“Bài viết này, xin dành tặng cho các Nhà Giáo U70 vẫn
còn quan tâm tới nghề cao quý”.
*
Câu
hỏi đặt ra trước một cuộc biểu tình…
Khi cuộc biểu tình lần thứ 4 chủ nhật 19-6-2011 để
phản đối. Trung Quốc có những hành động vi phạm lãnh hải của Việt Nam sắp nổ
ra, HT một học sinh cũ của tôi, nay đang là sinh viên năm cuối của một trường đại
học danh tiếng của Hà Nội, tìm gặp tôi dưới chân cột cờ với câu hỏi: “Thưa
thầy! Vì sao các thầy cô giáo và học sinh phổ thông trung học lại không đến với
các sinh hoạt chính trị như thế này?”.
Tôi bảo: Câu hỏi của em cũng là câu hỏi của nhiều
người. Đúng là vậy, những chủ nhật đó, nói là sinh viên và học sinh xuống đường,
thực ra chỉ có một số sinh viên các trường Cao Đẳng và Đại Học của Hà Nội là
tham gia mà thôi. Học sinh các lớp cuối cấp của bậc phổ thông trung học cùng thầy
cô giáo của họ gần như là thiếu vắng. Nói là gần như vì cũng thấy lác đác vài
bóng đồng phục học trò và vài đồng nghiệp hưu trí của tôi đã có mặt tại vườn
hoa Lê Nin trong sáng 5-6-2011. Tôi chỉ phát hiện ra họ nhiều hơn trong những
nick name ào ạt comments vào bài viết “Nhật Ký Biểu Tình” của
tôi, khi bài này xuất hiện trên mạng xã hội ngay ngày hôm sau 6-6-2011.
Vì họ không đến với cuộc biểu tình mà nói họ không
có lòng yêu nước là không hoàn toàn đúng. Đã là người thầy giáo, thì mọi hình ảnh,
lời nói, hành vi của người thầy trước học trò, luôn luôn phải theo định hướng
hình thành nhân cách cho học trò. Trong những phẩm chất của nhân cách thì “Yêu
Nước” phải là phẩm chất số 1. Không có chuyện người được coi là có
nhân cách mà lại là người không yêu đất nước đã sinh ra mình. Trong 5 điều ông
Hồ Chí Minh dạy thiếu niên và nhi đồng, dù không nói gì đến ông, bà, cha, mẹ
thì “Yêu Nước” vẫn được ông đặt lên hàng đầu đấy chứ. Vậy tại
sao sau bao nhiêu thập kỷ có 5 điều dạy này rồi, mà hôm nay người học trò cũ của
tôi, vẫn đặt ra một câu hỏi về sự vắng mặt đáng buồn của giáo viên và học sinh
PT TH như vậy?
Câu hỏi được đặt ra vào thời điểm trước cuộc biểu
tình chui đó, là một nhắc nhở tôi về sự bất xứng của ngành Giáo dục - Đào tạo
(GD-ĐT) trong nhiệm vụ giáo dục lòng yêu nước cho học sinh. Theo tôi, GD-ĐT qua
nỗ lực của 3 đời bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân, Phạm Vũ Luận, Phùng Xuân Nhạ…
tiêu tốn hàng tỉ USD cho chấn hưng và cải cách, kết quả chỉ có các băng nhóm lợi
ích là thắng lớn. Những cái mà ông Nhân ngày đó “nói không”, thì
bây giờ nó vẫn hiện hữu với những biến tướng còn tệ hại hơn trước gấp nhiều lần.
Cựu Bộ Trưởng GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân và "Người
Đương Thời" Đỗ Việt Khoa những ngày “NÓI KHÔNG... 2006.”
Trong một lần “chém gió” với 3 người đồng nghiệp,
tôi hỏi họ: “Nếu vào một sớm nào đó tỉnh dậy, bước ra đường các ông thấy
“Hoa quân đã nhập Việt”... thì việc làm đầu tiên của các ông là gì?”. Người
già nhất trầm ngâm rồi chua chát bảo: “Tôi sẽ tìm đường lên Lương Sơn Bạc”. Người
trẻ hơn ngập ngừng bảo: “Để giữ được chữ bình an cho cả nhà, tôi sẽ treo lên
trước cửa nhà lá cờ 6 sao!”. Người trẻ nhất tỉnh khô bảo: “Hảo lớ… Ngộ
sẽ đi học tiếng Hán để… hướng tới tương lai!”. Nếu HT cũng được dự cuộc
“chém gió” này, tôi tin em sẽ không cần phải hỏi tôi câu hỏi đó nữa.
