April 22, 2014 at 12:06am
Nhà báo Đoan Trang sang Hoa Kỳ và có chỗ ở. Nhiều
người cũng có thể sang Hoa Kỳ và có chỗ ở nhưng tại sao chỗ ở của Đoan Trang
tại Hoa Kỳ lại là một câu chuyện.
Cách đây hai tháng, tình cờ gặp được Đoan Trang
trong một tình huống khá bất ngờ. Cô ta đến Hoa Kỳ trên đường đến Geneve, Thuỵ
Sĩ trong phiên kiểm định nhân quyền cho Việt Nam.
Từ lâu, tôi luôn có một mong ước là làm sao để những
nhà đấu tranh cho xã hội dân sự ở Việt Nam phải ít nhất có cơ hội ra ngoại quốc
một chuyến. Đến được một đất nước Tây Phương tiêu biểu đại loại như Anh, Pháp,
Mỹ, Hà Lan thì coi như là một trải nghiệm… Đây là một phương tiện đấu tranh
mang tính tư duy rất quan trọng.
Đấu tranh với ai? À! ra được nước ngoài rồi thì
"đám dư luận viên cũng không có lý gì mà dám đánh đồng với tầm nhìn sau
lũy tre làng của họ". Ở góc cạnh khai trí - đi cho biết đó biết đây, sang
các nước Tây Phương thì cách nhìn về cấu trúc xã hội sẽ thực tế hơn. Ngoài ra,
khi người đấu tranh cho xã hội dân sự chưa có điều kiện ra nước ngoài thì đám
dư luận viên đi du học cũng có thể tự cao tự đại diễn tả văn hóa Tây phương theo
cách nhìn và định hướng của công an. Điều này thật là không công bằng với những
người như Đoan Trang.
Từ một nhà báo chính ngạch của hệ thống báo "lề
phải" trong nước, ký giả Đoan Trang chuyển thành một nhà tranh đấu cho xã
hội dân sự ở Việt Nam. Thế là quãng đường tác nghiệp của cô ở Việt Nam hết sức
vất vả. Nói có khi không phải chứ theo diễn tả của Đoan Trang thì những người
như cô bị cô lập khống chế đến cảnh túng đói (theo nghĩa đen) để làm tủi nhụt
về mặt ý chí.
Thế rồi Đoan Trang đến Mỹ và Âu châu, cô đi một
chuyến đi vòng quanh các nước có nền văn minh văn hóa ứng xử bậc nhất thế giới.
Đây cũng là một sự trải nghiệm quan trọng nhất trong đời của cô.
Nhưng rồi những người như Đoan Trang có đi thì phải
trở về. Đó là sứ mệnh của người đấu tranh cho một mục tiêu cao đẹp. Cho dù khi
về có bị bắt hoặc bị cấm xuất cảnh thì những người cô cũng đành phải cam chịu.
Nghĩ đến điều này, nhiều người như tôi cảm thấy thật áy náy. Không lẽ xúi cô ở
lại tị nạn chính trị thì lại là đường đột quá! Mà biết cô về lâm vào hoàn cảnh
như Nguyễn Tiến Trung thì quả là đau xót.
Tôi định liên lạc với luật sư Trịnh Hội có phương
pháp gì không chứ để các bạn như Trịnh Hữu Long, Nguyễn Anh Tuấn đã qua tới
Washington DC, Geneve trình bày hồ sơ trấn áp của chế độ công an trị coi chừng
khi về nước là họ dùng ngay chiêu bài bắt đi bộ đội để hành hạ vài năm là xong
đời trai bay nhảy.
Viết tới đây, chợt nghĩ đến Nguyễn Tiến Trung vào
cái hôm nhập ngũ mà muốn rơi nước mắt. "Rõ ràng là chúng nó lừa vào doanh
trại bộ đội rồi sau đó bắt Nguyễn Tiến Trung cầm tù". Quãng thời gian dài
đến sáu năm, quá chua xót.
Bên trong Villa Aurora
May quá! Đoan Trang là một cây bút rất tài hoa được
giới ngoại giao phương Tây chú ý. Cô cũng là một trong những blogger hiếm hoi
viết bằng tiếng Anh của Việt Nam. Tin cô phải về nước "trồng trà ở Thái
Nguyên" có lẽ làm áy náy giới ngoại giao Mỹ, Đức, Thuỵ Sĩ khiến họ không
thể nào yên tâm… Không thể nào để một nhân vật lung linh như thế này rơi vào
bàn tay thô bạo bọn chúng để làm tù nhân lương tâm cho được. Thế rồi, bằng sự
ngưỡng mộ và quan tâm rất nhân văn nào đó, họ mời cô ở lại làm fellowship (một
dạng nghiên cứu) cho một trường đại học ở Nam California.
