THÚ CHƠI CHIM (BS Hồ Hải)

THÚ CHƠI CHIM

BS Hồ Hải

Thứ sáu, ngày 08 tháng sáu năm 2012

http://bshohai.blogspot.com/2012/06/thu-choi-chim.html

Nghề chơi nào cũng lắm công phu, khi nó được con người nâng lên thành một nghệ thuật. Trong đó, thú chơi chim kiểng là cái thú của những nhà giàu thích điền viên an hưởng, xem những con chim trong cảnh cá chậu chim lồng thi thố tài năng tiêu diệt đồng loại đang sống tự do.

Để có cái thú chơi chim, đầu tiên phải có nhà giàu muốn an hưởng những lạc thú trần gian ngồi nghe chim hót và chọn chim để sập bẫy. Thứ đến là phải có chim mồi hót hay mà lại có số má dáng vóc bề ngoài đáng tin cậy, nhưng chịu sống cảnh cá chậu chim lồng, để dụ dỗ những con chim đang tự do bay nhảy, nhưng ngây thơ. Thứ đến là phải có sân chơi cho chim mồi tập hót. Rồi đến phải có rừng để bẫy chim. Và cuối cùng là những con chim đang tự do mà ngây thơ chưa biết thế nào là bẫy, thế nào là tự do, và thế nào là luật chơi của người chơi chim bày binh bố trận.

Đứng trên quan điểm kinh tế chính trị của Marxist, tất cả 4 thành tố để chơi chim - từ người chơi đến chim bị bẫy - đều là tư liệu sản suất. Nhưng người chơi là chủ sở hữu cả tư duy và hành động của cuộc chơi. Phần còn lại là vật sở hữu mà người chơi chim được quyền sở hữu, sử dụng, sang nhượng, bán chát, v.v...

Nên chim mồi, sân tập hót, vườn bẫy chim và chim tự do trong khuôn khổ bầu trời mà người chơi sở hữu, phải hiểu luật chơi để tồn tại.

Ngoại trừ chim tư do bay nhảy đang sống trong một khuôn khổ rộng, nhưng ngây thơ muốn tòm mò xem cái luật của thú chơi chim như thế nào để hưởng cảnh ao tù nước đọng. Phần còn lại, từ người chơi chim, đến sân tập hót và vườn bẫy chim đều đang sống trong một nhà tù tư tưởng và hành động, tự chuốt lấy cái khổ vào thân.

Người chơi chim đôi khi quên cả bản thân để lo nghĩ đến chuyện chăm sóc chim mồi, lo đến chuyện làm sao chim mồi hót hay, lo đến chuyện là sao bẫy đúng con chim tự do ngây thơ lớn nhất, đẹp nhất.

Sân tập hót phải làm sao cho đông chủ chơi chim ghé thăm, và nhiều chim mồi đến tập. Song quan trọng nhất là sân tập hót phải hót làm sao cho những con chim mồi ngày càng lên đẳng cấp và những con chim ngây thơ tự do bay nhảy tin sái báng họng là những con chim mồi không phải là chim mồi mà là bạn, đồng minh với chim tự do bay nhảy.

Vườn bẫy chim lo nghĩ làm sao cho nhiều chim bay nhảy tự do ngây thơ dập dìu sáng tối. Càng lôi kéo nhiều chim ngây thơ tự do càng tốt. Điều quan trọng nữa là, vườn bẫy chim phải làm bệ phóng sao cho khéo để chim mồi mà không phải là chim mồi. Đó là một nghệ thuật.

Cuối cùng, điều quan trọng là chủ sở hữu của cuộc chơi - người chơi chim - phải bày binh bố trận lôi kéo đàn chim tự do ngây thơ bằng chiêu đồng thanh tương hót (lên tiếng), tương hành (hành động). Dẫn dắt đám đông chim tự do ngây thơ hót theo chim mồi đến lúc sai luật chơi, là lúc con chim tự do ngây thơ bị sập bẫy.

Chim mồi và sân bẫy chim, vườn chim tập hót càng khéo thì con chim mồi và chiếc bẫy càng có tác dụng bẫy lâu dài. Cộng đồng chim tự do thơ ngây mà không có con chim sáng suốt để bảo ban thì tác dụng của vườn bẫy, sân tập hót và chim mồi tồn tại càng lâu, bẫy càng được nhiều chim.

Nhưng mỗi thời một khác, chim mồi giỏi nhất cũng chỉ dùng để bẫy được vài chuyến. Xong nhiệm vụ nó được đem treo góc nhà để hót chỉ cho một mình chủ nghe. Vì đã lộ diện cả 3: chim mồi, vườn bẫy và sân tập hót. Phải đổi sân, đổi vườn và đổi chim mồi.

Thú chơi chim đã có từ khi loài người hiện diện trên trái đất. Chiêu bẫy chim cũng chỉ có một chiêu duy nhứt, trăm hoa đua nở, trăm nhà đua tiếng hót và hành. Thế nhưng thời nào cũng có những con chim ngây thơ chết vì chiêu này, khi nó được người chơi chim soạn lại để bẫy chim.

Vấn đề đáng quan tâm là, chỉ có chim tự do bay nhảy là có sức mạnh vô biên, không bị trói buộc với đau khổ trần gian, nhưng lại không biết được sức mạnh của mình, và tự gieo mình cho những thành tố đang trong cảnh lồng chậu đưa vào cảnh chậu lồng!

Gần đây, có vài con chim mồi bỗng đến lúc người chơi chim cho phép câm tiếng hót, sau khi đã hoàn thành nhiệm vụ bẫy được nhiều chim lớn và đẹp. Các sân tập hót và vườn bẫy chim vẫn còn hoạt động. Nhưng không hiếm con chim tự do bay nhảy vẫn chưa nhận ra đâu là chim mồi, đâu là sân tập hót và đâu là vườn bẫy chim.

Khi một thú chơi đã được nâng lên thành một nghệ thuật lãnh đạo xã hội thì, lúc đó chiếc bẫy giăng ra như thiên la địa võng, phần lợi nhuận cho các thành tố trong cái nghệ thuật đó cũng vô cùng. Làm người rất khó, nhưng cũng không khó khi biết phát huy sức mạnh của mình - tư duy khoa học - mà không bị kẻ khác lấy đi để dùng. Có lẽ đây là lần thứ n tôi viết về điều này theo một cách khác, và sẽ không bao giờ viết lại.

Nghệ thuật sống với hôn quân không phải là hèn sợ, hay quá khích manh động một cách cực đoan, mà là làm cho hôn quân thức tỉnh bằng tư duy khoa học.

Bài đọc liên quan:

+ Tư duy trong cách dạy và học

+ Phản biện tích cực và phản biện tiêu cực

+ Tâm bệnh của cộng đồng

+ Quán tính tư duy

+ Văn hóa truyền mồm

+ Triệt để và nửa vời

+ Hai chữ tự do dưới cái nhìn triết học

+ Văn hóa duy tình trong dân Việt

+ Nói với Blogger Việt

+ "Tôi tư duy, tôi tồn tại" - René Descartes