Ngành
GD-ĐT đang mang bốn tâm bệnh hiểm nghèo
Chẳng khác gì xã hội phong kiến, xã hội cộng sản
cũng áp đặt mọi người, mọi ngành, mọi giới, mọi lĩnh vực nhất nhất phải cúi đầu
trước đảng. Vua trong xã hội phong kiến nhận mình là Thiên Tử - Con Trời. “Vua
Tập Thể” trong xã hội cộng sản Việt Nam nhận mình cao hơn cả Đất Trời,
hơn cả Đất Nước, hơn cả Dân Tộc. Mỗi năm, khi mùa xuân đến, khắp nơi nhan nhản
những lời tự tôn “mừng đảng”rồi mới được “mừng xuân - mừng
Đất Nước - Dân Tộc”. Một ngộ nhận đến xấc xược như thế mà đa phần giới trí
thức tinh anh đều im lặng, trách gì những người lao động ít học. Ở Việt Nam thực
tế ngược đời như thế được mặc nhiên chấp nhận. Ngành GD-ĐT không là một biệt lệ.
Những giáo điều về đảng, về "bác", về CNXH được các thầy
cô các môn học xã hội, xào đi xào lại trong một chương trình đồng tâm từ cấp Phổ
Thông tới cấp Đại Học, biến trường học thành chiếc nôi đào tạo ra những con người
nông cạn về trí tuệ, méo mó về tâm hồn, lệch lạc về nhân cách, chỉ hướng tới một
Việt Nam XHCN đầy xa lạ, mà chưa ai một lần nhìn thấy nó trên đời. Không có gì
là lạ, sau một thời gian dài phải tiếp thu một chương trình nặng tính giáo điều
như thế, cùng với việc phải sống trong những khắc nghiệt của thể chế trại
lính... không biết từ bao giờ thầy cô giáo và học sinh đã mang trong mình 4 tâm
bệnh thật hiểm nghèo là: “Liệt Kháng” - “Mù Thiêng” - “Cuồng Thiêng”
& “Vong Bản”. Bốn tâm bệnh này là tứ chứng nan y, không có thuốc chữa.
“Liệt
Kháng”:
Là hiện tượng vì quá sợ hãi mà đầu hàng, không dám
phản ứng trước cái sai, cái ác, cái bất lợi đến với mình, cũng như đến với mọi
người. Nói đến chữ sợ là người ta nhớ đến cố nhà văn Nguyễn Tuân
với câu nói để đời ngay từ những năm sau cuộc đàn áp Nhân Văn Giai Phẩm: “Moa
sống được đến ngày nay là vì Moa biết sợ!”. Sợ bạo quyền cộng sản đến mức liệt
kháng, thì dù đứng ở đâu trên cõi thế gian này vẫn không hết sợ. Tôi nhận
thấy trong những cuộc hỗn chiến “Đạp lên xác thù” trên mạng xã
hội,... không phải ai ai cũng dám công khai căn cước thật của mình, đa phần là
ném đá dấu tay mà thôi. Đám DLV mạt hạng trong nước cũng vậy, trừ mấy gương mặt
thảo khấu mà anh em Dân Chủ đã nhẵn mặt, còn lại toàn bọn bất tài vô tướng,
toàn dùng biệt danh để dấu nhẹm tung tích của mình, để bưng bô mà mưu sinh. Người
quân tử đứng thẳng lưng giữa trời đất, không xử sự như thế. Các chủng tộc văn
minh, không hành xử như thế. Ở các đất nước có nhân quyền, người mắc bệnh liệt
kháng, là người có những khiếm khuyết về thực thể chứ không liệt
kháng ở dạng “Tâm Bệnh” như ở ta. Ở đất nước văn
minh, chỉ cần bác sĩ vô ý làm chết bệnh nhân, một chuyến tàu chạy không đúng giờ
quy định, cảnh sát vô cớ đánh người, thầy giáo dùng bạo lực với học trò, một mặt
hàng vô cớ tăng giá... là người dân đã ầm ầm xuống đường, các bộ trưởng liên đới
phải xin lỗi người dân, có người phải từ chức, thậm chí có chính phủ đã đổ. Ở
ta những chuyện này được coi là không có gì đáng kể... bởi mọi người không vượt
qua được mặc cảm “sợ hãi”. Ngay như biểu tình phản đối Trung Quốc
xâm lược cũng không dám đi, đừng nói là biểu tình phản đối chế độ. Đáng buồn
hơn là ngày càng nhiều người, đặc biệt là giới trẻ lại hài lòng với chọn lựa “sống
chung...” & “thích nghi”với hoàn cảnh làm cứu cánh để tồn tại. Những
người liệt kháng đến mức độ như thế, rất dễ trở thành những kẻ “mù
thiêng”.
