BBC Tiếng
Việt
21
tháng 3, 2018
Các
chuyên gia nhân quyền LHQ ra thông cáo bày tỏ quan ngại trước tin công nhân nữ ở
hai nhà máy Samsung ở Việt Nam, và các nhà hoạt động về quyền của người lao động,
bị "hăm dọa và sách nhiễu" sau khi họ nêu lo ngại về tình trạng lao động
ở các nhà máy.
Các lao động nữ của
Samsung bị dọa kiện hoặc đuổi việc nếu "nói chuyện bất lợi về công ty với
người bên ngoài," theo báo cáo của IPEN. DIMAS ARDIAN/GETTY IMAGES
LHQ
nghe tin tác giả chính của báo cáo, bà Phạm Thị Minh Hằng, phó giám đốc Trung
tâm Nghiên cứu giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển (CGFED) đã được
yêu cầu đến gặp giới chức ngày 19/3 sau khi trở về từ một cuộc họp ở Thụy Điển,
theo thông cáo.
"Chúng tôi rất
lo âu khi biết các nhà nghiên cứu biên soạn bản báo cáo bị giới chức chính quyền
yêu cầu tới gặp để nói chuyện," các chuyên gia của LHQ viết trong bản thông
cáo.
Tuy
nhiên, BBC được biết cuộc gặp trên là để nhằm 'làm rõ thông tin'.
Đây
không phải là lần đầu tiên đại diện của CGFED được mời làm việc.
Ngay
sau khi bản báo cáo được công bố, CDFED trong tháng 11/2017 đã hai lần được yêu
cầu tới dự họp cùng một số ban ngành của tỉnh Bắc Ninh và đại diện Samsung
"để giải quyết kiến nghị của Samsung".
CGFED
cho biết họ sau đó được yêu cầu không công bố bản báo cáo bằng tiếng Việt, tuy
bản tiếng Anh và tiếng Hàn đã được loan tải trên trang web của IPEN.
"Chúng tôi đã
'được tư vấn' là 'không được công bố' do 'báo cáo này ảnh hưởng đến hình ảnh đầu
tư nước ngoài tại Việt Nam'. Đến thời điểm hiện nay, chúng tôi vẫn chưa được
phép công bố báo cáo," bà Minh Hằng nói với BBC hồi đầu tháng 12/2017.
'Không
thể chấp nhận hăm dọa công nhân và nhà hoạt động'
Bản
thông cáo báo chí hôm 20/3 của LHQ viết rằng "không thể chấp nhận được khi các nhà nghiên cứu và các công nhân báo
cáo tình trạng lao động mà họ cho là không đảm bảo, bị đe dọa bởi giới chức tư
hay công."
"Giới chức chính
quyền và các công ty liên quan phải đảm bảo một không gian xã hội dân sự để đảm
bảo môi trường lao động phù hợp cho các lao động nữ tại các nhà máy."
Các
chuyên gia LHQ còn cho biết: "Chúng
tôi cũng đã yêu cầu Samsung minh xác về cáo buộc rằng các công nhân trong các
nhà máy cũng bị đe dọa kiện tụng nếu họ nói chuyện với người bên ngoài nhà máy
về tình trạng lao động theo sau việc báo cáo công bố tháng 12 năm ngoái."
Thông
cáo ghi, việc hăm dọa các nhà hoạt động và các công nhân không chỉ vi phạm về
quyền tự do ngôn luận mà còn dung dưỡng cho hành vi của những kẻ lạm quyền và
vi phạm quyền lợi người lao động.
"Những vi phạm
làm giảm uy tín trách nhiệm và nghĩa vụ của chính phủ và các công ty trong việc
tôn trọng nhân quyền phù hợp với Nguyên tắc Hướng dẫn của LHQ về Nhân quyền," các chuyên gia nói.
Biểu tình trước trụ sở
của Samsung ở Hàn Quốc hôm 3/3: người biểu tình cầm theo di ảnh của 79 công
nhân Samsung đã qua đời vì các căn bệnh mãn tĩnh, được cho là gây ra bởi các
hóa chất tại nhà máy của Samsung. JEAN
CHUNG/GETTY IMAGES
Các
chuyên gia của LHQ ở đây bao gồm các báo cáo viên đặc biệt, ông Baskit Tuncak
và David Kaye và bà Anita Ramasastry, chủ tịch Nhóm Công tác của LHQ về nhân
quyền và các tập đoàn xuyên quốc gia và các doanh nghiệp.
