cộng Sản, dự trù mở
ra vào nửa cuối tháng 10.
Điểm chủ đạo trong
khái niệm này không phải là từ bỏ toàn cầu hóa kinh tế (vòng lưu thông-tuần
hoàn thứ nhất), mà là hóa giải các giới hạn của toàn cầu hóa bằng
cách quan tâm nhiều hơn đến nhu cầu nội địa (vòng lưu thông-tuần
hoàn thứ 2).
Theo hai chuyên gia Jude
Blanchette et Andrew Polk thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu Chiến Lược Quốc tế
CSIS tại Washington, đây là chiến lược Bắc Kinh đề ra để đối phó với
xu hướng tách rời khỏi kinh tế Trung Quốc (decoupling) đang xuất hiện,
đặc biệt là tại Mỹ.
Theo Le Monde, việc Trung
Quốc đưa ra kế hoạch này vài ngày trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ ngày 03/11,
cho thấy là Bắc Kinh không còn hy vọng về một quan hệ hòa hoãn với
Washington, và cho dù tân chủ nhân Nhà Trắng có là ai chăng nữa, thì Trung
Quốc vẫn tin chắc rằng là hai quốc gia sẽ là đối thủ hơn là đối tác, và cần
phải thủ thế.
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Trung
Quốc công bố chiến lược phát triển “Thời đại mới”
.
Trung
Quốc từ bỏ mục tiêu tăng trưởng để chống đói nghèo, thất nghiệp
.
Nội
bộ Trung Quốc “lục đục” vì Covid-19?
---------------------------------------------------------------------------------------
.
Trung
Quốc mở thêm nhiều cuộc tập trận trên biển Hoa Đông
Anh
Vũ -
RFI
Đăng
ngày: 07/09/2020 - 11:57
Theo hãng tin Reuters, giữa lúc tình hình khu vực
đang gia tăng căng thẳng, chính quyền Trung Quốc thông báo từ ngày hôm nay
07/09/2020 sẽ tiến hành nhiều cuộc tập trận hơn nữa trên vùng biển phía đông và
đông bắc Trung Quốc.
Tàu chiến Trung Quốc
Ha Nhĩ Tân (112) tham gia cuộc tập trận với Nga ở biển Hoa Đông, ngoài khơi Thượng
Hải. Ảnh chụp ngày 24/05/2020. AP
Đợt diễn tập đầu tiên, bắt
đầu hôm nay trong vùng biển Bột Hải, theo thông báo của Cục Hải Sự Trung
Quốc. Đợt thứ hai, bao gồm các bài tập bắn đạn thật, sẽ diễn ra trên vùng biển Hoàng
Hải vào các ngày 8 và 9/9 ngoài khơi thành phố Liên Vân Cảng (Lianyunggang).
Trong thời gian tập trận, các tàu bè bị cấm đi lại trong khu vực.
Tháng trước, Trung Quốc
cũng đã thông báo tổ chức 4 cuộc tập trận kéo suốt từ biển Hoa Đông, Hoàng Hải
cho đến Biển Đông. Đây là những động thái được giới quan sát quân sự đánh giá
là hiếm thấy và bất thường.
Gần đây, Bắc Kinh gia
tăng các hoạt động quân sự gần đảo Đài Loan. Đặc biệt cuối tháng 8 vừa qua,
Trung Quốc liên tiếp mở các cuộc tập trận quy mô lớn, bắn thử tên lửa đạn đạo
trong vùng quần đảo Hoàng Sa, khiến tình hình Biển Đông thêm căng thẳng.
Trong khi đó Hải quân Mỹ
cũng tiến hành nhiều hoạt động tuần tra trong khu vực Biển Đông, nhân danh bảo
vệ quyền tự do lưu thông hàng hải quốc tế. Trong lúc quan hệ với Bắc Kinh còn rất
nhiều căng thẳng, Washington rất quan tâm đến những động thái quân sự của Trung
Quốc bị đánh giá là gây bất ổn trong khu vực.
Trong cuộc gặp bộ trưởng
Quốc Phòng Mỹ-Nhật tại Guam hôm 29/08 mới đây, hai bên cam kết sẽ hợp tác chặt
chẽ để kiềm chế các hành động lấn lướt của Trung Quốc ở Biển Đông cũng như biển
Hoa Đông.
***
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
Chiến
hạm Mỹ tuần tra vùng biển Hoàng Sa vào lúc Trung Quốc tập trận bắn
đạn thật
Biển
Đông: Trung Quốc lại phô trương vũ lực, tập trận và cấm lưu thông
Biển
Đông và biển Hoa Đông: Mỹ-Nhật cam kết chống Bắc Kinh đơn phương thay đổi
nguyên trạng
No comments:
Post a Comment