CHÂU ÂU ĐÒI HOA KỲ GIẢI THÍCH VỤ NGHE LÉN (RFI / BBC)

Châu Âu tức giận đòi Mỹ giải thích vụ nghe lén

Đức Tâm  -  RFI

Thứ hai 01 Tháng Bẩy 2013

http://www.viet.rfi.fr/quoc-te/20130701-chau-au-tuc-gian-doi-my-giai-thich-vu-nghe-len

Một cách hành xử giống như thời chiến tranh lạnh, giữa các kẻ thù. Washington cần phải có những giải thích rõ ràng và sớm nhất. Đó là phản ứng của chung của nhiều nước Châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức sau các tiết lộ của báo chí về việc cơ quan tình báo Hoa Kỳ đã theo dõi, nghe lén các định chế của Liên Hiệp Châu Âu và cơ quan đại diện nhiều nước đồng minh Châu Âu.

Theo tạp chí Đức Der Spiegel, Cơ quan An ninh Quốc gia NSA, phụ trách tất cả các tổ chức tình báo của Mỹ, đã đặt micro nghe lén trong trụ sở của Liên Hiệp Châu Âu tại Washington, thâm nhập vào hệ thống tin học để đọc thư điện tử và các tài liệu nội bộ của Châu Âu. Mỗi tháng, có khoảng 500 triệu cuộc gọi điện thoại hoặc trao đổi qua internet bị nghe lén tại Đức, gần 50 triệu tại Pháp.

Tối ngày 30/06/2013, báo Anh The Guandian bổ sung thêm: Tổng cộng có tới 38 sứ quán và phái đoàn đại diện ngoại giao là đối tượng do thám của tình báo Mỹ, như bị cài micro trong các thiết bị thông tin điện tử, đấu cáp nghe trộm, thu thập thông tin qua các ăng ten đặc biệt. Vẫn theo tờ báo, ngoài các đối thủ truyền thống do khác biệt về hệ tư tưởng và một số nước nhậy cảm ở Trung Đông, danh sách theo dõi của NSA còn có cả sứ quán Pháp, Ý, Hy Lạp, và một số đồng minh của Hoa Kỳ như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Mêhicô.

Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius ngày 30/06/2013 ra thông cáo nhấn mạnh : « Các sự việc trên, nếu được khẳng định, thì không thể chấp nhận được » và đề nghị Hoa Kỳ có giải thích sớm nhất. Hôm nay, tổng thống Pháp François Hollande yêu cầu Washington chấm dứt ngay lập tức các hoạt động theo dõi, nghe lén các cơ quan đại diện Liên Hiệp Châu Âu. Ông nói: « Không thể chấp nhận kiểu hành xử như vậy giữa các nước đối tác và đồng minh ».

Còn theo bộ trưởng Tư pháp của Đức Sabine Leutheusser Schnarrenberger : « Nếu các tiết lộ trên báo chí là đúng, điều này làm nhớ lại các hoạt động được tiến hành giữa các kẻ thù trong thời kỳ chiến tranh lạnh. Nó vượt quá sức tưởng tượng là các người bạn Mỹ của chúng ta coi châu Âu như kẻ thù ». Vẫn theo vị bộ trưởng này, thì không thể lấy lý do chống khủng bố để biện minh việc theo dõi, nghe lén trụ sở Liên Hiệp Châu Âu tại Washington và Bruxelles.

Đại diện Ngoại giao Châu Âu, bà Catherine Ashton cũng đề nghị phía Mỹ cần nhanh chóng đưa ra các giải thích về những sự vụ nói trên.

Một số chính khách châu Âu còn đề nghị Bruxelles đình chỉ đàm phán với Washington về Hiệp định tự do trao đổi mậu dịch.

Báo chí đã khai thác các tài liệu mà Edward Snowden, nguyên là chuyên gia phân tích tin học tại NSA tiết lộ. Giống như trường hợp WikiLeaks, đây là những thông tin khả tín. Do vậy, chính quyền Mỹ đang ở thế rất bị động và buộc phải chơi ván bài lật ngửa. Washington lạnh lùng tuyên bố : « Hoa Kỳ thu thập một số thông tin ở nước ngoài, giống như các nước vẫn làm ». Nói một cách khác, « lòng vả cũng như lòng sung », tất cả các nước đều theo dõi lẫn nhau. Vấn đề là có bị lộ hay không mà thôi, như nhận định sau đây của một cựu chuyên gia tình báo Hoa Kỳ, trong bài tường trình của thông tín viên RFI Jean Louis Pourtet, từ Washington :

« Các tiết lộ của tạp chí Đức Der Spiegel chắc chắn làm cho Mỹ rất khó xử. Theo tạp chí này, cơ quan tình báo quốc gia Mỹ NSA đã theo dõi và nghe lén Liên Hiệp Châu Âu. Bộ Ngoại giao Mỹ giữ im lặng và cho đến nay, chỉ có một lời bình luận chính thức từ phía ban lãnh đạo NSA. Trong thông báo, NSA cho biết chính quyền Mỹ sẽ trả lời một cách thích hợp thông qua con đường ngoại giao và thông qua đối thoại song phương giữa các chuyên gia tình báo Mỹ-Châu Âu cũng như qua quan hệ song phương giữa Hoa Kỳ với từng nước Châu Âu. NSA không hề nói một câu nào về những cáo buộc mà báo chí đưa ra.