“Mù
Thiêng”:
Ở thể nhẹ, hội chứng “mù thiêng” chính
là hiện tượng “Đàn gẩy tai trâu!”. Ở thể nặng, người bị “mù
thiêng” luôn coi cái tôi của họ là trên hết, coi thế gian này đang bị
lấp đầy bởi những điều tầm thường, không có điều gì là thiêng liêng, đáng để
cho họ phải xúc động. Gần đây ông PTT Vũ Đức Đam nói: “Phải dạy học
sinh biết rưng rưng khi chào cờ tổ quốc!”. Ông Đam quên mất rằng, không thể
dạy học sinh điều đó được. Nếu đã là kẻ “mù thiêng” thì giáo
huấn lòng yêu nước cho họ đến thế nào, cũng chỉ là nước đổ đầu vịt mà thôi. Trạng
thái rưng rưng chỉ có được là nhờ quá trình tự giáo dục mà có. Những người mắc
hội chứng “mù thiêng” mà đứng chào cờ thì họ không thể biết
rưng rưng, vì với họ cờ tổ quốc cũng chẳng khác gì chiếc khăn trải bàn lòe loẹt
ở nhà họ. Những người “mù thiêng” sẽ chỉ giãy nẩy lên khi quyền
lợi của họ bị vi phạm, còn khi quyền lợi của họ được đảm bảo thì tất cả là
makeno (Mặc Kệ Nó). Thảm họa Formosa đầu độc biển của 4 tỉnh miền Trung, chứ có
đầu độc toàn bộ cả biển Đông và một ngày nào đó, dân tộc Việt Nam bỗng chốc...
là “Những đứa con hoang đàng trở về với nước mẹ Trung Hoa vĩ đại” thì
cũng chẳng có gì ảnh hưởng tới họ, chẳng có gì phải xúc động, phải phẫn nộ cả.
Những người “mù thiêng”, họ không bao giờ đến với biểu tình yêu nước
ở vườn hoa Lê Nin.
“Cuồng
Thiêng”:
Ngược lại với “mù thiêng”, có những người
khác lại mắc phải một hội chứng nan y không kém phần quái dị, là hội chứng “cuồng
thiêng”, một thứ tâm bệnh cực kỳ khó chữa, không hề thấy trong y văn thế giới.
Dấu hiệu điển hình của tâm bệnh“cuồng thiêng” là... kể cả khi họ phải
sống như một con vật trong một môi trường ngày càng ô nhiễm, phải ăn thực phẩm
đầy hóa chất độc hại, phải chứng kiến sự tụt hậu thê thảm của Việt Nam với khu
vực, phải ôm hận nhìn đất đai, biển, đảo đang dần vào tay Trung Quốc. Bất kể đất
nước đang tàn mạt, giống nòi đang điêu linh, thì câu mở miệng của họ vẫn là câu
nhật tụng “ơn bác - ơn đảng mới được ngày nay!”. Đảng -
"bác" là tất cả, những gì ngược với "bác", với đảng đều là
phản động. Họ là những người “cuồng thiêng” đáng thương hơn là
đáng giận. Sẽ hoài công mà tìm ra những người này ở vườn hoa Lê Nin hay bất cứ
nơi đâu vào những ngày có biểu tình yêu nước.
Lại có thứ... cũng “cuồng thiêng” nhưng
là “cuồng thiêng” giả vờ... vì “cuồng thiêng” mà
có ăn, thậm chí còn được thăng chức thì dại gì mà không “cuồng thiêng”.
Kiểu người ta biết tỏng đảng cộng sản không thể có trước tạo hóa đất trời,
không thể có trước đất nước và dân tộc được, nhưng họ sẵn sàng “mừng đảng” rồi
mới “mừng xuân”... Người ta biết thừa học thuyết Mác-Lê, lý luận về
CNXH vì sai lầm mà đã sụp đổ từ gốc rễ, bị xã hội văn minh ném vào sọt rác gần
30 năm nay rồi, vậy mà vẫn cứ nhai nhải “định hướng XHCN!”. Để mãi
mãi duy trì ách cai trị lên đầu lên cổ dân tộc này, ĐCS Việt Nam không tiếc tiền
bạc để nuôi một đội ngũ đông đảo là đám Dư Luận Viên, đám này chỉ “cuồng
thiêng” giả vờ để sinh nhai. Họ kéo đến các cuộc biểu tình yêu nước ở
bất cứ đâu, với số lượng có khi còn đông hơn cả người đi biểu tình thật. Công
việc của họ là phá đám, bôi nhọ những người dân chủ để kiếm ăn. Đáng buồn thay,
hàng ngày, hàng giờ... GD-ĐT Việt Nam đã có công rất lớn trong việc đào tạo, ra
những con người như thế. Những người này... họ không từ bất cứ hành động gì chỉ
để mưu sinh và thăng tiến.