Thông
cáo của LHQ cũng cho biết họ nghe tin giới chức về lao động Việt Nam đang điều
tra về các phát hiện nêu trong bản báo cáo về Samsung.
Bản
báo cáo của IPEN viết gì?
Hôm
6/11/2017, mạng lưới tổ chức phi chính phủ IPEN công bố báo cáo về tình trạng
lao động khắc nghiệt của công nhân nữ tại các nhà máy của Samsung tại Khu công
nghiệp Yên Phong, Bắc Ninh và Phổ Yên, Thái Nguyên.
Báo
cáo của IPEN nói rằng các công nhân nêu ra tình trạng cực kỳ mệt mỏi, ngất xỉu
và chóng mặt tại nơi làm, và tình trạng sảy thai xảy ra rất phổ biến.
Công
nhân phải đứng suốt ca làm việc từ 8 đến 12 giờ, làm việc thay phiên theo ca
ngày đêm, bất kể cuối tuần. Thậm chí, những công nhân có thai thường đứng suốt
ca làm việc để tránh bị công ty trừ lương vì nghỉ nhiều.
IPEN
kêu gọi Samsung hãy "công bố báo cáo
của bên tư vấn để vấn đề này có thể được đánh giá độc lập."
Những phát hiện chính
của CFEGD và IPEN sau khi phỏng vấn các lao động nữ tại các nhà máy của Samsung
IPEN
cũng dẫn một nghiên cứu trước đó có tên "tổng quan ngành công nghiệp điện
tử và vấn đề với công nhân Samsung ở Việt Nam" năm 2014, theo đó nói trong
năm 2013 tại xưởng sản xuất của Samsung đã xảy ra sáu vụ sẩy thai, trong đó có
một trường hợp thai nhi bảy tháng tuổi chết lưu.
IPEN
yêu cầu Samsung "minh bạch công bố danh sách đầy đủ các hóa chất sử dụng tại
các cơ sở sản xuất và mô tả việc kiểm soát hóa chất", và nói rằng "Ở
Hàn Quốc, Samsung thường xuyên từ chối cung cấp thông tin về hóa chất sử dụng để
tránh các công nhân bị bệnh đòi bồi thường."
Samsung
bác bỏ báo cáo
Ngay
sau khi báo cáo được công bố, Samsung nhanh chóng lên tiếng bác bỏ.
"Báo cáo này
chưa có cơ sở khoa học mà mang tính quy chụp, bởi chỉ phỏng vấn 45 người trong
số 160.000 lao động tại Samsung VN rồi đưa ra kết luận," ông Bang Hyun Woo,
Phó tổng giám đốc Samsung Electronics VN được báo chí trong nước trích lời.
Ông
cũng nói nhiều nội dung trong báo cáo "đều sai sự thật" và "tùy
tiện".
Đại
diện Samsung nói rằng IPEN đã "không hề đến thăm nhà máy Samsung Điện tử
Việt Nam", theo báo Dân Trí hôm 23/11/2017.
Samsung
khẳng định rằng các nữ công nhân có thai không bị đối xử tệ, và môi trường làm
việc đảm bảo an toàn về mặt hóa chất.
Vào
cuối năm 2017, Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam là 1 trong 10 doanh
nghiệp được Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tặng Bằng khen trong Bảng xếp hạng
"Doanh nghiệp vì người lao động" năm 2017 vì có chế độ đặc biệt cho
nhân viên nữ mang thai; ký túc xá sạch đẹp với trang thiết bị tiện nghi, hiện đại.
Ông
Bang Hyun Woo, Phó Tổng Giám đốc Samsung Việt Nam nói công ty này có nhiều chế
độ ưu đãi các nữ lao động đang mang thai bao gồm chế độ ăn đặc biệt, nhiều ngày
nghỉ thai sản và các cơ sở tiện nghi cho việc nuôi chăm sóc con tại nhà máy.
Ông
còn nói với báo Lao động Thủ đô rằng công ty vẫn chi trả 70% lương cơ bản cho nữ
lao động và 6 tháng nghỉ thai sản.
"Trong tương
lai, chúng tôi sẽ tiếp tục có chính sách ưu tiên và hỗ trợ tốt hơn cho LĐ nữ
mang thai và nuôi con nhỏ," ông Bang Hyun Woo nói.
No comments:
Post a Comment