Do không còn ở trong chính phủ và nhờ vậy có thể phát biểu dễ dàng hơn, ông Michael Hayden, nguyên lãnh đạo CIA và NSA, đưa ra ba nhận xét : Trước tiên, Mỹ tiến hành các hoạt động gián điệp. Thứ hai, tu chính án thư tư của Hiến pháp Hoa Kỳ bảo vệ đời tư công dân Mỹ không phải là một hiệp định quốc tế. Điểm thứ ba, mọi công dân Châu Âu nếu muốn đưa ra các phán xét về hoạt động tình báo quốc tế, thì trước đó, nên xem xét kỹ càng những việc mà chính phủ của họ đã làm.

Nếu không có giải thích rõ ràng và có sức thuyết phục, thì nạn nhân đầu tiên của việc tiết lộ thông tin của tạp chí Der Spiegel là dự án hiệp định tự do trao đổi mậu dịch Mỹ- Châu Âu. Cách nay không lâu, các cuộc đàm phán về dự án này vừa mới được khởi động ».

--------------------------------

Mâu thuẫn EU-Mỹ vì cáo buộc nghe lén

BBC

Cập nhật: 15:32 GMT - thứ hai, 1 tháng 7, 2013

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/world/2013/07/130701_eu_us_tradepact_bugging.shtml

Tổng thống Pháp Francoise Hollande nói cáo buộc Hoa Kỳ nghe lén các tòa đại sứ châu Âu có thể đe dọa tới thỏa thuận thương mại to lớn, dự kiến sẽ có giữa hai bên.

Các cuộc đàm phán về hiệp định EU-Hoa Kỳ, là thỏa thuận song phương lớn nhất được đàm phán từ trước tới nay, dự kiến sẽ khởi động vào ngày 8/7.

Ông Hollande nói sẽ không có cuộc đàm phán nào hết nếu như không có đảm bảo rằng tình trạng do thám sẽ chấm dứt "ngay lập tức".

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry trước đó nói các hoạt động nhằm bảo vệ an ninh quốc gia là "không có gì bất thường".

Ông Kerry nói với các phóng viên rằng ông không biết sự thực về các cáo buộc, nhưng ông đã nhận được yêu cầu từ người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Catherine Ashton, và ông sẽ báo cáo lại cho bà.

Các cáo buộc, được công bố hồi cuối tuần trên báo Der Spiegel ở Đức và báo Guardian ở Anh, đã khiến nhiều người tại Âu châu giận dữ.

Ủy hội Âu châu đã gọi đó là "tin tức đáng lo ngại nếu được chứng minh là đúng" và nói cơ quan này trông đợi Washington "sáng tỏ, minh bạch" về vấn đề.

"Phải chấm dứt ngay"

Pháp chỉ vừa mới mở đường cho các thảo luận về hiệp định thương mại EU-Mỹ hồi giữa tháng Sáu, sau khi các thành viên EU chấp nhận đòi hỏi của nước này, theo đó phải chống lại tình trạng phim ảnh và hoạt động giải trí online tràn từ Hollywood và Silicon Valley.

Nhưng vòng đàm phán đầu tiên, theo kế hoạch sẽ diễn ra vào tuần tới tại Washington DC, có thể sẽ bị trì hoãn.

Tổng thống Pháp Hollande nói Hoa Kỳ trước tiên phải đảm bảo chấm dứt việc theo dõi EU.

"Chúng tôi không chấp nhận cách hành xử như vậy giữa các đối tác và các đồng minh. Chúng tôi yêu cầu việc này phải dừng ngay lập tức," ông nói với các phóng viên trong chuyến đi tới miền tây nước Pháp.

"Không thể có đàm phán hay giao dịch gì trong mọi lĩnh vực cho tới khi chúng tôi có được những đảm bảo đó, với Pháp và với toàn bộ khối EU, toàn bộ các đối tác của Hoa Kỳ."

Phát ngôn nhân của Thủ tướng Đức Angela Merkel là Steffen Seibert trước đó nói "nghe lén bạn bè là điều không chấp nhận được... chúng ta không còn trong thời Chiến tranh lạnh".

Ông nói thêm rằng Đức muốn việc đàm phán diễn ra, nhưng "sự tin cậy lẫn nhau là điều cần thiết nhằm đi đến được thỏa thuận".

Ngoại trưởng Italy Emma Bonino nói Rome đã yêu cầu Washington "làm rõ về một vấn đề rất gai góc".

Ông John Kerry đã tìm cách giảm nhẹ vấn đề khi tới Brunei dự một cuộc hội thảo về an ninh Á châu.

"Mọi quốc gia trên thế giới tham gia các vấn đề an ninh quốc gia mang tầm quốc tế đều thực hiện rất nhiều các hoạt động nhằm bảo vệ an ninh quốc gia của mình và toàn bộ các hoạt động thông tin đều nhằm mục đích đó," ông nói trong một cuộc họp báo.

"Theo những gì tôi biết thì đó không phải là điều bất thường đối với nhiều quốc gia. Tôi không bình luận thêm cho tới khi có được toàn bộ các thông tin và tìm hiểu kỹ càng."

Các cáo buộc về việc cơ quan an ninh Hoa Kỳ nghe lén các văn phòng của EU và các tòa đại sứ các nước châu Âu, trong đó có Pháp, Ý và Hy Lạp, được lấy từ các tài liệu có vẻ như cựu phân tích gia của CIA tiết lộ.

Edward Snowden đã bị cáo buộc tội đánh cắp tài sản quốc gia, thông tin không được phép về các thông tin quốc phòng và cố tình nói về các tin tình báo chưa được giải mã.