Trọng Nghĩa – RFI
Thứ ba 29 Tháng Tư 2014
Kết
thúc vòng công du châu Á tại Philippines vào hôm nay, 29/04/2014, Tổng thống Mỹ
Barack Obama đã nhắc lại lập trường xuyên suốt của Hoa Kỳ theo đó không một
quốc gia nào được quyền dùng võ lực để giải quyết tranh chấp chủ quyền. Tuyên
bố của ông Obama được cho là một lời cảnh cáo mới nhắm vào Bắc Kinh, đang dùng
sức mạnh để áp đặt các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, dần
dần gặm nhắm các vùng biển đảo tranh chấp, đặc biệt là của Philippines, đồng
minh kết ước của Hoa Kỳ.
Theo hãng tin Pháp AFP, Tổng thống Mỹ đã tranh thủ
bài phát biểu trước các binh sĩ Mỹ và Philippines tại Manila, để bày tỏ thái độ
hết sức quan ngại trước các tranh chấp lãnh hải ngày càng gay gắt giữa Bắc Kinh
và các đồng minh của Washington trong khu vực.
Ông Obama đánh giá : « Các quốc gia và
dân tộc có quyền được sống trong an ninh và hòa bình, với chủ quyền và sự toàn
vẹn lãnh thổ được tôn trọng » và « Luật pháp quốc tế phải được tuân thủ, quyền
tự do hàng hải phải được bảo đảm và các hoạt động thương mại không thể bị cản
trở ».
Trên cơ sở đó, Tổng thống Mỹ khẳng định rằng : « Các
tranh chấp phải được giải quyết một cách hòa bình chứ không phải là bằng các
hành động hăm dọa hay sử dụng võ lực ».
Tuyên bố trên đây không có gì mới so với quan điểm
từng được Hoa Kỳ nhắc đi nhắc lại nhiều lần, nhưng mang một ý nghĩa đặc biệt
mạnh mẽ khi được chính Tổng thống Mỹ nói lên và ngay tại Philippines, nước đồng
minh của Hoa Kỳ, đang bị Trung Quốc hùng mạnh hơn nhiều chèn ép tại Biển Đông.
Trung Quốc đã tuyên bố chủ quyền trên gần như toàn
bộ Biển Đông, và Philippines hiện là quốc gia bị Bắc Kinh lấn lướt dữ dội nhất
trong số bốn nước Đông Nam Á có tranh chấp biển đảo với Trung Quốc, bao gồm
Việt Nam, Malaysia và Brunei.
Trong thời gian gần đây, Hoa Kỳ đã tăng cường giúp
đỡ Philippines – vốn có một quân đội thuộc diện yếu nhất trong khu vực – trong
lãnh vực quốc phòng và quân sự, một hậu thuẫn được cụ thể hóa thêm một mức với
việc ký kết một thỏa thuận vào hôm qua tại Manila, cho phép quân đội Mỹ hiện
diện nhiều hơn trên lãnh thổ Philippines.
Vào hôm nay, Tổng thống Obama đã tìm cách trấn an
thêm đồng minh Philippines khi xác định trở lại rằng Washington sẽ sát cánh bên
cạnh Manila trong trường hợp bị nước khác tấn công, đúng theo khuôn khổ Hiệp
ước Phòng thủ chung Mỹ-Philippines năm 1951.
Tổng thống Mỹ tuyên bố : « Hiệp ước này có nghĩa là
hai quốc gia chúng ta cam kết, và tôi trích dẫn, ‘quyết tâm chung của chúng ta
để bảo vệ nhau trước các cuộc tấn công vũ trang đến từ bên ngoài' ».
Ông Obama đồng thời cảnh cáo : « Bất kỳ một kẻ xâm
lược tiềm tàng nào không nên có ảo tưởng rằng một trong hai nước sẽ đơn độc.
Nói cách khác, lời cam kết bảo vệ Philippines được bọc trong thép. Hoa Kỳ sẽ
tôn trọng cam kết đó vì các đồng minh sẽ không bao giờ phải đơn thân độc mã ».
Điểm duy nhất trong tuyên bố đanh thép trên đây của
ông Obama có thể khiến nước chủ nhà thất vọng, đó là việc Tổng thống không đề
cập cụ thể đến khả năng giúp đỡ Philippines nếu xung đột xẩy ra trong khu vực
Biển Đông đang tranh chấp, trái với mong muốn của Manila.
Đây là điểm khác với trường hợp Nhật Bản. Tại Tokyo,
ông Obama cũng đã cam kết hậu thuẫn Nhật Bản, nhưng đã nói rõ rằng quần đảo
Senkaku đang bị Trung Quốc nhòm ngó được « bao bọc » trong hiệp ước phòng thủ
chung Mỹ-Nhật.
No comments:
Post a Comment