Được ở lại làm fellowship cho một trường đại học Hoa
Kỳ là một chứng chỉ, một thành tích quá lớn trong một chuyến "vượt
biên" tình cờ. Như thế quá vinh dự rồi! Nhóm dư luận viên kỳ này tha hồ
tức tối vì địa vị mới của Đoan Trang. Ký giả Đoan Trang sẽ làm bọn họ trở nên
nhỏ bé khi muốn kích động và bêu rếu các nhà đấu tranh dân chủ. Ở vị trí hàn
lâm, Đoan Trang sẽ làm cho "cả đội chúng nó" không còn tư thế gì nữa.
Rõ ràng bọn dư luận viên bậc thấp thì thường không có đủ tiền ra ngoài du học.
"Chú nào có tiền ra ngoài du học thì lại dốt bỏ cha vì lý luận kiểu dư
luận viên thì viết luận văn bằng tiếng Anh, tiếng Pháp làm thế nào mà ăn điểm
được."
Thầy giáo Hạo Nhiên đang chấm bài học sinh (hình minh họa có dụng ý trám
chỗ)
Nhưng chưa hết! Chỗ ở mới của Đoan Trang mới làm
chúng tôi choáng váng. Thì ra đây là một toà biệt thự có tên là Villa Aurora
(độc giả tự google) để biết sự biệt đãi dành cho ký giả Đoan Trang quan trọng
tới cỡ nào.
Villa Aurora sang trọng như là một tòa lâu đài, nơi
hội tụ của những nghệ sỹ tài hoa trên thế giới. Họ tụ tập và giao lưu trong môi
trường tuyệt vời nhất để trí tuệ và sự sáng tạo được thêm phần thăng hoa bay
bổng. Một đạo diễn làm xong cuốn phim, tới Villa Aurora nghĩ dưỡng để tái tạo
cảm hứng.
Chỗ ở của Đoan Trang trong thời gian ở Hoa Kỳ
Ở mức độ hóng hớt! cho dù ở Mỹ đã 24 năm, tôi chưa
từng thấy một Villa nào sang trọng, thẩm mỹ, và có linh hồn như vậy. Toạ vị
trên một triền núi cao, mở mắt ra là Thái Bình Dương bát ngát ngút tầm mắt. Bãi
biển Santa Barbara tỏa nắng phía bên phải. Chỉ trong một tầm mắt, khung cảnh
vừa hoang sơ vừa đương đại của kiểu kiến trúc cho danh nhân tài tử Hollywood.
Nhưng chưa hết, căn biệt thự có cả tiền sảnh hậu
sảnh đẹp như phim. Trong Villa Aurora, cơ man nào là sách và đồ nghệ thuật quý
giá. Ngay cả cây đàn piano cũng có phím làm bằng ngà voi, sờ vào là chất ngà
như hút lấy vân tay tạo nên một cảm khái nghệ thuật chất ngất. (Thời nay, người
ta cấm dùng ngà voi, chỉ những danh phẩm cổ xưa mới còn được lưu lại).
Khách cư ngụ của Villa Aurora toàn là những nhân vật
danh giá đến từ Âu Châu. Trong quá khứ của các nhân vật đấu tranh có một số đến
từ Miến Điện, Pakistan… Có lẽ Đoan Trang là người Việt Nam đầu tiên được
vinh dự làm khách của Villa Aurora. Nên nhớ rằng, chỗ ở này không phải có
tiền là mua được. Cư ngụ tại Villa Aurora là một thứ đẳng cấp khiến những người
ở Mỹ lâu năm như tôi khám phá ra cũng phải kinh ngạc. Tinh thần tôn trọng tài hoa
của Âu Mỹ thật là vượt tầm tưởng tượng của những người tự cho là ở Mỹ rất lâu
và biết về nước Mỹ rất nhiều. Hàng xóm của Đoan Trang lúc này là đạo diễn người
Đức, Marc Bauder mới làm xong bộ phim Master of the Universe.
Đoan Trang sẽ nghĩ gì và viết gì sau những trải
nghiệm ở Villa Aurora. Chúng ta đang chờ đợi. Tại sao Tây Phương có thể đạt tới
mức sáng tạo nghệ thuật tuyệt vời như thế! Có thể Đoan Trang sẽ kể với chúng ta
sau này.
No comments:
Post a Comment