“Vong
Bản”:
Nan y thứ 4 trong tứ chứng... là hội chứng “vong
bản”. Trước khi nói đến hội chứng “vong bản”, ta cần sòng phẳng
với nhau là không có cái gọi là đạo đức cách mạng. Khái niệm này là
sản phẩm của trí tưởng tượng, suy diễn vô lối của người cộng sản. Đạo đức
cách mạng cái gì mà cố TBT Lê Duẩn lại nói: “Ta đánh Mỹ là
đánh cả cho Liên Xô và Trung Quốc!”, cố TBT Nguyễn Văn Linh thì “Thà
mất nước còn hơn mất Đảng!”. Đạo đức cách mạng cái gì mà ông Nguyễn Hộ
nói “Nhà Ngụy ta ở! - Vợ Ngụy ta lấy! Con Ngụy ta sai!”. Đạo đức
cách mạng cái gì mà cựu TBT Nông Đức Mạnh có cuộc phiêu lưu tình ái hết cỡ bá đạo
đến như thế! Đạo đức cách mạng cái gì mà càng học tập tấm gương đạo đức HCM thì
càng tham nhũng trầm trọng. Trước kia thất thoát vì tham nhũng chỉ vài tỉ, nay
phải là vài ngàn tỉ đến nỗi bà Nguyễn Thị Doan phải la lên rằng “Chúng
ăn không từ thứ gì!”.
Xã hội Việt Nam từ ngàn đời nay chỉ biết đến và tôn
thờ đạo đức truyền thống của tổ tiên, ông bà để lại. Người “vong bản” là
người có suy nghĩ và hành vi trái với đạo đức truyền thống. Họ là những ai? Họ
chính là những người “Con tố Cha - Vợ tố Chồng”, những người quên mất
câu “Đói cho sạch, rách cho thơm”, là những người lấy “bạo
lực”, thay cho câu “Thương người như thể thương thân”, là những
người nhu nhược, yếu hèn, dâng đất đai biển đảo cho ngoại bang Tàu cộng, là hiện
tượng bạo lực tràn lan. Trong học đường: Thầy đánh trò, trò đánh thầy, trò đánh
trò. Trong bệnh viện: bệnh nhân, người nhà bệnh nhân đánh bác sĩ. Ngoài đường:
nhìn đểu... giết, nom ngứa mắt... giết, va chạm giao thông... giết. Trong gia
đình: Cha giết con, con giết cha mẹ ông bà, chồng giết vợ, vợ giết chồng...
Chúng ta đang từng ngày, từng giờ chứng kiến hiện tượng “vong bản” thắng
thế và lên ngôi.
Vong bản lên ngôi trong bệnh viện!
Vong bản lên ngôi giữa sân trường!
Vong bản lên ngôi trên sân khấu!
Vong bản lên ngôi giữa nghị trường!
Liệt kháng của quan!
Những người mắc một trong những tâm bệnh kể trên, đều
có chung một đặc điểm là không ai biết mình đang mang tâm bệnh và chung một biểu
hiện là thờ ơ, là dị ứng với các vấn đề thuộc phạm trù chính trị. Trường hợp đặc
biệt nghiêm trọng là họ có khuynh hướng xa lánh, tẩy chay những người quan tâm
tới chính trị. Họ không hề biết Khoa Học Chính Trị là bộ môn khoa học của tiến
bộ xã hội. Nếu không có khoa học chính trị, nhân loại sẽ mất hút trong rừng sâu
hoang dã, khá hơn thì chỉ mãi mãi dừng lại ở những cấu trúc xã hội bậc thấp.
Các chính trị gia sẽ được tôn vinh là những nhà khai sáng nếu họ làm cho đất nước
thăng tiến. Họ sẽ là những tội đồ khi làm cho đất nước lụn bại.
ĐCS Việt Nam đang mở cờ trong bụng khi tuyệt đại đa
số trí thức Việt Nam lúc này chỉ nhìn thấy những góc khuất của chính trị, mặt
trái của chính trị qua các từ ghép như “Tham vọng chính trị!”, “Thủ
đoạn chính trị!”, thậm chí là “Lưu manh chính trị!”... Chính
vì vậy mà ĐCS thường định hướng mọi người là: “Tất cả đã có Đảng và nhà
nước lo... Nhân dân đừng có quan tâm đến chính trị làm gì!”. Chính vì thế
mà xuống đường vì yêu nước cũng là phản động. Yêu nước ngẫu hứng, không đúng
quy trình kiểu Trần Quốc Tuấn bóp nát trái cam... là không thể được. Thời cộng
sản, yêu nước thương nòi không phải là tình cảm được khuyến khích, mà phải
là: “Yêu Đảng - Thương Lãnh Tụ”. Chính vì thế mà người ta công khai
lớn tiếng: “CAND VN chỉ biết còn đảng còn mình!” và “QĐND
VN trung với đảng hiếu với dân!”.
Sau nhiều thập kỷ, chính ngành GD-ĐT đã có công lớn
trong việc tạo ra đám mây mù của sự ngộ nhận về tính chính danh cho ĐCS tiếp tục
độc quyền cai trị dân tộc Việt Nam bất kể năm tháng. Đám mây mù đó là có thật,
nên không có gì là lạ ông Lê Khả Phiêu, một TBT nửa nhiệm kỳ, đã có lần mê sảng
mà thốt lên một câu hết sức chủ quan và ngớ ngẩn: “mênh mông tình dân…”.
Ông ta không hề biết hay cũng lại giả vờ không biết là đang có một “mênh
mông” tình dân chán đảng. Và cho đến hôm nay, dân tộc Việt
Nam vẫn chỉ là một dân tộc không may mắn. Một dân tộc tụt hậu và luôn luôn lỡ
những chuyến tàu cùng các dân tộc khác đi về phía Tự Do - Dân Chủ - Văn Minh và
Tiến Bộ.
Với những gì đã và đang xảy ra, phải dũng cảm mà nói
với nhau rằng: “Dân tộc chúng ta đang đứng bên bờ của vực thẳm diệt
vong. Chúng ta là một dị thường lạc lõng, một ca đặc biệt của đời sống nhân loại” và
thầy cô giáo làm sao có thể là những người vô can, khi ĐCS trao cho họ vị trí
là nhân vật trung tâm trong sứ mạng: “Mỗi trường học là một pháo đài của
CNXH - mỗi một thầy cô giáo là một chiến sĩ trên mặt trận văn hóa và tư tưởng!”.
Than ôi! Trong cái pháo đài tưởng tượng đó, trong
cái mặt trận... tuy không có tiếng súng nổ nhưng không thiếu xác
người và để sống sót được, đâu chỉ mình cụ Nguyễn Tuân biết sợ, cả dân tộc này
đều đã và vẫn đang sống trong “run sợ”. Còn hơn cả nỗi sợ hãi, trí thức Việt
Nam, thầy cô giáo Việt Nam còn phải chấp nhận làm nhiệm vụ của những “đạo
sĩ mù lòa”, nhắm mắt khai dân trí, giáo huấn học sinh bằng những tín điều
sai lầm của một tà thuyết đã bị cả thế giới văn minh thẳng tay ném vào thùng
rác từ gần 30 năm nay. Trí thức và thầy cô giáo Việt Nam vẫn đang cần mẫn với sứ
mạng đặc biệt mà ĐCS ký thác trên vai họ nên có thể nói: GD-ĐT là cỗ máy khổng
lồ, đều đặn năm này đến năm khác đã tạo ra biết bao thế hệ người Việt Nam:
- Với bất công trong xã hội là những người “liệt
kháng”.
- Với những giá trị nhân văn trong đời thường
thì “mù thiêng”.
- Với những giá trị cần phải loại bỏ thì “cuồng
thiêng”.
- Với đạo đức truyền thống là những người “vong
bản”.
Thử hỏi: “Đất nước rồi sẽ đi đến đâu? Với những
con người mang trong mình những “tâm bệnh” như vậy?”. Một chiếc máy hư hỏng,
người ta có thể nhận biết và khắc phục được ngay, còn để nhận ra một nền GD-ĐT
hư hỏng và để sửa chữa được nó, thì ôi thôi... phải mất đi nhiều thế hệ. Nên có
thể nói không ngoa rằng: “Sự thất bại và hư hỏng của Giáo Dục là nguyên
nhân của mọi thất bại và hư hỏng khác trong đời sống xã hội”.
Đến nay, phải nói thẳng với nhau rằng, nền GD-ĐT
theo định hướng “XHCN” đã “chết lâm sàng” rồi.
Để GD-ĐT hồi sinh và phát triển, thầy cô giáo tìm lại được thiên chức
nhà giáo chân chính và đích thực của mình và những thế hệ học sinh
trong tương lai không nhiễm phải 4 tâm bệnh kể trên. GD-ĐT rất cần có một dự án
chính trị, một triết lý phát triển tiến bộ. Trước mắt việc “giải độc” cho
GD-ĐT là việc làm cần thiết, không thể đặng đừng.
Hà Đông 10 - 2017
*
Ghi chú: Tác giả là nguyên giáo viên dạy Địa Lý của
Hòa Bình và Hà Tây. Nơi ở: Nhà số 4, Ngách 12, Ngõ 102, Đường Văn La, Hà Đông -
Hà Nội. ĐT: 01652323836. Email: nguyenthuonglong571@gmail.com
*
*
“Bài viết này, xin dành tặng cho các Nhà Giáo
U70 vẫn còn quan tâm tới nghề cao quý”
*
Lênh
đênh thân phận người thầy...
Về phương diện nhận thức chung, thời đại nào, chế độ
nào cũng vậy, ngoài nhiệm vụ giáo huấn học sinh những tri thức về tự nhiên, về
xã hội, về con người, thầy cô giáo còn có thiên chức khơi gợi, giúp học sinh
vươn tới những tình cảm cao đẹp phù hợp với những chuẩn mực Chân - Thiện Mỹ của
thời đại mà họ đang sống. Trong những tình cảm cao đẹp đó, lòng yêu nước là thứ
tình cảm thiêng liêng nhất được mang hình tượng như là một “Ngọn Lửa”. “Ngọn
lửa” đó được lưu truyền từ đời này qua đời khác, có lúc âm ỉ cháy, có
lúc bùng lên dữ dội… nhưng không bao giờ lụi tàn cùng năm tháng. Hơn các ngành
nghề khác, thầy cô giáo có vinh dự được đảm nhận nhiệm vụ thiêng liêng này. Đó
cũng là một trong nhiều lý do mà người xưa gọi nghề dậy học là nghề cao quý nhất
trong các nghề cao quý và tiền nhân đã xếp người thầy chỉ đứng sau Vua và trước
cả bậc sinh thành trong bộ 3 Quân - Sư - Phụ.
Đó là giáo dục nước Nam thời đạo học thịnh trị. Lịch
sử giáo dục thời phong kiến Việt Nam còn khắc ghi hình tượng người thầy vĩ đại
Chu Văn An (1292 – 1370). Tài năng và đức độ của ông không chỉ thu phục được
đông đảo sĩ tử 4 phương trong nước mà còn có thể cảm hóa được cả các loài Thủy
Quái, Ba Ba, Thuồng Luồng… (Thầy giáo Chu Văn An và sự tích đầm Mực). Về cuối đời,
trước cảnh đời lụi bại bởi đám gian thần trong triều chính, ông dâng sớ đòi
chém 7 tên gian thần rồi khảng khái treo áo mũ từ quan trở về quê hương sống ẩn
dật với nghề dậy học và bốc thuốc.
Đến thời mạt nho… qua đôi câu đối treo trong nhà người
thầy cũng rất nổi tiếng Cao Bá Quát (1809 – 1855), ta thấy nghề giáo cũng một lần
rơi vào thảm cảnh tàn mạt:
“Nhà trống ba gian một thầy, một cô, một Chó cái /
Học trò dăm đứa, nửa người, nửa ngơm, nửa Đười Ươi”(CBQ)
Thời cận đại, kẻ sĩ Việt Nam cũng có lúc chẳng ra
gì: “Nhất sĩ nhì nông / Hết gạo chậy rông / Nhất nông nhì sĩ”. Thi
sĩ Trần Tế Xương (1870 – 1907) để lại những vần thơ chua chát về thân phận người
thầy trước ngọn gió tây học theo chân lính Pháp tràn vào Việt Nam: “Đạo
học ngày nay đã chán rồi / Mười người đi học chín người thôi…” và hình
ảnh người thầy, người trí thức giai đoạn này là “Sĩ khí rụt rè Gà phải
Cáo / Văn chương liều lĩnh đấm ăn xôi”(TTX), sao lại hèn hèn, giống kẻ sĩ đời
nay đến thế.
Đến ngày “Năm cửa ô đón mừng đoàn quân tiến về…”
(Văn Cao), thì nghề giáo được ĐCS đưa lên mây xanh: “Mỗi nhà trường là
một pháo đài của CNXH – Mối giáo viên là một chiến sĩ trên mặt trận văn hóa tư
tưởng”. Khoa trương và đại ngôn thì thế thôi, thực ra thân phận nhà giáo
trong tay những người cộng sản lại lênh đênh chìm nổi kiểu khác. Lứa tuổi U70
trở lên chúng tôi chưa quên những ngày chính quyền mới vào tiếp quản Hà Nội 10
– 1954. Ngày đó có nơi, có lúc học trò gọi thầy giáo là “Anh Giáo” vì theo họ gọi
là thầy là cách gọi của thời phong kiến lạc hậu không dân chủ. Rồi lại đến cái
thời cả nước ngắc ngoải trong bao cấp phải chia nhau từng cân gạo, mảnh vải. Có
lẽ vì thế mà có lúc, có nơi người ta nói thầy cô giáo không phải là cán bộ, thậm
chí người ta coi người dậy học cũng chỉ là thứ THỢ… chẳng khác gì anh thợ cạo,
chị thợ cấy… tối mắt chỉ để kiếm cơm.
Gần đây nhất, tháng 8 – 2016, ở Thị xã Hồng Lĩnh –
Hà Tĩnh, người ta còn coi cô giáo chỉ là thứ thị nữ, tiếp viên đi tiếp rượu cho
khách lúc cần thiết. Khi dư luận bắt đầu xôn xao, chủ tịch UBND Thị xã Hồng
Lĩnh Hà Tĩnh tỉnh khô đăng đàn: “Việc điều động các nữ giáo viên đến
làm lễ tân là công khai và có chủ trương đàng hoàng”.
Chủ tịch UBND Thị xã Hồng Lĩnh – Hà Tĩnh
Bất ngờ hơn là đương kim Bộ Trưởng Bộ GD – ĐT, vị tư
lệnh cao cấp nhất của ngành nghề cao quý Phùng Xuân Nhạ lại làm dậy sóng dư luận
với những phát ngôn có tính “Nhất Biên Đảo”, công khai bênh vực cho cái xấu,
cái ác, rất kỳ lạ: “Chưa tới mức độ trầm trọng!”, “Bị ép thì trước hết
phải hỏi trách nhiệm của cô giáo đã, sau đó mới tính đến người ép buộc!” và “Cán
bộ địa phương cũng là vì vui vẻ thôi, nên đôi khi làm ảnh hưởng đến uy tín nhà
giáo!”
“Chưa tới mức độ trầm trọng!” – “Phải hỏi trách nhiệm
của các cô giáo đã!”.(PXN)
“…cũng là vì vui vẻ thôi” – (Phùng Xuân Nhạ)
Như thế là nghề dậy học từ bước lên Voi, dù chỉ là
Voi giấy “Mỗi trường học là một pháo đài của CNXH - Mỗi thầy cô giáo là
một chiến sĩ trên mặt trận văn hóa giáo dục”, đã rơi thẳng xuống thân phận
của đám đánh dậm, những Thị nữ - Ca ve. Chưa hết… hóa ra câu “Chuột chậy
cùng sào mới vào sư phạm” có từ những năm 60 – 70 thế kỷ trước nay vẫn
nguyên giá trị thời sự khi để đủ chỉ tiêu người ta tuyển vào sư phạm cả những
thí sinh 3 điểm cho mỗi môn thi. Đầu vào thấp như thế, nay mai ra trường họ sẽ
khai tâm khai trí được cho ai và “Nhóm được lửa” gì trong những tâm hồn trong
trắng tuổi học trò và làm sao mà thầy cô tận tâm với sự nghiệp khi động cơ chỉ
là vì tiền, đã thế lại khi cần thì dùng, không cần thì sắn sàng sa thải.
Thời tôi đi học và đi dậy, bài giảng có thể bị chê
là yếu về nội dung trí dục, không đáng sợ bằng bị chê là yếu về tính
tư tưởng. Nhưng tính tư tưởng của một bài giảng thời đó đã có lúc được hiểu
một cách hết sức thô sơ, ngô nghê như: “Anh dậy thế nào thì dậy, phải
cho học trò thấy: Đảng là đỉnh cao trí tuệ, là mùa xuân bất tận. CNXH luôn luôn
là tốt đẹp, là trường tồn, CNTB là xấu là đang giẫy chết. Một đề toán mà cho ra
đáp số quân ta lại chết nhiều hơn quân địch thì người ra đề có thể gặp hạn đấy”.
Chính tôi, năm 1969, đi thực tập tốt nghiệp tại Cấp
3 Vân Đình - Ứng Hòa, dậy bài“Kinh tế Nhật Bản những năm cuối thập kỷ 1960”…
đã suýt mất nghề vì dại dột cao đàm khoát luận trước học trò: “Chỉ cần
hơn 2 thập kỷ sau chiến tranh, bằng nghị lực, sự thông minh và một bản lĩnh phi
thường, người Nhật Bản đã tạo lên trên đất nước mặt trời mọc của mình một hiện
tượng thần kỳ về kinh tế”. (NTL – 1969)
Lời giảng đó rành rành ghi trong giáo án, tôi bị bắt
quả tang ca ngợi phát xít Nhật, hết đường chối cãi, bị trưởng đoàn thực tập là
giáo sư Toán Học NĐP của ĐHSP Hà Nội I dự giờ, xếp giờ dậy của tôi là loại yếu
về giáo dục tư tưởng. Vì theo vị giáo sư trưởng đoàn, qua bài giảng đó, học
sinh của tôi chẳng căm thù phát xít Nhật, lại cứ xuýt xoa trước sự phục hồi
kinh tế thần kỳ của người Nhật, lại còn ao ước người Việt Nam cũng sớm được như
thế mới chết tôi. Nên đã có thời, để chắc ăn, sau mỗi bài giảng về bọn tư bản
giẫy chết, là đến màn thầy trò đứng lên hùng hổ hô to khẩu hiệu “Đả đảo
bọn thực dân đế quốc và quân ta muôn năm!”. Nếu vẫn chưa hết giờ thì đến
màn hát các ca khúc cách mạng của một thời đạp trên xác thù… Như thế họ coi đó
là bài giảng có tư tưởng tính, có tính giáo dục lòng yêu nước.
Nói về việc giáo dục lòng yêu nước, thế hệ U70 như
chúng tôi đặc biệt là giáo viên ngữ văn không ai không nhớ hình tượng kinh điển
về một người đàn ông, sau nhiều chục năm bôn tẩu xứ người, khi bước qua đường
ranh biên giới để hồi hương, người này đã cúi xuống hôn lên mặt đất dưới chân
mình. Qua hình tượng này, nhiều giáo viên giỏi ở mọi thế hệ, đã làm học sinh
rơi lệ khi nghĩ về TỔ QUỐC. Vậy mà hôm nay, chính những người thầy và trò ấy,
khi đối diện với những thực tế còn mãnh liệt, dữ dội hơn hành vi hôn đất kia rất
nhiều, họ lại sẵn sàng vô cảm.
Mẹ con cô Trần Thị Nga.
Cô Nguyễn Ngọc Như Quỳnh hiên ngang trước Tòa
Chẳng có giọt lệ nào rơi trước những bà mẹ trẻ đơn
thân Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, Trần Thị Nga đang nuôi con nhỏ vừa phải vào vòng
lao lý hàng chục năm chỉ vì tham gia biểu tình yêu nước và đấu tranh đòi nhân
quyền, đòi được sống trong một môi trường không bị ô nhiễm.
Chẳng thấy ai bận lòng trước cảnh cô Lê Mỹ Hạnh cùng
bạn bè bị côn đồ DLV Phan Hùng ở Sài Gòn, giữa ban ngày vô cớ xông vào nhà đánh
đập dã man. Năm đó có một nam sinh viên dáng dấp thư sinh, mảnh khảnh, hai tay
giơ cao nhiều giờ liền một biểu ngữ phản đối Trung Quốc ngay trước cửa Lãnh Sự
Quán của họ tại Thành phố HCM. Sinh viên đó đứng như một tượng đài bằng xương bằng
thịt, một biểu tượng của lòng yêu nước vô bờ của lớp trẻ, làm xúc động biết bao
người chứng kiến.
Nhưng với những kẻ chỉ quen sống theo tập tính của
những con Cừu, luôn đi đứng, nói năng “theo lề…” (Ngô Bảo Châu), thì hình ảnh
đó không gây cho họ một xúc động nào, còn những kẻ “cuồng thiêng” lại coi hình ảnh
đó là PR, là trình diễn vì theo họ, như thế là ảnh hưởng xấu đến đảng của họ.
Nhưng có điều tôi không lý giải được, vì sao mù thiêng mà họ lại vẫn biết rơi lệ
trước hình tượng người đàn ông “Hôn Đất” qua lời giảng của giáo viên ngữ Văn?
Có lẽ cả thầy cả trò trong trường hợp này họ “MÙ THIÊNG” với giá trị này, lại
“cuồng thiêng” với giá trị khác. Đó là dấu hiệu của một căn bệnh nan y khác là
hội chứng “đa nhân cách” trong một con người.
Người bệnh đa nhân cách lấy thái độ “bất biến
ngu trung…” làm cơ sở để biện minh cho hành vi “đi theo lề…” của họ. Tấm hình
dưới đây mô tả những kẻ “cuồng thiêng - đa nhân cách” trong cái gọi là “hội cờ
đỏ…” ngày ra mắt với bản năng man dại bị kích động ở mức tối đa đang là hiện tượng
rất đáng lo ngại.
Những kẻ “cuồng thiêng - đa nhân cách” trong “hội cờ
đỏ” đang cố tình làm yếu đi sức mạnh đoàn kết Giáo -
Lương.
Đón đọc: Nghề cao quý... đã "chết lâm
sàng" (Phần III) - (NTL)
11 - 2017
Ghi
chú:
Tác giả là Nguyên giáo viên dậy Địa Lý của Hòa
Bình và Hà Tây. Nơi ở : Nhà số 4 – Ngách 12 – Ngõ 102 – Đường Văn La – Hà
Đông – Hà Nội. ĐT 01652323836. Email: nguyenthuonglong571@gmail.com
No comments:
Post a Comment